М??алім: -?аза? хал?ыны? ?ол?нері деп халы? т?рмысында жиі ?олданылатын ?ру,тігу,то?у,м?сіндеу,??растыру,бейнелеу сия?ты шы?армашылы? ?нер жиынтылы?ын айтады.
Пән аралық байланыс; Тарих,сурет,сызу, математика мен геометрия.
Сабақтың барысы; І.Ұйымдастыру бөлімі:
а) Оқушыларды түгендеу.
ә) Сабаққа дайындықтарын тексеру.
ІІ.Сабақтың мақсатын айту:
1. Топпен таныстыру.
Бұл сабақтың өтілуі барысы дәстүрлі сабақтан өзгеше.
Топпен жұмыс: Мұнда оқушы –мұғалім. Оқушыларға алдын ала тапсырмалар берілген ,өз беттерімен ізденіп, дайындалып,берілген тапсырма бойынша сабақты өту.
«Шеберлер» тобы: Тапсырма: Белдемшенің шығу тарихы, түрлері, қолданылуы.
ІІІ. Жаңа сабақ: «Шеберлер» тобының топ жетекшісі тақтаға өздері сызыып дайындаған
сызбаларын іліп,топ мүшелері реттерімен мынандай сұрақтарға жауап береді.
Белдемше қандай бұйым?
Белдемшенің шығу тарихы?
Белдемшенің қолданылуы?
Белдемшенің өлшемін алу,және әшекейлеу?
Белдемше
Шығу тарихы
Өлшем алу,бел өлщемі,жамбас өлщемі,белдемшенің ұзындығы.
Қолданылуы,матадан тігілген.
Әшекейлеу.
Кестелеу,ою-өрнек бастыру,моншақтау,
Шілтерлеу.
Белдемше әйел адамдардың бел киімдері.
Белдемшенің шығу тарихы: Әйелдердің киімдерінің ішіндегі ең кең тарағаны –белдемше.Белдемшені блузка,жилет,бешпент,свитрмен бірге киеді.Белдемше түрі ғасырлар жүзінде көптеген өзгерістерге түсті. Орта ғасырларда белдемшені қымбат қамқадан тігіп, қымбат тастармен безендірген.Алғашқы сән заңдылықтарын негіздеушілер француздар болды және киім неғұрлым ыңғайлы бола түсті. Қолайлы кең етектілік көптеген кестелер мен шілтерлер, иректермен сәндеген бірнеше белдемшені қатар кигендей болуға мүмкіндік тудырылды. XIX ғасырдың соңына таман әйелдер киімі қарапайымдала түсті.Қазіргі уақытта әйелдердің күнделікті костюмінде блузка мен белдемше ансамбілі басты орынға ие. Белдемше әйелдердің аяғын толығымен жауып тұрған. Белдемше офистік ұзындықта, тізеден төмен түсіп тұрады.
Өлшем алу: Белдемше тігердің алдында өлшем алынады оны адамның оң жағында тұрып алады.
Бел айналым (Б айн)
Жамбас өлшемі (Жб)
Ұзындығы (Ұз)
4, Белдемшені әшекейлеу.
Белдемшені көбіне шілтерлермен, кестемен өрнек салып және әртүрлі моншақтармен кестелеп, түйме қадап сәндеген.
«Шабыт» тобының топ жетекшісі тақтаға өздері дайындап келген белдемшені тігу технологиясының тізбектігін көрсетті.
Белдемшені тігу тізбектілігі
Тігілген белдемше үлгісін таңдау, өлшемін анықтау
Мата дайындау, оны үтіктеу
Өлшем бойынша матаны тігу
Оюды матаға кестелеу,моншақтау
Белдік дайындау,ысырма тігу
Ылғалды-жылумен өңдеу
«Шабыт» тобы. Белдемше әдемі, әсем тігілуі үшін өлшемдерді дұрыс пайдалану, математика, сызу пәндерін де жақсы білу керек екенін айтты.
