Та?ырыбы:«Жеті ?азынаны? бірі» (Ертегіні айтып беру)
Саба?ты? ма?саты:
Балалар?а жеті саныны? киелі екенін, жеті сурет бойынша ажырату, жеті ?азынаны атау?а, еліне елеулі ?ызмет жасайтын азамат болу?а, атал?ан ертегі бойынша ?ойыл?ан с?ра??а толы? жауап беруге да?дыландыру, ертегі бойынша аны?, м?нерлі с?йлеуге ?йрету.
Жа?а с?здер:
Жеті ?азына, ?ыран б?ркіт, берен мылты?.
К?рнекілік:
Жеті ?азынаны? суреті.интереактивті та?та
Саба?ты? барысы:
Педагог: Б?гінгі к?німізді келген ?она?ымыз?а ж?не бір – бірімізге жа?сы тілек айтудан бастайы?.
«К?ншуа?» атты ба?шаны? ?депті біз баласы
Алдымен ?она?пен амандасып алады.
К?нні? к?зі ашылып, к?кке шуа? шашылсын.
??тты ?она? келіпті,т?рімізге еніпті.
Педагог: Бізді? б?гінгі ??гімелейтін та?ырыбымыз жеті санына байланысты.
-Балалар бір аптада неше к?н бар?
Сендер ба?ша?а неше к?н келесі?дер?
Ал неше к?н демаласы?дар?
Сонда барлы?ы неше к?н болады? (сауса?тарымен к?рсетеді).
Осы жеті к?нді бір с?збен жина?тап ?алай атаймыз?
Апта к?ндерін ата?дар.
?ане,кім ма?ан апта к?ндері туралы та?па? айтып береді?
Д?йсенбіде ?уана келдік ба?ша?а,
Сейсенбіде серуен ??рды? далада.
С?рсенбіде сурет салды? с?нді етіп,
Бейсенбіде би биледік ?ндетіп.
Ж?ма к?ні шелпек жедік д?мді етіп,
Сенбі к?ні сейілдедік жары?та.
Жексенбіде ?йде жатым дем алды?.
Сонымен жал?асады ?р апта.
Балалар бізді? ?аза? хал?ы жеті санын «?асиетті киелі сан»- деп есептейді. Мысалы, айтатын болса?, жеті ата, жеті шелпек, жеті ?азына.
Бай?ап отыр?ан шы?арсы?дар, барлы?ы жеті санымен айтылады. Б?гін біз сендермен жеті ?азына деп нені айтамыз ж?не «Жеті ?азынаны? бірі» ертегісімен танысамыз.
-С?лематсыздарма балалар?Б?гін жеті ?азына?а байланысты ?ызы?ты саба? болып жат?анын естіп ?она??а келдім.Сендерді? саба?тары?ызды тамашалау?а келдім ж?не ?зіммен бірге ж?мба?тар ?келдім.
-Жарайды,?же сіз демалып саба?ымызды ж?не балаларымызды? білімін к?рі?іздер.
- К?неки, жеті ?азынаны мына суретті? к?мегімен ажыратайы?.
Ер жігіт
?йел (б?л ана)
А?ыл, білім
Ж?йрік ат
Берен мылты?
?ыран б?ркіт
Ж?йрік тазы (ит)
Ер жігіт дегеніміз – елімізді, жерімізді ?ор?айтын ер азамат;
?йел – ол анамыз, бізді? а?ылшымыз;
А?ыл, білім екеуі бірге ж?реді, адамзат а?ылмен ойлап, біліммен о?ып ізденіп, білімін толы?тырып, ?р н?рсені шешіп отырады;
Ж?йрік ат - адамзат баласын барамын деген жеріне жіткізеді. Б?рын ат болса, ?азіргі кезде к?лік;
Берен мылты? – мылты?ы? болса, аш болмайсы?, а? ауласа?да к?ні?ді к?ресі?.
