Алтайды? географиялы? орны, геологиялы? ??рылымы ж?не пайдалы ?азбалары, ?зендері мен к?лдері таби?ат зоналары, ?сімдіктер мен жануарлар туралы білімдерін ке?ейту;
Т?рбиелік:
Биік таулар туралы т?сінік бере отырып, таби?ат к?ркемдігін т?сіне білуге ?йретіп, эстетикалы? т?рбие беру, экологиялы? сауаттылы??а баулу;
Дамытушылы?:
?аза?станны? физикалы? карталармен ж?мыс істеп биік таулар?а сипаттама беруге ?йрету, жа?а технологияны ме?герту ж?не ?осымша тапсырмалар беру негізінде, логикалы? ой-?рісті ?амту;
Биік таулар:Алтай тау Сауыр- Тарба?атай Тянь-Шань тауы Жо??ар Алатау Алтай тауы
Сібірді? о?т?стігіндегі е? биік таулы ?лке.Негізгі б?лігі Ресей жерінде жатыр.Оны О?т?стік Алтай,Батыс немесе Кенді Алтай ж?не ?алба жотасы деп ?шке б?луге болады
Алтай
o?т?стік Алтай
Солт?стігінде Б??тырма ?зені,о?т?стігінде ?ара Ертіс ?зені аралы?ында жатыр.Ресеймен мемлекеттік шекарада Алтайды? е? биік ?атын жотасы орналас?ан. Оны? е? биік шы?ы М?зтау (4506 м) .Шы?ыста?ы биік б?лігіні? т?белерін ?ара мен м?зды?тар бас?ан ?шкір шы?ды б?ліп келеді.
Батыс ж?не Кенді Алтай
?аза?стан жеріне Алтайды? батыс сілемдері кіреді.Оларды? бастылары:Листвяга, Холзун,К?ксу ж?не оларды? тарма?тал?ан ?бі, Иванов,?лбі жоталары. Батыс Алтайдан к?птеген пайдалы ?азбалар табыл?ан.Сонды?тан да Батыс Алтайды Кенді Алтай деп атайды.
?алба жотасы
Алтай тауларыны? Ертіс ?зеніні? батыс?а ?арай 400-км созыл?ан жал?асы болып есептеледі.Е? биік жері Сарышо?ы шы?ы(1606 м ).Батысында жота бірте—бірте аласарып,Сарыар?а?а ?ласып кетті.
Пайдалы ?азбалары :Кенді Алтайда ?ор?асын, мырыш, ?алайы, вольфрам, к?міс пен сынапты? мол ?оры бар. Нарын мен К?ршім жоталарында алтын мен сирек кездесетін металл бар
Географиялы? диктант
1.Алтай ........ ойпатыны? басталып, ........... к?ліне дейінгі аралы?ты алып жатыр.Оны? о?т?стігін ............... ?зені мен .......... к?лі, батысы ..........жотасы.
3.Алтайды? ?аза?станды? б?лігініні? климаты ................................Шілдеде аласа тау беткейлерінде .............. болса, 1000 м биіктікте ................, 2500-2700 м биіктікте .....................аспайды.
4.Алтай ?лкесі а??а бай.Орманда .................... ?сіретін шаруашылы?тары бар.Шы?ыс ?аза?станны? ?демі таби?аты мен сирек кездесетін а?дарын ?ор?ау ма?сатында .............. жылы .................. ?оры?ы ?йымдастырылды.
5..........................- О?т?стік Алтайды? кішкене тектоникалы? ойпатында Арасан курорты жа?асында те?із де?гейінен ........... биіктікте орналас?ан.
Тест ж?мысы:
1. Алтай тауыны? биік н?ктесі:
А) Бесба?ан;
В) Бесшо?ы;
С) М?збел;
Д) М?зтау;
Е) Хан-Т??ірі.
2. ?албы жотасыны? биік н?ктесі:
А) Сарышо?ы;
В) Бесшо?ы;
С) Бесба?ан;
Д) М?зтау;
Е) М?збел.
3. Алтай тауында?ы а?ынды к?л:
А) Мар?ак?л;
В) Зайсан к;
С) Алак?л к;
Д) Сасы?к?л;
Е) Те?із к.
4. ?ай тау алтынмен бай?
