kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

?ндестік за?ы

Нажмите, чтобы узнать подробности

?ызылорда облысы,Шиелі ауданы

№206 «Жиделіары?» орта мектебіні?

?аза? тілі п?ні м??алімі  Байдуйсенова Молдир

5-сынып    ?аза? тілі

Саба?ты?  та?ырыбы:?ндестік за?ы

 Саба?ты? ма?саты:

  а) Білімділік: Танымды? ?абілеттерін арттыра отырып,?ндестік за?ы ж?не оны? т?рлерімен таныстыру.                

  ? ) Дамытушылы? :О?ушыларды? таным де?гейін ке?ейте отырып,с?з байлы?ын,с?здік ?орын,ойлау ?абілеттерін дамыту.                                   

  б) Т?рбиелілік:с?йлеу м?дениетіне,ізгілікке,адамгершілікке,бір-бірін ты?дай білуге,?йымшылды??а т?рбиелеу.                         

 Саба? типі:  аралас

 ?дісі: Тест, «Сен білесі? бе?», «Ой ?оз?ау», «Тортінші арты?» ойындары,перфокарта.

Корнекілігі:Интерактивті та?та,суреттер

 Саба?ты? барысы:

                                   І ?йымдастыру кезе?і:

 О?ушыларды т?гелдеп назарларын жа?а саба??а аудару.О?ушыларды ?ш топ?а б?ліп алып,?р топ?а ба?алау пара?тарын таратып беремін.Бір о?ушы ?атыс?ан о?ушыларды жазып отырады.

                                    ІІ ?й тапсырмасын с?рау.

1)І топ «Дарын» тест с?ра?тарына жауап береді.

   ІІ топ «?ибрат» теориялы? с?ра?тар?а жауап береді.

   ІІІ топ «?асиет» жатты?у ж?мысын орындайды.

2 )  «Ой ?оз?ау»

   1.Тасымал дегеніміз не?

   2.Тасмалдау?а келмейтін с?зді ата?

    3.313-жатты?уды тексеру                 

                                   ІІІ Жа?а саба?

(Та?та?а суреттерімен к?рсетілген жазулар шы?ады.)

1.Ж?лдыз-дар(ж?лдыз-дер емес)

2.Терек-тер(терек-тар емес)

3.?й-лер(?й-лар емес)

Суретегі д?рыс жазыл?ан с?здерді т?сіндіре отырып,ережені айтамын.

С?зді бастан ая? бір келкі ?уезбен айтуды ?ндестік за?ы дейміз



 










 

Мысалы:Шарлар,ж?зімдер,ж?зіктер деген с?здер берілген ?осымшалары ?алай жал?ан?ан айтып к?рейікші.О?ушылар ?з білгенін айтады.Д?рыс екендігін т?сіндіре отырып буын ?ндестігіні? ережесін шы?арамыз.

Дауысты дыбыс буын ??райтын бол?анды?тан,с?здегі с?з бен ?осымшаларда?ы дауыстыларды? не бірі??ай жуан,не бірі??ай жі?ішке болып ?ндесуін буын ?ндестігі (сингармонизм)дейміз.

?ндестік за?ына сай ?аза? тіліні? байыр?ы с?здері не бірі??ай жуан,не бірі??ай жі?ішке болып келеді.Мысалы:

Ата,ана,ба?ыт,намыс.

Жуан,жі?ішке дауысты дыбыстар мынадай с?здерде араласып келеді.

1)Бас?а тілден енген с?здерде

Мысалы:кітап, кино, ?азір

2)Біріккен с?здер мен ?ос с?здерде араласып

келеді. Мысалы: шекара, баспас?з, аман-есен, алай-т?лей, т.б.

Буын ?ндестігі бойынша ?осымша с?зді?  со??ы

буыныны? жуан-жі?ішкелігіне ?арай ?ндесіп жал?асады.

Со??ы буыны жуан болса-жуан ?осымша, жі?ішке болса-жі?ішке

?осымша жал?анады. Мысалы: Кітап-ты, ?азір-гі, ба?ыт-ты,

математика-дан, т.б.

                                    314-жаттты?у
Тапсырмада?ы жуан с?здерді бір б?лек, жі?ішке с?здерді бір б?лек ж?не аралас с?здерді бір б?лек жазу.