?ыран б?ркіт – ??сты? мы?тысы б?ркіті? болса, ол сені? ?ор?аушы?, асыраушы? деп есепте;
Ж?йрік ит – адамны? досы, к?мекшісі, ?ор?аушысы. Адамдар б?рын а? аулау?а, алыс жол?а шы??анда ?зімен бірге алып ж?рген.
(Балалар, ?р ?айсысын суреттен к?рсетіп ажыратады). Осы жеті н?рсе адамда болса, ол адам ба?ытты.
Сергіту с?ті: 1-де т?райы?,
2,3,4-ала?анды со?айы?.
О? жа??а б?рылып,
Сол жа??а б?рылып,
Біз шыны?ып алайы?.
Балалар?а «Жеті ?азынаны? бірі» деген ертегіні айтып немесе о?ып беруге болады.
Жеті ?азынаны? бірі.
Бая?ыда а? патшасы арыстан ?ызметшісі жолбарысты ша?ырып орманда?ы барлы? а?дарды жина деп б?йырыпты. Арыстан патша ?лемдегі е? ?айратты, е? а?ылды, ?рі епті кім екенін білгісі келіпті.
Лезде арыстанны? алдына а?дар жинала ?алыпты. Т?лкі:
О, ?лемде те?десі жо? патшам! Б?л ?мірде сізден ?айратты, а?ылды, епті жан жо?. Сонды?тан да біз сізді патша етіп сайла?анбыз! Сізді? ?айырымы?ыз шексіз, - депті.
Барлы? а?дар ?з пікірлерін айтып, е? к?шті, а?ылды деп арыстанды айтады.
Ит: «Мен ?шін д?ниедегі ?айратты ?рі а?ылды, ол тек – адамзат!».
Арыстан одан бетер ашуланып, дереу жолбарыс?а: «Ит иттігін жасап адамды ма?тады. Бізді? арамызда о?ан б?дан былай орын болмауы тиіс. Дереу армыздан алыстаты?дар!» - депті к?ндей к?ркіреп.
Б?л с?зден со? итті? м?лде к??ілі ?алып, оларды? арасынан біржолата ?ол ?зіп кете бар?ан екен.
Содан бері ит адамны? досы, к?мекшісі болыпты. Бертін келе «Ит жеті ?азынаны? бірі» деген ?анатты с?з ?алыптасты.
(Ертегіні балалар?а 1-2 рет ?айталап о?ып беруі керек).
Ертегі ?алай аталады?
Ертегі ?андай с?йлеммен басталады?
Арыстан ?зі туралы не білгісі келеді?
Т?лкі арыстанды ?алай ма?тады?
Арыстан итке не деді? (Ал, сонда д?ниедегі е? ?айратты, е? а?ылды, ?діл ?рі епті кім?)
Ит арыстан?а ?андай жауап ?айтарды? (Мен ?шін д?ниедегі ?айратты ?рі а?ылды, ол тек - адамзат).
Осы с?здерді балалармен 2-3 рет ?айталау.
Неге итті «жеті ?азынаны? бірі» деп айтады екенбіз?
Осы ертегіде арыстан, ит ж?не т?лкіні? не айт?анын кім ?айталап береді?
Со?ында бір, екі бала?а ертегіні толы? ??гімелеп айт?ызу?а болады.
К?рді?дер ме, балалар, «Ит – жеті ?азынаны? бірі» екен. Содан бері ит адамны? досы, серігі, ?ор?аушысы болыпты.
-Балалар,сендерге мен жеті ?азына?а байланысты ж?мба? жасырамын,ал сендар жауабын табы?дар.
Мінсе? –желдей ж?йткиді,
К??ілі? таудай ?седі,
Алып ?шар алыс?а
«Ер ?анаты» деседі (жыл?ы)
Адам?а серік,
К?зетке берік (ит)
Тілі бар,?ні жо?,
?зін адам т?сінген
Ж?регі бар да?аны жо?,
С?йлеп т?р?ан ішінен (кітап)
Бес ?аруы белінде
Сам?ап ж?реді к?гімде (б?ркіт)
-?ане балалар,кім айтады кімні? ?йінде к?шік немесе ит бар?К?шікке арнап кім ма?ан та?па? айтады?
