Табиғат аясында өзін – өзі ұстау ережесі.

Анвар Исмаилов атындағы кәсіптік колледжі МДО 142/Б оқу тобында ашық сабақ Тақырыбы : Табиғат аясында өзін – өзі ұстау ережесі. Дайындаған оқытушы: Р.А.Ахмедова

Мақсаты

Білімділік: Балаларды табиғи апаттардың қауіп-қатерін жете түсінуді, жеке және қоғамдық қауіпсіздікке жауапкершілікпен қарауды үйрету.

Дамытушылық: Төтенше жағдайлар кезіндегі мінез-құлық мәдениетін дамыту.

Тәрбиелік : Табиғатты аялауға және қастерлеуге тәрбиелеу. 

Балалар, ата-анасымен де, құрбыларымен де демалыс орындарына жол тартады. Басқа қалаға барып, бөтен адамдармен танысып, тіпті жаңа достар табады. Сонымен қоса, барған жерімізден түрлі тағамдармен тамақтанамыз. Әдемі жерлерді көруге саяхатқа шығамыз. Міне, осының бәрін жоспарламастан бұрын әрбір бүлдіршін қауіпсіздік ережелері өмір бойы жадымызда жүруі міндетті. 1. Табиғат аясына шығарда, денені жауып тұратын киім киген абзал. Улы жәндіктер тістеп алса, көбіне терінің ісініп, басылуымен шектеледі. Маса асқазан ауруларын таратушы, сондықтан, масаның тамаққа қонбауын қадағалау керек. Ал аса улы жәндіктердің шағуы орны толмас өкінішті жағдайларға әкеп соғуы әбден мүмкін. Сондықтан, демалысқа табиғат аясына бара жатқанда, мына кеңестерді жадымызда жаттай жүру керек.Себебі біз балалар мен табиғат аясын тамашалауға барамыз.

! Шөпте жалаң аяқ не ашық аяқ киіммен жүру қауіпті; ! Ұзын шашты қалпақтың астына жасырып не мүлдем жинап түйіп тастаған дұрыс, себебі, шашқа қонған жәндіктер денсаулығыңа әлдебір зақым келтіруі мүмкін; ! Табиғат аясында тамақ ішіп болған соң, дереу орнын тып-типыл жинап, қораптарға буып түйіп тастаған дұрыс. Ал тамақ пісіріп жатқанда, қазанның қақпағын мұқият тығыздап жабу керек; ! Жәндіктерден сақтандыратын қорғағыш құралдар алып шық;

! Кене сияқты жәндіктер шағып алса, ауырған жерді сабындап жуып, скипидар тамыз. Ара немесе сона шақса, ол жерге вазелин жағып қой; ! Қолыңда скипидар не вазелин жоқ болса, пияз бен сарымсақ сөлімен сүртсең де болады. ! Шаққан жерді қасымауға тырыс. Тырнағыңмен шағылған жерді ушықтырып аласың; ! Ара шағып алса, ауырған жерге мұздай зат қойып, димедролдың бір таблеткасын ішіп ал; ! Ал егер жағдайың сәт сайын нашарлап бара жатса, бірден дәрігердің көмегіне жүгінгенің жөн.  

• ! Балдырлары бар шалшық-ты суға түсуге болмайды; ! Белгісіз жерлерде сүңгуге болмайды, су түбінде суға батқан бөренелер, тастар, тырбиған ағаштар болуы мүмкін; ! Дауылды күні немесе күшті соқпа толқыны бар жерлерде суға түсуге болмайды;

! Егер де ағысы қатты суға түсіп кетсең, ағысқа қарсы жүзуге тырыспа, оған шамаң жетпейді. Мұндай жағдайда жағаға жақындайтындай болып ағыс бойымен жүзуің керек; ! Көмекке шақырудан ешқашан ұялма; ! Жалған айқай, қатер белгісін беруге болмайды. Балалардың суға шомылуы тек ересектердің бақылауымен жүргізілуі керек.

Табиғаттың адамға берер пайдасы мен табиғатқа келтірер зияны қандай?

2. Адамдардың табиғатқа келтірер зиянын деректермен дәлелдеу

ХХІ ғасырда бүкіл дүниежүзін елендеткен екі өзекті мәселе алаңдатып отыр,бірі-ядролық қарусыздандыру да,екіншісі-табиғаттағы болып жатқан дағдарыс. Қазіргі біздің республикамыз атмосфераның ластануы жөнінен бүкіл дүниежүзі бойынша алдыңғы орынға шығып отыр.

Арал теңізі мен Балхаш көлі суларының тартылуы сол аймақтың халық шаруашылығы мен табиғатына үлкен зиян келтіруде.Бүгінде Арал теңізі мен Балхаш көлінің тағдыры-бүкіл халқымыздың тағдырымен сабақтас болып отыр.

     Елу жыл бойы Семей жерінде атом бомбасының жырылып,одан тараған  әр түрлі зиянды радиоактивті заттардың ауаны ластауы және ауа,су,тағамдар арқылы ішкі ағзаға өтіп,адам өміріне әлі де қауіп төндіруде.

     Ірі қалаларда ауаға әр түрлі улы ғаздар бөліп шығаратын түрлі өндіріс орындарының көбеюі.

Атмосфераға зиянды улы ғаздар мен олардың қоспаларын бөліп шығатын жеңіл машиналар мен көліктер санының көбеюі.

Тапсырмасы .

Аудар.

1. день

2. трава

3. праздник

4. птицы

5. подснежник

6. май

Сөзжұмбақты шеш

3.

2.

5.

4.

1.

6.

Сұрақ

2. Қоршаған ортаны

қорғауға қандай үлес

қоса аламыз?

«Егер эколог болсам...»

ой толғау

Табиғатты қорғаудағы

жүргізіліп жатқан

іс-шаралар нәтижесі

туралы айту

Сергіту сәті.

Тербеледі ағаштар,

Алдымнан жел еседі.

Кіп-кішкентай бұтақтар,

Биік болып өседі.

• Жаңа сабақты бекіту: 1. Табиғат аясында топ саяхатқа шыққанда неге мұқият болуымыз керек ? 2. Табиғат аясына шығарда қандай киім кию керек? 3. Масаның қандай зияны бар? 4. Кене шаққанда алғашқы жәрдем. 5. Табиғаттың адамға берер пайдасы? 6. Табиғатқа адамдардың келтірер зияны қандай? 7. Қоршаған ортаны қорғауға қандай үлес қосамыз?

Сабақтың қорытындысын шығарып, қысқаша түсінік бере отырып бағалау. Үй тапсырмасы: Табиғат аясында өзін өзі ұстау ережесі туралы технологиялық карта жазу.