Биік таулар.

Сынып 8 А.

Күні:21.10.2016 жыл.

Тақырыбы: Биік таулы өлкелер.

Сабақтың түрі: Био ақпараттану және синэнргетика

1

Ұйымдастыру

Кезеңі

Мотивация

Оқушылардың мотивациясы сынып бір топ ретінде болады және мектептен кейін өмірде де табысты болуы. Картамен жұмыс тәртібі түсіндіріледі.Сыныпты белсендендіру үшін сөз көшбасшыға беріледі.

Тақтаның оң жағына

63 %нормасының саны қойылады.№1 кесте

2

Оқушылардыңсубьектілік тәжірибесін өзектендіру

1-Кезең.Субьектілік тәжірибесін өзектендіру.Үй тапсырмасы.Миға шабуыл.

10 мин беріледі

1-Кезең.Субьектілік тәжірибесін өзектендіру.Үй тапсырмасы.Миға шабуыл.
1.Батыс Сібір жазығының Қазақстандағы орны?

2.Батыс Сібір жазығының орны қандай болып келеді?

3. Батыс Сібір жазығы нешеге бөлінеді?

4.Тұран ойпатының географиялық орны?

5. Тұран ойпатын қандай өзен 2-ге бөледі?

6. Тұран ойпатын қандай құмдар алып жатыр?

7.Каспии маңы ойпатының географиялық орны?

8.Теңіз деңгейінен неше метр төмен жатыр?

9. Каспии маңы ойпатында қандай құмдар бар?

10.Бэр төбешіктері аталу себебі?

11.Үстірт үстірті географиялық орны ?

12.Торғай үстірті географиялық орны ?

13.Орал алды немесе Жем үстірті географиялық орны?

14. Орал алды немесе Жем үстіртнің көлемі?

15.Жалпы Сырт географиялық орны?

16.Бетбақдала үстірті географиялық орны?

17. Бетбақдала үстіртінің жер бедері?

18.Балқаш маңы жазығының географиялық орны?

19.Қазақстанның аласа тауларын ата?

20.Сарыарқаның ең биік тауы?

21.Ақсораң тауы биіктігі?

22.Мұғалджар еңбиік нүктесі?

23.Маңғыстау ең биік нүктесі?

24.ТМД елдерінің теңіз деңгейінен төмен жері?

25.Сарыарқаның ең төмен тауы қайсы биіктігі қанша?

Бірінші баға қойылады.- немесе +

Картаның жұмыс тәртібі түсіндіріледі.

Кестеге нәтижені жазамыз.

3

2-Кезең.Қабылдауды ұйымдастыру.

Жаңа тақырып: Биік таулы өлкелер.

Тірек сөздер:

.Алтай,Алатау.Сауыр,

Тарбағатай.

Қалба,ТяньШань,Мұзтау,Сарышоқы,

Тастау,Хантәңірі,Барқытбел,Кетпен,

Бесбақан,Тышқантау.

2-ші белгі. Есте сақтауға берілген уақыт нормативі.

14-сөз.1 мин 15 сек

Кестеге нәтижені жазамыз.

4

3 Кезең.Ұғынуды ұйымдастыру. Мәтін мазмұны:

Мәтін мазмұны:

• Биік тауларға Алтай, Сауыр-Тарбағатай,Жетісу Алатауы,Тянь-Шань жатады.

• Бұл таулар барлығы палеозой қатпарлығында көтеріліп,мезозой эрасында тегістелген.

• Жаңа тектоникалық қозғалыстар нәтижесінде қайта жаңғырған.

• Аласа таудан биік таудың айырмасы –биік ,және күшті тілімденген.

• 1.Алтай-Сібірдің оңтүстігіндегі ең биік тау.Қазақстанға оңтүстік батыс бөлігі ғана кіреді.

• Алтай –3-ке бөлінет.1.Оңтүстік Алтай.2Кенді Алтай.3.Қалба жотасы.

• Оңтүстік Алтай –Қатын жотасында-Мұзтау-4506м.

• Басты тау жоталары-Алтай,Сарымсақты,Нарын,Күршім.Олар 3500-1200,2000 дейін азаяды.

• Кенді Алтай-Листвяга,Холзун,Көксу .Олардан-Үбі,Ивнов,Үлбі жоталары.

• Қалба жотасы-400км.Биік шыңы-Сарышоқы.-1606.

• 2.Сауыр-Тарбағатай.Сауыр биік жері –Мұзтау-3816м.Қаз-ға-батыс бөлігінің солтүстік беткейі кірет.

• Тарбағатай.Барқытбел депте атайды.300-км созылған.Биік нүктесі-Тастау-2992м.