Томпа?дап ойнап ж?реді
Кішкентай ?ана к?шігім.
?згелерге ?реді,
Жолын тосып кісіні?
-Енді жеті ?азынаны? бірі-а?ыл-білім екенін білдік.Ал білімді болу ?шін біз нені о?имыз?
-Кітапты.
-Ал,олай болса біз ?азір кітапты? суретін саламыз.
Балалар ?стелді? ?стіндегі бір пара? ?а?аз?а кітапты? суретін салады.
Саба?ты ?орытындылау.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Тақырыбы:«Жеті қазынаның бірі» (Ертегіні айтып беру)
Сабақтың мақсаты:
Балаларға жеті санының киелі екенін, жеті сурет бойынша ажырату, жеті қазынаны атауға, еліне елеулі қызмет жасайтын азамат болуға, аталған ертегі бойынша қойылған сұраққа толық жауап беруге дағдыландыру, ертегі бойынша анық, мәнерлі сөйлеуге үйрету.
Жаңа сөздер:
Жеті қазына, қыран бүркіт, берен мылтық.
Көрнекілік:
Жеті қазынаның суреті.интереактивті тақта
Сабақтың барысы:
Педагог: Бүгінгі күнімізді келген қонағымызға және бір – бірімізге жақсы тілек айтудан бастайық.
«Күншуақ» атты бақшаның әдепті біз баласы
Алдымен қонақпен амандасып алады.
Күннің көзі ашылып, көкке шуақ шашылсын.
Құтты қонақ келіпті,төрімізге еніпті.
Педагог: Біздің бүгінгі әңгімелейтін тақырыбымыз жеті санына байланысты.
-Балалар бір аптада неше күн бар?
Сендер бақшаға неше күн келесіңдер?
Ал неше күн демаласыңдар?
Сонда барлығы неше күн болады? (саусақтарымен көрсетеді).
Осы жеті күнді бір сөзбен жинақтап қалай атаймыз?
Апта күндерін атаңдар.
Қане,кім маған апта күндері туралы тақпақ айтып береді?
Дүйсенбіде қуана келдік бақшаға,
Сейсенбіде серуен құрдық далада.
Сәрсенбіде сурет салдық сәнді етіп,
Бейсенбіде би биледік әндетіп.
Жұма күні шелпек жедік дәмді етіп,
Сенбі күні сейілдедік жарықта.
Жексенбіде үйде жатым дем алдық.
Сонымен жалғасады әр апта.
Балалар біздің қазақ халқы жеті санын «қасиетті киелі сан»- деп есептейді. Мысалы, айтатын болсақ, жеті ата, жеті шелпек, жеті қазына.
Байқап отырған шығарсыңдар, барлығы жеті санымен айтылады. Бүгін біз сендермен жеті қазына деп нені айтамыз және «Жеті қазынаның бірі» ертегісімен танысамыз.
(Күтпеген сәт.Топқа ақ жаулықты әже ержігіттті ертіп қонаққа келеді)
-Сәлематсыздарма балалар?Бүгін жеті қазынаға байланысты қызықты сабақ болып жатқанын естіп қонаққа келдім.Сендердің сабақтарыңызды тамашалауға келдім және өзіммен бірге жұмбақтар әкелдім.
-Жарайды,әже сіз демалып сабағымызды және балаларымыздың білімін көріңіздер.
- Кәнеки, жеті қазынаны мына суреттің көмегімен ажыратайық.
Ер жігіт
Әйел (бұл ана)
Ақыл, білім
Жүйрік ат
Берен мылтық
Қыран бүркіт
Жүйрік тазы (ит)
Ер жігіт дегеніміз – елімізді, жерімізді қорғайтын ер азамат;
Әйел – ол анамыз, біздің ақылшымыз;
Ақыл, білім екеуі бірге жүреді, адамзат ақылмен ойлап, біліммен оқып ізденіп, білімін толықтырып, әр нәрсені шешіп отырады;
Жүйрік ат - адамзат баласын барамын деген жеріне жіткізеді. Бұрын ат болса, қазіргі кезде көлік;
Берен мылтық – мылтығың болса, аш болмайсың, аң ауласаңда күніңді көресің.
