Белдікті б?йымдарда белдемше е? к?п топты ??райды. Белдемше костюмні? б?лігі болуы м?мкін, ?зіндік б?йым немесе к?йлекті? б?лігі ретінде болады.
Белдемшені? топ?а б?лінуі
тік ?иы?ты клеш
Алынатын ?лшем бірліктері:
Б?
Б?йымны? ?зынды?ы. Арт?ы бойды? бел сызы?ынан т?мен ?арай ?ажетті ?зынды??а дейін т?сіріледі. ?лшем белдемшені? ?зынды?ын аны?тау ?шін ?олданылады.
АББ?
Арт?ы бойды? белге дейінгі ?зынды?ы. Арт?ы бойды? бел сызы?ынан мойын н?ктесіне де»?ін т?сіріледі (жетінші мойын омырт?асы). ?лшем бел сызы?ынан жамбас сызы?ынан жамбас сызы?ына дейінгі ара ?ашы?ты? осы ?лшемні? жартысына те? болады.
БЖО
Белді? жартылай орамы. К?лдене?інен т?л?аны айналдыра бел де?гейінде т?сіріледі. ?лшем белбеуді? ?зынды?ын ж?не ?ымтырмаларды? енін есептеуге ?олданылады.
Белдемшеге мата та?да?анда, оны немен киетіндігімізді шешіп алуымыз керек. Со?ан байланысты мата т?рлерін та?даймыз.
Белдемшені? с?ні матаны? еніне ?арай та?дау?а ?сер етеді. Тік белдемщедерді пішцге енді ж?не енсіз мата, ал етегіне ?арай ке?ейе т?скен немесе ?ырдымдары болса, енді матадан тіккен ы??айлы.
Тік белдемше
Ж?н Джигсы Драп
Т?менге ?арай ке?ейе т?скен белдемшелерге
Ма?та Зы?ыр Ж?н Жібек
Б?лшектерді ??деу.
??ралдар мен жабды?тар: б?йым б?лшектері, ол ине, ойма?, жіп, сыз?ыш, бор, ?айшы, тігін машинасы, о?улы?.
Ж?мысты? орындалу технологиясы:
IV. Саба?ты ?орытындылау.
Тік белдемшеге ?андай мата та?даймыз?
Матаны? ені неге байланысты?
Тік белдемше неше б?ліктен т?рады?
?лгі жылжып кетпес ?шін немен т?йрейміз?
V. ?йге тапсырма.
Б?лшектерді к?ктеп тігу.
Ыл?алды – жылулы ??деу.
VІ. О?ушыларды ба?алау.
Р/с
Ж?мысты? орындалу реті
1
Б?лшектерді д?л ортасын тауып, бормен т?зу сызы? ж?ргіз. Сызы?ты? ?стін бастыра к?ктеп тік
Б?кпені орта??ы сызы?ы бойынша о? ж?не теріс беті ар?ылы б?кте.
4
Б?кпені сызы? бойынша ?ол инемен к?ктеп, біріктір.
5
К?ктеп дайындал?ан б?кпелерді тігін машинасымен ?айып тік. Тігісті? басы мен со?ын кері тігу ар?ылы бекіт. Арты? жіптерді т?йіндеп, ?иып таста. Уа?ытша к?ктеу тігісін суырып алып таста.
6
?тікті ?ыздырып алып, б?кпелерді жа?сылап ?тікте. ?алы? матаны сулы д?ке ар?ылы, ал ж??а матаны су б?ркіп ?тіктеген ж?н. Б?лшекті жазып, б?кпелерді жат?ыза ?тікте.
7
Б?кпені? т?біндегі ?алталан?ан жерді ?тікпен бастырып, бір орыннан екінші орын?а ауыстырып ?тікте. Егер ?тікті сыр?ытып ?тіктесе?, мата созылып кетеді
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Белдікті бұйымдарда белдемше ең көп топты құрайды. Белдемше костюмнің бөлігі болуы мүмкін, өзіндік бұйым немесе көйлектің бөлігі ретінде болады.
Белдемшенің топқа бөлінуі
тік қиықты клеш
Алынатын өлшем бірліктері:
БҰ
Бұйымның ұзындығы. Артқы бойдың бел сызығынан төмен қарай қажетті ұзындыққа дейін түсіріледі. Өлшем белдемшенің ұзындығын анықтау үшін қолданылады.