А) Жон?ар Алатауы;
В) Алтай т.;
С) Тянь-Шань т.;
Д) Сауыр –Тарба?атай;
Е) Ман?ыстау таулары.
5. Алтай тауы ....... аудан?а б?лінеді.
А) т?рт;
В) бес;
С) ?ш;
Д) сегіз;
Е) екі.
6. Жауын-шашынны? е? к?п т?сетін жер ......
А) Батыс Сібір жазы?ы ;
В) Шы?ыс Еуропа Жазы?ы
С) Тянь-Шань тауы
Д) Батыс Алтай
Е) Каспий ма?ы
7.Алтай айма?ыны? е? ?лкен к?лі
A) Зайсан
B) Мар?ак?л
C) Т?ран?ык?л
D) Язовое
E) Черновое
VI. Бекіту с?ра?тары:
Алтайды? ?аза?станды? б?лігі нешеге б?лінеді?
Алтай тау ж?йесіні? е? биік н?ктесі?
О?т?стік Алтай солт?стігінде ?андай ?зенмен шектеседі?
Кенді Алтай ?андай жоталардан т?рады?
?алба жотасыны? е? биік н?ктесі?
Алтайдан ?андай пайдалы ?азбалар алынады?
Алтай тауыны? е? ?лкен ?зені?
К?лдерді? е? ?лкені?
V.Саба?ты ?орытындылау:
1.Алтайда?ы жота.
2.Ертіс ?зеніні? солт?стігіндегі жота.
3.Алтайда?ы басты ?зен.
4.Жоталарды? бірі.
5.Алтайда?ы к?л.
VI. ?йге тапсырма: та?ырып со?ында?ы с?ра?тар мен тапсырмалар?а жауап беріп келеміз
VII. Ба?алау: Саба??а жа?сы араласып, белсенген о?ушыларды ба?алаймын
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Алтайдың географиялық орны, геологиялық құрылымы және пайдалы қазбалары, өзендері мен көлдері табиғат зоналары, өсімдіктер мен жануарлар туралы білімдерін кеңейту;
Тәрбиелік:
Биік таулар туралы түсінік бере отырып, табиғат көркемдігін түсіне білуге үйретіп, эстетикалық тәрбие беру, экологиялық сауаттылыққа баулу;
Дамытушылық:
Қазақстанның физикалық карталармен жұмыс істеп биік тауларға сипаттама беруге үйрету, жаңа технологияны меңгерту және қосымша тапсырмалар беру негізінде, логикалық ой-өрісті қамту;
Сабақтың типі:
Жаңа білімді меңгерту.
Сабақтың түрі:
Аралас сабақ
Сабақ әдісі:
Түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап
Көрнекілігі:
Оқулық, Қазақстанның физикалық картасы, атлас, сызбалар, интерактивті тақта
Пәнаралық байланыс:
әдебиет, география, экология, эстетика т.б.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
ІІІ. Жаңа білімді меңгерту.
IV. Оқушылар білімін бекіту.
V. Үй тапсырмасы туралы хабар беру.
VI. Жаңа сабақты қорытындылау
VII. Бағалау
І. Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылармен амандасып, сабақ қатысымдарын тексеремін.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
Сөзжұмбақ: «Орал тауы»
о
р
а
л
т
а
у
ы
1.Орал тауының биік нүктесі?
2.Тауды екіге бөліп жатқан ойыс?
3.Орал тауының оңтүстік бөлігі?
4.Таудағы өзен?
5.Таудағы кен орыны?
6.Биік нүктелерінің бірі?
7.Өсімдіктің аты?
8.Орал тауынан бастау алатын өзен?
Үй тапсырмасын бекіту:
Сұрақтары:
1.Тау қай қаланың тұсынан басталады?
2.Орал тауының қай бөлігі кіреді?
3.Мұжалжар тауының ұзындығы мен ені?
4.Таудың қойнауындағы пайдалы қазбалар?
5.Климаты қандай, жылдық жауын-шашын мөлшері?
6.Қандай өсімдіктер мен жануарлар кездеседі?
ОРАЛ тауы
Таласқан аспанменен көкпеңбек тас, Қарасаң төбесіне, айналар бас. Жасаған мейірімі кең қадір Тәңірі, Шығарған сол тауынан алтын, алмас. Жиі –жиі , шытырманды түрлі ағаш, Тұрғаны мұнарланып өсіп жалғас....
