Алматы, Байқоңыр - еліміздің теңдесі жоқ қалалары.

Сынып: 9 «А, Б»

Күні: 26.04 – 29.04.2017

Сабақтың тақырыбы: Алматы, Байқоңыр - еліміздің теңдесі жоқ қалалары.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға жөнінде түсіндіру.

Дамытушылық: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, топтастыру, әңгіме-дәріс, кестемен жұмыс. 

Сабақтың көрнекілігі: Оқулық,атлас, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Оңтүстік Қазақстанда қандай ірі қалалар орналасқан?

2. Оңтүстік қазақстан қалаларына салыстырмалы сипаттама бер?

3. Оңтүстік Қазақстан облысынан шығатын тамақ өнеркәсібіндегі өнімдердің қайсысы сен күнделікті қолданасын?

4. Қызылорда облысы туралы не білесің?

ІІІ. Жаңа сабақ.

Алматы- ең үлкен қаласы. Ол тауларының солтүстігінде, Іле Алатауының баурайында, Қазақстан Республикасының оңтүстік-шығысында орналасқан. Алматыда 1 485 496 адам тұрады (2013). Алматының ЖІӨ 18.8 млрд АҚШ долларын, ал жан басына шаққанда 19 мың АҚШ долларын құрап Қазақстанның бестен бір бөлігін өндіреді.

Алматының климаты континенттік. Ең ыстық айлар - Шілде, Тамыз. Ең суық ай - Қаңтар. Орташа жылдық температурасы 10 °С кұрайды, қаңтардың орташа температурасы шамамен -4.7 °С, ал шілдеде +23.8 С°. Үсіктер қараша айында басталып, сәуірде аяқталады. Қатты аяздар 67 күн болады - желтоқсаның 19-і басталып, ақпанның 23-і аяқталады. Ыстық күндер температурасы 30 С° дейін - 36 күн болады. Жылда 600-650 мм жауын-шашын болады. 15 күн Алматыда жиі-жиі жел соғады (15 м/с). 50-70 күн тұман болады. Алматыда қыс мезгілінде жаңбыр жаууы мүмкін.

Қала тұрғындарының жартысынан көбін қазақтар құрайды. Қазақтардан басқа орыстар, ұйғырлар, татарлар, украиндар және т.б. тұрады. Шетелдіктердің ішінде ең көбі түріктер. Бейресми деректер бойынша халық саны 2 миллионды, ал ресми дерек бойынша Алматыда 1,3 миллионды құрайды.

Алматы қаласын халықаралық деңгейдегі орталығына айналдыру үшін атқарылатын жұмыс көп, ол бәсекелестікті күшейту, бәсекелестік орта қалыптастыру. Жекелеген компаниялардан, жеке тұлғалардан бағалы қағаздар нарығын дамытуға қаржы көздерін тарту, Алматы қаласының қаржы орталығы болуы үшін инфроқұрылымын дамыту және жаңарту, халықтың қаржымен жұмыс жасау жөніндегі мәдениетін арттыру, қолайлы инвестициялық жағдай жасауды жалғастыру, қор нарығына жаңа эмитенттер тарту, қор нарығын дамыту үшін мемлекеттік үстемелеуді жалғастыру, бағалы қағаздар нарығын дамыту, Қазақстанда іскерлік белсенділікті арттыру және т.б. ауқымды істерді жүзеге асыру. Бұл түйткілді мәселелер Республикасы Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығының қызметін реттеу агенттігінің 2011-ші жылға дейін жасаған стратегиялық жоспарында кеңінен айтылып кеткен. Үлкен жобаны іске асыру жолында ең үлкен мәселелердің қатарына елде белең алған күресті күшейту, жүйесінің ашықтығын, тәуелсіздігін арттыру жұмыстарын кеңейту, сапалы мамандарды дайындау секілді түйткілді мәселелерді шешуіміз керек. Ұлттық нарығын дамыту біздің еліміз үшін ішкі қаржыландыру көздерін табудың үлкен балама шешімі болмақ.

2010 жыл нәтижесі бойынша Алматы бюджеті 5 млрд АҚШ долларынан асқан.

2005 ж. 1-қаңтардағы мәлімет бойынша, қала аумағында 1668 өнеркәсіптік тіркелген. Олардың 168 - ірі және орта (қызметкер саны 50 адамнан асады), жалпы өндіріс көлеміндегі үлесі - 77,7%. Жалпы алғанда, қала бойынша ірі және орта кәсіпорындары өнім өндірісін жылы алдынғы жылға қарағанда 10,2% ұлғайтты.