ә)белдемшені ылғалды- жылумен өңдегендегі қауіпсіздік ережесін айтып бер?
Бағалау. Оқушылар әр топтың жұмысын өздері бағалайды.
Үйге тапсырма! Әр топқа өздері таңдаған үлгідегі белдемшеге моншақпен кестелеп тігу
үшін заттарды әкелу (мата, и жіп,қайшы,моншақ)
«Бейнеу ауданы Ы.Алтынсарин атындағы орта мектебі»ММ
Сабақтың тақырыбы: «Алтын қақпа» ойыны
Технология пәнінің мұғалімі: Шоқыбай Баян Жұбанышқызы
2015 оқу жылы сәуір
“Алтын қақпа”ойыны
9.03-14.03 2015ж.Технология пән апталығында «Қолөнер-асылқазына»тақырыбы бойынша
өтілген “Алтын қақпа” ойын кеші.
Сыныптан тыс сабақтың тақырыбы:”Қол өнер-мол өнер”атты “Алтын қақпа”ойыны
Сабақтың мақсаттары:
Білімдік: Қолөнеріне байланысты кейбір атауларын білу үдірісі,оның нәтижесін шығару;
Дамытушылық: Оқушылардың теориялық танымдық қабілетін арттыру,ой өрісін дамытуға ықпал ету;
Тәрбиелік: оқушының технология пәніне деген қызығушылығын дамыту,қөлөнерге байланысты көне сөздіктерді меңгеруге тәрбиелеу;
Сабақтың түрі:ойын түрінде;
Көрнекілігі: 1 “Қөлөнер мол түрінде”
2 “Алтын қақпа” ойының құрылысы:а\тас қақпа: ә\күміс қақпа: б\алтын қақпа есіктері: в \алтын сандық
3 Кадаскоп
Ойынның реті :ойыншылар нормермен бір қатар отырады.3 қақпаның сұрақты слайдқа түсірілген.
Мұғалім: -Қазақ халқының қолөнері деп халық тұрмысында жиі қолданылатын өру,тігу,тоқу,мүсіндеу,құрастыру,бейнелеу сияқты шығармашылық өнер жиынтылығын айтады.
Қазақ халқының көне сөздері қазіргі кезде көп жердерде қолданбай ұмыт қалып келеді.Біздің мақсатымыз оқушыларды көне сөздіктермен таныстырып білдіру.
Ойынның шарттарын түсіндіру.
1 «Айшық дегеніміз не?-Сырғаның өрнекті бір түрі.
2 « Мауыты дегеніміз не?-Қымбат мата
3 «Әр дегеніміз не?-Әшекей,түр,көрік.
II.Тас қақпаның сұрақтары:
р/с
сұрақ
Жауап
1
Адай бөркі
Адайлардың үлгісімен тігілген бөрік
1
Аяққап
Киізден жасалған әшекейлеп жасалған ыдыс-аяқ салатын дорба
1
Уық
Кереге мен шаңырақты бір-бірімен ұстастырып тұратын киіз үй бөлшегі
1
Барша
Қымбат матаның аты
2
Жабағы
Қойдың жазғытұрымғы ұйысқан салалы жүні
2
Кебеже
Ағаштан әшекейлі сандық,оған тамақ, жем сақталған.
2
Жел бау
Киіз үйдің шаңырағын қатты жел аударып кетпес үшін шаңырақың күлдіреуіш жиналмалы ағаш бұйым.
3
Кереге
Киіз үйдің қабырғасын құрайтын тор көзді жиналмалы ағаш бұйым.
3
Қоржын
Ердің артына бөріктіріп жүру үшін екі басты етіп жасаған қапшы
3
Туырлық
Керегенің басына дейін киіз үиді айнала жабатын киіз
ІІІ.Күміс қақпаның сұрақтары
Р/с
Сұрақ
Жауап
1
Сулық
Жаңбырда киетін су өтпеске септігі бар киім,тамақтан кейін орамал.
