Ма?саты:жолда ж?ру ережесін есте са?тау?а,ба?даршамны?, жол белгілеріні? ат?аратын ?ызметі ?андай екенін ?йрету.
К?рнекілігі:ба?даршам, жол белгілері,жол ережесіне арнал?ан суреттер.
Саба?ты? барысы:
?йымдастыру б?лімі
Бізді? елімізде ?р т?рлі к?ліктер жылдан-жыл?а к?бейіп келеді.Жаяу адамдар мен к?ліктегі жолаушылар саны к?бейе т?суде.К?шелер мен жолдарда?ы жа?дай бар?ан сайын к?рделеніп келеді.Жол—к?лік о?и?аларыны? ?аупі арта т?суде.Сонды?тан да ж?ргізушілер мен жаяу адамдарды? к?шелер мен жолдарда ерекше т?ртіпті ж?не м?ият болуы ?ажет.Жол к?лік о?и?аларыны? зардабынан к?біне балалар зардап шегуде.Міне, осы ма?сатта сыныбымызда б?гін «Жол т?ртібін білейік, аман-есен ж?рейік !»атты жол ережелеріне арнал?ан т?рбиелік шара ?ткізбекшіміз.Ендеше, ?ош келді?іздер !
А?ылг?л:
Ататай ?ара?ыз мына бір с?мды?ты
Майма?а не бол?ан, кім оны ?ынжылтты?
Шипагер:
Майма?ым не болды, жасыма айтшы ?зі?
Неліктен к?кпе?бек, ісінген бас к?зі?
(Аюды? басын Айболит та?ып жатады.)
Аю:
Айтайын жасырмай шынымды,
Са?та?ыз шыбындай жанымды.
Жармасып бал тасыр машина ?стіне
Домалап т?стім де, тап болдым азап?а.
Шипагер:
Бір с?тке тойынар т?п-т?тті бал ?шін
Т?ртіпті б?зыпсы? ?арынны? ?амы ?шін.
Аю:
Шипагер ата, А?ылг?л енді ?айтіп ?рлы? та жасамаспын, жолда ж?ру ережесін де б?збаспын.
Т?лкі: (жымы?дап)
Мен ?зім ж?р едім серуендеп, ?ыдырып,
?оян келді де ма?танды ж?лынып.
Мінгізіп алды да айдады – ай ?тырып,
Бай?амай ?лады? бір тас?а с?рініп.
?оян:
Сен ?ашан ?оясы? ?ылы?ты алда?ан?
?зі? ?ой мінгіз деп артымнан ?алма?ан
Р?лде мен емес, сен еді? отыр?ан
Ма?ан кеп п?лені жабасы? жалма-жан.
Шипагер:
?здері? жол т?ртібін білмейсі?дер,
Та?ы да бір-бірі?ді тілдейсі?дер.
-?ла? пен ?йры?а жа?атын д?рі бар
Ереже б?з?ан?а ?оятын екілік та?ы бар.
А?ылг?л:
Келе ?ой, Мысы?ым, ата?нан ?оры?па,
Жара?ды жазады, жылама зары?па.
(шошып) ?йры?ы? ?зілген ?ттеген
(Шипагерге ?арап) Жасайы? с?тте ем.
Мысы?:
Доп ?уды? к?шеде ?теш бар, Ла? бар,
К?п ?ткен машина кедергі біра? та
Кеп ?ал?ан біреуі бай?амай басты да,
Домымыз жарылды до?ала? акстында
?йры?тан,м?йізден,?ла?тан айрылып,
Достарым анда т?р, кіруге ?аймы?ып.
Шипагер:
Мыналарды мен тез аурухана?а жеткізейін (ал?а ?арай асы?а т?сіп, то?тайды да, залда отыр?ан балалар?а ?арап)
-Балалар к?рді?дер ме, жолда ойна?анны? кесірін,мына сот?арлар жол ж?ру, к?шеде са? болу ережелерін ?рескел б?з?анды?тан осындай халге душар бол?ан.А?ылг?л ?ара?ым, жол ж?ру ережелерін балаларды? есіне салатындай ойын-саба?тар ?ткізуді ?зі?е тапсырамын. (хайуаннаттарды ертіп шы?ып кетеді)
«К?лік» ?ні
А?ылг?л :
К?ше ортасын айналдырып, футбол тебер ала?а
К?рді?дер ?ой, ?мыт?анды ережені дала?дап.
Ал, ?анекей ?йренейік біз де ж?ру т?ртібін,
Ережені жа?сы білер, жат?а білер бар кімі?
Кім айтады жол белгісі неше топтан т?рады?
Б?л сендерге берілетін е? бірінші с?ра?ым..
-Ба?даршам дегеніміз не ? Оны? адам ?мірі ?шін ?андай пайдасы бар?
О?ушы: -Велосипедті? бол?аны ?те жа?сы.Ендеше бізді? жолда ж?ру ережелеріне арнал?ан ерте?гілігімізге ?ош келді?. Оларды білу са?ан да ?ажет.Балалар мен таныс. Аты? кім ?зі?ні?
Бала:-Атым Зуылбек.Велосипедпен зуылдап ж?ремін.Сонды?тан аулада?ылар осылай атап кеткен. Ал мынадай белгілер к?шеде де ?аптап т?р, оларды біліп ?айтем.Велосипедті мен б?лаврсызда зуылдатам.
-?й мынау мен ?шін жасал?ан белгі ?ой.
О?ушы:-Йя сен ?шін. Б?л белгіні? аты—велосипед ж?рмейді деген.
Бала:-Тап?ан екенсі?дер. Зуылбекті? велосипедпен ж?рмейтін жері жо? білді?дер ме? Мен ?шін к?ше, ары?, аула б?рі ашы?. Сендерше айт?анда ?лгі ?андай еді, ?лгі «жасыл жары?»
(Са?тандыру белгісіне келіп)
-М?ны да белгі дейді-ау! ?й к?шеге п?тер ішінде т?ратын жылу батареясы не ?шін керек?
О?ушы:-Зуылбек-ау б?л на?ыз са?ан керек белгі.Мысалы сен велосипедпен келесі? дейік ?арсы алды?нан осы белгі кездесті.Ендеше алды?да «Шлагбаулы бар темір жол ?ткелі » бар деген с?з. ?ты? ба?
Бала:-А-аа (?олын сілтеп) Б?л белгіні? де ?ажеті бола ?оймас.Салдырлап г?лдірлеп поезд жеткенше зу етіп етіп ?тіп те ?лгеремін.
«Жаяулар ?тпесі»
Велигім т?р?анда м?ны ?айтем.?ой мен зуылдайын. ?ой б?л белгілерді т?гендеймін деп жолымнан ?алармын.Сау болы?дар ережешілер !
Бала:-Мен ?ателестім. Шынында да, жол ж?ру ережесін білген ж?н.
О?ушы:-Кел, ?атарымыз?а т?р. К?рді?дер ме балалар жолда ж?ру ережесін са?тама?ан Зуылбек жазым болу?а аз ?ана ?алды.Енді ол жол белгілерін ?йренетін болады.
Мультфильм к?рсету
-Рахмет, балалар! Б?гін сендер ?здері?ні? жол ережесін білетіні?дерінді к?рсетті?дер.?ай жерде ж?рсе?дерде жолда ж?ру ережесін са?тап, бас?аларды да со?ан ша?ыры?дар дегім келеді.
1.Шуа?ты ?міріміз к?ндей к?ліп,
Ж?ректе б?ршік атып г?лдейді ?міт.
Арман?а сапар тарту м?мкін емес,
Жол ж?ру ережесін білмей т?рып.
2.?ай к?ше, ?ай ?ала?а барса?ыз да,
?ай а?ыл ?лшеміне салса?ыз да,
Жол ж?ру ережесі за?ды т?ртіп,
Ол б?рімізге де орта? т?ртіп.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Мақсаты:жолда жүру ережесін есте сақтауға,бағдаршамның, жол белгілерінің атқаратын қызметі қандай екенін үйрету.
Көрнекілігі:бағдаршам, жол белгілері,жол ережесіне арналған суреттер.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру бөлімі
Біздің елімізде әр түрлі көліктер жылдан-жылға көбейіп келеді.Жаяу адамдар мен көліктегі жолаушылар саны көбейе түсуде.Көшелер мен жолдардағы жағдай барған сайын күрделеніп келеді.Жол—көлік оқиғаларының қаупі арта түсуде.Сондықтан да жүргізушілер мен жаяу адамдардың көшелер мен жолдарда ерекше тәртіпті және мұқият болуы қажет.Жол көлік оқиғаларының зардабынан көбіне балалар зардап шегуде.Міне, осы мақсатта сыныбымызда бүгін «Жол тәртібін білейік, аман-есен жүрейік !»атты жол ережелеріне арналған тәрбиелік шара өткізбекшіміз.Ендеше, қош келдіңіздер !
Ақылгүл:
Ататай қараңыз мына бір сұмдықты
Маймаққа не болған , кім оны қынжылтты?
Шипагер:
Маймағым не болды , жасыма айтшы өзің?
Неліктен көкпеңбек , ісінген бас көзің?
(Аюдың басын Айболит таңып жатады.)
Аю:
Айтайын жасырмай шынымды ,
Сақтаңыз шыбындай жанымды.
Жармасып бал тасыр машина үстіне
Домалап түстім де , тап болдым азапқа.
Шипагер:
Бір сәтке тойынар тәп-тәтті бал үшін
Тәртіпті бұзыпсың қарынның қамы үшін.
Аю:
Шипагер ата , Ақылгүл енді қайтіп ұрлық та жасамаспын , жолда жүру ережесін де бұзбаспын.
Түлкі: (жымыңдап)
Мен өзім жүр едім серуендеп , қыдырып,
Қоян келді де мақтанды жұлынып.
Мінгізіп алды да айдады – ай құтырып,
Байқамай құладық бір тасқа сүрініп.
Қоян:
Сен қашан қоясың қылықты алдаған?
Өзің ғой мінгіз деп артымнан қалмаған
Рөлде мен емес , сен едің отырған
Маған кеп пәлені жабасың жалма-жан.
Шипагер:
Өздерің жол тәртібін білмейсіңдер ,
Тағы да бір-біріңді тілдейсіңдер.
-Құлақ пен құйрыққа жағатын дәрі бар
Ереже бұзғанға қоятын екілік тағы бар.
Ақылгүл:
Келе ғой , Мысығым , атаңнан қорықпа ,
Жараңды жазады , жылама зарықпа.
(шошып) Құйрығың үзілген әттеген
(Шипагерге қарап) Жасайық сәтте ем.
Мысық:
Доп қудық көшеде Әтеш бар , Лақ бар,
Көп өткен машина кедергі бірақ та
Кеп қалған біреуі байқамай басты да ,
Домымыз жарылды доңғалақ акстында
Құйрықтан,мүйізден,құлақтан айрылып ,
Достарым анда тұр , кіруге қаймығып.
Шипагер:
Мыналарды мен тез ауруханаға жеткізейін (алға қарай асыға түсіп , тоқтайды да , залда отырған балаларға қарап)
--Балалар көрдіңдер ме , жолда ойнағанның кесірін,мына сотқарлар жол жүру , көшеде сақ болу ережелерін өрескел бұзғандықтан осындай халге душар болған.Ақылгүл қарағым , жол жүру ережелерін балалардың есіне салатындай ойын-сабақтар өткізуді өзіңе тапсырамын. (хайуаннаттарды ертіп шығып кетеді)
«Көлік» әні
Ақылгүл :
Көше ортасын айналдырып , футбол тебер алаңға
Көрдіңдер ғой , ұмытқанды ережені далаңдап.
Ал , қанекей үйренейік біз де жүру тәртібін,
Ережені жақсы білер , жатқа білер бар кімің?
Кім айтады жол белгісі неше топтан тұрады?
Бұл сендерге берілетін ең бірінші сұрағым.....
--Бағдаршам дегеніміз не ? Оның адам өмірі үшін қандай пайдасы бар?
1.:Бағдаршам автомат жүйесіне қосылған үш көзді аспап.Ол жол бойының қозғалысын реттеуде өте үлкен рөл атқарады.
--Бағдаршам жарықтарының қызметін айтып бере аласыңдар ма?
2.Бағдаршамның жасыл жарығы жанса , жүруге рұқсат етіледі.Сары жүруге дайындалуды білдірсе, қызыл жарық жүруге тыйым салады.
Ал енді ортамызға келе жатқан бағдаршамды қарсы алайық.
Бағдаршам : Тұрамын көшенің қиылысын , тұрақтап,
Қашпаймын мүдіріп ешқандай сұрақтан.
Белгісі жолдардың 4 топтан тұрады,
Жарқырап көрінер түнде де алыстан.
Қызыл көзі: Мен көзімді ашқанда , Ешқашанда баспа алға.
Орныңнан тұр қозғалма, Ереже бұл «Сен тоқта !»
Сары көзі: Мен қөзімді ашқанда, Қарап қалма аспанға .
Жүруге әлі болмайды, Дайындықты сақтайды.
Жасыл көзі : Мен көзімді ашқанда , Көліктер саған тоқтайды.
Ережені білгендер, Өтуге еш қорықпайды.
Бағдаршам: Жолды кесіп өтерде, Сол жағыңа қарайла.
Жарты ортаға келгенде, Оң жағыңа қарайла.
Білгеніңді басқаға , Үйрете жүр ,жарай ма?
«Бағдаршам» әні
Сақтандыру,ескерту белгісі :
Қып-қызыл үшбұрыш,ескерту белгісі мен боламын,
Қауіптен сақ бол деп, сәт- сапар жолдаған.
Аман- сау жүреді жаяу да, көлік те,
Мен берген белгіні сақтаған, қолдаған.
Тыйым салу белгісі:
Қызылмен боялған , шеңбермін аумақты,
Тыйымшыл белгімін, қаталмын салмақты.
Мен тұрған жерлерде қақың жоқ жүруге.
Қауіп бар бағдарла көз салып жан-жақты.
Міндеттеу белгісі:
Белгімін көрсетер жылдамдық бағытты,
Міндетті бұрылыс , әйтпесе қауіпті.
Барлығын анықтап, тұрамын жолыңда,
Абай бол шартыңды міндетті орында 4.Нұсқау белгісі:
Баратын жеріңнің бағытын, тұрағын,
Үн-түнсіз жол сілтеп, жол нұсқап тұрамын.
Күндіз де, түнде де от болып жанады,
Көк түске боялған төрт бұрыш шырағым .
5.Түнде, күндіз , кеште де,
Жөн сілтеймін жолға сай.
Аңғармайсың ештеңе,
Анықтама болиаса.
Ой-шұңқырды алдағы, Қалай өту керегін,
Жылдамдықты ал қәні, Анық айтып берейін !
6.Көрсеткіш белгісі:
Жол созылмақ қанша,
Қайда асхана , монша бар,
Қонақүй бар қай жерде,
Қайда музей, қай көрме...
Көрсетемін саған дәл,
Не көрсетсем , соған бар !
Осы кезде сахнаға велосипедтің қоңырауы естіледі.Сахнаға велосипед тепкен бала шыға келеді.
Оқушы: ---Велосипедтің болғаны өте жақсы.Ендеше біздің жолда жүру ережелеріне арналған ертеңгілігімізге қош келдің. Оларды білу саған да қажет.Балалар мен таныс. Атың кім өзіңнің?
Бала:----Атым Зуылбек.Велосипедпен зуылдап жүремін.Сондықтан ауладағылар осылай атап кеткен. Ал мынадай белгілер көшеде де қаптап тұр, оларды біліп қайтем.Велосипедті мен бұлаврсызда зуылдатам.
--Әй мынау мен үшін жасалған белгі ғой.
Оқушы:--Йя сен үшін. Бұл белгінің аты—велосипед жүрмейді деген.
Бала:----Тапқан екенсіңдер. Зуылбектің велосипедпен жүрмейтін жері жоқ білдіңдер ме? Мен үшін көше, арық, аула бәрі ашық. Сендерше айтқанда әлгі қандай еді , әлгі «жасыл жарық»
(Сақтандыру белгісіне келіп)
--Мұны да белгі дейді-ау! Әй көшеге пәтер ішінде тұратын жылу батареясы не үшін керек?
Оқушы:--Зуылбек-ау бұл нағыз саған керек белгі.Мысалы сен велосипедпен келесің дейік қарсы алдыңнан осы белгі кездесті.Ендеше алдыңда «Шлагбаулы бар темір жол өткелі » бар деген сөз. Ұқтың ба?
Бала:--А-аа (қолын сілтеп) Бұл белгінің де қажеті бола қоймас.Салдырлап гүлдірлеп поезд жеткенше зу етіп етіп өтіп те үлгеремін.
«Жаяулар өтпесі»
Велигім тұрғанда мұны қайтем.Қой мен зуылдайын. Қой бұл белгілерді түгендеймін деп жолымнан қалармын.Сау болыңдар ережешілер !
Бала:--Мен қателестім. Шынында да, жол жүру ережесін білген жөн.
Оқушы:--Кел, қатарымызға тұр . Көрдіңдер ме балалар жолда жүру ережесін сақтамаған Зуылбек жазым болуға аз ғана қалды.Енді ол жол белгілерін үйренетін болады.
Мультфильм көрсету
--Рахмет, балалар! Бүгін сендер өздеріңнің жол ережесін білетініңдерінді көрсеттіңдер.Қай жерде жүрсеңдерде жолда жүру ережесін сақтап, басқаларды да соған шақырыңдар дегім келеді.
