kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

§ 11. Механикалық қозғалыс. Санақ денесі. Қозғалыстың салыстырмалылығы

Нажмите, чтобы узнать подробности

Дененің қозғалатыны немесе қозғалмайтыны туралы айту үшін,  оның айналасындағы  басқа денелерге  қатысты орнын өзгертетінін не өзгертпейтінін білуіміз керек.

Денелер уақыттың өтуіне қарай бір-бірімен салыстырғанда  бұрынғы орнын өзгерте алады.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«§ 11. Механикалық қозғалыс. Санақ денесі. Қозғалыстың салыстырмалылығы»

25 қазан 2013 жыл § 11. Механикалық қозғалыс. Санақ денесі. Қозғалыстың салыстырмалылығы

25 қазан 2013 жыл

§ 11. Механикалық қозғалыс. Санақ денесі. Қозғалыстың салыстырмалылығы

Үй тапсырмасын қадағалау. Денелердің өзара әрекеттесуі деген не? Мысалдар келтіріңдер. Масса дегеніміз не? Оның бірліктерін ата. Массаны қалай анықтаймыз? Заттың тығыздығы деп нені айтамыз? Заттың тығыздығын қалай анықтауға болады? Қандай тығыздық бірліктерін білесіңдер? Тығыздығы мен көлемі бойынша дененің  массасын қалай есептейді?

Үй тапсырмасын қадағалау.

  • Денелердің өзара әрекеттесуі деген не?
  • Мысалдар келтіріңдер.
  • Масса дегеніміз не? Оның бірліктерін ата.
  • Массаны қалай анықтаймыз?
  • Заттың тығыздығы деп нені айтамыз?
  • Заттың тығыздығын қалай анықтауға болады?
  • Қандай тығыздық бірліктерін білесіңдер?
  • Тығыздығы мен көлемі бойынша дененің

массасын қалай есептейді?

Дененің қозғалатыны немесе қозғалмайтыны туралы айту үшін, оның айналасындағы басқа денелерге қатысты орнын өзгертетінін не өзгертпейтінін білуіміз керек.  Денелер уақыттың өтуіне қарай бір-бірімен салыстырғанда бұрынғы орнын өзгерте алады.

Дененің қозғалатыны немесе қозғалмайтыны туралы айту үшін, оның айналасындағы басқа денелерге қатысты орнын өзгертетінін не өзгертпейтінін білуіміз керек.

Денелер уақыттың өтуіне қарай бір-бірімен салыстырғанда бұрынғы орнын өзгерте алады.

Денелердің бөліктері де уақыттың өтуіне қарай бір-бірімен салыстырғанда бұрынғы орнын өзгерте алады.  Дененің немесе дене бөлшектерінің уақыттың өтуіне қарай бір-бірімен салыстырғандағы бұрынғы орнының өзгеруі механикалық қозғалыс  деп аталады. Қозғалмайды деп есептелетін және басқа денелердің қозғалысы соған салыстырылып қарастырылатын денені санақ денесі деп атайды. Ал онымен салыстырғанда бұрынғы орнын өзгертетін дене қозғалыстағы дене деп аталатын болды.

Денелердің бөліктері де уақыттың өтуіне қарай бір-бірімен салыстырғанда бұрынғы орнын өзгерте алады.

Дененің немесе дене бөлшектерінің уақыттың өтуіне қарай бір-бірімен салыстырғандағы бұрынғы орнының өзгеруі механикалық қозғалыс деп аталады.

Қозғалмайды деп есептелетін және басқа денелердің қозғалысы соған салыстырылып қарастырылатын денені санақ денесі деп атайды.

Ал онымен салыстырғанда бұрынғы орнын өзгертетін дене қозғалыстағы дене деп аталатын болды.

Суретте бала экскалатормен бірге қозғалып барады , ал экскалатор қабырғасымен салыстырғанда ол тыныштықта тұр. Яғни кез келген механикалық қозғалыс салыстырмалы болып табылады.

Суретте бала экскалатормен бірге қозғалып барады , ал экскалатор қабырғасымен салыстырғанда ол тыныштықта тұр. Яғни кез келген механикалық қозғалыс салыстырмалы болып табылады.

Қозғалып бара жатқан және қозғалмай тұрған денелер жайлы келтірілген мысалдар тек қозғалыс қана емес, сондай-ақ тыныштық та салыстырмалы екенін көрсетеді. Абсолют тыныштықта болатын дене жоқ. Қозғалыс – барлық денелерге, табиғаттағы нәрселердің бәріне, бүкіл материялық дүниеге тән қасиет.