1
Қапсырма
Екі өңірді өбірістіре қаусырап, іліп тұратын күміс ілгек.
1
Тулақ
Жүн сабауға арналып, ірі малдың терсін шиклей керіп, кептіріп жасалада.
2
Қобди
Ұсақ-түйек салатын жәшік,сандықша.
2
От киіз
Киіз үйдің жайғанда от басына дейін жете төселетін, бір жақ шеті бүріле тігілген сырмақ, әшекелейлі киіз, кейде « тор киіз»деп те аталады.
2
Күзем жүн
Қойдан күз мезгілінде қырқылып аланады.
3
Түйе мойын
Түйенің мойнынша иіле көтеріліп барып тармақталатын мүйіз өрнегі.
3
Ызу
Матаны қабаттап отырып қолммен не машинамен тігуді айтқан.
3
Гаухар
Ең асыл тас.
ІV.Алтын қақпаның сұрағы:
Р/с
Сұрақ
Жауап
1
Таңғыш
Екі керегенің қанатының қосылған жерінің жиегін біріктіріп байлайтын термелеп тоқылған құр
1
Тұтқыш
Ас пісіретін қазанды оттан көтеріп түсіргенде күйдірмеу күйе жұқтырмау үшін жасалған екі қолғап.
1
Абзал
Былғарыдан, қайыстан өріптігіп, күмісте жасалған ер-тұрман.
2
Киіз қалпақты қай кезде киеді, неден жасалады?
Күннің ыстық уақытында киетін бас киім, жұқа ақ киізден жасалады.
2
Шекпен
Жазғы киімдердің сыртынан кию үшін түйе жүннен жіңішкелеп иіріліпдоқылған киім атауы.
2
Адарғы
Өрмектің астыңғы жібі мен үсті.
3
Інжу
Інжу-маржан асыл тас.
3
Апшу
Кішірею. Кейбір мата жуылғаннан кейін кішірейіп, таратылып қалады соны апшып кетіпті дейді
3
Бақан
Қазақ үйінің шаңырағын көтеретін бақа ауыз ағаш.
V.Алтын сандықтың сұрағы:
1
Саба
Жылқы терісінен жаланғандымыз құюға арналған кәделі ыдыс.
2
Қамқа тон
Ең әдемі, жылы, қымбат, бағалы тон.
Сабақты қортындылау:
Күміс қақпаға жеткен оқушыға сый құрмет.
Алтын қақпаға жеткен оқушыға «Шебер»атағы, мақтау қағазы беріледі,
Алтын сандық жеңімпазына «Білгір технолог»атты алқа иегері болып табылады.
Пәндік есеп технология
еңбек өтілі
жүктемесі
сыныптар
Оқушы саны
ІҮ-тоқсан
үлгерім
сапа
жылдық
үлгерім
сапа
3
4
5
3
4
5
І
23
10
11 «ә»
8
-
3
5
100
100
-
3
5
100
100
11 «г»
13
-
7
6
100
100
-
6
7
100
100
9 «г»
11
-
7
9
100
100
-
8
3
100
100
9 «ғ»
10
-
6
4
100
100
-
5
5
100
100
8 «ғ»
14
-
7
7
100
100
-
7
7
100
100
7 «б»
8
-
3
5
100
100
-
3
5
100
100
7 «г»
9
-
4
5
100
100
-
4
5
100
100
7 «ғ»
9
-
5
4
100
100
-
5
4
100
100
6 «г»
10
-
2
8
100
100
-
2
8
100
100
6 «ғ»
12
-
4
8
100
100
-
4
8
100
100
Барлығы:
10
104
48
56
45
59
Технология пәнінің мұғалімі : Шоқыбай Баян
Пәндік есеп технология
санаты
еңбек өтілі
жүктемесі
сыныптар
Оқушы саны
ІҮ-тоқсан
үлгерім
сапа
жылдық
үлгерім
сапа
3
4
5
3
4
5
ІІ
23
10
8 «а»
13
-
6
7
100
100
-
6
7
100
100
8 «ә»
12
-
8
4
100
100
-
8
4
100
100
8 «б»
11
-
4
7
100
100
-
3
8
100
100
8 «г»
13
-
10
3
100
100
-
9
4
100
100
5 «а»
9
-
2
7
100
100
-
2
7
100
100
5«ә»
10
-
3
7
100
100
-
3
7
100
100
5 «б»
11
-
8
3
100
100
-
7
4
100
100
5 «г»
12
-
5
7
100
100
-
5
7
100
100
5 «ғ»
14
-
6
8
100
100
-
6
8
100
100
5 «д»
6
-
2
4
100
100
-
2
4
100
100
Барлығы:
10
110
54
56
51
59
Технология пәнінің мұғалімі : Қалменова Сәуле
Шығармашылық есеп
Мұғалім. Бұл адамның ардақты аты,
Білімділік бар биікке шығар саты
Ең алғаш басталады осы адамнан.
