Импульс тела. Импульс силы.

Мектеп Бірлік негізгі мектебі

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Тасмагамбетов Аман Джумажанович

Сынып: 9

Сабақтағы оқушылар саны:

Сабаққа қатыспаған оқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы

Дене импульсі және күш импульсі

Сабақ негізделген оқу

мақсаты (мақсаттары)

9.2.3.1 дене импульсі мен күш импульсін ажырату;

Сабақтың мақсаты

Оқушылар үйренеді:

1 өмірде кездесетін физикалық құбылыстарды мысал ретінде айта отырып, дене импульсі, күш импульсі және импульстің сақталу заңы туралы түсінік беру

Бағалау критерийі

Дене импульсі,күш импульсінің анықтамасын, өлшем бірлігін біледі.

Есеп шығаруда қолдана алады.

Дене импульсі мен күш импульсі арасындағы байланысты біледі.

Тілдік мақсаттар

Оқытудың тілдік мақсаттары: Дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шама Белгіленуі: р

Пәндік лексика және терминология: Күш, ден импульсі.

Диалогқа/ жазуға қажетті сөз тіркестері:

Күш импульсі күш пен оның әрекет ету уақытының ( көбейтіндісіне тең. күш импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем бірлігі- Ньюто секунд [Н· с]

Күш импульсі бағыты күш векторының бағытымен сәйкес келетін векторлық шама.

Құндылықтарды игерту:

Өзіне және өзгелерге құрмет мұғалім мен оқушылардың бір-бірімен амандасуында, сыпайы, ойын ашық білдіріп, тыңдауда, сабақты уақытында бастап, аяқтауда, тапсырмаларды нұсқалық бойынша толық орындауда, бір-бірінеқолдау көрсетуінде көрініс табады.

Пәнаралық байланыстар

Математика , география

Алдыңғы білім

Ньютоның заңдары

Дерек көздер, ресурстар

1.В.И.Кем, Б.А.Кронгарт Физика . Есептер жинағы

Жоспар

Жоспар-

ланған мерзім

Жоспарланған іс-шаралар

Мұғалімнің іс-әрекеті

Ресурстар

Кіріспе

(3мин)

3 топқа бөлу

Ынтымақтастық ортасын құру. Ережелерді еске түсіреді.

Ынталанды-

ру

Үй тапсырма-сы (8 мин)

Үй тапсырмасымен жұмыс.

Заттың агрегаттық күйлері. Қатты денелердің балқуы және қатаюы. Балқу және қатаю температурасы. Балқу және қатаю кезіндегі ішкі энергияның өзгеруі. Меншікті балқу жылуы.

Түрткі, сынама, қайта бағыттау сұрақтары

1. Ауырлық күші деп қандай күшті айтады?

2. Еркін түсу үдеуі қандай шамаларға тәуелді?

3. Денелердің еркін түсуі қандай қозғалыс түріне жатады?

4. Еркін түсу үдеуінің дене массасына тәуелді еместігін қалай дәлелдеуге болады?

5. Полюсте және экваторда бір денеге әрекет ететін ауырлық күшінің мәндері бірдей бола ма?

Мұғалім әр оқушының жауаптарына мадақтау сөздерін айтады.

Мадақтау

Негізгі бөлімі

(13 мин)

Мағынаны тану

«Импульс»  гректің   «impulses»деген сөзінен шыққан,  оның сөбе сөз аудармасы «соққы» дегенді білдіреді.  Бұл термин механикада  екі шаманы:  күш импульсі мен  дене импульсін білдіреді.

Е нді «Жуан» және «Жіңішке» сұрақтар беру арқылы жаңа тақырып бойынша постер қорғау. «Себет» тәсілі. Тақырып бойынша сұрақтардың жауабын сол себетке жазады.

Дене импульсі дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шама = m

Р дене импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем бірлігі  секундына килограмм метр [кг · м/с]

Масса – скалярлық шама, ал жылдамдық векторлық шама.

