Алабота ?сімдігіні? т?р ерекшеліктері

Алабота – б?л к?дімгі арамш?п. ?осжарны?тылар тобына жатады. ?аза?станы? биік таулы жерлерінен бас?а барлы? аудандарда ?седі. Алаботаны? «а? алабота» деп аталатын т?рі бар.А? алабота – алабота т??ымдас біржылды? арамш?п.

«А? алабота – тік саба?ты, жапыра?тары ?те жиі тарма?тал?ан, саба??а кезектесіп, кейбереуінде ?арама-?арсы орналасады, жапыра?тарыны? пішіні ?р-т?рлі. Жапыра? бетінде а?шыл да?тары болады» [1, 176 б.].

Т?мендегі суреттерде алаботаны? екі т?рін к?рсетіп отырмыз

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Алабота ?сімдігіні? т?р ерекшеліктері»

Алабота өсімдігінің түр ерекшеліктері

Алабота – бұл кәдімгі арамшөп. Қосжарнықтылар тобына жатады. Қазақстаның биік таулы жерлерінен басқа барлық аудандарда өседі. Алаботаның «ақ алабота» деп аталатын түрі бар.

. Ақ алабота – алабота тұқымдас біржылдық арамшөп.

«Ақ алабота – тік сабақты, жапырақтары өте жиі тармақталған, сабаққа кезектесіп, кейбереуінде қарама-қарсы орналасады, жапырақтарының пішіні әр-түрлі. Жапырақ бетінде ақшыл дақтары болады» [1, 176 б.].

Төмендегі суреттерде алаботаның екі түрін көрсетіп отырмыз

«Қоректік заттары аз, құрғақ топырақты жерде өскен ақ алабота аласа болып, жерге тырбиып өседі және биіктігі өте кіші және аз бұтақтады. Ал қоректік заттарға бай, ылғалды топырақта өскен алаботаның сабағының биіктігі 1,5-2,0 метрге, ал диаметрі 1,5-2,0 см-ге дейін жетеді. Бұлар бір үйлі, дара жынысты гүлді өсімдіктер. Кейбіреуі қос үйлі, көріксіз майда гүлдері шоқ-шоқ болып топтанып, масақ тәрізді гүлшоғырын құрайды. Гүлсерігі бес тармақты, жеміс қабы үлпекті, аталығы-бесеу, аналығы – біреу, тұқымы тығыз қабықты, бозғылт қара түсті, жылтыр болып келеді. Бозғылт тұқымдары – ерте, түсі қарасы – кеш піседі. Тұқымы – ұсақ, құстар үшін жақсы азық болып есептелінеді. Жақсы дамыған бір өсімдік 100 мыңға дейін тұқым береді. Бір өсімдіктің әр түрлі үлкендіктегі және түстері әр түрлі тұқымдар болады. Олардың негізгі бөлігі пісіп жетілісімен төгіледі. Қыстап шыққаннан соң олардың өнгіштігі жоғарылайды және ол созылыңқы жүреді. 0,3-0,5 см топырақ тереңдігінен жақсы өніп шығады, ал 2 см тереңдіктен төмен қабаттан шығуы қиын болады» [2, 77-б.].

Алабота суы мол егістіктегі суару жүйесі орналасқан жерлерде жақсы өседі. Көбінесе егістік жерлердің арасына өседі. 1,5-2,0 метр шегаралармен бөлшектелген. Бір айта кететін жайт, бұл бөлшектер аз өңделеді, немесе тіптен өңделмейді және ылғал жеткілікті болады. Бұл жерлер арамшөптердің тұқымдарын көбейтетін қорлардан басқа ештеңе де емес. Мақтаның өсіп-өну кезеңінде, арамшөптердің сумен және басқа да жолдармен егіс алқаптарына тарайды, қайта өнеді. Біз жинаған мәліметтер бойынша, 1-2 метр аумақтағы арамшөптердің тұқымдарының ең көп мөлшері суару жүйелері мен егістік алқаптардағы шекараларда жинақталады.