• 3.Жетісу Алатауы450кмсозылған.СолтүстікжәнеОңтүстікжотағабөлінет.Солтүстікте-Бесбақан-4622м.Оңтүстікте-Тышқантау-4359м. Қазақстанға солтүстік,оңтүстік-батыс бөлігі кірет.Қытай мен Қазақстан шекарасында-Жетісу қақпасы деп аталатын ойыс бар.Гнейс,кристалды тақтатас,кварцит,мәрмәр,әктас жыныстардан түзілген.

• 4.Тянь-Шань-биік шыңы-Хантәңірі-6995м.Қаз.ң оңтүстігі мен оңтүстік шығысын алып жатыр.Қаз.н жеріне солтүстік Тянь-Шань толық кірет.

• Солтүстік Тянь-Шань-Ұзынқара-биік жері-Небесная-3652м,ені-40-50км,ұзындығы-300км.

• Күнгей Алатау-Ишанбұлақ-4653м.

• 5.Іле Алатауы350км-шығыстан батысқаБиік шыңы-Талғар-4979м

• ,Шу-Іле таулары.1506м.Солтүсті батыста—Хантау-1052м.Жамбыл-972м.

• Қырғыз Алатауы.Альпілік жер бедерімен ерекше.Өгем,Піскем,Қаратау жоталары бар.

• Қатты өзгеріске ұшыраған бұзылған-Қаратау-Бессаз-2176м.Қорғасын мырыш,түсті метал,мырыш,фосфарит өндірет.

8 мин беріледі.

5

3 Кезең.Түсінудің бірінші тексерілуі –қарама-қарсы сұрау.

• 1. Биік тауларға қандай таулар жатады?

• Алтай, Сауыр-Тарбағатай,Жетісу Алатауы,Тянь-Шань жатады

• 2. Бұл таулар қай қатпарлықта көтерілген?

• барлығы палеозой қатпарлығында көтерілген

• 3. Қай эрада тегістелген?

• мезозой эрасында тегістелген.

• 4. Қандай қозғалыстарда жаңғырған?

• Жаңа тектоникалық қозғалыстар нәтижесінде қайта жаңғырған.

• 5. Аласа таудан биік таудың айырмасы –биік ,және күшті тілімденген.

• 6. Алтай қайда орналасқан?

• 7. Алтай-Сібірдің оңтүстігіндегі ең биік тау.

• 8. Қазақстанға қай бөлігі кіреді ?

• оңтүстік батыс бөлігі ғана кіреді.

• 9. Алтай нешеге бөлінеді?

• Алтай –3-ке бөлінет.

• 10. Қандай?

• Оңтүстік Алтай.2Кенді Алтай.3.Қалба жотасы.

• 11. Оңтүстік Алтай биік нүктесі?

• Оңтүстік Алтай –Қатын жотасында-Мұзтау-4506м.

• 12. Басты тау жоталарын ата?

• Басты тау жоталары-Алтай,Сарымсақты,Нарын,Күршім.Олар 3500-1200,2000 дейін азаяды.

• 13. Кенді Алтай қандай жоталардан тұрат?

• Кенді Алтай-Листвяга,Холзун,Көксу .Олардан-Үбі,Ивнов,Үлбі жоталары.

• 14. Қалба жотасының биіктігі?

• Қалба жотасы-400км.Биік шыңы-Сарышоқы.-1606.

• 15.Сауыр-Тарбағатайдың биік нүктесі?

• Сауыр-Тарбағатай.Сауыр биік жері –Мұзтау-3816м.Қаз-ға-батыс бөлігінің солтүстік беткейі кірет.

• 16.Тарбағатайды тағы қалай атайды?

• Тарбағатай.Барқытбел депте атайды.300-км созылған.

• 17.Биік нүктесі-Тастау-2992м.

• 18.Жетісу Алатауы қанша км созылған?

• Алатауы450кмсозылған.

• 19.Қандай жоталарға бөлінеді?

• СолтүстікжәнеОңтүстікжотағабөлінет.

• 20.Солтүстікте шыңы?

• Солтүстікте-Бесбақан-4622м.

• 21.Оңтүстікте шыңы?

• Оңтүстікте-Тышқантау-4359м. Қазақстанға солтүстік,оңтүстік-батыс бөлігі кірет.

• 22.Қытай мен Қазақстан шекарасында қалай аталат?

• Қытай мен Қазақстан шекарасында-Жетісу қақпасы деп аталатын ойыс бар.

• 23.Пайдалы қазбалар барма?

• Гнейс,кристалды тақтатас,кварцит,мәрмәр,әктас жыныстардан түзілген.

