Урок по казахскому языку Бұқар жырау

САБАҚ: Қазақ әдебиеті

Мектеп: Валерьянов негізгі мектебі

Күні:

Мұғалімнің есімі: Сапабек Самат Айболұлы

СЫНЫП: 9 «А»

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақыры

Бұқар жырау «Тілек»

Сабақ негізделген оқу мақсаты

9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;

9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстардақолдану

Негізгі мақсат

Ақтамберді    жыраудың –өмір   жолы мен  еңбектеріне   тоқтала отырып,    шығармаларының  идеялық  мазмұнынын ашу, талдау

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар:

Жыраудың философиялық толғаныстары туралы танысады,ерекшеліктерін талдайды,шығармашылық жұмыс жасайды

Оқушылардың басым бөлігі:

ұқар жыраудың еңбектеріне тоқтала отырып, шығармаларының идеялық мазмұнынын талдау, оқушыларға ойландыратын сауал бере отырып, пікірін тыңдау, қорытынды жасау;

Кейбір оқушылар:

Берілген сұрақтар бойынша зерттеу, суреттеу сұрақтарына жауап бере алады, ой толғау жазуда ойын жүйелі, тиянақты, тұжырымды етіп көркем тілмен жеткізе алады

Жырдағы кейіпкерлердің образдарын топтастыра алады, кейіпкер бойындағы қасиеттерден нені үйренгенін, нені өзіне үлгі етуге болатынын өз ойымен айта алады

Бағалау критерийі

Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында тыңдаушының назарын өзіне аудара алады.

Тілдік мақсат

Оқушылар:

Зерттеу, суреттеу, салыстыру, қолдану, талқылау барысында жұппен, топпен диалогқа түсу арқылы пікір алмасып, өз ойын дәлелді жеткізе алады, түйінді ойларын ортаға сала алады

Алдыңғы оқу

Талдай алу, салыстыру, сұрыптау, тұжырымдау, өз ойын дәлелдеу дағдылары

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

Басталуы

Сәлемдесу.Оқушыларды түгендеп,құрал-жабдықтарын тексеру.

Психологиялық ахуал:

1. Жыраулар поэзиясының негізгі тақырыбы қандай?
3. Жыраулар өз заманының қандай өзекті мәселелерін жырларына арқау еткен?
4. Жыршы, жырау, толғау сөздерін қалай түсінесіңдер? 
(Толғау деп- өмір, тіршілік туралы терең ой мен толғанысқа құрылған шығарманы айтамыз.)

Ортасы

Бұқар жырау өлеңдерін зерттеп, қағаз бетіне түсірген – белгілі ғұлама, фольклорист әрі ақын – Мәшһүр Жүсіп Көпеев.

Жырау – ырғағы мен ұйқасы бар өлең шығара алуы, терең мағыналы, нақыл сөздерді қолдана білуі, әлеуметтік өмір жайлы кейінгіге үлгі боларлықтай ойлы пікір айта білуі керек.

Бұқар жырау кім?

Ақын, жырау, Абылай ханның кеңесшісі, ақылгөй, поэзияның ірі өкілі

Қысқаша мағлұмат.

1. Бұқардың әкесінің есімі - Қалқаман

2. Бұқардың туған жері – Павлодар облысы Баянауыл ауданы

3. Бұқар қай ғасырда өмір сүрген? - ХҮІІІ

4. Қай қаланың ауданына және көшесіне Бұқар жырау есімі берілді? – Қарағанды облысы

5. Жырау өлеңдерін жинап, қағаз бетіне түсірген кім? – Мәшһүр Жүсіп Көпеев

Тілек

Бірінші тілек тілеңіз

Бірінші тілек тілеңіз

Бір аллаға жазбазқа.

Екінші тілек тілеңіз

Ер, шұғұл, пасық, залымның

Тіліне еріп азбасқа.

Үшінші тілек тілеңіз -

Үшкілсіз көйлек кимеске,

Төртінші тілек тілеңіз

Төрде төсек тартып жатпасқа,

Бесінші тілек тілеңіз

Бес уақытта бес намаз

 Дәлелдемелерді жағдайға сәйкес сенімді түрде беру отырып, «Тілек» өлеңіндегі ақын қолданған сөз өрнектерінің ой-сезімге әсер ету тәсілдерін анықтап, «Кесте» сызбасында топтастырып  жаз.

Сергіту сәті. Видеоролик «Қара жорға»

Пысықтау үшін Жоғары дәрежелі сұрақ – Ақын арманы қандай еді?

«Кластер» әдісі - тақтаға стикермен орындау

Ноутбук

А4 қағазы, қалам, қарындаш, түрлі-түсті маркерлер, сызғыш, т.б.

.

Аяқталуы

1. Бұқар өмір сүрген кездегі қазақ елінің тарихи жағдайы қандай еді?
2. Бұқарды неге жырау дейміз?
3. Ақын толғауларында қандай әлеуметтік мәселелер көтерілген?
4. Ақын өз толғауларында халыққа өнеге боларлық қандай ойлы пікірлер ұсынады?

Рефлексия:

2.«Күн мен түн» әдісі бойынша оқушылар өзін-өзі қандай деңгейде тұрғанын анықтап, бұл сабақты игере алған немесе игере алмағанын айтады.

Күн мен түн суреті стикерлер

Үй жұмысы: Бұқар жырау өмірі, Тілек