?ш топ ?здері та?та?а орындайды.                     

       «Сен білесі? бе?» ойыны

                             І  топ.

Асан математика.      есеп.    шы?арды.

О?ушы.      ж?гіруден жарыс?а ?атысты.

                             ІІ  топ.

1)  Алпамыс ата.    екеуі  ?ала.    ?ыдырды.

2) Білім.   болуымыз ?шін саба?.   жа?сы о?у керек.

                             ІІІ топ.

1) Г?лн?р д?кеннен  сурет.  сатып алды.

2) Саяхатшылар те?ізді кеме.     ж?зіп ?тті

                             І? Бекіту   

     А)   «Т?ртінші арты?» ойыны

Та?та?а сыз?ыш,мысы?,есепшот,?алам суреттері шы?ады.О?ушылыр арты?ын айтады.

     ?) Перфокарта мен ж?мыс

?осымша

с?здер

о?ушы

кітап

егіз

к?рші

?аз

К?пшік

-лар

+

-лер

+

-дар

+

-дер

+

-тар

+

-тер

+

                            ? ?орытынды

1.?ндестік за?ы дегеніміз не?

2.Нешеге б?лінеді?

3.Буын ?ндестігі дегеніміз не?

4.?андай с?здерде жуан ж?не жі?ішке дауысты дыбыстар араласып келеді?

                            ?І ?йге тапсырма

1.Ережелерді жаттау.

2.316-жатты?уды орындау

                             ?ІІ  Ба?алау

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«?ндестік за?ы »

Қызылорда облысы,Шиелі ауданы

206 «Жиделіарық» орта мектебінің

қазақ тілі пәні мұғалімі Байдуйсенова Молдир

5-сынып Қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы:Үндестік заңы

Сабақтың мақсаты:

а) Білімділік: Танымдық қабілеттерін арттыра отырып,үндестік заңы және оның түрлерімен таныстыру.

ә ) Дамытушылық :Оқушылардың таным деңгейін кеңейте отырып,сөз байлығын,сөздік қорын,ойлау қабілеттерін дамыту.

б) Тәрбиелілік:сөйлеу мәдениетіне ,ізгілікке,адамгершілікке,бір-бірін тыңдай білуге,ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

Сабақ типі: аралас

Әдісі: Тест, «Сен білесің бе?», «Ой қозғау», «Тортінші артық» ойындары,перфокарта.

Корнекілігі:Интерактивті тақта,суреттер

Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушыларды түгелдеп назарларын жаңа сабаққа аудару.Оқушыларды үш топқа бөліп алып,әр топқа бағалау парақтарын таратып беремін.Бір оқушы қатысқан оқушыларды жазып отырады.

ІІ Үй тапсырмасын сұрау.

1)І топ «Дарын» тест сұрақтарына жауап береді.

ІІ топ «Ғибрат» теориялық сұрақтарға жауап береді.

ІІІ топ «Қасиет» жаттығу жұмысын орындайды.

2 ) «Ой қозғау»

1.Тасымал дегеніміз не?

2.Тасмалдауға келмейтін сөзді ата?

3.313-жаттығуды тексеру

ІІІ Жаңа сабақ


(Тақтаға суреттерімен көрсетілген жазулар шығады.)

1.Жұлдыз-дар(жұлдыз-дер емес)

2.Терек-тер(терек-тар емес)

3.Үй-лер(үй-лар емес)

Суретегі дұрыс жазылған сөздерді түсіндіре отырып ,ережені айтамын.



Сөзді бастан аяқ бір келкі әуезбен айтуды үндестік заңы дейміз













Мысалы:Шарлар,жүзімдер,жүзіктер деген сөздер берілген қосымшалары қалай жалғанған айтып көрейікші.Оқушылар өз білгенін айтады.Дұрыс екендігін түсіндіре отырып буын үндестігінің ережесін шығарамыз.

Дауысты дыбыс буын құрайтын болғандықтан ,сөздегі сөз бен қосымшалардағы дауыстылардың не біріңғай жуан ,не біріңғай жіңішке болып үндесуін буын үндестігі (сингармонизм)дейміз.