Қозғалып бара жатқан және қозғалмай тұрған денелер жайлы келтірілген мысалдар тек қозғалыс қана емес, сондай-ақ тыныштық та салыстырмалы екенін көрсетеді. Абсолют тыныштықта болатын дене жоқ.

Қозғалыс – барлық денелерге, табиғаттағы нәрселердің бәріне, бүкіл материялық дүниеге тән қасиет.

Қозғалысты сипаттау үшін дененің уақытқа байланысты өз орнын қалай өзгертетінін білу керек. Ол үшін санақ денесімен байланысқан  координата жүйесін сызамыз.  Координата жүйесі, суретте көрсетілгендей, өзара тікбұрыш жасап қиылысатын үш түзу сызықтан тұрады. Санақ денесімен байланысқан сызықтар жүйесін  координата жүйесі  деп, ал сызықтардың қиылысу нүктесін санақ басы немесе  координата басы деп атайды . Санақ жүйесі деп санақ денесімен байланысқан координата жүйесі мен сағатты айтамыз.

Қозғалысты сипаттау үшін дененің уақытқа байланысты өз орнын қалай өзгертетінін білу керек. Ол үшін санақ денесімен байланысқан координата жүйесін сызамыз. Координата жүйесі, суретте көрсетілгендей, өзара тікбұрыш жасап қиылысатын үш түзу сызықтан тұрады.

Санақ денесімен байланысқан сызықтар жүйесін координата жүйесі деп, ал сызықтардың қиылысу нүктесін санақ басы немесе координата басы деп атайды .

Санақ жүйесі деп санақ денесімен байланысқан координата жүйесі мен сағатты айтамыз.

Жаңа сабақты пысықтау сұрақтары?  Механикалық қозғалыс деп нені  айтады? Мысал келтіріңдер? 2. Дене қандай денелермен  салыстырғанда қозғалатынын  көрсету не үшін қажет?  3. Санақ денесі деген не? Мысал келтіріңдер? 4. Тыныштық та салыстырмалы дейтініміз неліктен? Мысал келтіріп түсіндіріңдер? Үйге тапсырма: §11. 8-тапсырма.

Жаңа сабақты пысықтау сұрақтары?

  • Механикалық қозғалыс деп нені

айтады? Мысал келтіріңдер?

2. Дене қандай денелермен

салыстырғанда қозғалатынын

көрсету не үшін қажет?

3. Санақ денесі деген не? Мысал келтіріңдер?

4. Тыныштық та салыстырмалы дейтініміз неліктен? Мысал келтіріп түсіндіріңдер?

Үйге тапсырма: §11. 8-тапсырма.


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Физика

Категория: Презентации

Целевая аудитория: 7 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
§ 11. Механикалық қозғалыс. Санақ денесі. Қозғалыстың салыстырмалылығы

Автор: Абжапарова Фатима Идаятовна

Дата: 12.02.2017

Номер свидетельства: 391052

Похожие файлы

object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(157) "Механикалы? ?оз?алыс. Сана? денесі. ?оз?алысты? салыстырмалылы?ы.Планеталарды? ?оз?алысы "
    ["seo_title"] => string(98) "miekhanikalyk-k-ozg-alys-sanak-dieniesi-k-ozg-alystyn-salystyrmalylyg-y-planietalardyn-k-ozg-alysy"
    ["file_id"] => string(6) "238654"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1444620123"
  }
}
object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(122) "Механикалық қозғалыс. Санақ денесі. Қозғалыстың салыстырмалылығы."
    ["seo_title"] => string(71) "miekhanikalyk_k_ozg_alys_sanak_dieniesi_k_ozg_alystyn_salystyrmalylyg_y"
    ["file_id"] => string(6) "349750"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1476641446"
  }
}
object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(185) "Кембрижд ?дісімен о?ыту саба? жоспары «Механикалы? ?оз?алыс. Сана? денесі.?оз?алысты? салыстырмалылы?ы» "
    ["seo_title"] => string(113) "kiembrizhd-disimien-ok-ytu-sabak-zhospary-miekhanikalyk-k-ozg-alys-sanak-dieniesi-k-ozg-alystyn-salystyrmalylyg-y"
    ["file_id"] => string(6) "145401"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1418911146"
  }
}
object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(40) "Механикалық қозғалыс."
    ["seo_title"] => string(24) "miekhanikalyk_k_ozg_alys"
    ["file_id"] => string(6) "371748"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1482237574"
  }
}
object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(38) "Механикалы?  ?оз?алыс "
    ["seo_title"] => string(24) "miekhanikalyk-k-ozg-alys"
    ["file_id"] => string(6) "192845"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1427533331"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства