Линзалар. Линзаның оптикалық күші, жұқа линзаның формуласы

Мектеп: Ғ.Мұратбаев атындағы №17 орта мектеп

Сабақ тақырыбы: § 40. Линзалар, линзаның оптикалық күші, жұқа линзаның формуласы. Линзаның көмегімен кескін салу

Күні:

Мұғалімнің есімі: Азмуратова Айгуль Жолмырзаевна

Сынып: 8

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны: 0

Сабаққа негізделген оқу мақсаты

8.5.1.11 - жұқа линза формуласын есептер шығару үшін қолдану

8.5.1.12 – линзаның сызықтық ұлғаю формуласын сандық және графиктік есеп есептер шығару үшін қолдану;

8.5.1.13 – жұқа линзада сәуленің жолын салу және кескінге сипаттама беру

Сабақ мақсаттары:

Барлық оқушылар: Линза және оның түрлерін, оптикалық құралдарды біледі, түрлерін ажыратады, алынған кескінді сипаттайды

Оқушылардың басым бөлігі: жұқа линзаның, сызықтық ұлғаю формуласын есептер шығаруда қолданады

Кейбір оқушылар: эксперименттік тапсырма арқылы линзада кескін алу жолдарын ұсынады

Бағалау критерийлері:

(жетістік критерийлері, табыс критерийлері, күтілетін нәтиже)

жұқа линзада сәуленің жолын салады және кескінге сипаттама береді

жұқа линза формуласын есептер шығару үшін қолданады

линзаның сызықтық ұлғаю формуласын сандық және графиктік есеп есептер шығару үшін қолданады

Тілдік мақсаттар

Тілдік дағдылар:

1. Оптикалық құралдармен танысады, ортақ бөлшектерін анықтайды

2. Линзалардың түрлерін ажыратып, кескіндеме суретін салып, топта талдайды

3. Жұқа линзалар формуласын шығарып, есептер шығарады

4. Линзаның сызықтық ұлғаю формуласын пайдаланып сандық және графиктік есептер шығарады

Терминология: жинағыш және шашыратқыш линза,жұқа линза, линзаның ф

формуласы, фокаль, оптикалық ось, фокус,оптикалық күш, линзаның ұлғайтуы,диоптрия, нақты, жорамал кескін

Сөз тіркестері:

1. Линза деген не? Линзаның қандай түрлерін білесіңдер?

2. Шашыратқыш линзаның жинағыш линзадан айырмашылығы қандай?

3. Қандай кескінді нақты, қандай кескінді жорамал дейміз?

4. Линзаның оптикалық күші деп нені айтамыз?

5. Линзаның ұлғайтуы деген не?

Құндылықтарды дарыту

Жалпыға бірдей еңбек қоғамы

Еңбек және шығармашылық ынтымақтастық, өмір бойы білім алу

Пәнаралық байланыстар

Математика ( есептер шығаруда), Геометрия, сызу ( кескін салуда )

АКТ қолдану дағдылары

Интерактивті тақта мен презентация жаңа сабақ материалын игеруде пайдаланылады

Алдыңғы оқу/ Бастапқы білім

Оптикалық құралдар туралы біледі.

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

Басталуы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

-амандасу; түгендеу;

- оқушылар «шаттық шеңбері» бойымен тұрып, бір-бірлеріне жылы лебіздерін білдіреді;

- шеңбер ортасында «сиқырлы сандық» тұрады, сол сандықтан оқушылар киім суреттерін кезекпен алады;

- 3 топқа бөлінеді: киім түрлері /футболка, шалбар, красовка/

Тапсырма 1. Ұжымдық жұмыс – «Ой қозғау» әдісі

Сыну құбылысы телескоптар, микроскоптар, фотоаппараттар, проекциялық аппараттар, дүрбілер, көзілдіріктер сияқты басқа да көптеген оптикалық құралдарда қолданылады. Осы құралдардың

бәріне ортақ бір бөлшек бар. Оның не екенін айта аласыңдар ма?

Дескриптор:

-Оқушылар суреттер бойынша өз ойларын айтады, ортақ бір бөлшекті табады.

Қ. Б. «Мадақтау сэндвич» әдісі арқылы бағалау.

«Жарайсың», «Керемет», «Тамаша»т.б

Интерактивті

тақта

Ортасы

10 минут

2 минут

10 минут

10 минут

Тапсырма 2. Топтық тапсырма – «Джигсо» әдісі

Шарты: Мәтінде оқып, топта талдау арқылы линзаға анықтама береді, жинағыш және шашыратқыш линзаларды ажыратады. Линзаның негізгі сипаттамалары, формулаларына, өлшем бірлігіне тоқталады. Линзаның көмегімен кескін салу жолдарын ұсынады. (Берілген бөлімдер бойынша оқушылар топпен өз беттерінше оқып, талдайды) ДЖИГСО әдісі бойынша әр топтан бір оқушы сағат тілімен ауысып, өз жоспарларын түсіндіріп береді.

«Футболка» тобына - Линза және оның түрлері

«Шалбар» тобына - Линзаның сипаттамалары, негізгі формулалары , өлшем бірлігі

“Красовка” тобына - Линзаның көмегімен кескін салу жолдары

Бағалау: «Депозит» әдісі арқылы бағалау

Постер қорғауды бағалау: топтар бір-біріне 1000 және 500 теңгелік ақша суреттерімен баға береді.