2004 жылы қалада жалпы құны 169563,2 млн теңге өнеркәсіп өнімі өндірілген, бұл 2003 жылдың деңгейімен салыстырғанда 113,4% құрады, ал қаржылық емес сектор бойынша 168274,7 млн. теңге - 113,4%.

2004 жылы өнім, темірден, ағаштан және жасалатын бұйымдар, сусындар өндіру, сүт өнімдері және т.б. бойынша 44 жаңа өндіріс енгізілді.

35 кәсіпорындарында жаңа технология бағыттары енгізілді және өнімнің жаңа идеялары меңгерілді. Осының барлығы 2004 жылы 2837 жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік берді.

Қандай да болмасын кәсіпорынның ішкі немесе халықаралық нарығында жетістігін қамтамасыз етудегі негізгі әдіс ИСО 9000 және т.б. сапасындағы жүйесін енгізу болып табылады. Бүгінгі күні 54 өнеркәсіптік кәсіпорындар өндіру жүйелеріне сапа менеджменті жүйесін енгізді.

Байқоңыр - Қазақстан . Байқоңыр қаласы « мен бірге 2050 жылға дейін жалға берілуде.

Байқоңыр (1996 жылға дейін Ленинск қаласы) - . темір жол стансасынан батысқа қарай 2 км жерде, өзенінің оң жағалауында, жазығының қуаң белдемінде орналасқан. Тұрғыны 53 мың адам (1997). Қаланың іргесі 1955 жылы алаңын салуға байланысты қаланған. 1960 жылы қаланың тұрғыны 40 мыңға, ал 1975 жылы 74 мыңға жетті. Климаты тым континенттік. Қысы суық, жазы ыстық әрі қуаң. Қаңтардың көпжылдық орташа температурасы -11°С, кейбір күндері -35°С-қа төмендейді; шілдеде 26°С, кейбір күндері 45°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 100 мм шамасында. Байқоңырдың жер қыртысы палеоген кезеңінің құмтасты және тақтатасты жыныстарынан түзілген. Оның бетін аңғарының шөгінділері жапқан. Шалғынды-боз және бозғылт құмдақты топырағында баялыш, күйреуік, жусан, сораң шөптесіндер басым. Бірнеше мың га жерді алып жатқан қала ұзақ жылдар бойына "аса құпия" нысан болып саналды. Жергілікті тұрғындар да, әскери мамандар да қаланы "10-алаң" деп атап келген. Ал қалаға іргелес жатқан "Крайний" әуежайы мен көптеген шаруашылық мекемелері және Төретам темір жол стансасы "9-алаңға" кіреді. Қалада Мәскеу авиация институтының филиалы, электр техникалық колледжі, ірі есептеу орталығы, әскери аурухана, емхана, әуежай, электр стансасы, сыра зауыттары, түрлі мәдениет ошақтары, көптеген сауда, тұрмыс қажетін өтейтін кәсіпорындар жұмыс істейді. Байқоңыр қаласының орталық алаңына бас конструкторлар С.П. Королев пен М.Г. Янгельдің ескерткіштері, сондай-ақ, тұғырға С.П. Королев құрастырған ғарыш кемесі орнатылған. Қаланың демалыс саябағында зымырандарды сынақтан өткізу кезінде қаза болғандардың (200-ден астам) бауырластар зираты, ғарышты зерттеу тарихы музейі бар. Байқоңыр қаласы мен ғарыш алаңына қажетті құрал-жабдық, техника, құрылыс материалдары, т.б. заттар темір жол стансасы арқылы жеткізіледі. Қала инфрақұрылымына енетін көптеген кәсіпорындар мен мекемелер Байқоңыр ғарыш алаңымен бірге 1993 жылы 20 жылға жалға берілді.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Алматы қаласының көрікті жерлерінде демалыс орындарын білесің бе?

2. Алматының статусы қандай?

3. Алматы қаласының экономикасы.

4. Байқоңыр қаласының географиялық орны.

5. Байқоңыр қаласының Қазақстанға қандай маңызы бар?

V.Бағалау

VI. Үйге тапсырма беру. Қосымша материал дайындау.