Методическая разработка к внеурочному мероприятию

Яна елга методик эшкэртмэ «12 АЙ » экияте буенча 1-9 сыйныфлар

Сэхнэгэ ике укучы егет чыга .

1.      Белэнме , Ислам елда ничэ ай?

2.     Белэм. Унике.

1.      Санап курсэт эле.?

2.     Январь, февраль, март, апрель, май, июнь, июль, август, сентябрь, октябрь, ноябрь, декабрь.

1.     Шулай, Бер ай бетугэ , икенчесе башлана, аннары оченчесе…

2.      Бер-бер артлы ,бер-берсен куып ел буе йорилэр.. Бервакытта да бер- берсе белэн очрашмыйлар

1.      Лэкин кешелэр сойлилэр иде бер вакыйга турында Ерак-ерак бер илдэ бик матур кыз яшэгэн .Ул унике айны бергэ кургэн , алар белэн учак янында утырып жырлап очрашкан дилэр.

2.       Ничек булган дисезме ? Э ул шулай булган …….

Куренеш  I. Фанфар тавышлары

Беренче алып баручы 

Яна елнын кичендэ

Бу фарманны бирдек без.

Умырзая чэчэклэрен табып

Китерергэ куштык без! 

Икенче алып баручы 

Яшел улэннэр селкенэ

Кояшкай нурлар сибэ.

Карлугачлар яз булуга

Безнен якларга килэ! 

Беренче алып баручы 

Кайсыгыз мона каршы ?

Эйтегез эле, безгэ ?! 

Икенче алып баручы 

Кыш коненен буранында

Умырзая ускэненэ

кемнэр эле каршылар?

Беренче алып баручы 

Шуна югары галижанэплэре фарманы белэн безнен сарайга умырзая бэйлэмен китерергэ кушабыз !!! 

Икенче алып баручы 

Бу фарманны утэгэн кешене патшаларча булэклибез! Алтынны жэллэмэячекбез !  Кыйммэтле туннар котэ хужасын! 

Беренче апрель, Яна ел белэн сезне!!!

Фанфар койлэре. Сэхнэ артында тавыш:

ЭБИ .  Эй, юньсез кыз, бар энэ урманга , тап умырзая бэйлэмен

Яна ел бит иртэгэ !!!

Уги кыз . Энием , бу суыкта кайда булсын чэчэклэр ? Март булмыйча ,булмаячаклар алар ! 

Узенен кызы .  Безнен ни эшебез бар . Кайдан табан , ничек табан , лэкин чэчэкулэрсез кайтма урманнан!- (Ха-ха-ха)

Танец « Урманда очрашу »,

Ян. -  Син матуркай нишлэп йорисен урманнда? Нэрсэ кирэк сина буранда??

Кыз кэрзинне курсэтеп:

П. – Мина чэчэксез кайтырга кушмадылар ойгэ!

Январь ае колеп жибэрэ:

Ян. -  Январьда ???? Умырзаялар ? Нэрсэ уйлап чыгарасын ?

Уги кыз . - Мин тугел шул, уги энием тапмыйча , буш кайтмаска кушты

: Озын буйлы Январь ае иптэшлэренэ борылып:

Ян. - Эгэр ни эшлисен сон? Мартсыз чэчэклэр чыкмый бит ..

Уги кыз . Урманда калырга туры килэ инде. Мартны котеп… Умырзаясыз кайтып булмый бит. .

И вдруг один из двенадцати, самый молодой, веселый, в шубке на одном плече, встал и подошел к старику:

Март. – Кайда эле , Январь абый , урынынны бир эле !

Ян. - Мин алмашыр идемдэ , лэкин Март Февраль алдыннан килэ алмый бит.

Фев. - Бу тырыш , чибэр кызга ярдэм итмичэ булмый бит, Мин риза алмашырга!

Ян. - Ярар , алай булгач, сезненчэ булсын !.