Үндестік заңына сай қазақ тілінің байырғы сөздері не біріңғай жуан,не біріңғай жіңішке болып келеді.Мысалы:

Ата,ана,бақыт,намыс.

Жуан ,жіңішке дауысты дыбыстар мынадай сөздерде араласып келеді.

1)Басқа тілден енген сөздерде

Мысалы:кітап, кино, қазір

2)Біріккен сөздер мен қос сөздерде араласып

келеді. Мысалы: шекара, баспасөз, аман-есен, алай-түлей, т.б.

Буын үндестігі бойынша қосымша сөздің соңғы

буынының жуан-жіңішкелігіне қарай үндесіп жалғасады.

Соңғы буыны жуан болса-жуан қосымша, жіңішке болса-жіңішке

қосымша жалғанады. Мысалы: Кітап-ты, қазір-гі, бақыт-ты,

математика-дан, т.б.

314-жатттығу
Тапсырмадағы жуан сөздерді бір бөлек, жіңішке сөздерді бір бөлек және аралас сөздерді бір бөлек жазу.

Үш топ өздері тақтаға орындайды.

«Сен білесің бе?» ойыны

І топ.

Асан математика ... есеп... шығарды.

Оқушы ... жүгіруден жарысқа қатысты.

ІІ топ.

1) Алпамыс ата ... екеуі қала ... қыдырды.

2) Білім ... болуымыз үшін сабақ ... жақсы оқу керек.

ІІІ топ.

1) Гүлнұр дүкеннен сурет ... сатып алды.

2) Саяхатшылар теңізді кеме ... жүзіп өтті

ІҮ Бекіту

А) «Төртінші артық» ойыны

Тақтаға сызғыш,мысық,есепшот,қалам суреттері шығады.Оқушылыр артығын айтады.

Ә) Перфокарта мен жұмыс

қосымша

сөздер

оқушы

кітап

егіз

көрші

қаз

Көпшік

-лар

+






-лер




+



-дар





+


-дер



+




-тар


+





-тер






+

Ү Қорытынды

1.Үндестік заңы дегеніміз не?

2.Нешеге бқлінеді?

3.Буын үндестігі дегеніміз не?

4.Қандай сөздерде жуан және жіңішке дауысты дыбыстар араласып келеді?

ҮІ Үйге тапсырма

1.Ережелерді жаттау.

2.316-жаттығуды орындау

ҮІІ Бағалау












Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Внеурочная работа

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 5 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
?ндестік за?ы

Автор: Байдуйсенова Молдир

Дата: 27.02.2015

Номер свидетельства: 179471

Похожие файлы

object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(87) ""?ндестік за?ы" ?аза? тілі п?нінен ашы? саба? 5класс"
    ["seo_title"] => string(55) "undiestik-zan-y-k-azak-tili-p-ninien-ashyk-sabak-5klass"
    ["file_id"] => string(6) "306731"
    ["category_seo"] => string(10) "literatura"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1458193326"
  }
}
object(ArrayObject)#874 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(127) "5-сыныптар?а арнал?ан ашы? саба?. Та?ырыбы: ?ндестік за?ы. Буын ?ндестігі. "
    ["seo_title"] => string(78) "5-synyptarg-a-arnalg-an-ashyk-sabak-tak-yryby-undiestik-zan-y-buyn-undiestighi"
    ["file_id"] => string(6) "195803"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1427967223"
  }
}
object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(103) "Ашы? саба?.Та?ырыбы: ?ндестік за?ы. Буын ?ндестігі.Сыныбы: 5 "
    ["seo_title"] => string(63) "ashyk-sabak-tak-yryby-undiestik-zan-y-buyn-undiestighi-synyby-5"
    ["file_id"] => string(6) "195808"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1427967516"
  }
}
object(ArrayObject)#874 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(52) "?ндестік за?ы. Буын ?ндестігі "
    ["seo_title"] => string(32) "undiestik-zan-y-buyn-undiestighi"
    ["file_id"] => string(6) "196780"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1428120958"
  }
}
object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(85) ""Үндестік заңы. Буын үндестігі. Біздің колледж""
    ["seo_title"] => string(49) "undiestik_zan_y_buyn_undiestighi_bizdin_kolliedzh"
    ["file_id"] => string(6) "448452"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1515416498"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства