А?паратты? – коммуникативтік технологиялар – білім ке?істігінде

Ақпараттық – коммуникативтік технологиялар – білім кеңістігінде

Біздің қоғамымыз дамудың жаңа кезеңі - ақпараттық кезеңге толықтай көшіп келеді, бұл кезең, компьютерлік техника мен оған байланысты барлық ақпараттық коммуникациялық технологиялар мұғалім қызметінің барлық саласына кірігіп, оның табиғи ортасына айналып отыр. Қазіргі кезде білім кеңістігін заманға сай ақпараттық технологияларсыз елестету мүмкін емес. Білімді ақпараттандыру күрделі де көп қырлы үдеріс болып табылады, оның сәтті жүзеге асуы білім мекемелерін компьютерлендіруге ғана емес, білім беруді ақпараттандыруды қамтамасыз ету әдістемесіне, ғылым мен тәжірибенің өзара байланысына да тәуелді. Бұл ғалымдар мен педагогтардың, психологтар мен әдіскерлердің, бағдарламашылар мен ақпараттық - коммуникативтік технологиялар саласы мамандарының күш - жігерін жан - жақты жұмылдыру уақытының келгенін көрсетеді. Олай болса:

1. Ақпараттық – коммуникативтік технологиялар дегеніміз не?

2. АКТ - ның мүмкіндіктері қандай?

3. Білім беруді ақпараттандыру үрдісі қалай жүзеге асуда? – деген сауалдар әрқайсысымызды, ұстаздар қауымын толғандырмай қоймайды.

Ендеше бірінші сауалға: ақпараттық - ақпарат, жаңалық, коммуникативтік – байланыс, қатынас деген ұғымды білдірсе, технология – іскерлік, шеберлік ұғымдарын береді.

Бір сөзбен «Ақпараттық – коммуникативтік технологиялар (АКТ)– жеке тұлғаға ғылыми ұғымдарды түсіндіруді және олардың қабылдауын, түсінуін жеңілдетуге мүмкіндік беретін маңызды жүйе» деп айтуға болады. Осыған орай бүгінгі ұстаздардың алдында оқушыға білім, білік, дағдыларын игертіп қана қоймай, қабылдауын, ойлауын, ерік - жігерлерін, яғни өз бетімен жұмыс жасай білетін, бәсекеге қабілетті жеке тұлғаны дамыту міндеттері тұр. Ғалымдардың пікірінше АКТ - ны екі бөлікте сипаттайды:

1) Компьютерлік бағдарламалар;

2) Желілік қызмет.

Әр бөліктің атқаратын қызметтері төменде көрсетілген.

Жалпы білім берудің мақсаты – терең білімнің, кәсіби дағдылардың негізінде еркін бағдарлай білуге, өзін - өзі дамытудағы адамгершілік тұрғысынан жауапты шешімдерді қабылдауға қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру болса, ақпараттандыру жолының басты мақсаты – оқыту үрдісін ақпараттандыру,

- электрондық оқулықтардың құрылымын жасақтау,

- педагогтардың ақпараттық құзіреттілік біліктілігін арттыру,

- техникалық және бағдарламалық қамсыздандыру,

- әлемдік білім беру кеңістігіне ену болып отыр.

Бірақ бұл мақсатқа жетудің ең басты міндеті –

- білім беруді ақпараттандыруды дамыту тенденцияларын зерттеу және оған сәйкес мазмұнын анықтау;

- педагог мамандарды ақпараттық - коммуникациялық технологияны өз қызметтеріне енгізуге байланысты ұйымдастыру жүйесін жасау.

- ақпараттық - коммуникациялық технологияны білім мекемелерінің оқыту үрдісіне енгізу бойынша педагог мамандардың іс - тәжірибесін тарату.

Бұл тақырыптың бүгінгі таңдағы өзектілігі: білім беру саласында инновациялық үрдісті жүзеге асыруы, қазіргі заман талабына сай ақпараттандыру қоғамының жаңа талаптарын орындауы, оқыту үрдісінде ақпараттық технологиялардың қолданылу аясының кеңеюі, оқуға деген қызығушылық қарқынының азаюынан туындап отыр. Осы маңыздылықты басшылыққа ала отырып, АКТ - ның көмегімен сабақты қалай өткізуге және не істеуге болады деген сұраққа, өз іс тәжірибемде мынадай бағыттарын ұсынар едім:

• Илюстративті көрнекіліктер мен плакаттар дайындау,

• Ақпараттық видеороликтерді құру және көрсету,

• Сабақты бекіту, білімді тексеру және түсіндіру,

• Рефераттар, баяндамалар дайындау және презентациялар құру,

• Кез - келген сабақтың түрін және семинар, ғылыми конференциялар өткізу,

• Зертханалық жұмысқа дайындық немесе виртуалды зертханалық жұмыс жасау,

• Сабаққа дайындалуға қажетті ақпараттарды интернет беттерінен іздеу.

• Қашықтықтан оқыту жүйесін пайдалану.

АКТ келешек ұрпақтың жан - жақты білім алуына, іскер әрі талантты, шығармашылығы мол, еркін дамуына жол ашуына тигізер пайдасы аса мол. Мектептегі оқыту пәндерінің ішіндегі күрделісі әрі қиындығы мол деп саналатын пәндердің бірі – физика. Ол оқушылардың интеллектуалдық, логикалық ойлауын және шығармашылық қабілеттерін дамытуға толығымен ықпал жасайды. Коммуникативтік технологиялардың әр түрлі тәсілдерін қолдануда физика және информатика пәнін оқытудың тығыз байланысты бірнеше ерекшеліктерін атап өтейік:

1. Ақпараттық - коммуникативтік технологиялар үш бағытта қарастырылады: оқыту объектісі, оқыту құралы және болашақ кәсіптік - педагогикалық әркетінің құралы

2. АКТ - ды оқыту үрдісінде қолдану оқу әрекетіндегі әрбір оқушының түрлі мақсаттарын, мотивтерін, қызығушылығын іске асыруға көмектеседі;

3. АКТ - лар оқу әрекетіндегі оқушылардың өзіндік іске асыруын, өзіндік ұйымдастыру қабілетін, белсенділік, шығармашылық үшін жаңа мүмкіндіктер беретін өнімді ақпараттық оқыту өрісін құруға көмектеседі;

4. АКТ - лар информатиканың жобалау әдісін оқытудағы педагогикалық технологиялардың бірі ретінде қолдануға көмектеседі. Алайда мұндай ерекшеліктермен қатар АКТ - мен жұмыс істеу барысында кездесетін кемшіліктерді де атап өткен жөн. Оқушылардың компьютермен жұмыс істеуде уақытын шектемеуі, дәлірек айтқанда қауіпсіздік техникалық ережелерді сақтау керек. Сонымен бірге көп жағдайда компьютерлік желі сервистеріндегі адам тәртібінің ережелері сақтала бермейді, яғни желілік этикет ережесін сақтау керек. Осындай кемшіліктердің алдын алып, оқушылар ауқымды желіде өздеріне қажет ақпараттарды алып, өз білімдерін толықтырып, ауқымды желі мүмкіндіктерін тиімді пайдалануларына болады. Өзім сабақ беретін сыныптарда үнемі сабақты түсіндіруде түрлендіріп отыруға тырысамын. Төмендегідей электрондық кестелер мен тірек сызбаларды пайдаланумен бірге ақпараттық видеороликтерді мультимедиялық бағдарламаның көмегімен құрып көрсетуге болады. Білімді бақылау мен талдау әдістерінің бірі – тест тапсырмаларын құрастырып оқушылар әр тарауды пысықтағанда және білімді бекітуде қолданамын.

Оқушылардың жеке және топтық жұмыстануымен бірге, сонымен қатар экранға немесе интерактивті тақтаға мультимедиалық проектор көмегімен проекцияланатын көрнекі - демонстрациялық қосымшаларды пайдаланып өткізілетін сабақ формалары қолданылады. Сынып ішіндегі жергілікті желіні пайдалану арқылы, оқушылар бір - бірінің жұмыстарын сараптап, тапсырманы орындап болған оқушының дайын қорытынды жұмысын тақта арқылы көрсетуге болады. Сонымен бірге топтық және жеке жұмыс үлгілерін сәйкестендіріп, алдын - ала дайындап қоюға да болады.

Қашықтықтан оқытудың тиімділігі мектептегі мүмкіндігі шектеулі балалар үшін маңызы өте зор. Біздің мектептің үйден оқитын оқушылары толығымен компьютерленіп, жоғары жолақты интернет желісіне қосылған. Сол оқушылардың сынып оқушыларымен еркін сөйлесуіне жағдай жасалып, веб камерасы арқылы сабақты түсіндіріп, сынып оқушыларының түсіндірген сабақтарына бірге атсалысып отырады. Сонымен бірге электронды пошта арқылы берілген тапсырмаларды орындап, мұғалімге жібереді. Оқушының жұмысы тексеріліп, қосымша тапсырмалар алуына еркін жол ашылды. «Баланың ынтасын арттыру үшін оқытылатын нәрседе бір жаңалық болуы керек» деп Ж. Аймауытов айтқандай әр сабақты жаңаша түрде өтуге ұмтылу қажеттігі туындайды. АКТ - ны әр мұғалім өз сабақтарына пайдалана отырып, оқушылардың білім, білік дағдыларын қалыптастыруға қызығушылығын арттырып, логикалық ойлау қабілетін дамытуға болады. Мұғалім мен оқушылардың шығармашылық ізденісіне мол мүмкіндік ашып, алған білімдерін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу біздің басты міндетіміз.

АҚПАРАТТАНДЫРУ БАҒДАРЛАМАСЫ

Негізгі мақсат:  – мектептің оқу-тәрбие процесінде компьютерлік техниканы, ақпараттық және телекоммуникациялық технологияны қолдану  тұрғысында сапалы жаңа деңгейге көшу және өсіп келе жатқан ұрпақты осы білім беру деңгейі базасында көтеру.

Соңғы бірнеше жылда қоғам өмірінде арнайы компьютерлер мен ақпараттық-коммуникативтік технологиялардың рөлі мен орнына түпкілікті өзгеріс енді. Технологиялар мен ақпаратты шебер, тиімді меңгерген адамда ойлаудың басқа, жаңа стилі қалыптасқан, пайда болған проблемаларды бағалауда, өзінің қызметін ұйымдастыруда түбегейлі басқаша қарайды. Практика көрсеткендей, жаңа ақпараттық технологияларсыз қазіргі заманғы мектепті көз алдыңа елестету мүмкін емес.

Білім беруді ақпараттандыру мекеме  дамуының өзекті бағытының бірі ретінде білім беруде қазіргі заманғы ақпараттандыру құралдарын қолдану мүмкіндігін, білім беруде оқыту, тәрбиелеу, басқару дәстүрлі процестерінің, сонымен қатар мектептің білім беру мазмұнын жаңартуды дамыту міндеттерін, білім беру процесінің технологиялары  және білім беру ортасы қасиеттерінің тиімділігін көтеруді қамтамасыз етеді.

 

Бағдарлама аясында келесі міндеттер шешілуі қажет:

 1) оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру, қазіргі заманғы ақпараттық және коммуникациялық технологиялар саласында оларға жалпы білім беру және кәсіби дайындық деңгейін көтеру;

2) компьютерлерді жалпы білім және арнайы пәндерді үйренуде оқыту құралы ретінде пайдалану;

3) мұғалімдерді, мектеп кітапханашыларын жаңа жағдайда жұмыс істеуге дайындау;

4) мектептің әртүрлі қызметтері мен бөлімшелері үшін компьютерлік ақпараттық технологияларды енгізу  (оқу басқармасы, бухгалтерия, кітапхана, кеңсе);

5) білім беруде ақпараттық технологиялар мен телекоммуникацияларды қолдануда  қазіргі заманғы тұрғыларын анықтау, қабылдау және енгізу; 

6) оқу процесінде компьютерлік технологияларды қолдану үшін бағдарламалық-педагогикалық құралдар банкін құру (электронды мультимедиялық оқулықтар, пәндер бойынша бақылаушы және оқытушы бағдарламалар, компьютерлік анықтамалықтар және энциклопедиялар және т.б.);

7) компьютерлік технологиялар оқытушыларының оқыту саласында практикалық меңгеруі;

8) мұғалімдердің қайта даярлау курстары (Internet, электронды пошта және қашықтықтан оқыту орталықтары қызметтерін пайдалану).

Бағдарламаның маңызды мақсатты индикаторлары және көрсеткіштері:

 –  мектепте оқыту процесінде қолданылатын қазіргі заманғы компьютерлік техникалар санын көбейту;

–  әкімшілік және педагогтер үшін автоматтандырылған жұмыс орындарын (АЖО) құр;

–  бөлінген серверлермен жалпымектептік жергілікті жүйе құру;

–  мектеп медиатекасын құру;

–  әртүрлі деңгейдегі сараптаулар жүргізу арқылы мультимедиялық электронды сабақтар құруда пән мұғалімдері мен үміт артуға болатын оқушыларды тарту;

– жобалау қызметіне және әртүрлі, соның ішінде Интернет арқылы конкурстарға қатысуға оқушыларды тарту.

 

Бағдарламаларды іске асыру мерзімі мен кезеңдері

№	ШАРАЛАР	МЕРЗІМДЕРІ	ЖАУАПТЫЛАР
1	Компьютерлік технологияларды қолдану арқылы оқушыларды оқытуды жүзеге асыру	Жыл бойы	Пән мұғалімдері
2	Өзін-өзі жетілдіру мен оқушыларды оқыту үшін Internet–тің бай кеңістігін қолдану	Жыл бойы	Пән мұғалімдері, информатика мұғалімдері
3	Компьютерлік сауаттылық үйірмесіндегі сабақтар арқылы компьютерлік техниканы игерген педагогтарды көбейту	Демалыс күндері	Информатика мұғалімдері
4	Компьютерлік технологиялар саласында мектептің педагогикалық қызметкерлерінің біліктілігін көтеру	Жыл бойы	Әкімшілік
5	Компьютерлік қолдау арқылы жүргізілетін сабақтар үшін материалдар дайындайтын пән мұғалімдеріне консультациялық, техникалық және әдістемелік көмек көрсету	Пән бірлестіктері	Информатика мұғалімдері
6	Мектепті басқару процесін автоматтандыру үшін деректер базасын дайындау және толтыру: – мектеп педагогикалық қызметкерлерінің деректер базасы; – мектеп оқушыларының деректер базасы; – мектеп шағын учаскесінде тұратын балалардың деректер базасы.	Тұрақты	Әкімшілік
7	Оқушылармен түзету жұмыстарын автоматтандыру үшін деректер базасын дайындау және толтыру	Қыркүйек, қазан	Мектеп психологы
8	Іс жүргізу және мектеп ішіндегі құжаттаманың жүргізілуін автоматтандыру	Тұрақты	Әлеуметтік педагог
9	Оқу процесінде компьютерлік техниканы қолдану үшін бағдарламалы-педагогикалық құралдар банкін құру (электрондымультимедиялық оқулықтар,пәндер бойынша бақылаушы және оқытатын бағдарламалар,зертханалықпрактикумдар және т.б.)	Тұрақты	Әкімшілік
10	Білім беру процесіне пәндер бойынша электронды оқулықтар мен бағдарламалы-педагогикалық құралдарды енгізу	Жыл бойы	Әкімшілік
11	Есептеу-әдістемелік және дидактикалық материалдар банкін, MSOffice мониторинг құралдарын құру	Жыл бойы	Әкімшілік
12	Мұғалімдер мен оқушылардың баспасөз қызметін ұйымдастыру және қолдау	Жыл бойы	Әкімшілік, информатика мұғалімдері
13	Педагогтердің сабақтар мен сыныптан тыс сабақтарға дайындалулары үшін Internetжелісін қолдану	Тұрақты	Пән мұғалімдері
14	Педагогикалық бағдарламалық құралдарды әзірлеу (тұсау-кесерлер, электрондыкурстар және т.б.)	Жыл бойы	Пән мұғалімдері

Бағдарламаны іске асыруда күтілетін соңғы нәтижелер және

әлеуметтік-экономикалық тиімділігінің көрсеткіштері

1) Мектептің бірыңғай ақпараттық білім беру кеңістігін құру.

2) Автоматтандырылған жұмыс орнының жүйесін құру.

3) Мектептің компьютерлік жабдықталуының сандық және сапалық өзгеруі.

4) Барлық педагогикалық қызметкерлердің АКТ-ны қолдану дағдыларын игеруі.

5) Оқу қызметінде электронды оқулықтарды құру.

6) Білім беру процесінде АКТ-ны шынайы қолдану тәжірибесін жинау.

7) Е-learningэлектронды оқытуды енгізу.

 Бұл мүмкіндік береді:

 –  білім беру мекемелері жалпы білім беру ресурстарына  қол жеткізуді ұйымдастыру, жоғары санатты педагогикалық мамандарды ұтымды пайдалану, жаңа ақпараттық технологиялар саласының мамандарын дайындау жолымен оқыту сапасын көтеруге;

–  білім беру мекемелеріне жоғары жылдамдықты каналдар бойынша жаһандық ақпараттық ресурстарға қол жеткізімді қамтамасыз етуге;

–  ескірген компьютерлік техниканың ауыстыруын жүргізуге;

–  жалпы білім беру мектебінің негізгі пәндері бойынша мемлекеттік және орыс тілдерінде қазіргі заманғы электронды оқу басылымдарын жасауға және оқу процесіне енгізуге, оқытудың дәстүрлі құралдары арқылы олардың интеграциясын жүзеге асыруға;

–  электронды кітапхана құруға және оларға орналастырылған білім беру ресурстарына қол жеткізуді қамтамасыз етуге;

–  әртүрлі деңгейдегі білім беру ұйымдары үшін ашық білім беру жүйесін, интербелсенді қашықтықтан оқыту технологиясын қоса, ұйымдастыруға;

–  білім беру жүйесіне ақпараттандырылуды енгізу үшін мемлекеттік және орыс тілдеріндегі мамандарды дайындауды және қайта даярлауды ұйымдастыруға;

–  білім беру жүйесін ақпараттандырудың нормативті құқықтық негізін құруға;

–  білім беру сапасын қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды тиімді қолдану есебінен көтеруге;

–  жаһандық ақпараттық ресурстарға мұғалімдер мен оқушылардың қол жеткізуін қамтамасыз етуге;

–  қашықтықтан оқыту мен кеңес беру технологияларын дамыту үшін жағдай жасауға;

–  ашық білім беруді іске асыру үшін мүмкіндіктер дамытуға;

–  ақпараттық технологияларды енгізу мен пайдалану саласында мамандарды дайындау сапасын көтеруге.

 

Проблемалардың мінездемесі, оларды шешуге бағытталған бағдарлама, бастапқы жағдайы

Мектептің ақпараттық білім беру ортасының қазіргі заманғы жағдайы:

–  731 оқушы, 3 әдістемелік бірлестік,  мұғалімдердің сандық құрамы – 74 адам, олардың ішінде 9-ы жоғары санатты, 11– бірінші,   12 – екінші;

–  ұжымда сәйкес ғылыми-әдістемелік жұмыс өткізілді;

–  интернетке еркін қол жеткізу сыныбын пайдалануға берді;

–  сабақтан тыс уақытта жеке-дара жұмыс үшін оқушылар мен оқытушылардың компьютерге және  қазіргі заманғы бағдарламалық қамтамасыз ету кең диапазонына қол жеткізуді қамтамасыз етілді;

–  мектептікWeb-сайтқұрылды.

 Техникалық жабдықтау:

 –  информатика кабинеті – 16+1 компьютер және мультимедиалық жабдық, сканер, принтер, интербелсенді тақта;

–  лингафон кабинет – 1 компьютер  және мультимедиалық жабдық.

–  директор кабинеті – 2 компьютер, принтер, сканер, ксерокс.

–  физика кабинеті – 1 компьютер және мультимедиалық жабдық, принтер, интербелсенді тақта;

–  биология кабинеті – 1 компьютер  және мультимедиалық жабдық, сканер, интербелсенді тақта;

–  кабинеттерде Интернетке шығу бар.

 Пән мұғалімдері:

 –  педагогикалық бағдарламалар құралдарын құрады және қолданады (тренажерлер, тестер және т.б.);

–  әзірленген электронды оқулықтарды зерделеп жатқан материалын безендіру үшін қолданады;

–  оқушылар жұмысын білім беретін Интернет-жобаларда, тақырыптық конкурстарда, викториналарда және т.б. ұйымдастырады;

–  күнтізбелік-тақырыптық жоспарлауларды электронды түрде құрастырады;

–  оқушылардың жобалау қызметін ұйымдастырады;

 

Оқушылар:

 –  пән мұғалімдері басшылығымен және өзінің бастамасы бойынша жобалау қызметіне қатысады, тұсау-кесер әзірлейді. Бұл жұмыстар қалалық деңгейде атап өтіледі;

–  қалалық және халықаралық бастама желісіне қатысады (викторина, конкурс, жобалар);

–  мектептің жаңа сайтын құрумен жұмыс істейді.

Мекемені дамытудың негізгі мақсатына жету үшін, дәл айтқанда мектептің барлық құрылымдық бөлімшелерінде компьютерлік техниканы, ақпараттық және коммуникативтік технологияларды қолдану тұрғысында жаңа сапалы деңгейге көшу, білім сапасын қазіргі заманғы АКТ-ны тиімді қолдану арқылы көтеру, мұғалімдер мен оқушылардың жаһандану ақпараттық ресурстарына қол жеткізуді қамтамасыз ету, қашықтықтан оқыту мен кеңес беру технологияларын дамыту, ашық білім беруді іске асыру мүмкіндігін дамытуға жағдай жасау үшін, қажет:

–  мектепте қазіргі заманғы компьютерлік техниканың санын көбейту;

–  әкімшілік пен педагогтер үшін автоматтандырылған жұмыс орындарын (АЖО) құру;

–  бөлінген серверлермен жалпымектептік жергілікті жүйе құру;

–  мектеп медиатекасын құру;

–  оқу қызметінде және сыныптан тыс жұмыста АКТ-ны тұрақты іске асыратын педагогтер санын өсіру.

–  пән мұғалімдері мультимедиялық электронды сабақтар құруға, жобалау қызметіне және әртүрлі, соның ішінде Интернет арқылы конкурстарға үміт артуға болатын оқушыларды көбірек тарту

 

Бағдарламаның мерзімі және оның іске асу кезеңдер, сонымен қатар мақсатты индикаторлар және көрсеткіштері көрсетілген мақсаттары мен міндеттері

Ақпараттандырудың негізгі бағыттары:

 –  мектептің әртүрлі қызметтері мен бөлімшелері үшін компьютерлік ақпараттық технологияларды енгізу (басқару, психологиялық қызмет, кеңсе);

–  оқушылардың қызығушылықтары мен қажеттіліктеріне бағытталған жеке оқыту;

–  мектептің бірыңғай ақпараттық білім беру кеңістігін құру;

–  Internet-те жұмыс істеу мүмкіндіктерін пайдалана отырып,оқушылардың қашықтықтан компьютерлік бағдарлау тестілеуін өткізу;

–  мектептің компьютерлік техникасын біріктіретін мектептік желі құру;

–  пәндер бойынша, мультимедиалы технологияларды қоса, оқытатын және бақылайтын бағдарлама қорын құру;

–  е-mail электронды поштасын және WWW «Дүниежүзілік торды» қолдану арқылы мұғалімдердің өз пәні бойынша шығармашылық сабақтар жүйесін құрастыру бойынша жұмысты ұйымдастыру;

–  мектеп серверінде, сонымен қатар басқа ұйымдардың білім беру серверлерінде орналасқан оқу бағдарламаларына, курстарға және әдістемелік материалдарға қол жеткізуді ұйымдастыру.

 Бағдарламаның мақсатты индикаторлары:

 –  мекеменің компьютерлік базасын дамыту;

–  мектеп медиатекасын қалыптастыру және дамыту;

–  мектепте құрылған білім беру ресурстары;

–  оқушылардың жобалау қызметі;

–  мұғалімдердің қазіргі заманғы ақпараттық құралдарды қолдануы.

 

Бағдарламаның негізгі шаралары:

 –  2013-2014  оқу жылы оқу қызметі және сыныптан тыс жұмыста АКТ-ны тұрақты пайдалану мақсатында пән мұғалімдерінің АЖО-сын құру;

–  мектептің жергілікті актілерінде Интернетке оқушылар мен мұғалімдердің еркін қол жеткізу;

–  2012 жылға дейін Интернетке қол жеткізу, мұғалімдер мен оқушылардың қашықтықтан оқыту, ҰБТ-ға дайындау, жобалар жұмысына қатысуға мүмкіндігі бар жұмыс орындарының санын көбейту.

Ақпараттық коммуникациялық технологиялар

Ақпараттық – коммуникациялық технология электрондық есептеуіш техникасымен жұмыс істеуге, оқу барысында компьютерді пайдалануға, модельдеуге, электрондық оқулықтарды, интерактивті құралдарды қолдануға, интернетте жұмыс істеуге, компьютерлік оқыту бағдарламаларына негізделеді. Ақпараттық әдістемелік материалдар коммуникациялық байланыс құралдарын пайдалану арқылы білім беруді жетілдіруді көздейді.

Ақпараттық – коммуникациялық технологияның келешек ұрпақтың жан – жақты білім алуына, іскер әрі талантты, шығармашылығы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалық, психологиялық жағдай жасау үшін де тигізер пайдасы аса мол.

Қазіргі кездегі шапшаң жүріп жатқан жаһандану үрдісі әлемдік бәсекелестікті күшейте түсуде. Елбасы Н. Ә. Назарбаев Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы атты жолдауында « Білім беру реформасы – Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдарының бірі » деп атап көрсетті.

ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет дәуірі , айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениеттілігіне   мұқият қарайтын дәуір.

Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын жүзеге асыра отырып, оқу – тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарлатуды көздейді.

Біріккен ұлттар ұйымының шешімімен «ХХІ ғасыр –ақпараттандыру ғасыры » деп аталады. Қазақстан Республикасы да ғылыми – техникалық   прогрестің негізгі белгісі – қоғамды ақпараттандыру болатын жаңа кезеңіне енді.

Заманымызға сай қазіргі   қоғамды ақпараттандыруда педагогтардың біліктілігін ақпараттық – коммуникациялық технологияны қолдану саласы бойынша көтеру негізгі міндеттерінің біріне айналды.

Қазақстан Республикасының Білім туралы заңында : « Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі - білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін жағдайлар жасау керек »- деп көрсетілген. Солардың бірі білім беруді ақпараттандыру барысында дидактикалық және оқыту құралы болып компьютер саналады. Сондықтан кез келген білім беру саласында мультимедиялық электрондық оқыту құралдары барлық пәндерді оқытуға пайдаланады. Бұл бағытта ақпараттық технологияны оқыту үрдісіне екпінді түрде енгізу бағытында және қолданылатын жаңа құралдардың бірі - бағдарламалық – техникалық кешен болып саналатын « Активті экран »  болып табылады.

Ақпараттық қоғамның негізгі талабы — оқушыларға ақпараттық білім негіздерін беру, логикалық — құрылымдық ойлау қабілеттерін дамыту, ақпараттық технологияны өзіндік даму мен оны іске асыру құралы ретінде пайдалану дағдыларын қалыптастырып, ақпараттық қоғамға бейімдеу.

Олай болса, ақпараттық бірліктердің білімге айналуы әлемнің жүйелік — ақпараттық бейнесін оқушылардың шығармашылық қабілеттері мен құндылық бағдарларын дамыту арқылы қалыптастыруды көздейтін, адамның дүниетанымының құрамдас бөлігі болып табылатын интеллектуалды дамуды

қалыптастырудың бір жолы.

Ақпараттық бірлікті қалыптастыру: мектептің материалдық -техникалық базасына; ақпараттық қоғам саясатының мақсаты мен міндеттеріне; оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру жүйесіне;

оқушылардың жас ерекшеліктері мен меңгеру қабілеттеріне, педагог мамандардың информатикадан білім деңгейлерінің сапасы мен шеберліктеріне, оқу — тәрбие бағытының ақпараттық қоғам бағытымен өзара байланысына тәуелді.

Қазіргі уақытта жаратылыстану - ғылыми білім беруде сабақ барысында интерактивті құралдарды қолдануда. Интерактивті құралдардың көмегімен мұғалімнің , оқушының шығармашылықпен жұмыс істеуіне жол ашылып отыр.

Білім берудегі интерактивті технология  - мұндағы интерактивтісөзі- inter (бірлесу), act (әрекет жасау)ұғымын білдіреді, сабақ барысында оқушының топпен жұмыс жасауға қатыспауы мүмкін емес, бірін-бір толықтыратын, сабақ барысында барлық оқушылардың қатысуын ұйымдастыратын оқыту барысы.

Интерактивті тақта –дегеніміз не?

Интерактивті тақта – бұл компьютердің қосымша құрылғыларының бірі және де дәріс берушіге немесе баяндамашыға екі түрлі құралдарды біріктіретін: ақпараттың кескіні мен қарапайым маркер тақтасын біріктіретін құрал. Бүгінгі күні бірнеше ИТ түрлері бар. Олардың ішінде білім саласында қолданып жүргендеріне қысқаша шолу жасайық.

ACTIVboard(Promethean компаниясы) — ACTIVstudio программасы арқылы іске қосылады. Бұл құрылғы компьютер, мультимедиялық проектор және ақпараттарды енгізуге арналған активті қаламнан тұрады.

Активті қалам – дегеніміз не?

Aктивті қалам – бұл меңзерді басқару құрылғысы және компьютер мен тақта арасындағы байланысты іске асырушы құрылғы.

ACTIVwandуказкасы

Электронды ACTIVwand указкасының ұзындығы 54 см тақтаның жоғарғы бөлігінен кішкентайларға да қол жеткізуге мүмкіндік береді. Жанында орналасқан батырма ташқанның сол жақ батырмасының қызметін атқарады. ACTIVboard – интерактивті тақтасында жұмыс жасаушыға проектордың сәулесінен астынан шығуға мүмкіндік береді. «Оң қол» сонмен бірге «сол қолмен» жұмыс жасауға қолайлы құрал.

ACTIVpanelpro

ACTIVpanelpro (Активпанель) үлкен аудиторияларда қолдануға өте қолайлы, онда үлкен экранға проекцияға қолданады. ACTIVpanelpro арнайы қарындаштың көмегімен дисплейде жазылған жазулар компьютер арқылы тақтадан көруге мүмкіндік береді. ACTIVpanelpro (Активпанель) өте жеңіл зат, бөлмеден бөлмеге қиындықсыз – ақ алып жүре беруге болады, ал проектор болса кескінді үлкейтіп көрсетеді. ACTIVpanel-pro ДК басқарады, сурет салады, жазу жазады – бұл ақпаратты енгізетін құрылғыға жатады.

ACTIVslate

Радио портты ACTIVslate панель құрылғысы топпен жүргізілетін конференцияға қатысушылардың белсенді қатысуына мүмкіндік береді. Конференция немесе презентация кезінде аудиторияда еркін қозғалуға болады ACTIVslateXR панель аудиторияның кез келген жерінен тақтамен жұмыс жасай алады. ACTIVslateXR көмегімен қатысушылар өз шешімдерін орындарынан тұрмай-ақ тақтада жаза алады.

ACTIVtablet

ACTIVtablet планшет қарапайым тышқанның қызметін атқара алады, презентация мен конференция материалдарын ACTIVstudio2 немесе ACTIVprimary тақтасыз (ACTIVboard көмегенсіз) компьютерде дайындауға мүмкіндік бетерін құрылғы. ACTIVtablet компьютерге USB порт арқылы қосылады, бағдарламаның барлық функцияларын қолдануға болады. Арнайы батареясыз қаламмен флипчарт беттерінде жазу жаза алады.

ACTIVote

ACTIVote тестілеу жүйесі конференцияның барлық қатысушыларына сұрақтарға, бірнеше берілген жауаптардың нұсқаларынан желісіз радио пульттің батырмасын басу әдісімен жауап беруге мүмкіндік береді. Пульттың көмегімен ақпарат ACTIVboard қабылдайды және де өңделіп конференция қатысушысының жауабын қабылдайды. ACTIVote қарапайым тест жүргізуге өте қолайлы зат. ACTIVote 16 немесе 32 пульттан кішкене чемоданда тест жүргізу үшін қолданылады.

ACTIVote қолдана отырып:

«Тест дайындау шеберінде» ACTIVstudio бағдарламасында флипчартта мәтіндік немесе графиктік түрде тест сұрақтары кітапханада сақталады да, тестің нәтижесін кесте немесе диаграмма түріндекомпьютердің жадында сақталады. Тестің нәтижесін EXСEL немесе WORD редакторларында экспорт жасауға болады

ACTIVstudio программасы

ACTIVstudio PE программасы арнайы презентацияларды өткізуге және оны сабақ барысында қолдануға негізделген программа. Бұл программа

ACTIVboard және ACTIVpen қаламымен жұмыс жасау үшін жасақталған. ACTIVstudio программасының мүмкіндіктері өте көп. Атап айтқанда, презентацияларды құруға, өткізуге, материалдарға арнайы эффектілер

қосуға, негізгі кезеңдерді көрсетуге, көрсеткіштерді қосуға, қосымша ақпараттарды енгізуге және басқа да көптеген мүмкіндіктері бар.

Флипчарт

Флипчарт – бұл бірнеше қажетті беттерден тұратын негізгі жұмыс аймағы. Бұл аймақта презентацияны құруға және оны көрсетуге қажетті құралдардың барлығы   көрсетіледі. Бірнеше флипчарттарды бірден ашып, бір флипчарттан келесі флипчартқа, объектілерге сілтемелер   қоюға немесе объектілерді бір мезетте келесі бетке көшіруге болады. Флипчартты басу құрылғысынан шығаруға немесе әр түрлі форматтарда экспорттауға болады.

« Активті экран » кешені білім үрдісінде қолданылатын ақпаратты көрсетуге және оны компьютермен басқаруға тағайындалған әмбебап интерактивтік жүйе болып табылады.

« Активті экран » бағдарламалық – техникалық кешенінің дидактикалық мақсатта пайдалану барысында олардың негізгі қызметі – жалпы ақпаратпен кәсіби біліктілікті жетілдіру бағытында қолданып, сонымен қатар бұл құралдың оқушылардың, ойлау және ойын қысқа және түсінікті түрде жеткізе білу қабілетін, арттырып өз ойларын жаңа технология құралдары көмегімен жүзеге асыруын қалыптастыруды қамтамасыз ете алатыны белгілі болды.

Бағдарламалық - техникалық кешеннің құрамына кіретін интерактивтік тақтаны оқытушыға сабақты қызықты және динамикалық түрде мультимедиялық құралдар көмегімен оқушылардың қызығушылықтарын тудыратындай оқуға мүмкіндік беретін визулды қор деп те атауға болады. Сабақты түсіндіру барысында мұғалім тақта алдында тұрып, бір мезетте мәтіндік, аудио, бейне құжаттарды DVD, CD-ROM және Интернет ресурстарын қолдана алады. Бұл кезде мұғалім қосымшаны іске қосу, CD-ROM, Web- түйін мазмұнын қарастыру, ақпарат сақтау, белгі жасау тышқанды ауыстыратын арнайы қалам арқылы жазулар жазу және т. б. әрекеттерді жеңіл орындай алады.

Интерактивті құралдарды сабаққа пайдаланғанда дидактикалық бірнеше мәселелерді шешуге көмектеседі :

-         Пән бойынша базалық білімді  меңгеру ;

-         Алған білімді жүйелеу ;

-         Өзін — өзі бақылау дағдыларын қалыптастыру;

-         Жалпы оқуға деген ынтасын арттыру

-         Оқушыларға оқу материалдарымен өздігінен жұмыс істегенде әдістемелік көмек беру.

Бұл технологияны оқу материалын хабарлау және оқушылардың ақпаратты меңгеруін ұйымдастыру арқылы, көзбен  көру  жадын іске  қосқанда  арта түсетін  қабылдау  мүмкіндіктерімен қамтамасыз ететін әдіс деп  қарауға болады.

Оқушылардың   көпшілігі  естігенінің  5% және  көргенін   20% есте  сақтайтыны  белгілі. Аудио – және  видеоақпаратты бір мезгілде  қолдану  есте  сақтауды  40-50% дейін  арттырады.

Қазіргі  кезде  сабаққа  дайындалу барысында  мұғалім  сабақ   мазмұны оқушылар үшін  танымдылығы жағынан қызықты әрі жаңаша өтуі үшін өзінің бағалы уақытын қажетті материалды іздеу мен жүйелеуге жұмсайды. Ал жекелеген курс бойынша  мәселелік – бағдарлы оқу  бағдарламалары  пакетінің болуы мұғалімге «мұғалім – оқушы » жүйесінде ақпаратты беруді, өңдеуді және қайталауды жаңаша ұйымдастыруына  мүмкіндік береді. Бірақ , мұның барлығы жүзеге асуы үшін мұғалім компьютерлік оқыту технологиясы бойынша білімдер мен іскерліктерді игеруі қажет. Бұл дайындық диференциалды болуы тиіс. Себебі, әрбір пән мұғалімдері үшін компьютерді оқыту үрдісінде пайдалану әр түрлі сипатқа ие.

Ғылым  ғасырының  табалдырығынан аттағалы тұрған  қазіргі  таңда  компьютер  өмірдің  барлық саласына  кеңінен енуде.

Елбасы   атап көрсеткендей «Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты  әлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім  беру өте – мөте  қажет » — жас ұрпаққа білім беру жолында ақпараттық технологияны оқу үрдісіне оңтайландыру мен тиімділігін  арттырудың  маңызы зор.

Білім  берудің  ақпараттандыру  процесі  пән мұғалімдеріне жаңа ақпараттық технологияны  жан — жақты  пайдалану саласына үлкен талап қояды.

Іс тәжірибемде  интерактивті құрылғылардың  барлық мүмкіндіктерін  пайдалана отырып, оқушылардың шығармашылық даралығын қалыптастыру үшін сабақта төмендегі іс – шаралардың қолданудың маңызының зор екенін байқадым.

- Оқушының  дайындық деңгейін, ынтасын және қабылдау жылдамдығын ескеру   арқылы жаңа материалдарды меңгеруге байланысты оқытуды ұйымдастыру және оқыту процесіне интерактивті құрылғылардың мүмкіндіктерін пайдалану

- Оқытудың жаңа әдістері  мен формаларын ( проблемалық, ұйымдастырушылық іс — әрекетін компьютерлік ойындар және т. б.) сабақта жиі қолдану.

-   Проблемалық зерттеу , аналитикалық және модельдеу әдістерін қолдану арқылы классикалық әдістерді жетілдіру.

- Жаңа ақпараттық технология құралдарын ( жаңа типті компьютерлер, телекоммуникация, виртуальды орта және мультимедия – технология, интерактивті құрылғылар) пайдалану арқылы оқу процесінің материалдық – техникалық базасын жетілдіру.

Сабақ материалы  Power Point презентациясы немесе мәтіндік ақпарат  түрінде беріледі. Сонымен қатар, материалдың құрамына кесте, диаграмма, сурет, басқарушы батырмалар, гиперсілтемелер, графиктер болады. Түсіндіру барысында мұғалім тақтаның алдында тұрып жасырулы ақпаратты және объектілерді көрсете алады және өзгертеді. Сабақтың соңында қолданылған материалды есте сақтап, қажет жағдайда қайталап қолдана алады. Интерактівтік тақтамен жұмыс істеу барысында жасалған файлдар белгілі бір форматпен сақталады, сонымен қатар PDF форматында да сақтап, оқушыға электрондық пошта арқылы жіберуге болады. Мұғалім алдын – ала дайындаған сабақты оқушының білімін , біліктілігін, дағдысын бақылауға бағытталған тапсырмаларды орындауға береді.  Сабақтың барысында тапсырманы орындау бойынша ауызша түсіндіру жүргізіледі, интерактивтік тақтаны пайдалану арқылы теориялық материал қайталанады. Қажетті жағдайда, оқытушы тақта арқылы мысал есепті шығаруды, графиктерді құруды, құрал – саймандарды қолдануды көрсетіп түсіндіреді. Мұғалім оқушыны тақтаға шығарып, оған жеке тапсырма береді, оған қалғандардың көңіл бөлу үшін бағыт береді және бақылап отырады.

Мұғалім алдыңғы сабақта өтілген материалды ашып, өткен сабақты қайталай алады. Мұндай әдістеме сабақта екпінді түрде өткізуге  мүмкіндік береді. Тақтада жұмыс істеген мұғалім мен оқушының орындаған іс — әрекеттерін есте сақтап келесі сабақта қолдануға болады.

Сонымен, интерактивтік тақта сабаққа қатысушылардың барлығының ойын бір ортаға жинақтап, қажет ақпаратты өңдеу арқылы жалпыланған ақпараттық біліктілікті қалыптастыратын тиімді құрал болып табылады. Алдын ала  дайындалған оқу материалдары – презентациялар, мәтіндік, графикалық ақпараттық объектілер – сабақтың жақсы өтуін және барлық ақпарат түрлерін қолдануды қамтамасыз етеді. Сонымен, « Активті экран » кешенін қолдану арқылы оқыту үрдісінде жаңа дидактикалық мүмкіншіліктерді ашуға мүмкіндік береді.

Сабақта уақытты үнемдеу, демонстрациялық материалдар даярлау мақсатында интерактивті тақтаны пайдаланған тиімді. Интерактивті тақтаның үш режимінде де жұмыс жасауға болады.

Ақ тақта режимі – ең қарапайым режим. Ақ тақта режимін қолданғанда оны ақ бет қағазбен жұмыс  жасағандай және тақырыпқа қажетті жерін белгілеулермен, негізгі ұғымдарын ерекшелеу үшін түрлі түсті қаламды қолдануға болады. Ақ беттің артына фон ретінде мазмұнды суретті пайдалануға болады. Тақтаның бұл қасиеті, мысалы географиядан, физика, биологиядан және т.б. пәндерден сабақ жүргізгенде ыңғайлы. Фон ретінде географиялық картаны, физикалық аспаптардың суреттерін алуға болады және сабақ барысында қажет болса картаға белгі салуға, жазуға мүмкіншілік бар.

Екінші режим – Office режимі. Бұл режим сабаққа қажетті дайындық жұмыстарын, яғни материалдар даярлауға ыңғайлы. Сабаққа дайындық жұмыстары  Word  мәтіндік редакторының, Excel электрондық кестесінің құжаттары, Power Point – презентациясы болуы мүмкін. Мысалы , Microsoft Word құралдарымен төрт түрлі мәтіндік тапсырмаларды қамтитын құжат әзірлеуге болады. Осы құжатта тапсырмаларды қайталап, жауаптарының дұрыс нұсқаларын немесе амалдардың дұрыс тізбегін көрсету керек. Қайталанған тапсырмаларды сурет салу панелінің « төртбұрыш » объектілерімен жасырамыз. Сабақта қажет кезде бұл құжатты интерактивті тақтаның Office режимінде ашу қажет. Бұл режим Microsoft Office – нің барлық мүмкіншілігін   ұсынады. Сондай мүмкіншіліктерінің бірі – құрылған құжатқа мәтінді қосуға болады, яғни экраннан түсірілген суретпен емес құжатпен тікелей жұмыс жасаймыз. Сонымен, мұғалім оқушыны тестілік тапсырмаға жазбаша жауап беруге тақтаға шығарып, оқушының жауабын дұрыс жауаптарымен салыстыра алады ( « тік төртбұрыш » объектісін жылжыту немесе жою арқылы ) және дайындалған материалды шаблон ретінде келесі сабақтарды пайдалану үшін сақтап қоюға болады.

Үшінші режим - тақтаның интерактивті режимдегі жұмысы.

Сабақтарды жүргізуде өткен материалды қайталау қажет, сондай жағдайда интерактивті тақтаның сілтеме жасауға арналған компонентін қолдануға болады. Бұл компонент арқылы Microsoft Office құралдары арқылы құрылған құжаттарға, графиктік редакторлардың немесе программалау ортасының көмегімен құрылған файлдарға, интернет беттеріне  сілтемелерді ұйымдастыруға мүмкіншілік береді.

Прожектор және Шторка құралдары экранның белгілі бір кішігірім аумағын көрсетуге арналған. Прожектор құралы аудиторияның назарын бір объектіге аударуға арналған. Экран бетінде бір мезгілде бірнеше объектілер орналасқан болса, оның қажет объектісін ерекшелеп, қалғанын жауып қоюға арналған. Шторка  экранның бір бөлігін жауып қоюға арналған ( есеп шығаруда дұрыс жауаптарын, оқушыларға әзір белгісіз ақпаратты ) және материалды оқу барысында  мүмкіндігінше тақтаның қажет бөлігін көрсету.

Қазіргі уақытта « қоғамды ақпараттандыру », « білім беруді ақпараттандыру » деген сөз тіркестері біздің сөздік қорымызға еніп кетті. Олай болса, қоғамды ақпараттандыру дегеніміз не ?Қоғамдық ақпараттандыру дегеніміз – ғылыми техникалық прогресс жетістіктерінің күнделікті тұрмысқа ауқымды енуінің нәтижесі, яғни адам өміріне іс — әрекеттің интеллектуалды түрлерінің жан – жақты әсер етуі мен ролінің жоғарылауына байланысты объективті процесс.

Ол оқыту мазмұны, әдісі мен ұйымдастыру түрлерінің өзгерісін тездетеді. Бұл процестегі негізгі мәселе білім берудің мазмұны мен мақсатын өзгерту болып табылады, ал оны технологиялық жағынан қамтамасыз ету — өндірістік мәселе.

Қоғамды индустрияландыру кезеңінде білім беру жүйесі алдыңғы кезекте, маманданған сауатты тұтынушыларды дайындауға бағытталса, ал білім беруді ақпараттандыру жағдайында бұл мәселе білім берудің негізгі мақсатына ауысады. Мұндағы негізгі мақсат – оқушының қоршаған әлем жайында табиғи ғылыми болжамын қалыптастырумен жалпы ізгілікті адамгершілікке дайындау болып саналады.

Қазіргі заман мұғалімнен тек өз пәнінің терең білгірі болуы емес, тарихи танымдық, педагогикалық – психологиялық сауаттылық, саяси экономикалық білімділік және ақпараттық сауаттылық талап етілуде. Ол заман талабына сай білім беруде жаңалыққа жаны құмар, шығармашылықпен жұмыс істеп, оқу мен тәрбие ісіне еніп, оқытудың жаңа технологиясын шебер меңгерген жан болғанда ғана білігі мен білімі жоғары жетекші тұлға ретінде ұлағатты саналады.

Орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың негізгі мақсаты оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру. Осы мақсатты орындау барысында оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыруда жаңа әдістерді қолдану қажеттілігі туындап отыр. XXI  ғасырда ақпараттанған қоғам қажеттілігін қанағаттандыру үшін білім беру саласында төмендегідей міндеттерді шешу көзделіп отыр : компьютерлік техниканы, интернет, компьютерлік желі, электрондық және телекоммуникациялық құралдарды, интерактивті құралдарды, электрондық оқулықтарды оқу үрдісіне тиімді пайдалану арқылы білім сапасын көтеру.

Еліміздегі саяси, әлеуметтік – экономикалық өзгерістерге сай білім беруді ақпараттандыру бағытында мектебімізде жүргізіліп жатқан жұмыстар ақпараттандырудың мемлекеттік бағдарламасына сәйкес жүзеге асырылуда.

XXI ғасыр – ақпарат ғасыры болғандықтан адамзатқа компьютерлік сауаттылық қажет. Бүгінгі таңда мектеп пәндерін компьютер, интерактивті құралдардың көмегімен оқыту нәтижелерін зерттеудегі ғылыми проблемаларды шешу ең басты орын алады. Бұған себеп оқыту процесінде туындайтын компьютерлендірудің педагогикалық- психологиялық жаңа проблемалары әлі толық шешілмегені.

Білім беру жүйесін ақпараттандыру білім беру үшін үлкен перспективалар ашады. Соңғы жылдары компьютерлік, телекоммуникациялық техника мен технологиялардың қоғам өміріндегі ролі мен орнында түбегейлі өзгерістер болды. Ақпараттық және телекоммуникациялық   технологияларды игеру қазіргі заманда әрбір жеке тұлға оқу және жазу қабілеті сияқты сапалармен бірге қатарға және әрбір адам үшін қажетті шартқа айналды.

Әрбір елдің  технологиялық даму дәрежесіне оның экономикалық қуаты мен халқының тұрмыс деңгейі ғана емес, сол елдің әлемдік қоғамдастықта алатын орны, басқа елдермен экономикалық және саяси ықпалдасу мүмкіндіктері, сондай – ақ ұлттық қауіпсіздік мәселелерін шешуіне байланысты. Сонымен қатар, әлдебір елде қазіргі технологияның дамуы мен қолдануының деңгейі оның материалдық базасының дамуымен қатар емес, негізінен қоғамды парасаттандыру деңгейімен, оның жаңа білімді туындату, игеру және қолдана білу қабілетімен де анықталады.

Жедел дамып отырған ғылыми – техникалық прогресс қоғам өмірінің барлық салаларын ақпараттандырудың ғаламдық процесінің негізіне айналады. Ақпараттық - технологиялық дамуға және оның қарқынына экономиканың жағдайы, адамдардың тұрмыс деңгейі, ұлттық қауіпсіздік, бүкіл дүниежүзілік қауымдастықтағы мемлекеттің ролі тәуелді болады. Тұтас дүние қалыптастыру мен қоғамдастықтар, жеке адам мен бүкіл дүниежүзілік қоғамдастықтың өмір сүруі үшін жаңа жағдайларды қамтамасыз етуде ақпараттық — телекоммуникациялық   технологиялар маңызды роль атқарады.

Ғылым  мен техниканың даму қарқыны оқу – ағарту саласының оқыту үрдісіне жаңа технологиялық әдістер оның ішінде интерактивті құралдарды кең көлемде қолдануды қажет етеді.

Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы орта білім беру жүйесінің дамуымен тығыз байланысты. Қай халықтың, қай ұлттың болсын толығып өсуіне, рухани әрі мәдени дамуына басты ықпал жасайтын тірегі де, түп қазығыда – мектеп.

Мектептердің білім деңгейін көтеру және онда интерактивті құралдарды пайдалану арқылы оқу – тәрбие процесін тиісті деңгейге көтеру, мектеп ұстаздарының, басшыларының, педагогикалық ұжжымның жүйелі басшылыққа алған бағыты деп   есептейміз. Интерактивті құралдарды қолдану негізінде мектепте жаратылыстану бағытының пәндерін оқыту сапасын арттырып, білім беруді ақпараттандыру жүйелі түрде іске асады деуге болады.

Мектепті ақпараттандыруға осылай мемлекет тарапынан үлкен экономикалық қолдау көрсетіліп, оны оқыту, үйрету мәселесі бүкіл халықтық деңгейге көтерілсе ғана біздің еліміз өндірістің жоғары психологиясын меңгерген дүиежүзілік бәсекеге төтеп беретін, өндіріс өнімдерін өндіре алатын алдыңғы қатарлы   мемлекетке айналады. Ол дәрежеге жетуге қажетті білім алуына біздің жас ұрпақтың қабілетінің жететініне сенім мол.

«Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет» деп, Ел басы атап көрсеткендей жас ұрпаққа білім беру жолында ақпараттық технологияны оқу үрдісінде оңтайландыру мен тиімділігін арттырудың маңызы зор.

Компьютер және интерактивті құралдар арқылы жасалып жатқан оқыту процесі оқушының жаңаша ойлау қабілетін қалыптастырып, оларды жүйелік байланыстармен заңдылықтарды табуға итеріп, нәтижесінде — өздерінің кәсіби потенциалдарының қалыптасуына жол ашу керек. Бүгінгі таңдағы ақпараттық қоғам аймағында, оқушылардың ойлау қабілетін қалыптастыратын және компьютерлік оқыту ісін дамытатын жалпы заңдылықтардан тарайтын педагогикалық технологияларды ғана тиімді деп санауға болады.

Оқушылардың интерактивті құралдар   көмегімен қалыптасатын және жүзеге асырылатын ойлау қабілеті бұрынғы технологиялар арқылы берілетін ойлау жүйесінен өзгеше болатындықтан, тек ойлау қабілеті түсінігі ғана емес, қабылдау, есте сақтау жоғарғы деңгейде болады.

 Интерактивті құралдардың келесі ерекшеліктерін атап өтуге болады:

 1.Бормен тақтаға жазылған кескінді интерактивті тақтадағы түрлі – түсті айқын, ұқыпты кескінмен салыстыруға болмайды

2. Тақта мен бордың көмегімен әр түрлі қосымшалары бар жұмысты түсіндіру қиын әрі мүмкін емес.

3. Слайдтарда, флипчартта қателер жіберілсе, тез арада түзетуге болады

4.  Сабақта   ACTIVote тестілеу жүйесі арқылы тест алу мүмкіндігін қолдануға болады

5. ACTIVwand указкасының  көмегімен тақтаның жоғарғы бөлігіне кішкентайларға да қол жеткізуге мүмкіндік береді.

6. Сабақта көрнекілікті қолдану деңгейі артады.

7. Сабақтың өнімділігі артады.

8. Оқушылардың білім деңгейіне оң әсер етеді.