Таягы белэн жиргэ суга

Жыр « Жиз кынгырау моннары », ( Айтугвннвр булып уйнаган егетлэр жырлый)

Фев. – Хэзер сезгэ чират Март , Апрель энекэшлэр! Март

Кояш көлеп карый безгә,
Күзләрне чагылдыра.
Елгалардан бозлар ага
Жылы диңгез ягына.

Яз, яз, яз җитә,
Тәрәзәне ачтылар.
Тып-тып-тып итә
Эре-эре тамчылар.

Апрель.

Агачка кунып чыпчыклар
Чырык Чыелдашалар.
Яшькелт-кара сыерчыклар
Әй матур җырлашалар.

Тиздән шаулап яфрак ярыр
Озын ак каеннарыбыз,
Яз чәчәкләр алып килер

Март апрель айларыбыз!.

— Эйдэ, тизрэк бул! ? Безгэ бер сэгать кенэ бирелде!.

Бию « Умырзаялар»

Уги кыз умырзая чэчэклэрен жыеп , бэйлэм эшлэп:

Апрель , бик зур рэхмэт сина!!. 

Апр. - Миннэн сина булэккэ балдак, матур кыз! Ана карап мине искэ алырсын. Эгэр ярдэм кирэк булса, жиргэ ыргыт та эйт: .

Минем матур балдагым

Язга таба син ашык.

Жэйге конне онытма,

Козне дэ урап утмэ.

Кышнын карына басып

Учак янына ашык!

12 айны ярдэмгэ чакыр!

Тик балдакны югалтма.

Безнен дуслыкны сакла!

Уги кыз. – Сау булыгыз Ай туганнар!

. Ай туганнар - Сау бул сенелкэш кызыбыз!!

Сэхнэ артында тавыш:

ЭБИ. - Юньсез кайтыпта життенме? Умырзаяларны таптынмы ?

Уги кыз. - Таптым,энием ,таптым!!

Эби . - Ах ! Вот шэп булды!!! Без байбыз!!! Без патша сараена Яна ел бэйрэменэ китэбез , э син эшлэрен белэн бул !! Синен очен бк куп эшлэдем.

Кыз. – Эни эни , кара эле, мин нэрсэ таптым юньсезнен кесэсеннэн! Алтын балдак !!!

Эби . – Бигрэк ускэнсен кызым ! Узенэ ал!

Куренеш  II.

Патша сараенда.

Барысы да залда биилэр. ЯНА ЕЛ белэн !!! Яна бэхетлэр белэн!!

Патшабикэ. - Минем бэхетем елда торле-торле була. Кайда мина Яна ел булэклэре , котлаулары?.

Канцлер. – Буген ,хормэтле патшабикэбез, беренче январь бит.

Патшабикэ. Янылышасыз Профессор, декабрьда ничэ кон эле?

Профессор. –Утыз бер, ,патшабикэм!

Патшабикэ. –Димэк ,буген утыз икенче декабрь, бу шаяру тугел

.Иртэгэ утыз оче, аннары утыз дурте…. Азак ничэсе була эле, Профессор?

Профессор. - ( югалып калып).Утыз бише...Утыз алтынчы декабрь ….Лэкин бу алай була алмый , патшабикэм ..!

Патшабикэ. – Ярый – ярый профессор, кызмагыз. Мин сезне гафу итэм1 Лэкин мина тулы кэрзин умырзая алып килмичэ декабрь бетмэячэк! Мин шулай телим!

Профессор. – Кыш коне нинди чэчэклэр булсын инде. Умырзаялар булмаячак, барыбер.!

Патшабикэ. –Карарбыз , Профессор!

Канцлер. - Кончыгыш хэм конбатыш иллэре илчелэре сезне котларга тели ,патшабикэбез!!!

5 7 сыйныф укучылары керэ - концерт номерлары.

Патшабикэ. (Тэхеткэ утыра , Канцлерны чакыра)

- Умырзаяларны купие котэргэ була. Минем фарман утэлмимени?

Канцлер. ЮК-ЮК , умырзаялар китерелде ,патшабикэбез!! (Кульяулыгы белэн болгый.)

Эби белэн кызы керэ , патшабикэ аягы астына кэрзин куялар..

Барысы. Яна ел белэн!!! Яна бэхетлэр белэн, патшабикэбез!!!

Патшабикэ Яна ел белэн сезне дэ котлыйм! Э бу чэчэклэрне кайдан таптыгыз? Урыны кайда?

Эби . - ( елап). Без…Без ..белмибез шул.. Урманга безнен юньсез кызыбыз барды , ул алып кайтты ...

Патшабикэ. Китерегез минем янга ул кызны!!!!

Сакчылар кызны китерэлэр.

Патшабикэ. - Мин сина кэрзин тутырып алтын бирэм, телисенме ?

КЫЗ  Рэхмэт!! Тик мина энием кире минем балдакны гына бирсен. Калганнары кирэкми.

Патшабикэ -  ( Эби белэн кызга). Китерегез эле, балдакны!

Патшабикэ - Матур балдак... Кайдан алдын??

КЫЗ –Эйтергэ….. ярамый. ….. Мина бирделэр..

-Патшабикэ Э-э шулаймыни эле. Берсенэ дэ булмасын!

(Кизэнеп жиргэ ыргыта .)

КЫЗ -  (алга ынтылып):

Минем матур балдагым

Язга таба син ашык.

Жэйге конне онытма,

Козне дэ урап утмэ.

Кышнын карына басып

Учак янына ашык!

12 айны ярдэмгэ чакыр!

Жил улаган тавышлар, Шау-шу

Патшабикэ.– Бу нэрсэ улый? Жилме, эллэ тагын нэрсэме?

«Жил» биюе

Урмандагы учак янында айтуганнар белэн уги кыз

Башкалар да шунда ,барысы калтырана ,дерелди , елыйлар. .

Патшабикэ – Нинди суык , кайда сон безнен жылы зал? Ничек кайтабыз?

Январь. - Без матур кызны оенэ хэзер алып барабыз. Эйбэтлэп сорасагыз, бэлки, узе белэн алыр.

Патшабикэ ( кашын жыерып ). Мин бит аны кыерсыттым,,балдагын суга ыргыттым бит…..

Икенчедэн , мин сорый белмим, мин бит – патшабикэ!

Январь. – Нишлисен сон, сорарга туры килэчэк инде, кайтырга телэсэгез.

Патшабикэ - ( Уги кыз янына килеп.)

Син .. Сез ..безне алып кайт….. кайтмассыз микэн?

КЫЗ. – Кайгырмагыз, алып кайтырмын. Апа!

Патшабикэ - Рэхмэт сина , изге кунелле кыз!.

КЫЗ – Сау булыгыз , Айтуган - абыемнар! Мин беркайчан сезнен Яна ел учагын хэм сезне онытмаячакмын!!!

Патшабикэ Э мин сезне барыгызны БЭЙРЭМГЭ чакырам!!!

Яна елны каршылыйк!! КЫШ бабай белэн КАРсылу куптэн котэлэрдер!

Кыш бабай килеп керэ , таягын тукылдатып : 

ЯНА ЕЛ , яна ел

Котпыйбыз барыгызны

Бэхет,тазалык телибез

Бу сихри матур кичне!

Балаларга без ашыктык

Чаптырып боланнарны

Олгергэнгэ шатланабыз

Карсылу белэн тагы(н)!

Яна елнын яшь карлары

Китерсен шатлык сезгэ

Эйдэн эле биик буген

Тыпырдатып без бергэ!!!

Уф,арыдым! Карсылу син кайда? Карсылу ?!

КЫШ БАБАЙ Эйдэн эле, балалар чакырый эле бергэ

Барысы бергэ :  Карсылу! Карсылу! Карсылу! (Карсылу керэ.

Карсылу:

Кемдер мине чакыра

Озлегеп котеп тагын.

Тугызлыга кергэн чакта

Кыш бабаемнан калдым!

Хай, балалар тырышкансыз

Безне котеп алырга

Чыршыгызны бизэгэнсез

Яна ел каршыларга !!!

