М. Шахановты? «?н туады м?раттан, ой туады с?ра?тан» деген ?ле? жолдарында?ыдай , ?рбір ?стаздар ?ауымы, алдымызда?ы елімізді? ерте?гі ?рпа?тарына, жа?а технологияларды пайдалану барысында, ?зіні? педагогикалы? біліктілігін ?сдіксіз жетілдіріп, оны ??деп, бала?а жеткізу аясында, ?рбір саба?тарында бала?а с?ра?тар ?оя отырып ой тастау ар?ылы немесе баланы? ?з бетінше ізденуіне к?п к??іл б?луі керек.
Мен ?зімні? д?ріс беретін сыныбыма ?р тарау сайын мына т?мендегі кестелерді ?немі пайдаланып отырамын. Б?л кестелер ?БТ-?а баратын балаларды дайындау?а к?п к?мегін тигізеді. ?азірді? ?зіне ?зім саба? бетерін 8 сыныбыма осы кестелерді 7 сыныптан ?олданып келемін. Оны? н?тижесі де жаман емес. Кесте –сызбаны жа?а та?ырыпты бекітуге, ?й тапсырмасын с?райда, тарауларды ?айталауда пайдалану?а болады.
Кестені? та?ы бір ерекшелігі бала ?зіні? жауабын тексеріп отырып, ?зін-?зі ба?алайды. Сонда ол келесі жолы б?ндай ?ате жібермеуге тырысады, ?рі ?тілген материал есінде тез са?талады.
Кесте-сызбаны мен тарау сайын пайдаланып отырдым. Сонымен ?атар тарау бойынша ба?аларын салыстырмалы т?рде мониторингісін жасадым.
М. Шахановтың«ән туады мұраттан, ой туады сұрақтан» деген өлең жолдарындағыдай , әрбір ұстаздар қауымы, алдымыздағы еліміздің ертеңгі ұрпақтарына, жаңа технологияларды пайдалану барысында, өзінің педагогикалық біліктілігін үсдіксіз жетілдіріп, оны өңдеп, балаға жеткізу аясында, әрбір сабақтарында балаға сұрақтар қоя отырып ой тастау арқылы немесе баланың өз бетінше ізденуіне көп көңіл бөлуі керек.
Мен өзімнің дәріс беретін сыныбыма әр тарау сайын мына төмендегі кестелерді үнемі пайдаланып отырамын. Бұл кестелер ҰБТ-ға баратын балаларды дайындауға көп көмегін тигізеді. Қазірдің өзіне өзім сабақ бетерін 8 сыныбыма осы кестелерді 7 сыныптан қолданып келемін. Оның нәтижесі де жаман емес. Кесте –сызбаны жаңа тақырыпты бекітуге, үй тапсырмасын сұрайда, тарауларды қайталауда пайдалануға болады.
Кестенің тағы бір ерекшелігі бала өзінің жауабын тексеріп отырып, өзін-өзі бағалайды. Сонда ол келесі жолы бұндай қате жібермеуге тырысады, әрі өтілген материал есінде тез сақталады.
Кесте-сызбаны мен тарау сайын пайдаланып отырдым. Сонымен қатар тарау бойынша бағаларын салыстырмалы түрде мониторингісін жасадым.
Әр тарау бойынша өтілген тақырыптарды қайталау сабақтарында төмендегі кестені пайдаланып отырамын. 1 – кесте
Формулалар
Физикалық аталуы
Бағалау
Ой жинақтау кестесі. 2 – кесте.
Физикалық аталуы
Формулалары
Бағалау
Математикалық маятниктің периоды
Период пен жилік арасындағы байланыс
Серіппелі маятниктің периоды
Жерден h – биіктікке көтерілген дене энергиясы
Алгоритм «Формула»
Формуланы пропорция түрінде жаз.
2.Пропорцияның негізгі қасиетін пайдаланып, жол түрінде жаз.
3.Белгісіз көбейткішті тап.