Сүйеді сондықтан да, жақын, жаты…..
С. Мұқанов.
Мен, Шоқыбай Баян Жұбанышқызы 1994 жылы Ақтөбе педколледжін « Еңбекті оқыту» мамандығы бойынша бітірдім. Осы мамандығым бойынша 1993 жылдан бастап,Ы.Алтынсарин орта мектебінде жұмыс жасап келемін. І-санатты мұғаліммін.Еңбек еткен жылдарымда бірнеше тәжірибелі ұстаздардан үлгі алдым.
1996 -2010 жылдары Аудандық «Жас ұрпаққа білім беру мен тәрбиелеудегі қол жеткізген табыстары үшін » Құрмет грамотасымен марапатталдым.
Әрбір мұғалім шығармашылықпен жұмыс істеген жағдайда ғана еліміздің дарынды, саналы азаматтарын тәрбиелеп шығаруға мүмкіндік бар.Шығармашылық іздену мұғалімнің еңбегіне, біліміне,ой-өрісінің толысуына көп көмегін тигізеді.
1995жылы,2004 жылы «Технологияны оқытудың мазмұны мен әдістемесін жаңалау»
2009 жылы «Білім берудің жаңа мазмұнына сәйкес технология пәнін оқыту» тақырыптары бойынша Ақтау қаласында өз білімімді жетілдірдім.
Бүгінгі күні мұғалімдердің алдында тұрған басты міндет- оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттыра білу, сол арқылы әр тақырыпты олардың санасына жеткізе түсіндіру.
Мектептегі технология сабағының тәрбиесі барлық тәрбиенің қайнар көзі.Еңбек тәрбиесі арқылы киімді пішу,тігу қолөнер шеберлігін меңгерту арқылы ұрпақты адамгершілік рухында тәрбиелей аламыз.Өйткені, оқушы алған теориялық білімін іс жүзінде қолдана отырып,оны өмірінде,өзінің іс әрекетімен байланыстыра білгенде ғана,өзіне де пайдасын тигізе алады.
Технология сабағы арқылы оқушыны іскерлікке, ұқыптылыққа, әдемілікті сезініп, қабылдауға үйретеміз. Біздің негізгі ұстанымыз: «Сөзден - іске көшу».Еңбек тәрбиесі арқылы киімді пішіп тігу, көркемдеу қол өнер шеберлігін меңгеру арқылы жас ұрпақты адамгершілік рухында тәрбиелеуді басшылыққа ала отырып жұмысты жүргіземіз. Оқушылар әр түрлі тігілген бұйымдарды зерттей отырып, баға берумен келешек кәсіби ісіне қажетті эстетикалық, ұлттық, этикалық және т. б. бағалы қасиеттерін өз бойларына қалыптастырады.
Еңбек сабағында оқушылардың іске икемділігі мен іскерлігіне, өнерге, шеберлікке деген бейімділігін дамыта отырып қалыптастырамыз.Оқушылар отбасында да тұрмыстың әр түрлі өнімді еңбегіне қатысады. Баланың бойындағы сапалық қасиеттері,еңбекке қызығушылығы,табиғатты қорғауы,ұқыптылығы арқылы еңбек адамын көру. Өзім Аудандық семинарға қатысып 2004 жылы «Тігін» үйірмесі. « Құрақ көрпешеге тұмарша тігу», 2008 жылы «Былғарымен жұмыс», «сөмке тігу» интерактивті тақтамен жұмыс жасау және 2010 жылы «Киіздн жасалған бұйымдар», «Ас үйге арналған түпкиіз жиынын тігу» тақырыптары бойынша ашық сабақтар өткіздім.
2014 жылы аудандық эстетикалық пәндер олимпиадасында технология пәні бойынша ынталандыру дипломын алдым. Мектепте оқушылардың қолдарынан шыққан бұйымдардан көрме ұйымдастырамыз. Ауданда өтетін «Бабалар мұрасын сақтаймыз және дамытамыз»атты колөнер сайысын оқушыларымның жасаған жұмыстарын апарып тұрамын.
Еңбек сабағында оқушылардың іске икемділігі мен іскерлігіне, өнерге, шеберлікке деген бейімділігін дамыта отырып қалыптастырамыз.
Оқыту мәселелерін бастамас бұрын, жас ұрпақты ұлттық рухта тәрбиелеуге ерекше мән беру керек.
Сабақ - оқыту мен тәрбиелеу үрдісінің негізгі формасы . Ендеше сабақтың мәнді өтуі мұғалімнің шеберлігіне байланысты. Инновация –оны жеке түсініп, оқу үрдісіне енгізу - оқушылардың саналы да сапалы білім алудың бірден бір шарты. Инновациялық әдіс-тәсілдерді енгізу жаңа білім берудің бірден бір шарты деп айттық. Саралап оқыту - оқушылардың туа біткен ақыл-ой қабілетінің жеке дамуының жан-жақтылығына негізделген білім беру жүйесі.
- оқытудың дәстүрлі емес сабақ түрлері мен жаңа әдіс-тәсілдерін қолдану
- сабақтарда пайдаланатын негізгі әдістер оқушылардың көңіл күйіне, ынтасына, қабілетіне қарай, топпен, жеке оқушылармен жұмыс істеу, ойын элементтерін пайдалану т. б.
Технология - пәні геометрия бейнелеу өнері, тарих, пәндерімен тығыз байланысты. Электронды кәсіптік бағдарлау жүйесі - қазіргі заманға сай ақпараттық-коммуникациялық технология негізінде жасалып, оқушының өзіне қажетті мамандықты таңдап, оның ерекшеліктері жөнінде тұтас ақпаратты ұсына отырып, өз мүмкіндігі бойынша қалаған мамандығын анықтауға көмектеседі.
Балаларды еңбекке тәрбиелеу - қол еңбегі сабағынан басталады. Адам баласы туа сала емес, көре-көре, жүре-жүре жетіледі. Бір адам еңбекке өте қабілетті болып өссе, енді бірі керісінше болады. Баланың жас шағында еңбек тәрбиесін дұрыс алуы немесе одан шет қалуы оның келешек өміріне үлкен әсер етеді.Баланың еңбек тәрбиесін меңгеруі, қоғам үшін ғана емес, оның жеке басы, өз тіршілігі үшін де қажет. Еңбекті сүйетін адамның өмірінде реніш болмайды. Олар үнемі көтеріңкі көңіл-күйде жүреді.
Оқушыларға сапалы білім беру мақсатында жаңашыл педогтардың іс тәжірибесін пайдаланамын.Жаңашыл ұстаздардың жаңа технологияларын қолдану барысында оқушылардың технология пәніне деген қызушылығын артыру үшін жарыс,сайыс сабақтарын ұлттық дәстүрлерді қолданып,оқушыларды ізденімпаздыққа баулимын.