Қыран бүркіт – құстың мықтысы бүркітің болса, ол сенің қорғаушың, асыраушың деп есепте;
Жүйрік ит – адамның досы, көмекшісі, қорғаушысы. Адамдар бұрын аң аулауға, алыс жолға шыққанда өзімен бірге алып жүрген.
(Балалар, әр қайсысын суреттен көрсетіп ажыратады). Осы жеті нәрсе адамда болса, ол адам бақытты.
Сергіту сәті: 1-де тұрайық,
2,3,4-алақанды соғайық.
Оң жаққа бұрылып,
Сол жаққа бұрылып,
Біз шынығып алайық.
Балаларға «Жеті қазынаның бірі» деген ертегіні айтып немесе оқып беруге болады.
Жеті қазынаның бірі.
Баяғыда аң патшасы арыстан қызметшісі жолбарысты шақырып ормандағы барлық аңдарды жина деп бұйырыпты. Арыстан патша әлемдегі ең қайратты, ең ақылды, әрі епті кім екенін білгісі келіпті.
Лезде арыстанның алдына аңдар жинала қалыпты. Түлкі:
О, әлемде теңдесі жоқ патшам! Бұл өмірде сізден қайратты, ақылды, епті жан жоқ. Сондықтан да біз сізді патша етіп сайлағанбыз! Сіздің қайырымыңыз шексіз, - депті.
Барлық аңдар өз пікірлерін айтып, ең күшті, ақылды деп арыстанды айтады.
Мақтау сөздерге мәз болған арыстан бір бұрышта құлағы салбырап, өзі маужырап жатқан итті байқайды. Итке гүрілдеп төне түседі.
Әй, сен мыналардың не айтып жатқанын естіп отырсың ба өзі? Неге сен үн қатпайсың? – дейді.
Ит салмақты үнмен: «Ә, сен бе едің? Неге сонша бүкіл орманды басыңа көтересің? Менің де сені мақтап, бас ұруым керек пе?» - деп тәкәппарлана сөйлейді.
Арыстан: «Ал сонда дүниедегі ең қайратты, ең ақылды, әділ әрі епті кім?»
Ит: «Мен үшін дүниедегі қайратты әрі ақылды, ол тек – адамзат!».
Арыстан одан бетер ашуланып, дереу жолбарысқа: «Ит иттігін жасап адамды мақтады. Біздің арамызда оған бұдан былай орын болмауы тиіс. Дереу армыздан алыстатыңдар!» - депті күндей күркіреп.
Бұл сөзден соң иттің мүлде көңілі қалып, олардың арасынан біржолата қол үзіп кете барған екен.
Содан бері ит адамның досы, көмекшісі болыпты. Бертін келе «Ит жеті қазынаның бірі» деген қанатты сөз қалыптасты.
(Ертегіні балаларға 1-2 рет қайталап оқып беруі керек).
Ертегі қалай аталады?
Ертегі қандай сөйлеммен басталады?
Арыстан өзі туралы не білгісі келеді?
Түлкі арыстанды қалай мақтады?
Арыстан итке не деді? (Ал, сонда дүниедегі ең қайратты, ең ақылды, әділ әрі епті кім?)
Ит арыстанға қандай жауап қайтарды? (Мен үшін дүниедегі қайратты әрі ақылды, ол тек - адамзат).
Осы сөздерді балалармен 2-3 рет қайталау.
Неге итті «жеті қазынаның бірі» деп айтады екенбіз?
Осы ертегіде арыстан, ит және түлкінің не айтқанын кім қайталап береді?
Соңында бір, екі балаға ертегіні толық әңгімелеп айтқызуға болады.