Сонымен алгоритмді мынадай кесте түрінде есте сақтау және қолдану ыңғайлы. 3-кесте
№
Түрлендіру сатылары
Берілген формулалар
0
Формуладағы түбір таңбасынан арыл
1
Формуланы пропорция түрінде жаз
2
Пропорцияның қасиетін пайдаланып, жол түрінде жаз
3
Белгісіз шаманы тап
4
Қосымша амалды орында
Оқушы талабын қанағаттандыру мақсатында жүргізілген білім беру үрдісін жетілдірудің қазіргі технологиядағы тиімді жолдарының бірі – мониторинг жасау.
Қазіргі ғылыми - педагогикалық басылымдарда педагогикалық мониторинг латынның «бақылау» деген сөзінен аударылған.
Білім беру процесін құруда педагогикалық мониторинг ақпараттық, қозғаушы және ынталандырушы, қалыптастырушы, түзетушілік қызметтер атқарады.
Оқушылардың қабілеттерін кесте арқылы дамыта түсу жүйесі:
Мен өзімнің кестелік сызбаларымды әр сабақтың құрылымына, мақсатына, ондағы берілген физикалық ұғымдар, шамалар мен заңдылықтарға байланысты өзгертіп отырамын. Мысалыға айтар болсақ, 8 сыныптағы «Әр түрлі ортадағы электр тогы» тарауында мына кестені пайдаландым. 4 – кесте.
Орта
Заряд тасушылар
Негізгі заңдар
Вольт-амперлік сипаттама
Техникалық қолданылуы
Металдар
Электролиттер
Газдар
Вакуум
Жартылай өткізгіштер
Бұл кесте-сызбалар физика пәні сабағында тек қана теориялық дәріс беруде ғана қолданылмайды. Оны жоғарыда атап өткендей зертханалық жұмыстарды орындай барысында, сыныптан тыс жұмыстарда да қолдана бересіз.
Енді тағы бір айта кететін өзімнің қолымнан жасалған көрнекілік десек те болады « магниттік жапсырма материалдар». Бұл сабағыңызды қызықты әрі балаға тартымды өткізуге көмектеседі. Бұл көрнекілікті қолдану тәжірибемде баланың осы пәнге деген ынтасының артқандығын, осы пән бойынша білмегенін сұрап, қызығушылығы оянғандығына көз жеткіздім.
Біздің физика пәні бойынша, балаға физикалық шамаларды, олардың өлшем бірліктерін есте сақтауда қиналатынымыз бәрімізге белгілі прблема деуге болады. Десек те, одан да шығар жол тауға болады. Магниттік жапсырмаларды тек физикалық шамалар, олардың өлшем бірліктерін ғана өткенде пайдаланып, тек сонымен шектеліп қана қойюға болмайды. Жапсырмаларды физикалық сызбаларда, графиктерде, кейбір физикалық құбылыстарда пайдалануға болады. Бала бұл кезде өз қолымен сызбаларды, графиктерді тауып , берілген тапсырманы орындау барысында, есіне сақтау қабілеті осы тұста басым болады. Себебі, оны оқулықтан көргеннен өзі сезініп көргені басым болады.
Егеменді еліміздің келешек ұрпағын тәрбиелеу қазіргі заманның сұранысына лайықты, ой-өрісі кең, өзіндік көзқарасы орныққан, жеке ерекшеліктерімен дараланып тұратын тұлға тәрбиелеу бүгінгі ұстаздар қауымының басты міндеті болып табылады.
Мұғалімнің педагогикалық кәсіби даярлығы жеткілікті болып, алған біліміне сай жаңа технологияларды сабақта шебер қолдана алатын болса, алдына қойылған мақсаты айқын, дүниетанымы кең, соған орай алдында отырған шәкіртіне ақпараттар әлемінен қажетті білімді таңдай алуға үйрете білсе ғана тиімді нәтижеге қол жеткізе алады.
