Әсемдікке ұмтылайық

Ресурстар: слайд,

Сабақ барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңi.

1. 5 «Т»- ұстанымын еске түсіру:

2. Тыныштық сәтi: «СУ АСТЫ ПАТШАЛЫҒЫНА САЯХАТ»

Көзіңді жұмып, терең дем ал, денеңді босат. Бірнеше секундтан соң теңіз түбіне саяхат жасаймыз.

Теңіз жағасымен келе жатқаныңды елестет. Толқындардың жеңіл шалпылына, шағалалардың шуылына құлақ түр. Жалаң аяқтарыңмен құмды сезін. Шалғайдан қара нүкте көріп тұрсың: ол жақындаған кезде дельфин екенін түсіндің. Ол сені теңіз түбіне алып кету үшін келді. Ол өте әдепті екен, сені шыдамдылықпен күтіп тұр. Жайлап оның арқасына отыр, мықтап ұстап, жолға шықтыңдар. Дельфиннің арқасында жайланып отырып, өзіңді қауіпсіз сезін, су астында жүзу қандай керемет. Жан-жағыңа қара: мұнда кемпірқосақ тәрізді арлы-берлі жарқырай қалқыған әсем балықтар қаншама. Теңіз түбіне бойлаған сайын айнала қалайша өзгереді, суда тербелген қаншама ғажайып балдырлар. Қарашы, қандай орасан зор әдемі балықтар. Су асты неткен қызықты әрі ғажап әлем. Сен бір нәрсені байқадың ба? Мұнда неткен тұңғиық, толық тыныштық. Осы тыныштық күйде бол (бірнеше секунд үнсіз қалады).

Ал қазір жоғарыға, өз әлемімізге кері қайтуға дайындал. Айналаға жақсылып қара. Ғажап түстерге тағы бір рет қара және тыныштыққа құлақ түр. Осындай тыныштық саған самалдай әсер береді. Енді дельфин кері қарай жолға шықты. Сіз су бетіне шықтыңыз, жағаға жақындадыңыз. Дельфиннің арқасынан түсіңіз, оны сипалаңыз және осындай ғажап саяхатқа апарғаны үшін ризашылық білдіріңіз.

Сыныпқа оралыңыз және өз орныңызға келіңіз. Бірнеше секундтан соң көзіңізді ашыңыз, осы түйсінген тыныштықты өз бойыңызда сақтауға тырысыңыз.

Рахмет.

• Қандай сезімге бөленгендеріңізді айтуларыңызды сұраймын.

Ескерту

2. Үй тапсырмасын тексеру

4 - ші беттегі «Өмір тағылымы» аңыз - әңгімесін оқып келу берілген.
-«Үш ағайынды жігіт «Адам өмірінің өткені, қазіргісі, әлде болашағы маңызды ма?» деген сауалға дауласып қалады.
Біріншісі:
- Өткен өмірім менің қазіргімнің бастауы болды. Бұрын үйренгендерім қазіргі өміріме азық болып отыр. Мен өз – өзіме ризамын, себебі алға қойған мақсаттарыма жету үшін мен қажымай – талмай күресе білдім. Өз өміріме серік еткен жолдастарым да сенімді, - дейді.
Сонда екіншісі:
- Егер сенің айтқаның дұрыс болса, адам «Түйе көргенінен жазбас» дегендей, бір орнында дамымай тұрып қалар еді. Маған бұрынғы үйренгенім, қазіргі білетінім маңызды емес, болашағым маңызды. Сондықтан да мен өз болашағыма қажетті нәрселерге үйренемін. Маған «екі жыл бұрын мен кім едім?» деген сауалдан «екі жылдан кейін менің өмірім қандай болады?» деген сауал маңыздырақ. Менің қазіргі қаракетім бұрын қандай болғаныма емес, болашақта қандай болатындығыма бағытталып отыр. Маған жаңа таныстар өте ұнайды, олардан білмегенімді үйренемін, ал ескі таныстарымның білетінін өзім де білемін, - деп дауласа жөнелді.
- Өткен мен болашақ тек сендердің ойларыңда ғана болатындығын ұмытып кеттіңдер ме? – деп сөзге араласты үшіншісі:
- Өткенің енді қайтып келмейді, ал болашағың жеткізбейді. Сондықтан да өткеніңді қанша аңсасаң да, болашағыңды қанша қиялдасаң да, олар қолға түспейді. Тек қазіргі өміріңде ғана алдыңа ізгі мақсат қойып, өміріңнің әр сәтін осыған арнасаң ғана, өз өміріңді өзгертуге болады. Өйткені өткен бақытты ойлау – жаныңды жабырқатады, болашақ бақыт туралы ой жаныңды жегідей жейді, тек қазіргі өмірде ғана өз ойыңды жүзеге асыра аласың».

Сұрақтар:
1. Сіз қайсысының пікірімен келісесіз? Неліктен?
2. Қалай ойлайсыздар, адам өмірінің өткені, қазіргісі, әлде болашағы маңызды ма?
3. «Өткен бақытты ойлау – жаныңды жабырқатады, болашақ бақыт туралы ой жаныңды жегідей жейді» деген пікірді қалай түсінесіздер?
4. Мақсат қоюдың адам өмірінде алатын орны қандай?
Түйіндеме:
● Өткенді ризашылықпен есте сақтаймын!
● Болашаққа үмітпен сенім артамын!
● Қазір ақиқатпен өмір сүремін!
(Әуелі қыздарға, сосын ер балаларға, сосын қосылып оқытылады.)

3. Дәйексөз.

3. Дәйексөзбен жұмыс
- Балалар, ХІ ғасырда өмір сүрген бабамыз ның «Құтадғу білік» поэмасындағы мына бір өлең жолдарына назар аударайық:
«Өткен өмір қайтып келмес,
Болашағың бұлыңғыр.
Өмір деген ұзақ емес,
Бос өтпесін абай бол!» Жүсіп Баласағұн
-«Өмір бір рет беріледі» дегенді қалай түсінуге болады?
- Жақсы өмір сүру үшін адамға қандай құндылық қажет?
- Өмірімізді ақиқатқа арнасақ, ғұмырымыздың бос өтпейтініне сенімдісіз бе?
(Оқушылар өз ойларын ортаға салып, талдайды.)
- Дәйексөзді дәптерімізге жазып аламыз.

4. Оқиғаны әңгімелеу.

Мақсатқа ұмтылушылық туралы аңыз

Әлемде Дрона атты ұлы садақ атушы болыпты. Садақ оғымен дәл тигізуден тең келер ешкім болмапты. Ол осы өнерге көптеген шәкірттерді баулып, үйретіпті. Бірде ол ағашқа мишенді іліп, шәкірттерінен не көріп тұрғандарын сұрайды. Біреуі былай деп жауап береді:

• Мен ағаш пен ондағы мишенді көріп тұрмын . Екіншісі:

• Ағаш діңгегін, жапырақтарды, аспандағы күнді, құстарды көріп тұрмын депті.Содан соң, Дрона өзінің ең мықты шәкірті Арджуннан сұрайды:

• Ал сен не көріп тұрсың?

• Мен мишеннен басқа еш нәрсе көріп тұрған жоқпын деп жауап беріпті Арджун.

Дрона қалған шәкірттеріне қарап, тек осындай адам ғана мақсатына жете алады, –  деген  екен.

Талқылауға арналған сұрақтар:

• Аңыздың мәні неде?

• Неге ол соңғы шәкіртін бөліп көрсетті?

Тілек күші туралы аңыз әңгіме

Шәкірті ұстазынан мен қашан даналыққа жетемін деген сұрақты үнемі қойып, ұстазының мазасын ала береді екен.

 Ұстазы оны: ниет тілегің болса болғаны деп сендіріпті.

Бірде, олар өзеннің жағалауымен кетіп бара жатқанда шәкірті осы әңгімені қайтадан қозғапты, сонда ұстазы шәкіртін суға итеріп жіберіп, бірнеше уақытқа дейін сонда ұстапты. Қандай да бір уақыт өткен соң жасөспірімді босатады, ол демін алған соң, ұстазы сұрапты:

-Судың астында бәрінен де саған не қажет болды?

— Ауа! Бәрінен де бұрын ауа қажет болды!

— Мүмкін саған байлық, махаббат, билік қажет болған шығар?

— Жоқ ұстазым! Сол сәтте маған тек ауа қажет болды!

— Даналық та осы сияқты, жаңағы су астында бір жұтым ауаға ұмтылғаныңдай даналыққа жетуге ұмтылатын болсаң,  сен сөзсіз даналықты танисың!

Талқылауға арналған сұрақтар:

• Аңыз әңгіменің мәні неде?

• Аңыз іңгімеден нені үйренуге болады?

5. Шығармашылық жұмыс.

«салем, Ақжарқын!

Міне, «Болашақ»бағдарламасымен Лондонға келгеніме бір жыл болып қалды. Бастапқы таныстыру курсынан да сәтті өттім. Маған Англия өте ұнайды, адамдар да! Осында қалу ойым бар.

     Бірақ өзімді сенімді , өте жақсы сезінемін деп айта алмаймын. Неге екенін өзімде  түсіне  алмай жүрмін. Ойланған сайын  терең тұңғиыққа батып бара жатқандаймын.

Сен «Бәрі де адамның өз қолында»дейсің . «Бұл жерде немен айналысамын , қалай өмір сүремін?» деген  ой басымнан шықпайды. Алдыма белгілі бір мақсат қоюға  да , бір нәрсе жайында армандауға  да қорқамын.

Жанымды жегідей жеген осы бір ойыммен  бөліскім келеді.

Сәлеммен, Алдияр.

P.S. жауабыңды асыға күтем.»

Тосады өмір түбінде
Бақытыңның бағында

Мақсат бойға күш берер
Жақсы жырдай
Ойыңда оғыс кепес
Адалдыққа жүгін де
Жазықсызды қолда
Мақсат жеңер түбінде

Мақсат бойға күш берер
Жақсы жырдай
Ойыңда оғыс кепес
Адалдыққа жүгін де
Жазықсызды қолда
Мақсат жеңер түбінде

Мақсат бойға күш берер
Жақсы жырдай
Ойыңда оғыс кепес
Адалдыққа жүгін де
Жазықсызды қолда
Мақсат жеңер түбінде

Мақсат бойға күш берер
Жақсы жырдай
Ойыңда оғыс кепес
Адалдыққа жүгін де
Жазықсызды қолда
Мақсат жеңер түбінде
Адалдыққа жүгін де
Жазықсызды қолда
Мақсат жеңер түбінде

6. Топпен ән айту.

Мақсат - бақыт бастауы

с. А.Беляев
ә. Б.Қажымұқанов

Жолдас керек әр жанға
Мақсат керек бір биік
Тұманы мол жалғанда
Тұрмайды ма нұр құйып
Сылдыр сөз бен күлкіңе
Жете алмайсың мұратқа
Адасасың іркілген
Арман жаңа жырақта
Адасасың іркілген
Арман жаңа жырақта

Мақсат бойға күш берер
Жақсы жырдай
Ойыңда оғыс кепес
Адалдыққа жүгін де
Жазықсызды қолда
Мақсат жеңер түбінде

Мақсат бойға күш берер
Жақсы жырдай
Ойыңда оғыс кепес
Адалдыққа жүгін де
Жазықсызды қолда
Мақсат жеңер түбінде

Сол жырақты межелеп
Жұмса қайрат күшіңді
Жатпайды ешкім елеп сені
Кез-келгенге жүгінбе
Өзің ұмтыл жалында
Тосады өмір түбінде
Бақытыңның бағында

7. Үй тапсырмасы.

Дәптермен жұмыс 1- тапсырманы орындау

8. Сабақтың соңғы тыныштық сәтi.

Балалар енді бүгінгі сабақта өткен кезеңдерді есімізге  түсірейік. Енді осы барлық жағымды әрекеттерімізді жүрегімізде сақтайық!

Қатысқандарыңызға рахмет!