Жаңашыл әдістер мен жаңа технологияның білім берудегі жолдары мен әдіс-тәсілдері
Дамудың жаңа сатысында бағыт алған мектептің ең негізі өзегі мұғалімнің жеке басының ізденімпаздығы мен білімділігіне көп жағдай тәуелді. Жалпы пәндер бойынша В. Ф. Шаталовтың ұсынған әдісі бойынша трек-конспект, диаграмма, график, логикалық тірек-сызба арқылы теориялық материалдарды блокпен оқытып, дамыта оқыту технологиясы бойынша оқушылардың әр түрлі кезеңдерінде үздіксіз білім алуға жағдай жасап, оқыта отырып дамытуға, екіншіден өз бетінше білім жинақтауға шығармашылықпен жұмыс істеп өмірге бейімделуіне ықпал жасайды.
Жаңа технология жүйесінде проблемалық және іскерлік ойын арқылы оқытудың да маңызы зор. Оқушылар әр түрлі проблемаларды талдайды, оның шешу жолдарын іздестіреді. Мұндай сабақтар оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамытады, пәнге қызығуын арттырады, өмірде кездесетін түрлі қиындықтарды жеңуге тәрбиелейді. Іскерлік ойын сабақтарын өткізу технологиясы үш кезеңнен тұрады.
1-кезең: Дайындық (рөлдерді бөліп беру, оқушыларды топтарға бөлу, проблемаларын алдын-ала таныстыру, қажетті материалдарды жинау.
2-кезең:Ойын кезеңі
3-кезең:Қорытындылау
Іскерлік ойындардың дидактикалық, тәрбиелік, дамытушылық маңызы зор екенін ескерсек, ретіне қарай әр түрлі пәндерден дәстүрлі емес сабақ түрлерін көбірек өткізу қажет
Дәстүрлі емес сабақтардың психологиялық, педагогикалық ұйымдастыру және өткізу жолдарын жан-жақты зерттеп, оқушылармен өткізілетін сабақтар жүйесі жасалынуы қажет.
Модульдік оқыту технологиясы
Тігін бұйымдарын модельдеу
Модульдік оқыту технологиясы - балаларға жеңілдік жасап, оқушы мен мұғалім қарым-қатынасына теңдік жағдай жасап, оқушыларды қатты қыспай, еркін сөйлеп қызықтырушы көрнекілікпен баланы баулап, алып кету. Жас ұрпақты қоғамдық өмірге, отбасындағы қызметке, кәсіпке даярлау, үнемі өзгеріп отыратын әлемде өмір сүретіні туралы түсінікті қалыптастыруды міндеттейді. Бұған жету үшін басқаруды дамытуға бағытталған жаңа модельдерді көп қолданған жөн. Әр пән мұғалімі жаңа технологияларды меңгеріп, пәнаралық байланыс, кірістіру сабақтарын кеңінен қолдану қажет. Себебі оқушы алған теориялық білімін іс жүзінде қолдана отырып, оны өмірімен, өзінің іс-әрекетімен байланыстыра білгенде ғана өзіне де, қоғамға да пайдасын тигізе алады.
Қолданбалы экономикалық керемет бөлігінің бірі - оқушылардың жеке бизнесінде жұмыс істеуіне мүмкіндік беретін «Мектеп компаниясында» практика жұмыстары зерттелді. Қорыта айтқанда, сабақты жоспарға негіздеп, жаңашыл әдістерімен жүргізу тиімді, яғни сабақты бір тип бойынша қалыптастыруға болмайды, оған заман талабына байланысты технологиялық әдістері пайдаланып қызықты және жан-жақты тәсілімен өткізе алсақ, болашақ ұрпақтың білімді болатынына сенемін.
II.Тас қақпаның сұрақтары:
