"Жол ережесін білейік, аман-есен ж?рейік".

Саба?ты? ма?саты: О?ушыларды жол ережесімен таныстыру. Жол ?ауіпсіздігін са?тауды? адамдар ?міріндегі ма?ыздылы?ын ??ындыру, к?ше жа?дайында?ы ке?істікті ба?дарлай білу да?дыларын дамыту. О?ушыларды зейінді, епті болу?а, са?ты??а, саналылы??а, шыдамдылы??а т?рбиелеу.

Саба?ты? к?рнекілігі: ба?даршам, жол белгілері, интерактивті та?та, жас инспектор формасы мен тая?шасы, жолда ж?ру ережелері туралы фотосуреттер.
Саба?ты? т?рі: сайыс жарыс саба?ы.
Енді ?діл?азылар ал?асымен, сайыс кезе?дерімен таныстырып ?тейін. Сайыс 6 кезе?нен т?рады.
I кезе?: Ба?даршамны? шы?у тарихы, «Тарих та?ылымы»
II кезе?: «Ж?мба?тар шешейік».
III кезе?: С?ра? – жауап.
IV кезе?: «Реттеуші инспекторлар ?ызметі»
V кезе?: «К?ше ережелерін білейік»
VI кезе?: «?нер сайысы»

М??алім: ??рметті о?ушылар, ?она?тар, ?стаздар! Б?гінгі «Ережені жаттаймыз, ?мірлерді са?таймыз!» жиынымызды бастау?а р??сат еті?іздер!
Шуа?ты ?міріміз к?ндей к?ліп,
Ж?ректе б?ршік атып г?лдейді ?міт.
Арман?а сапар тарту м?мкін емес,
Жол ж?ру ережесін білмей т?рып.
?ай к?ше, ?ай ?ала?а барса?ыз да,
?ай а?ыл ?лшеміне салса?ыз да.
Жол ж?ру ережесі за?ды т?ртіп -
Ол орта?
?лкен – кіші, баршамыз?а!

«Тарих та?ылымы».
1 - топ «Ба?даршам» Топты? ?раны: То?та! Са?тан! Жол ашы?! Ж?рме жол?а таласып. 1 - топ ба?даршамны? шы?у тарихы жайлы баяндайды.
2 - топ. Тарихтан та?ылым.
1 – о?ушы: Балалар, ба?даршамды кім ойлап тап?анын білесі?дер ме? Ал, ендеше ты?дап к?релік.
Ал?аш?ы ба?даршам темір жол бойында пайда болды. Оны ойлап тап?ан адамны? есімі тарихта са?талма?ан. Оны к?ше ?иылысына ы??айлап ?айта жаса?ан а?ылшын инженер – механигі Д. Найт болатын. Ол 1868 жылы Лондонда?ы парламент ?йіні? алдына ба?даршам орнатты.

2 – о?ушы: Алдымен т?рлі – т?сті сигнал ?айыс берілісті? к?мегі ар?ылы ?згертіліп отырды. Сосын аппарат ортасына газды шам орнатылды. ?кінішке орай, бірде газ жарылып, кезекте т?р?ан полицей ?аза болады да, содан жарты ?асыр бойы ?мыт болады.
3 – о?ушы: Тек 1914 жылы Американы? Кливленд ?аласына, сосын Нью-Йорк, т. б. ?алаларында пайда бола бастайды. Б?л жолы олар электрлі болды. Тек екі т?сті ?ана: ?ызыл ж?не жасыл. 1918 жылдан бастап ?ана ?ш т?с ?олданыла бастады.
4 - о?ушы: Ба?даршам – ?мірімізді жазымнан са?тандыратын к?мекшіміз. Оны? сырын біліп, тілін алу баршамыз?а керек. Оны? беретін си?ырлы ?мір с?здері бар.

Мені? ?ш к?зім бар.
Бір к?зім «кідір» дейді,
Бір к?зім «ж?гір» дейді.
Бір к?зім «абайла» дейді,
?арап ?алма ма?ай?а дейді.

5 - о?ушы: К?реген д?у ?ыра?ы,
К?шемізде т?рады.
Ол бергенде команда,
Ба?ынамыз ?манда!
Ашса кезек ?ш к?зін,
Айтты деп ?? ?ш с?зін.
То?та! Са?тан! Жол ашы?!
Ж?рме жол?а таласып.
?ызыл к?зін аш?анда
Сыны? с?йем баспа ал?а.
Сары к?зін аш?анда,
?арап ?алма аспан?а.
Жасыл к?зін аш?анда
?те бергін жас?анба!

6 - о?ушы: Жолдар ?иылысында,
?алтарысып ?ысылма.
К?лдене?нен жол болса,
Кібіртектеп тоспа оны.
Бос болмаса алайда,
Са?ты? жаса абайла.
?алмас ?шін со?ты?ып,
Ол ?ткенше тос т?рып.

III – топ. «Жол белгілері» Топты? ?раны: «Жол т?ртібін білейік, аман – есен ж?рейік»
II – топ Тарихтан та?ылым.
1 - О?ушы Тарих?а к?з ж?гіртетін болса?, ж?ріп – т?руды реттеу ?ажеттілігі сонау бір машинаны? аз кезінде ту?ан к?рінеді. Ал?аш рет 1868 жылы Лондон ?аласында темір жол ба?даршамы орнатылды. Ол ?олмен алмастырылатын ж?не алмастыру ?шін арнаулы адам т?ратын еді. ?рі ол к?п уа?ыт алатын болды. Кейінірек, 1870 жылы Америкада электр ба?даршамдары пайда болды.

2 - О?ушы: Ресейде ал?аш жолдарды I Петр салдыра баста?ан. Авток?лік ж?ргізушілеріне жолда д?рыс ж?ру ?ата? ескертілді. Ресейде ?ш т?рлі ба?даршамдар 1920 жылдары іске ?осыла бастады. Бертін келе оны автомат ж?йесі ар?ылы бас?ару ойластырылды.
3 - О?ушы: Ал, б?гінгі та?да ба?даршамды электронды есептеу машинасы ар?ылы бас?ару ж?зеге асырыл?ан. ?аза?станда ба?даршамдар барлы? ірі ?алаларда орнатыл?ан. ?аза?станда 1917 жыл?а дейін неб?рі 127 км ?ана жол бар болатын. Елуінші жылдары республикамызда асфальт жолдарды? ?зынды?ы отыз мы? км болды. Ал ?азір сегіз ж?з миллион км – ден асады.

II – топ «Жол белгілері»
1 - о?ушы: ?йрен таппай тыным бір,
Белгілерді? тілін біл.
Егер оны білмесе?,
Тартар жолы? б?лы??ыр.

2 - о?ушы: ?зі ?ызыл, ?шб?рышты ескертуі? мен болам,
Хабарлайтын бар ?ауіпті о? сапар?а жолда?ан.
Ма?ан ?арап ж?рер болса ж?ргізуші, жаяу да,
Жолы болып, с?тсіздікке еш?ашан да ?алма?ан

3 - о?ушы: Есігінен арт?ы
К?лікке сен мінгін.
Енді есіктен ал?ы
Т?сері?ді білгін.

4 - о?ушы: То?та, жолдас!
То?та, жолдас! Б?зба к?ше т?ртібін,
?ткізе алмай, ?мірі?ні? арты?ын.
Ж?рсі? бе сен, ?алай - ?алай басасы?,
То?та! Бай?а, ойла, ?ателесесі?,
Ал кеп ?алды, автобус пен трамвай.
То?та, жолдас! Т?ртіп б?зба, ж?р былай,
Саспа бос?а а?ты? па да апты? па.

5 - о?ушы: К?ше за?ын білмесе?,
?лкенменен ж?р бірге сен.
Олардан кетпе алыстап
?олдарынан алыстап,
К?ше за?ын о?и ж?р,
К??ілі?е то?и ж?р.
Жасама ?сте а?атты?,
Аялдай т?р а?атты?.

II – кезе?. Ж?мба?тар шешу

III – кезе?. С?ра?тар?а жауап береміз
1 Жиек жол дегеніміз не? – Адамдар жаяу ж?ретін к?ше жиегіндегі тар жол.
2 Жаяу?а ?ай жермен ж?руге болмайды? – К?лік ж?ретін к?шені? ортасымен ж?руге р??сат етілмейді.
3 Мына белгі нені білдіреді? – Абайла! Балалар!
4 ?ала к?шелерінде ?анша жас?а дейін велосипедпен ж?руге болмайды? – Тек 14 жастан кейін ?ана р??сат етіледі.
5 Автобус?а ?ай есіктен кіріп, ?ай есіктен т?седі? – Арт?ы есіктен мініп, алды??ы есіктен т?су керек.