АББҰ
Артқы бойдың белге дейінгі ұзындығы. Артқы бойдың бел сызығынан мойын нүктесіне де»әін түсіріледі (жетінші мойын омыртқасы). Өлшем бел сызығынан жамбас сызығынан жамбас сызығына дейінгі ара қашықтық осы өлшемнің жартысына тең болады.
БЖО
Белдің жартылай орамы. Көлденеңінен тұлғаны айналдыра бел деңгейінде түсіріледі. Өлшем белбеудің ұзындығын және қымтырмалардың енін есептеуге қолданылады.
ЖЖО
Жамбастың жартылай орамы. Көлденеңінен жамбас тұлғасын айналдыра түсіріледі. Өлшем белдемшенің енін және қымтырманың енін анықтау үшін қолданылады
ІІІ. Жаңа сабақ.
Тік белдемшені үлгі бойынша пішу.
Жұмыстың орындалу технологиясы:
Матаның сапасын тексеру;
Матаның оң және теріс жағын анықтау;
Матаның негізгі жібін тап;
Мата қыртыстанған болса, негізгі жіп бойынша үтікте;
Матаны жұмыс үстелі бетіне жайып тегісте;
Матаны екіге бүктеп, үлгіні мата бетіне түйреуіш инелермен қыстыр;
Үлгінің сыртын матаға бормен немесе сабынмен сызып ал. Тігіске берілетін қосымшаны қалдыруды ұмытпа;
Матаның түгін немесе суретін анықтап ал;
Үлгіні мата жылжып кетпейтіндей етіп жинап алып, сызық бойынша бөлшектерді қиып ал;
Алдыңғы және артқы бойға түскен тігістерді бормен қосымша түзу сызық жүргіземіз.
Белдемшеге мата таңдағанда, оны немен киетіндігімізді шешіп алуымыз керек. Соған байланысты мата түрлерін таңдаймыз.
Белдемшенің сәні матаның еніне қарай таңдауға әсер етеді. Тік белдемщедерді пішцге енді және енсіз мата, ал етегіне қарай кеңейе түскен немесе қырдымдары болса, енді матадан тіккен ыңғайлы.
Тік белдемше
Жүн Джигсы Драп
Төменге қарай кеңейе түскен белдемшелерге
Мақта Зығыр Жүн Жібек
Бөлшектерді өңдеу.
Құралдар мен жабдықтар: бұйым бөлшектері, ол ине, оймақ, жіп, сызғыш, бор, қайшы, тігін машинасы, оқулық.
Жұмыстың орындалу технологиясы:
IV. Сабақты қорытындылау.
Тік белдемшеге қандай мата таңдаймыз?
Матаның ені неге байланысты?
Тік белдемше неше бөліктен тұрады?
Үлгі жылжып кетпес үшін немен түйрейміз?
V. Үйге тапсырма.
Бөлшектерді көктеп тігу.
Ылғалды – жылулы өңдеу.
VІ. Оқушыларды бағалау.
Р/с
Жұмыстың орындалу реті
1
Бөлшектерді дәл ортасын тауып, бормен түзу сызық жүргіз. Сызықтың үстін бастыра көктеп тік
2
Алдыңғы және артқы бөлшектердегі бүкпелердің орналасуын тексер. Үстінен бормен бастыра сызып тігуге дайында.
3
Бүкпені ортаңғы сызығы бойынша оң және теріс беті арқылы бүкте.
4
Бүкпені сызық бойынша қол инемен көктеп, біріктір.
5
Көктеп дайындалған бүкпелерді тігін машинасымен қайып тік. Тігістің басы мен соңын кері тігу арқылы бекіт. Артық жіптерді түйіндеп, қиып таста. Уақытша көктеу тігісін суырып алып таста.
6
Үтікті қыздырып алып, бүкпелерді жақсылап үтікте. Қалың матаны сулы дәке арқылы, ал жұқа матаны су бүркіп үтіктеген жөн. Бөлшекті жазып, бүкпелерді жатқыза үтікте.
7
Бүкпенің түбіндегі қалталанған жерді үтікпен бастырып, бір орыннан екінші орынға ауыстырып үтікте. Егер үтікті сырғытып үтіктесең, мата созылып кетеді