Мағжан Жұмабаев
III.Жаңа сабақ
Жоспары:
1.Географиялық орны.
2.Жер бедері мен геологиялық құрылымы.
3.Пайдалы қазбалары.
4.Климаты.
5.Өзендері мен көлдері.
6.Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі.
Биік таулар:Алтай тауы
Сауыр- Тарбағатай
Тянь-Шань тауы
Жоңғар Алатау
Алтай тауы
Сібірдің оңтүстігіндегі ең биік таулы өлке.Негізгі бөлігі Ресей жерінде жатыр.Оны Оңтүстік Алтай,Батыс немесе Кенді Алтай және Қалба жотасы деп үшке бөлуге болады
Алтай
Оңтүстік Алтай
Солтүстігінде Бұқтырма өзені,оңтүстігінде Қара Ертіс өзені аралығында жатыр.Ресеймен мемлекеттік шекарада Алтайдың ең биік Қатын жотасы орналасқан. Оның ең биік шыңы Мұзтау (4506 м) .Шығыстағы биік бөлігінің төбелерін қара мен мұздықтар басқан үшкір шыңды бөліп келеді.
Батыс және Кенді Алтай
Қазақстан жеріне Алтайдың батыс сілемдері кіреді.Олардың бастылары:Листвяга, Холзун,Көксу және олардың тармақталған Үбі, Иванов,Үлбі жоталары. Батыс Алтайдан көптеген пайдалы қазбалар табылған.Сондықтан да Батыс Алтайды Кенді Алтай деп атайды.
Қалба жотасы
Алтай тауларының Ертіс өзенінің батысқа қарай 400-км созылған жалғасы болып есептеледі.Ең биік жері Сарышоқы шыңы(1606 м ).Батысында жота бірте—бірте аласарып,Сарыарқаға ұласып кетті.
Пайдалы қазбалары :Кенді Алтайда қорғасын, мырыш, қалайы, вольфрам, күміс пен сынаптың мол қоры бар. Нарын мен Күршім жоталарында алтын мен сирек кездесетін металл бар
Климаты :Климаты қоңыржай континентті.
Шілденің орташа t° +19+22°C
ал 1000 метр биіктікте +16+14°C
2500-2700 метр биіктікте +7+5°С
Қыс айларындағы орташа t° -15°Cкей қазаншұңқұрларда -40°С дейін жетеді.
Жылдық жауын-шашын мөлшері тау бөктерінде 300-400 мм
Тау ішінде 1000-1500 мм дейін жетеді.
Өзендері мен көлдері :Алтайдың ең басты өзені – Ертіс.Оған Кендірлік, Күршім, Бұқтырма,Үлбі т.б өзендер құяды.
Алтай тауында 328 мұздық бар.Жалпы ауданы 89,6 км кв
Өсімдіктері мен жануарлары: Орман алқаптарында: май қарағай, бал қарағай, шырша, самырсын. Жануарлары: аю, қабан, бұғы,таутеке, қар барысы мекендейді.
Географиялық диктант
1.Алтай ........ ойпатының басталып, ........... көліне дейінгі аралықты алып жатыр.Оның оңтүстігін ............... өзені мен .......... көлі, батысы ..........жотасы.
2.Жер бедерінің ерекшелігіне қарай .............. Алтай ....... ауданға бөлінеді.Олар - ..........., ............... және ................
3.Алтайдың қазақстандық бөлігінінің климаты ................................Шілдеде аласа тау беткейлерінде .............. болса, 1000 м биіктікте ................, 2500-2700 м биіктікте .....................аспайды.
4.Алтай өлкесі аңға бай.Орманда .................... өсіретін шаруашылықтары бар.Шығыс қазақстанның әдемі табиғаты мен сирек кездесетін аңдарын қорғау мақсатында .............. жылы .................. қорығы ұйымдастырылды.
5..........................- Оңтүстік Алтайдың кішкене тектоникалық ойпатында Арасан курорты жағасында теңіз деңгейінен ........... биіктікте орналасқан.
лтай 
,,,, ,,, ,,,, , ,,
Жауабы: ................................................... 