6 Мына к?ліктер ?алай аталады? – ?рт с?ндіру, жедел ж?рдем.
Жол белгілерін интерактивті та?тадан к?рсету.
А?паратты? – к?рсеткіштік белгілер
Ескерту белгілері
Тыйым салатын белгілер
Сервис белгілері
Басымдылы? белгілері
Жол та?балары

М??алім:
Мен б?ріне ?р?ашанда тыйым салып т?рамын,
?айда болса алда т?рып жібермеймін бір адым.
Т?сім ?ызыл, ?зім ше?бер сызы? болып бітемін,
Осы жолы ?ндемейін, бар ма та?ы с?ра?ы?.
Белгімін к?рсетер жылдамды? ба?ытын,
Ой, ш???ыр, б?рылыс, ?атерді, ?ауіпті.

Барлы?ын аны?тап, к?рсетіп жіберем,
Сонды?тан б?рі де мені тез таныпты.
Баратын сапарды? ?ашы?ын, т?ра?ын,
?н – т?нсіз жол сілтеп к?рсетіп т?рамын.
К?ндіз де, т?нде де от болып жанады,
К?кпе?бек боял?ан т?ртб?рыш шыра?ым.

IV кезе?. Реттеуші инспекторлар ?ызметі

V кезе? «К?ше ережелерін білейік»
«Жол белгілері» тобы
1 Ж?ріп келе жат?ан машинаны? алдынан ?тіп кетемін деуші болма, ол то?та?анша, не ?тіп кеткенше тоса т?р.
2 Мектепке келе жатып ?лкен жолды? шетімен ж?р. Алды?нан машина шы?са, жол бер. То?тап т?р?ан машинаны? ?асынан абайлап ?т.
3 К?ше т?ртібін орындамау к?лікті? ж?ріп т?руына кедергі келтіреді. Ж?мысшылар ж?мыс?а, о?ушылар саба??а баратын жерлеріне дер кезінде жетпеуі м?мкін.
4 Мектепке келе жат?анда, ?зі?е ?ауіпсіз болатын жолды та?дай біл, ?ткел тар болса, ?арсы кездескен ?лкен кісіге жол бер.

«Ба?даршам тобы»
1 К?шеден ?терде ?уелі сол жа?ы?а, к?шені? орта т?сына жеткенде о? жа?ы?а ?ара. Егер келе жатса, ?тіп кеткенше сол орны?а а? жола? сызыл?ан т?ста к?те т?р.
2 Аялдамада т?р?ан автомобиль, автобус, троллейбусті? арт?ы жа?ынан айналып ?т. Сонда сен келе жат?ан машинаны дер кезінде к?ресі?.
3 Тротуармен келе жатып, ?а?падан к?рінген машинаны бай?аса?, ?ткізіп жібер. К?шеде то?тап т?р?ан машинаны? ?асынан абайлап ?т, машина есігін ашып ?алуы м?мкін.
4 Жол ?стінде ойнама, сыр?ана? теппе. Жер тай?а? болса, жолда абайла.

VI кезе? «?нер сайысы»
«Ба?даршам» тобы, ?нні? аты – «Ба?даршам»
«Жол белгілері тобы, ?нні? аты – Шофер»

?орытынды
М??алім:
?ымбатты ?она?тар, ?стаздар, о?ушылар! О?ушылар жолда ж?ру ережесімен таныстырылды. ?р о?ушы «Мені? ?йден мектепке дейінгі жолым» деген схеманы сызып к?нделіктеріні? бірінші бетіне салып ?ойды. Жолда ж?ру ережелеріне байланысты т?рбие са?аттары ?тті. Міне, алдары?ызда о?ушыларды? сал?ан суреттері, жаса?ан макеттері. О?ушылар жолда ж?ру айлы?ына бір кісідей ат салысты. Олай болса, о?ушылар?а айтарым, жолда ж?ру ережесін ?р?ашан есте са?тап, б?лжытпай орындап, са? ж?рі?дер демекпін.

?ай к?ше, ?ай ?ала?а барса?ыз да,
?ай а?ыл ?лшеміне салса?ыз да,
Жол ж?ру ережесі за?ды т?ртіп -
Ол орта? ?лкен, кіші, баршамыз?а!