Көрдіңдер ме, балалар, «Ит – жеті қазынаның бірі» екен. Содан бері ит адамның досы, серігі, қорғаушысы болыпты.
-Балалар,сендерге мен жеті қазынаға байланысты жұмбақ жасырамын,ал сендар жауабын табыңдар.
Мінсең –желдей жүйткиді,
Көңілің таудай өседі,
Алып ұшар алысқа
«Ер қанаты» деседі (жылқы)
Адамға серік,
Күзетке берік (ит)
Тілі бар,үні жоқ,
Өзін адам түсінген
Жүрегі бар дақаны жоқ,
Сөйлеп тұрған ішінен (кітап)
Бес қаруы белінде
Самғап жүреді көгімде (бүркіт)
-Қане балалар,кім айтады кімнің үйінде күшік немесе ит бар?Күшікке арнап кім маған тақпақ айтады?
Томпаңдап ойнап жүреді
Кішкентай ғана күшігім.
Өзгелерге үреді,
Жолын тосып кісінің
-Енді жеті қазынаның бірі-ақыл-білім екенін білдік.Ал білімді болу үшін біз нені оқимыз?
-Кітапты.
-Ал ,олай болса біз қазір кітаптың суретін саламыз.
Балалар үстелдің үстіндегі бір парақ қағазға кітаптың суретін салады.
Сабақты қорытындылау.
№5 жалпы білім беру мектебі
Тіл дамыту
Тақырыбы: «Жеті қазынаның бірі»
0”Ә” сынып жетекшісі: Булекбаева С.Х.
2015ж.
Тақырыбы:«Жеті қазынаның бірі» (Ертегіні айтып беру)
Сабақтың мақсаты:
Балаларға жеті санының киелі екенін, жеті сурет бойынша ажырату, жеті қазынаны атауға, еліне елеулі қызмет жасайтын азамат болуға, аталған ертегі бойынша қойылған сұраққа толық жауап беруге дағдыландыру, ертегі бойынша анық, мәнерлі сөйлеуге үйрету.
Жаңа сөздер:
Жеті қазына, қыран бүркіт, берен мылтық.
Көрнекілік:
Жеті қазынаның суреті.интереактивті тақта
Сабақтың барысы:
Педагог: Бүгінгі күнімізді бір – бірімізге жақсы тілек айтудан бастайық.
Армысыз, қайырымды Аспан ата!
Армысыз, мейірімді Жер- Ана!
Армысыз, шұғылалы Алтын – күн!
Қуан, шаттан алақай!
Қайырлы таң, қайырлы күн!
Бәріміз күндей жарқырайық!
Бәріміз дос болайық!
Педагог: Біздің бүгінгі әңгімелейтін тақырыбымыз жеті санына байланысты. Балалар бір аптада неше күн бар?
Сендер бақшаға неше күн келесіңдер?
Ал неше күн демаласыңдар?
Сонда барлығы неше күн болады? (саусақтарымен көрсетеді).
Осы жеті күнді бір сөзбен жинақтап қалай атаймыз?
Апта күндерін атаңдар.
Балалар біздің қазақ халқы жеті санын «қасиетті киелі сан»- деп есептейді. Мысалы, айтатын болсақ, жеті ата, жеті шелпек, жеті қазына.
Байқап отырған шығарсыңдар, барлығы жеті санымен айтылады. Бүгін біз сендермен жеті қазына деп нені айтамыз, соны үйренеміз және «Жеті қазына» ертегісімен танысамыз. Кәнеки, жеті қазынаны мына суреттің көмегімен ажыратайық.
Ер жігіт
Әйел (бұл ана)
Ақыл, білім
Жүйрік ат
Берен мылтық
Қыран бүркіт
Жүйрік тазы (ит)
Ер жігіт дегеніміз – елімізді, жерімізді қорғайтын ер азамат;
Әйел – ол анамыз, біздің ақылшымыз;
Ақыл, білім екеуі бірге жүреді, адамзат ақылмен ойлап, біліммен оқып ізденіп, білімін толықтырып, әр нәрсені шешіп отырады;