Сергіту сәті

Тапсырма 3. Жұптық жұмыс - “Пилот Штурман” әдісі

Шарты: Өзара екі жұп жұқа линзалар формурасын, линзаның сызықтық ұлғаю формуласын пайдаланып сандық және графиктік есептер шығару

1.Оптикалық күші 5 дптр жұқа жинағыш линзадан 60 см қашықтықта жарқыраған нүкте тұр. Осы нүкте мен оның экрандағы кестенің арасы қандай? (15 см)

2. Егер нәрсенің кескіні фокус аралығы 40 см линзадан 60 см қашықтықта пайда болса, нәрсе линзадан қандай қашықтықта тұр? (120 см)

3. Нәрседен линзаға дейінгі ара ақашықтықтар бірдей 0,5 м. Егер нәрсені линзаға қарай 20 см – ге жылжытса, кескін неше есе ұлғаяды? Линзаның фокус аралығы қандай? (Г-1,25. F-25см)

4. Линзаның оптикалық центрінен 4 см қашықтықта орналасқан заттың 5 есе үлкейген жлған кескінін беретін жинақтаушы линзаның оптикалық күшін анықтандар. ( 20 дптр)

5.. Балауса жинағыш линзадан 12,5 см қашықтықта орналасқан, оның оптикалық күші 10 дптр. Қандай қашықтықта линзадан кескін алынады және ол қандай болады? Сәулелерді салу арқылы оның кескінін алыңдар

6. Жинағыш линзаның көмегімен жарқырайтын нүктенің кескіні алынған. Егер d-1м f-2м болса, линзаның фокус аралығы қандай болады? (2\3м)

7. Жинағыш линзаның оптикалық күші 1,5 дптр, ал шашыратқыш линзаның оптикалық күші 2 дптр. Линзалардың фокустық қашықтығын анықтаңыздар?

8. Фокустық қашықтығы 20 см болатын линзаның көмегімен линзадан 1м қашықтықта орналасқан заттың кескіні экранда алынған. Линзадан зат қандай қашықтықта орналасқан? Оның кескіні қандай болады ?

Бағалау: «Депозит» әдісі арқылы

Дайын жауап бойынша тізбек бойынша келесі жұптың әрбір оқушысына 1000 және 500 теңгелік ақша суреттерімен баға береді.

Тапсырма 4. Жеке жұмыс – “Жұмбақ үй” әдісі

Шарты: Қабілетті оқушыға экспериметтік тапсырма беріледі

1.тапсырма

Оқушы жұқа линзаның қасынан О нүктесінде нәрсеге арналған сәулелер диаграммасын сыза бастады, бырақ ол кескіннің Х немесе F нүктесінде орналасытыны белгісіз.

А) кескін Х немесе F нүктесінің қайсысында орналасқан

В) кескінді суреттендер

С) Бұл қандай линза

Бағалау критерийі: жұқа линзада сәуленің жолын салады және

кескінге сипаттама береді

Дискрипторлары: - Кескіннің орналасуын анықтайды

• Кекінді суреттейді

• Линзаның түрін айтады

Бағалау: «Депозит» әдісі арқылы

Жеке жұмыста оқушыларға 1000 және 500 теңгелік ақша суреттерімен баға беремін

Оқулық

Үлестірме

парақшалар

Жаттығу

қимылдарын

жасау

Үлестірме

парақшалар

Үлестірме

парақшалар

Аяқталуы

3 минут

Рефлексия

Қорытындылау: сабақта жеткен нәтижелеріне тоқталып, әр оқушыға жеке рефлексия жасап қорытындылаймын. «Депозит» ойын әдісі бойынша сабақ барысында жинаған ақшаларының санына қарай оқушыларды сыйлықпен марапаттаймын. Сыйлық ретінде үй, көлік, ноутбук суреттерін беремін.

Сабақ соңындағы оқушылардың рефлексиясы: Кері байланыс арқылы кеме суретін бояп сабаққа рефлексия береді.

Үй тапсырмасы: §40, 24 – жаттығу, (6)

Интерактивті

тақта

Қосымша ақпарат

Саралау - Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлайсыз?

Талаптары әртүрлі сынып оқушыларын киім түрі арқылы 3 топқа бөлемін. Топтық, жұптық, жеке жұмыс кезінде қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында қосымша ақпараттық ресурс және диалог құру арқылы қолдау көрсетеді. Сабақтың алға қойған мақсатына сай тапсырмаларды Оқулықпен, “Ой қозғау”, “Джигсо”, “Пилот Штурман”, “Жұмбақ үй” әдістерін қолдана отырып құрастырдым. Көмек қажет ететін оқушыларға уақыт бөліп, сөзбен қолдау көрсетіп және ынталандырып отырамын. Топтық жұмыста оқушылар бір бірінің оқуына берген үлесіне қарай бағалауды үйренеді. Қабілетті оқушыға эксперимент тапсырма беремін. Ауызша кері байланыс беріп отырамын.

Бағалау - Оқушылардың үйренгенін, материалды меңгергенін тексеруді қалай жоспарлайыз?

Оқушылардың материалды игеру деңгейін тексеру мақсатында «Депозит» ойын әдісін қолданып, оқушылар бір-бірлерін, жұпты, топты бағалау түрін жүргіздім.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақтың оқу мақсаты шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен орындаған саралау шаралары тиімді болды ма?

Мен бүкіл уақыт ішінде үлгердім бе?

Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1.

2.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алады (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1.

2.

Сабақ барысында сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиындықтары туралы не білдім? Менің келесі сабағымды жетілдіруге не көмектеседі, неге көңіл бөлу керек?

1.

2.