Без сезнен янга буген

Килдек экият иленнэн

Хэзер биеп- уйнап алыйк

Кыш бабай булэклэрен!!

1 алып баручы: Хуш киләсең, Кыш бабай! Хуш киләсең, Кар кызы! Түрдән үтегез!

КЫШ БАБАЙ. Тагын бер ел шаулап узды,

Туздырып ап-ак карны

Ак кар булып уйнап оча

Яңа ел шатлыклары!

Кар кызы. Күпме илләр гиздек, күпме авылларда булдык, ә шулай да сезнең Тугызлы авылындагы кебек уңганнарны, тырышларны очратмадык. Сезгә сокланып карап Кыш бабайның да биисе килеп китте бит әле.

2 алып баручы: Яңа елга атлый халык

Иркен, якты юл буйлап,

Әнә биергә чакыра

Музыка тора уйнап!

Әйдәгез әле, Кыш бабай белән Кар кызы белән бергәләп чыршы тирәли биеп алыйк.(Кумэк бию) Татар бию яки “Кыш бабай белэн Дед Мороз идет”)

Кыш бабай: Яңа елда игеннәр мул булсын,

Илебезнең күге аяз булсын!

Яңа ел барыгызга да саулык-сәламәтлек,

Ак бәхетләр китерсен!

Кадерле дусларым!

Бик яхшы укыйсыздыр дип

Бүләкләр алып килдек.

Тәртипле булуыгызны

Серле көзгедән күрдек.

Кар кызы: Тырышларга без күчтәнәчләр дә алып килдек. Бәлки аларны тапшырып үтәрбез.

( Музыка уйный, яхшы укучыларга булэклэр тараталар.)

Кыш бабай: -Хэзер, балалар, хонэрлэрегезне курсэтеп алыгыз эле

(Концерт номерларын 1-5 класслар курсэтэ)

Кыш бабай. Ярый,кызым, Яңа ел килеп җитәргә дә күп калмады, юлга чыккандыр

Карсылу Ә без дуслар бәйрәм итик,

Уйныйк, җырлыйк та көлик.

Күтәренке күңел белән.

Кабан елына керик!

Яңа ел килә! Рәхим ит, 2019 - нчы ел!

Яңа ел керэ:

Мине каршы алыгыз хэм танышып калыгыз! Исемем минем –Яңа ел, мин бэхет таратучы, жир йозендэ бар нэрсэне озелеп яратучы. Сезне озелеп сагынганга, килдем мин яныгызга. Бэхет, шатлык, сэламэтлек телимен барчагызга. уз телемдэ уз жиремдэ бэйрэм белэн котлыйм сезне. Яңа елның имин булсын хэрбер коне.

1 алып баручы: Хуш килэсең, Яңа ел! Табыныбыз мул булсын, Якыннарым, дус-ишьлэрем, Табын турендэ торсын! 2 алып баручы: Эшлэребез уң булсын, Тик шатлыклы минутлардан Безнең гомерлэр торсын! Яңа ел котлы булсын! Жыр Милена «Яна ел»(Лия Ахатова)

Кыш бабай: Бик куңелле утте бэйрэм, Безгэ китэргэ кирэк. Телим сезгэ Яңа елда Тагын да зур усэргэ.

Кар кызы: Дус булыгыз хезмэт белэн, Шатлык китерсен хэр кон. Яңа елда мэрхэмэтле, Бэхетле булсын хэркем. Сау булыгыз! Килэсе елга да очрашырга язсын!

1 алып баручы: Хуш , сау бул, Кыш бабай Уңсын юлыгыз!

Килэсе елга да Без котеп калабыз! ( Кыш бабай белэн Кар кызы чыгып китэлэр) 2 алып баручы: Куңеллэрдэ шатлык та бар Бераз моңсу да никтер. Лэкин, дуслар моңаймык Бэйрэмне дэвам итик!

«Яна ел костюмы-2019» конкурсы

«Ин матур рэсем» конкурсы

«Яна ел сувениры »конкурсы и т.д.