• ми б?ліктерін танып білу ж?не оларды? ?ызметтерін білу.
•Орта ми, мишы? адам ?міріндегі ролін рефлекстер ар?ылы білу«Ми - барлы?ыны? центрі ж?не е? басты м?ше» .
деп кім айт?ан?Ж?лынны? жо?ар?ы шетіні? жал?асы. Сопа?ша миды? т?менгі шеті жі?ішкелеу, жо?ар?ы шеті жуандау. Ж?лында?ы сия?ты сопа?шамиды? а? заты сыртында,с?р заты жа?ында орналасады. Ж?лыннан айырмашылы?ы-с?р заты а? затында яядро т?різді ?р жерінде шо?ырланып жатады.Сопа?ша мида бір ми ?арыншасы орналас?ан. Онда ему,ж?ту,ж?телу,т?шкіру,к?зді жыпылы?татурефлексстеріні?орталы?ы бар. С?р затында тыныс алу, ?ан тамырларын, ас ?орытуды реттейтін орталы?тар орналас?ан.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Иттің жұлынына зақым келген. Аяқ табанына шапалақтасақ ауырсынуы мүмкін бе?
20 бал
Бақаның бас миын алып тастап, оның аяқ терісіне қышқылмен тітіркіндірсек не болуы мүмкін. Неге?
Жүйке жүйесі
Жүйке жүйесі
Нейрон
Нейрон—
Құпия жәшік
Оттегін сіңіріп көмір қышқыл газын шығыратын қандай өсімдік?
Жауабын қазақ,орыс және ағылшын тілдерінде жауап беру керек.
Ми бөліктері.
Сабақтың мақсаты:
ми бөліктерін танып білу және олардың қызметтерін білу.
Орта ми, мишық адам өміріндегі ролін рефлекстер арқылы білу
«Ми - барлығының центрі және ең басты мүше» . деп кім айтқан?
Мәселе: Ми үлкен болған сайын адам ақылды бола ма?
Мәлімет
Иван Сергеевич Тургенев
ми массасы – 2012 г.
Владимир Ильич Ленин
ми массасы – 1340г.
Дмитрий Иванович Менделеев
ми массасы – 1571г.
жауап:
сабақтың соңында анықтаймыз
Ми бөліктері.
Үлкен
ми
Аралық
ми
орта
ми
көпір
мишық
Жұлын
Сопақша ми
ми
артқы
алдыңғы
аралық
Үлкен ми
Сопақша
Көпір
мишық
орта
Сопақша ми
ұзындығы 2-3 см,
ені 1,5 см ;
Жұлынның жоғарғы шетінің жалғасы. Сопақша мидың төменгі шеті жіңішкелеу, жоғарғы шеті жуандау. Жұлындағы сияқты сопақшамидың ақ заты сыртында,сұр заты жағында орналасады. Жұлыннан айырмашылығы-сұр заты ақ затында яядро тәрізді әр жерінде шоғырланып жатады.Сопақша мида бір ми қарыншасы орналасқан.Онда ему,жұту,жөтелу,түшкіру,көзді жыпылықтатурефлексстерініңорталығы бар. Сұр затында тыныс алу, қан тамырларын, ас қорытуды реттейтін орталықтар орналасқан.
сопақша мидың рефлексі
тез-тез бірнеше рет жұтынып көрейік.
Күнделікті тұрмыста кездесетін мысал:
пияз тураған кезде нені байқаймыз?
Мишық
екі жарты шардан тұрады
Мишық сопақша мимен ми көпірінің артқы жағында жатады.Мишық қаңқа бұлшық еттерінің үйлесімді жиырлуын реттейді.Әсіресе мойын тұлға аяқ қол бұлшық еттерінің қозғалысын дененің тепе теңдігін сақтайды.Егер мишық жарақаттанса адамның қол-аяғы тез шаршайды,қозғалысы,тепе теңдігі, сөзі бұзылады.
Мишық жұмысының бұзылуы
Ми көпірі
сұр және ақ зат ядросынан тұрады
Ми көпірінде орналасқан жүйке орталықтары, сілекей, жас бездері, шайнау, ымдау бұлшық еттері жұмыс істейді.
Ортаңғы ми – артқы мимен аралық мидың арасында орналасқан.Ол алдыңғы мимен артқы миды бірінен-бірі жалғастырып тұрады.Мидың бұл бөлімі арқылы жоғарғы және төмен қарай өткізгіш және жүйке жолдары өтеді.Теріде пигменттің бояутектің түзілуін реттейді.Кенеттен шыққан дыбыс жарық тітіргендіргіштерін тез бағдарлауды реттейді.Тізбесі берілген ми бөліктерінің мишықтан басқалары ми бағанасын құрайды.Одан 12 жұп бас сүйек ми жүйкелері таралады.
Ортаңғы ми
Орта ми жұмысын тексеру
мынадай ыңғайсыз жағдайда біраз тұрып көрейік.
Бір аяқтың алдына екінші аяқты бір түзу бойында қойып, тигіземіз, қолымызды созып айқастырамыз, көзіміз жұмулы
Диагноз қояйық
2- тур
диагноз
Сұрақ балы
10
20
30
диагноз қояйық.
гипертониямен ауыратын аурудың қимылы бұзылған.
бірақ ақыл есі тура
Сұрақ: мидың қай бөлігінің бүлінуі осындай қалге жеткізген?
диагноз қояйық.
Ауруханада жатқан аурудың басында ісік бар. Оның бетінен ешқандай көңіл күйі білінбейді
Сұрақ: мидың қай бөлігінің бүлінуі осындай қалге жеткізген
диагноз қояйық.
Баланың температурасы жоғары және жөтеледі, құсады. Ата анасы уланған деп дәрігерге алып келіп отыр. Дәрігер тексеруден кейін тыныс алу жолдарының ауруы деген диагноз қойды.неге күшті жөтелмен бірге құсу қатар жүреді ?
