Та?ырыбы: «??старды? ?ыс?ы тіршілігі!»
Ма?саты: ??старды? ?ыс?ы тіршілігі ж?не ?ыстайтын ??стар туралы т?сінік беру;
Балаларды? бойында таби?атты аялап, о?ан ?ам?орлы? таныту ?абілетін дамыту;
??старды ?ор?ау?а, ?ясын б?збау?а т?рбиелеу;
Саба?ты? ?дісі – т?сілдері: ойын элементтері, к?рнекілік,
с?ра? –жауап.
К?рнекілігі: ??старды? суреттері, слайд.
Барысы:
?йымдастыру кезе?і.
1.Шатты? ше?бері.
Таби?атым тамаша,
К?з тоймайды ?араса,
Таби?атты аялап,
Ж?рейікші жараса.
С?лем са?ан Жер ана!
С?лем са?ан Н?рлы к?н!
Аман – есен болайы?.
Бейбітшілік халайы?!
- ?азір жылды? ?ай мезгілі?
- ?ыс.
- ?ыс мезгіліні? ерекшеліктері ?андай?
- ?ыс айларын ата?
- Желто?сан, ?а?тар, а?пан.
- ?ыс туралы ?андай та?па?тар білесі?дер?
- Балалар ?азір мен сендерге ж?мба? жасырамын. Соны шешесі?дерме?
- И?
Ж?мба?
?анаты бар талма?ан
Аспанда ?шып сам?а?ан
Жауы шыбын- шіркейлер
Таби?атты ол ?ор?а?ан.
( ??с )
Негізгі б?лім.
-Міне тамаша, балалар, б?гінгі саба?ымызда ??старды? ?ыс?ы тіршілігі туралы ??гімелесеміз.
Балалар енді сендермен ойын ойнаймыз, ойынны? аты « ?андай ??с?»
Жауабы : Тор?ай, сауыс?ан, к?гершін, шымшы?.
??стар екі топ?а б?лінеді: жабайы ??стар ж?не ?й ??стары.
- Жабайы ??стар: сауыс?ан, жапала?, ?арлы?аш, ?ар?а, а??у, ?о?и?аз, ?ыр?ауыл, то?ылда? т.б.
- ?й ??стары: тауы?, ?йрек, ?аз, к?ркетауы?, ?теш.
??старды? таби?ат?а келтіретін пайдасы к?п. Олар ?сімдіктерді, а?аштарды зиянды ж?ндіктерден, ??рттардан тазартады.
- ?й ??старыны? ?андай пайдасы бар?
- Д?рыс айтасы?дар ?й ??старыны? пайдасы ?те к?п.Оларды? етін жейміз, ж?нінен к?рпе, к?пшік жасалады. ?ыс мезгілінде к?п ??стар жылы жа??а ?шып кетеді. Ал кейбір ??стар ?ыстап ?алады.
- ?ыстайтын ?андай ??старды білеміз? - Сауыс?ан, тор?ай, к?гершін, ?ар?а.
- Д?рыс айтасы?дар, б?лар суы?тан ?оры?пайды, ?ыста ?з ?оректерін тауып жейді. Олар?а жем шашып, ?я жасап ?ам?ор жасау керек. Суы?тан ??старды? ?алы? мамы?тары са?тайды. ?ыс кезінде ??с ?шін ?ауіпті жа?дай жемні? табылмайтынды?ы, соны? себебінен к?пшілік ??стар жылы жа??а ?шып кетеді. ?ыстап ?алатын ??старды? т?рі, т?сі, дене пішіні жемдерін ?ар астынан тауып жеуге икемделген. Сауыс?ан да, ?ар?а да кез-келген тама?ты ?орек ететін ??стар. ?ыста тама? табу ?иын бол?анды?тан, ауыл ма?айында ж?ріп, т?рлі тама? ?алды?тарымен ?оректене береді. ??стар ?шін ?ыс?ы тіршілік ?те ?иын. Олар б?таларды? д?німен, жемісімен ?оректенеді. Орманды жерлерде то?ылда?, суы?тор?айлар да ?ыстайды. То?ылда? а?аш ?абы?ыны? арасында?ы буна?денелілерді тауып ?оректенсе, оны? ?ар бетіне т?скен ?алды?ын тор?айлар, шымшы?тар теріп жейді. С?йтіп то?ылда?ты? ?рекеті бас?а ??с?а к?мек болады.
-Сендер саяхат?а шы??анды ?натасы?дар ма ?
-И?!
-Ендеше к?здері?ді ж?мы?дар.
-Балалар біз ?айда келдік?
-Орман?а
-Мына кісі кім?
-Орманшы
-Орманшы деген кім?
-Орман к?зетшісі
-Мына жерде ?демі бір а?аш т?р екен, ?зі сондай ?демі!
-Орманшы: С?леметсі?дер ме, балалар! Мені? ??старым ?иынды??а тап болды, ма?ан к?мектесесі?дер ме?
-И?!
-Ендеше мені? тапсырмамды орында?дар.
Сергіту с?ті.
1-тапсырма
?ыстап ?алатын ??старды к?к ше?берге, жыл ??старын ?ызыл ше?берге жина.
-Жыл ??стары неге жылы жа??а ?шып кетеді?
(Балаларды? жауабы)
-ал ?ыстап ?алатын ??стар ?иынды??а кездесе ме?
(Балаларды? жауабы)
-Сонды?тан ?ыстап ?алатын ??стар?а ?ыстан аман-есен шы?у ?шін, ?алай к?мектесеміз?
(Балаларды? жауабы)
2-тапсырма
1-топ. «??старды ??растыр»
2-топ. «??старды? шы?у жолын ретімен к?рсет»
3-топ. «?з ?ясын тап»
4-топ. Та?па? айту.
3-тапсырма
Ж?мба?ты шеш:
?з атын атап ?ойма?ан
?а??сау?а да тойма?ан
Ала – ш?бар ?стері
Айдарлы б?л ??с тегі
(к?кек)
?ш?аны ?ызы? жалпылдап
?зі сондай ?ар?ылда?
(?ар?а)
-Орманшы :рахмет сізге, біз сізді? тапсырмалары?ыздан ??стар туралы білдік.
-Біз орманшыны? тапсырмаларын орындады?, енді мектебімізге ?айтайы?.
Ойын: « Жа?сы-жаман»
-А?ашты? б?та?ын сындыру ?
-Г?лдерге су ??ю ?
-Достары?ды ренжіткен ?
-?лкенге к?мектесу ?
-??стар?а ?я жасау ?
-Міне тамаша, балалар, нені? жа?сы, нені? жаман екенін д?рыс айтты?дар.
Ал кім бізге ??стар туралы та?па? айтып береді. (о?ушылар та?па? айтады).
?орытынды:
· Балалар, біз б?гін не туралы ??гімелестік? Саба? ?нады ма?
· Мада?тау:
Жылы жа??а ?шпайтын
Бізді? жа?та ?ыстайтын
??стар ж?рсе жуы?та
Жем шашуды ?мытпа!-деп б?гінгі саба?ымызды ая?таймын.
м