Дене импульсінің векторының бағытыда жылдамдық векторының бағытымен сәйкес келетін векторлық шама.

Күш импульсі мен дене импульсі арасындағы байланыс.

₀ немесе

Дене импульсінің өзгерісі күш импульсіне тең.

Күш импульсі күш пен оның әрекет ету уақытының ( көбейтіндісіне тең. күш импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем бірлігі- Ньюто секунд[Н· с]

Күш импульсі бағыты күш векторының бағытымен сәйкес келетін векторлық шама.

Ой толғау»-Джиксо әдісібойынша топтар жаңа тақырыпты оқып, топта талқылап, қорғайды.

---«Жалғасын тап» –формулаларды жазу

----«Лото әдісі»

Лото әдісі

Скаляр шамалар----қызыл

Векторлық шамалар-----жасыл

Тұрақты шамалар------сары

---Әр топқа есептер таратамын

----Кестені толтыр

Ойлау қабілетімізді арттыруда ,шапшаңдық,жинақылық көзделеді

(тапсырмалар беріледі 1-тапсырма «Формулалар»

Критерий арқылы бағалау

1.Қорғау тәртібін сақтау: Уақыт және әдептілік;

2. Мазмұнның толық ашылуы;

3. Өмірден мысалдар келтіруі.

5 мин

Жұптық жұмыс.

Есеп: массасы 1 кг дене түзусызықты қозғала отырып, өзінің жылдамдығын 10 м/с –тен 20 м/с –ке дейін өзгертеді. Дененің импульсінің өзгерісін анықтау керек..

Есептің шешімі:

Берілгені:m=1кг

1. V ₁=10 м/с

   

2. V ₂=20 м/с

Табу керек р-?

Формула: р= m V ₁ - m V ₂

1. Шешуі: р= 1кг*20м/с-1кг*10м/с=10кг*м/с

2. 

3. Жауабы: р=10кг*м/с

Бірінші дененің массасы 2 кг, жылдамдығы 6 м/с, ал екінші дене тыныш тұр. Соқтығыстан кейін, екі дене бірге 2 м/с жылдамдықпен қозғалып кетті. Екінші дененің массасын анықтаңдар.

Берілгені: m₁=2 кг

1. V ₁=6 м/с

   

2. V ₂=2 м/с

Табу керек m -?

Формула: m₁ V ₁ +m₂ V ₂ = m ₁V ₃ + m ₂V ₃

1. Шешуі: 2*6+ m₂0 = 2*2+ m ₂*2 бұдан m ₂=(12-4)/2=4кг

2. Жауабы: m ₂ =4кг

«Екі жұлдыз, бір тілек»

Оқушылар-дың танымы, сөйлеу, тыңдалым,жазылымы, оқылымы, ойлау қабілеті артады

Қорытын-

ды бөлімі

8 мин

Ой-толғаныс

Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар

Жеке оқушылармен жұмыс. Үлестірме карточкалар арқылы.

. Семантикалық карта.

Жаңа тақырып бойынша өз білімдерін тексереді, сыни ойланады, ақпаратпен жұмыс жасау дағдылары дамиды

Кері байланыс.

5 мин

Маған ұнады, маған ұнамады.

Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша өз ойларын ауызша айтады.

Рефлексия. «Бас бармақ» әдісі.

Толық түсіндім Түсіндім, бірақ көмекті қажет етем. Түсінген жоқпын

(нашар түсіндім)

Рефлексия қорытындысы бойынша келесі сабақта қосымша жұмыстар жүргізіліп отырылады.

Үйге

Оқушылар үйде өздерінің ойларын жаңа тақырып бойынша дәптерлеріне түсіріп келеді , тақырыпты оқып келеді.

Эксперименттік жұмыс

Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау- Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлаймыз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы байланыс

Рефлексия. Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарланған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1.

2.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1.

2.

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?