Гагарин Юрий Алексеевич (9 наурыз 1934 жылы, Гжат (?азіргі Гагарин) ауданы Клушино ауылы Смоленск облысы — 27 наурыз 1968 жылы, Владимир облысы) – КСРО ?ш?ыш-?арышкері, Ке?ес Ода?ы батыры, ?арыш ке?істігіне сапар жаса?ан е? бірінші адам, полковник (1963), Ке?ес Ода?ыны? Батыры (1961).
Мазм?ны
[жасыру]
1?мірбаяны
2Марапаттары
3Есте ?алдыру
4Дерекк?здер
?мірбаяны[??деу]
1961 жылы 12 с?уірде Восток ?арыш кемесімен Бай?о?ыр ?арыш ала?ынан тарихта т???ыш рет ?арыш?а ?шты. Ол Жерді айналып ?шып, 1 са?ат 48 минуттан кейін Жерге ?айта ?онды.
1951 жылы М?скеу ма?ында?ы Люберцы ?аласы?да?ы ?ол?нер училищесін, 1955 ж. Саратов индустрия техникумын бітірген.
1955 жылдан Ке?ес Армиясы катарында.
1-Чкалов ?скери-авиац. ?ш?ыштар училищесін бітіргеннен (1957) кейін Солт?стік флотты? жой?ыш авиациялы? б?лімдерінде ?ызмет етгі.
1960 ж. ?арышкерлер ?атарына алынды.
1961 жылдан ?арышкерлер отрядыны? командирі болды.
1961 ж. 12 с?уірде тарихта т???ыш рет "Восток" ?арыш кемесімен Байко?ыр ?арыш ала?ынан ?арыш?а ?шты. Б?дан кейін ол ?ш?ыш-?арышкер ретінде ?зіні? ?шу шеберлігін жетілдіріп, ?арышкерлерді ?йретіп - жатты?тыру ісіне тікелей араласып, ?арыш кемелеріні? ?шу процесін бас?ару?а ?атынасып отырды.
1968 ж. ?скери-?уе инженерлік академиясын бітірді.
1964 — 68 ж. ?арышкерлерді даярлау орталы?ы басты?ыны? орынбасары болды. Ол бірнеше елдерде болып ?айтты.
Гагарин ?ша?пен жатты?у кезінде ?аза тапты (Владимир обл. Киржак ауд.Новоселово селоны? ма?ында).
- Балалар,қараңдаршы нанның бірнеше түрі бар екен: ақ бөлке,қызыл күрең, тоқаш,сап-сары бауырсақ,батон нанда бар екен т.б.
Ал, осы нандарды неден пісіреді?
Ұннан
Енді сол ұн қайдан шығады соны білесіңдер ме?
Бүгінгі сабағымызда сол ұнның қайдан шығатынын,нанның дастарханға қалай келетінін білетін боламыз.
(Осы кезде қапшық толы арбаны сүйретіп тышқан кіреді.Балалар дың шуынан тышқан қашып кетеді.)
Қызық мына қапшықта не бар екен?
Балалар,не істейміз ашып қараймыз ба?
Қап қозғалып ортасынан бидай кейіпіндегі қыз бала шығады.
Сәлем достар?
Сәлем сен кімсің?
Нан анасы бидаймын,
Елге астық сыйлаймын
Дәнім толып піскеде
Қауызыма сыймаймын.
Бидай:
Балалар сендер мені және достарымды тышқаннан құтқарып қалдыңдар рахмет сендерге.
Т: Қош келдің бидай төрлет.
Ал,балалар енді қапшықтарды ашып қарайық,не бар екен?
Дәндер бар екен.Иә,балалар бұл дәндер кешегі күз мезгілінде жиналған дәндер.Бұл дәндердің аттарын білесіңдер ме?Мен айтып түсіндірейін.
Міне мынау күріш,өзіміздің күнде жеп жүрген.Ал,мынау тары,сөк.Мынау арпа және жүгері.
Балалар,бидайдан не алынады?
Ұн алынады.
Дұрыс бидайды дирменге тартып ұн жасайды.
Ал,ұннан не пісіреді?
Нан, тоқаш,бауырсақ т.б.
Өте жақсы енді осы дәндердің бізге қалай жеткені туралы білуіміз үшін компьютерге назар аударайық. (Сурет бойынша әңгіме)
Көктемде диқандар жерді трактормен жерді жыртып,жерге тұқым себеді.Одан егін өніп шығады.Жаз бойы адамдар оны суарып,күтіп баптайды.
Ал,күзе егінді комбайынмен орып,машинаға тиейді.Машина астықты тиеп алып,қырманға әкетедіқырманда астықты тазалап кептіреді.Содан соң барып элеваторға барып жөнелтедіЭлеватордан астықты қажет кезінде диірменге жібереді,диірменшілер оны тазалап ұн жасайды.Ұнды нан пісіру үшін наубайханаларға жібереді.Наубайханадан наубайханашылар нан пісіреді де,оны дүкендерге жібереді.
Ал,ертең сол нандарды дүкен сөрелеріне көреміз.Мұның бәрі адамдардың еңбегі.Соншама еңбек сіңірілетін нанды барынша қадірлеуіміз керек.
Біздің Бейнеу ауданымызда да, ұн завод бар.Ол жерде елімізге өзінің өнімдерін беріп отыр.Бұл заводта да көп адамдардың еңбегімен ұн жасап шығып жатыр.
Балалар осы нанға,бидайға байланысты кім тақпақ біледі?
Сергіту сәті:
Жайқалады ақ бидай,
Басын иіп аққудай.
Трактор мен комбайын,
Жүргізуге мен дайын
Оқулықпен жұмыс.
Ертегі: «Қайдан келдің бауырсақ?»
Ал, бидай бізге риза шығарсың,сен туралы қаншама жақсы сөздер айтты.
Бидай:
Әрине ризамын.Сендер мен туралы өте көп біледі екенсіңдер. Сендерге әкелген сыйлығым бар. Сендермен дос болғаныма өте ризамын.Сау болыңдар.
Қорытынды:
Міне, балалар осы кішкентай тамшыдай бидайдың қасиеті үлкен екен.Адамға нәр беретін дастарханның берекесі нанның қасиетін оның қандай еңбекпен жасалатынын білдік.Сондықтан нанды шашпай,баспай қастерлеуіміз керек. Бидайды егіп баптап жинаған диқаншылырдың еңбегін құрметтеу керек.
