Просмотр содержимого документа
«Ою-өрнек ой айтар»
«Арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету орталығы» КММ
Семинардың тақырыбы: Ою-өрнек ой айтар
Жауапты:
Әлеуметтік қызметкерлер:
З.Қ. Абдуллина
Семей қаласы 2018
Тақырыбы: Ою өрнек ой айтар
Күні:14.03.13
Мақсаты:
Әріптестерді ұлттық ою-өрнек элементтерімен таныстыра отырып, олардың ою-өрнек туралы білімдерін тереңдету, қажеттіліктеріне қолдану.
Шығармашылық қабілетін, саусақ икемділігін дамыту.
Қазақ халқының қолөнеріне деген қызығушылығын арттыру.
Ұлттық өнерді қадірлей білуге, халқымыздың ұлттық нақышын білуге тәрбиелеу.
Міндеттері:
Қолөнерге баулу, көркемдік талғамын дамыту
Үйренген өнерін мүмкіндігі шектеулі балаларға үйрету
Халқымыздың асыл мұрасын құрметтеу, өмірде пайдалануға білу
Көрнекіліктер: Ою түрлері, слайд, ою-өрнектер бұйымдарынан көрме үлгілер, трафарет, альбомдар.
Семинар жоспары:
Кіріспе сөз
Ою-өрнек туралы мағлұмат
Аутогенді жаттығу (психологиялық жаттығу)
Слайд
Шебер класс
Сергіту сәті
Ою-өрнекті бимен көрсету
«Сырмақ шерткен сыр» Аңыз әңгіме
«Кім көп біледі» ойын. Қортынды
Семинар барысы:
Кіріспе
Семинардың ашылуы. Абдуллина З.К.
Ою-өрнек туралы мағлұмат Калиақпарова К.С.
Аутогенді жаттығу(психологиялық жаттығу)
Ою-өрнек туралы мағлұмат.
Ұлттық ою-өрнек түрлері. Қазақтың ою-өрнектерінің түрлері де, атаулары да көп. Бұл жерде 360-қа тарта түрлері қарастырылады.
Ою-өрнек өнері ғасырлар бойы қазақ халқының бейнелеу өнерінің жеке түрі боп келеді. Үй ішінің тұрмысына қажетті заттарды, ұлттық киімдерді, бұйымдарды әшекейлеудегі негізгі мәнерлі өнер әдіс ою-өрнек элементтерін меңгеру болып табылады.
Ою-өрнек сөзі өзінің нағыз мәнін толығымен аша алмайды, оның заңдылықтары тек өнерде ғана емес, табиғатта, ғылымда, техникада болғандықтан өрнектің мәнін өлшемсіз кең түрде ашуға болады. Жалпы өрнек атауының мағынасына қарай мынадай топтарға жіктеуге болар еді.
Ай, күн, жұлдыздарға (космогониялық)- көк әліміне байланысты өрнектер. Оларға «ай», «айшық», «жұлдызша», «күн нұры», «күн көзі», «күн сәулесі», шыққан, батқан күн», «ай-гүл», «ай таңба», «түйе табан», «түңгі ай», «жұлдыз», «үркер» секілді жұлдыздар жатады.
Малға, малдың денесіне, ізіне байланысты өргектер. Бұл оюдың негізін «қошқармүйіз» өрнегі құрайды. «Өркеш», «түйе табан», «түйе мойын», «қошқар мүйіз», «арқар мүйіз»,
«қырық мүйіз», «қос мүйіз», «сыңыр мүйіз» т.б.
Аңға байланысты өрнектер: «Бөрібұлақ», «түлкібас», «бөрікөз», «иттабан» т.б.
Құрт-құмырсқаларға байланысты өрнектер: «алақұрт», «жылан», «құмырсқа», «көбелек», «шыбынқанат», «тышқан із»
Құстарға байланысты өрнектер: «құсқанат», «қазтабан», «қазмойын», «құсмойын», «қарға тұяқ» т.б.
Өсімдік бейнелі өрнектер: «арпабас», «үш , бес, алты, сегіз, он екі жапырақты гүлдер» , «гүл», «жетігүл», «жауқазын», «жапырақ», «шытырман» т.б.
Қару-құралдарға байланысты өрнектер: «балта», «ебелек», «өрім-өрмек», «өткерме», «шарбақ», «түйме», «безгек», «нөр», «ожау», «қармақ», «қайнар», «желі» т.б.
Геометриялық ою-өрнектер: «қос тұмарша», «балдақ», «омыртқа», «ирек», «тарақ», «қаңқа», «қос дөңгелек» және т.б.
