Саба?ты? та?ырыбы: «Машина тігістері»
Саба?ты? ма?саты: Машина тігісіні? т?рлері мен терминологиясы туралы білім беру.
а) білімділігі: Т?рмысты? тігін машинасымен ж?мыс жасауды ?йрету, машинатануда?ы танымдарын, т?сініктерін ?алыптастыру. б) дамытушылы?ы: О?ушыларды жина?ылы??а, ойларын т?жырымдай білуге, тияна?тылы?пен ?семдікке ?йрету.
в) т?рбиелілігі: Бастал?ан ж?мысты жауапкершілікпен, шыдамдылы?пен, ??ыптылы?пен орындау?а ?йрету, тазалы??а баулу
Саба?ты? т?рі: Ашы? саба?.
Саба?ты? ?дісі: СТО технологиясы, сараманды? ж?мыс.
Саба?та к?тілетін н?тиже:
1) О?ушы ?здігінен ж?мыс істеуге да?дыланады.
2) Ойлау, есте са?тау ?абілеті артады.
3) Саба??а ?ызы?ушылы?ы артып, білімін толы?тырып отырады. Саба?ты? к?рнекілігі: Слайд к?рсету, н?с?ау карта, т?рлі - т?сті ?иындылар, мата ?иындылары.
П?наралы? байланыс: математика, ?дебиет, сызу.
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру: 1мин.
- С?лемдесу
- О?ушыларды т?гендеу.
- О?ушыларды? назарын саба??а аудар.
ІІ. О?ушы білімін тексеру. ( ?ткен та?ырыпты ?айталау) 10 мин.
1) Е? ал?аш тігін машинасыны? жобасын ?сын?ан кім? 2) Тігін машинасыны? т?рлерін ата?
3) Асты??ы жіп реттеуіш ??рылысын айтып бері?із?
4) ?сті?гі жіп реттеуішін атап бері?із?
5) ?ол ж?мысы кезінде ?олданылатын ??ралдарды ата?
2. С?зж?мба? шешу.(I. ?ызы?ушылы?ты ояту.)
1) ?лшем алу ??ралы; 2) то?ыма біз атауы;
3) киімге т?сетін із; 4) ою атауы;
5) таби?и талшы?; 6) ?желерді? киімі;
7) ?аза?ша клей атауы.
3. ?ткен саба?тар бойынша тест с?ра?тар.
ІІІ. Жа?а саба? 10 мин. (II. Ма?ынаны ашу) 1. Машина тігістері дегенімізді естуіміз бар ма?
2. ?андай тігіс т?рлерін білеміз?
3. К?нделікті ?олданып ж?рген тігіс атуларын айты?даршы?
Машина тігістері дегеніміз- бір немесе бірнеше ?абат материалды тігім ар?ылы ?ос?анда, тігіс алынады. Тігіс - б?л б?лшектерді? жіппен жал?ас?ан орны. Тігім - инешаншымдарды? ?айталану ?атары, ал инешаншымдар - б?л инені? екі шаншымы арасында?ы жіптер.
Машина тігістеріні? ?зі ?ш б?лікке б?лінеді соны? ішінде біз киім б?лшектерінде киімдерді біріктіруші тігістер б?лігімен ж?мыс жасаймыз. Біріктіруші тігістер б?лшекті? екі жа?ында жатады. (Мысалы: б?йір, иы?, ж?не де бас?а б?лшектерді біріктіруде)
Біріктіруші тігіс 4 - ке б?лінеді:
1. ?айып тігу.
2. Жабсырып тігу.
3. ?бістіріп тігу.
4. Т?йы?тап тігу.
1. ?айып тігу – киімні? иы?, б?йір ж?не бас?а да ?иы?тарын ?зара біріктіруде ?олданылады. б?рмелер мен ?атпарлар біріктірілетін екі б?лшекті? ?стінде орналасады. Б?лшекті? о? жа?тары ішке ?аратылып беттестіріліп, ?иыл?ан шеттері те?естіріледі де ?айып тігіледі. Тігісті? ені - сетінегіш матадан 1, 5 см, ал сетінемейтін матада 1см болады.
2. Жабсырып тігу – орындау барысында ашы? ?иы?ты ж?не жасырын ?иы?ты болып б?лінеді. Ашы? ?иы?ты жабыстыру. Киімні? т?семесін(прокладка) бір - біріне жал?астыруда ?олданылады. ол ?шін т?семені? екі шетін бір – біріне ай?астырады да машинамен ?айып тігеді. Ай?аспа тігісті? ені 0, 6 - 1 см, ал т?сем шеті мен тігісті? аралы?ы 0, 3 - 0, 5см. Жасырын ?иы?ты жапсыру тігісі - фигуралы ж?не тіке болып пішілген иінішті, жапсырма ?алтаны негізгі б?лшекке біріктіруде ?олданылады. М?нда, б?лшекті? жасырылатын (шетін) ?иы?ын с?ндік тігісті? енінен 1 - 1, 5см арты?тау алады да, оны екінші б?лшекті? ?иы?ыны? ?стіне ?айып орналастырады.
3. ?бістіріп тігу – киімні? астараралы? маталарын ?зара бекітілетін матаны? шеттерін т?йістіре ?ойып, ?р шетінен 0, 5 см аралы?та жапсырып басты тікелей тігеді. Кейде ж?ргізілген ?атарлы тігіс арасын машина тігісімен иректеп ?осады. Б?л тігіс сырт?ы киімдерде ?олданылады. 4. Т?йы?талып тігу - жасырын тігіске ??сайды. Б?л тігісте б?лшекке шеттері т?йы?талып бекітіледі. б?лшекті? екі жа?ынан да ?зара параллель т?скен тігістер к?рініп т?рады.
ІV. № 12 - Сараманды? ж?мыс. 15 мин.
Та?ырыбы: Машина тігістеріні? орындалуы.
Сараманды? ж?мысты? ма?саты: о?ушылар?а тігін машинасында?ы тігісті? жасалу жолдарын орындату ж?не ?ол тігісіне баулу.
Сараманды? ж?мысты? ??рал - жабды?тары: ?тік, ?айшы, ?ол тігін машинасы, бор, сыз?ыш, ине - жіп, ?алам, ?арандаш. Тігін машинасымен ж?мыс жаса?ан кезде Т?Е са?тау:
• Машинаны? айналасына шаш ілініп кетпес ?шін шашты жина?ы ?стау н/е орамал та?у керек; •Машина табаныны? астына матаны бекітпей оны орал?ан жіппен ж?ріске жіберуге болмайды; •Ж?мыс кезінде ?олды д?рыс ?стау крек, д?рыс ?стамауды? ?серінен сауса?ты инемен шаншып алуы м?мкін; •тігу кезінде матаны ?олмен тарту?а болмайды, ине сынып кетуі м?мкін;
•тігін машинасында ж?мыс істеген кезде ?оз?алыста?ы б?лшектерге жа?ын е?кеймеу керек; •б?йымдарды сырып тігер алдында тігіс бойында инелер мен т?йреуіштер ?алма?анын тексеру крек; •ж?мыс басталар алдында реттік б?р?ысыны? орны?тылы?ын инені? ине тесігіне тура келуін тексерген ж?н; •к?сіптік ?стелді? ая? жа?ында резе?ке т?сеніш т?селу керек; • машинаны? айналу маховигі ж?ріп т?р?ан кезде ?асында ?айшы, ине - жіптер жатпауы керек; • тігін машинасына ?ажетті ??рал – жабды?тар арнайы ?орапшада жатуы керек. О?ушылар?а технологиялы? н?с?ау карта таратылады, ?р картада ?р о?ушы?а жеке тапсырма беріледі.
1. ?айып тігу.
2. Жапсырып тігу.
3. ?бістіріп тігу.
4. Т?йы?тап тігу.
Сергіту б?лімі: «Кім ?ш?ыр» ( ма?ал - м?телдерді? жал?асын табу)
1. Б?гінгі істі… ?алдырма.
2. Жеті рет ?лшеп,… кес
3. А?ыл к?пке жеткізер, ?нер. жеткізер.(к?кке)
4. ?нер ?уып ой т?зе. Ж?мыс.(?ылып бой т?зе).
5. ?нерлі жігіт ?рде озар, ?нерсіз жігіт.(жер со?ар)
6. ?нерліге..(есік ашы?)
7. ?нерлі адам. (ешкімге жалынбайды.)
V. Бекіту 5 мин. ( Ой тол?аныс).
1. ?ол тігістерін ата?
2. ?желеріміз кесте тігу кезінде ?андай тігісті к?п ?олдан?ан.
3. Та?тадан машина т?рлерін к?рсету ж?не айырмашылы?ын т?сіндіру.
1. ?олжетекті. 2. Ая?жетекті. 3. Электржетекті.
VI. Саба?ты ?орытындылау 3мин.
Н?с?ау картамен жаса?ан ж?мысты т?сіндіру.
VI. О?ушыларды ба?алау. 1 мин.
VII. ?йге тапсырма: Машина тігістері о?у, сараманды? ж?мысты ая?тау.