-Балалар, мына суреттен нанның қандай түрлерін көріп тұрсыңдар? Атап беріңдер.
-Нанды неден пісіреді?
Ұнды қалай жасайды? (Балалардың жауаптары тыңдалады).
Мынау - бидай масағы, сабағы, мұртшалары. Егер бидайдың қауызын аршитын болсақ, ішінен бидайдың дәні шығады. Бидайды ұнтақтаса, ұн болады. Наубайханада осы аппақ ұнға тұз, су, ашытқы араластырып, қамыр илеп, нан пісіреді.
2.Сөздік жұмысын жүргізу.
Оқу іс-әрекетінің барысында танысатын наубайхана, наубайшы, диірмен, комбайнсөздерінің мағынасын түсіндіру.
Наубайхана - нан пісіретін, нан жабатын орын.
Наубайшы - наубайханада нан пісіретін адам.
Диірмен - дәнді дақылдарды тартып, ұн шығаратын кәсіпорын.
Комбайн - әр алуан дақылдарды жинап, бастыруға арналған машина.
3.Жұмбақ шешу.
Қыр басында әрқилы,
Сары теңіз толқиды.
(Егін)
Педагогтің түсіндіруі.
Балалар, диқан сөзін қалай түсінесіңдер?
Диқан - егін шаруашылығымен айналысатын адам.
-Диқан көктемде егістікке егін - бидай, қарабидай, арпа, жүгері, сұлы, т.б. егеді. Оны жаздай күтіп-баптайды. Күзде егіс даласында бидайды комбайнмен орады, жинайды, бастырады. Жүк машинасымен тасиды. Қырманға әкеліп, тазалап, кептіреді. Сонан соң элеваторға жібереді. Элеватор - бидай сақтайтын қойма, онда бидайды көп жылдар бойы сақтауғаболады, Одан диірменге жібереді. Диірменшілер ұн тартады. (Элеватор, диірменнің суреттері көрсетіледі). Ұнды наубайхана жөнелтеді. Наубайханада наубайшылар әртүрлі нан пісіреді. Ыстық нан, ұн дүкендерге түседі. Дүкеннен нанды, ұнды сатып аламыз. Анамыз ұннан бауырсақ, шелпек, нан, тоқаш, т.б. пісіреді.
5.Сергіту сәтін өткізу.
Жайқалады ақ бидай, (Қолдарын жоғары көтеріп тербеледі).
Басын иіп аққудай. (Бастарын иеді).
Трактор мен комбайн (Қолдарын алға созып, тракторды жүргізеді).
Жүргізуге мен дайын. (Қолдарын айналдыра комбайнды жүргізеді).
6. М. Етекбаевтың «Нан қайдан келеді?» ертегісін оқу. Тәрбиеші ертегінің бөлім-бөлімге бөліп оқып, сұрақтар қояды,балалардың жауаптарын тыңдап, оларды толықтырып отырады. (Ертегі хрестоматияда берілген).
3. Сабақты қорытындылау.
Тышқанды қандай сұрақ мазалады?
Нан қайдан келеді?
Тышқан сұрағына жауап ала алды ма?
- «Нан - байлық, нан - береке» деп халқымыз бекер айтпаған. Міне, көрдіңдер ме? Қаншама адам еңбек етеді екен. Сондықтан дастарқанға зор еңбекпен келген нан тағамдарын қастерлеуіміз керек.
«Нан қайдан келеді?» ертегі Бір күні Тышқан нан дүкеніне кіреді. Сөреде жаңа піскен сап – сары бөлкеле үйіліп тұр екен. Піскен нан исіне қызыққан Тышқан тұмсығын жыбыр – жыбыр тартты. Төмендегі бір бөлкені кеміре бастады. Осы кезде күзетші келіп қалды.
Тышқан зып беріп, тысқа атып шықты. Бірақ алысқа ұзамады. «Апырай, қайдан шықты екен осыншама нан. Біліп алып, шыққан жеріне кірсем, ә!» - деп қызығып кетті. Тышқан тесіктен сақтана сығалады. - Нан, нан сен қайдан шықтың? – деді сыбырлады. - Сатушыдан сұра, - деді Нан - Сатушы, сатушы, нан қайдан шығады? - Наубайшыдан сұра, - деді. Тышқан тымпыңдап наубайханаға келді. Диірмен тасы тынымсыз шыр көбелек айналды. Екі адам ұн тартып тұр. Ұн төгіліп аққан бұлақша құйылып жатыр. Көзді ашып жұмғанша қап – қап ұн дайын болады. Тышқан иненің көзіндей танауын тыржитып, таңдана қарап тұрды да: - Диірменші, диірменші, нан қайдан шығады? – деп сұрады. - Комбайыншыдан сұра, - деді қырманшы қарт. Тышқан далада егін орып жатқан комбайыншыға келеді. Қалың егін теңіздей толқиды. Комбайн тоқтар емес, ілгерілеп барады. Сабанын бір бөлек, топанын бір бөлек шығарып тастады. Торсықтай ақ бидайды астауына құйып алып барады. Тышқан шіңкілдеп: - Комбайыншы, комбайншы, нан қайдан шығады? – деп сұрады. - Көктемде тракторшы жер жыртып, сеялкашы тұқым себеді. Егіншілер оны күтіп баптайды. Көп еңбек сіңіреді. Міне, мынау қалың астық – сол көп еңбектің жемісі. Нан еңбек арқылы табылады, - дейді комбайыншы. - Ой, мұның - азап қой. Мен шалқайып жатып – ақ нан таба беремін, - деп қутың – қутың етті Тышқан. -Әне мысық келе жатыр, - деді комбайыншы. Сол – ақ екен Тышқан бір ескі інге зып берді.