• 24.Тянь-Шань-биік шыңы?

• -Хантәңірі-6995м.Қаз.ң оңтүстігі мен оңтүстік шығысын алып жатыр.Қаз.н жеріне солтүстік Тянь-Шань толық кірет.

• 25.Солтүстік Тянь-Шань?

• -Ұзынқара-биік жері-Небесная-3652м,ені-40-50км,ұзындығы-300км.

• Күнгей Алата?-Ишанбұлақ-4653м.

• 26.Іле Алатауы?--350км-шығыстан батысқаБиік шыңы-Талғар-4979м

• ,Шу-Іле таулары.1506м.Солтүсті батыста—Хантау-1052м.Жамбыл-972м.

• Қырғыз Алатауы.Альпілік жер бедерімен ерекше.Өгем,Піскем,Қаратау жоталары бар.Қатты өзгеріске ұшыраған бұзылған-Қаратау-Бессаз-2176м.Қорғасын мырыш,түсті метал,мырыш,фосфарит өндірет.

3-ші белгі қойылат.

Кестеге нәтижені жазамыз.

Құтқару шеңбері тасталады.Кестеде +,- белгісі жоқ оқушыға.

6

Бастапқы пысықтауды ұйымдастыру.Сыни сұрау.

• Сыни сұрау.3-ші сыни нүкте.

• Алтай жоталарға бөлінбейді....

• Алтайдың көп бөлігі Қазақстан жерінде...

• Биік тау бастарын жайылым басқан...

• Тауларда пайдалы қазбалар болмайды....

• Сарышоқы жазық..

• Жетісу қақпасы –жазық..

• Мұзтаудың шыңы –сауыр..

• Тастау биік нүктесі-Тарбағатай.

• Бесбақан тауының шыңы-Жетісу Алатауы.

• Тышқантау шыңба, жазықпа?

• Сауыр, Тарбағатайдан биік..

• Тянь –Шаньның барлық жері Қазақстанға кіреді.

• Орталық Тянь-Шань Өзбекстаннан басталады.

• Ұзынқара жотасы қандай жыныстардан құрылған.

• Іле Алатауы қандай жыныстардан құрылған.

• Шу –Іле қай жерде орналасқан.

• Ару қала Алматы Тянь – Шаньның бөктерінде орналасқан.

• Хан Тәңірі Алтайдың биік шыңы.

• Бесбақан- Тянь – Шаньның биік нүктесі.

• Тастау –Жетісу Алатауының биік нүктесі.

• Ишанбұлақ-Іле Алатауының биік нүктесі.

• Мұзтау- Іле Алатауының биік нүктесі.

• Сарышоқы-жота...

• Сарымсақты,Нарын,Күршім-Сауырдың жоталары.

• Альпілік жер бедерімен ерекше қай тау?

3-ші белгі қойылат.

Кестеге нәтижені жазамыз.

Құтқару шеңбері тасталады.

4 кезең немесе нормалар.Кестеде +,- белгісі жоқ оқушыға.

Проблемалық аймақ анықталат.Қайта түсіндіріледі.

7

Талдау кезеңі.

5 мин. Беріледі.

4-ші сыни нүкте.Тақырыптық сөздік қор.

Шығарма жазу.Жалғаулықтар сөзге жатпайды.

Уақыт 5 минут.

63 сөз-13 оқушы.

.

3-ші белгі қойылат.

Кестеге нәтижені жазамыз.

8

Рефлексия.

Сабаққа талдау жасалады.

Балалар нормаға сай 4-5 алған,төмен балдар саналады.

Ойлау есте сақтау қабілеттерінің ,жаттығу үстінде жетілетіні түсіндіріледі.

Ойлау есте сақтау қабілеттерінің ,жаттығу үстінде жетілетіні түсіндіріледі

9

Бағалар

Баға қою нормативі:

4-5 баға - 5 ұпай.

3-баға - 4 ұпай

2 баға - 3 ұпай

1 баға - 2 ұпай

13 оқушы-4 пен 5 алса сабақ 63% мақсатына жетеді.

4 бағадан кем алған оқушыларға үй тапсырмасы беріледі.

Сапа нормативі

13 оқушы-4 пен 5 алса сабақ 63% мақсатына жетеді.

10

Үй тапсырмасы.

Үй тапсырмасы.

Биік таулы өлкелер . Оқу. Мазмұндау.

Кескін картада биік таулардың шыңдарын белгілеу.

Туған өлкеміздің тауларының жер бедерін сипаттап жазу.

4 бағадан кем алған оқушыларға үй тапсырмасы беріледі.

ООМ оқушы өз бағасын көре алады.