Та?ырыбы: “Стресс. Шаршау. К??іл к?й” 11- сынып
МА?САТЫ: Аутогенді жатты?улар ?дісін ?йрету. О?ушыларды? білімде-ріне с?йене отырып, оны к?нделікті ?мірде, практикада ?олдана білуін ?а – лыптастыру.
БАРЫСЫ: “С?хбат” ойыны.
Жа?дайдан шы?атын физикалы? ж?не психикалы?
амалдар жатты?уы.
Психолог: “С?хбат” ойынын ж?ргізетінін хабарлайды.
- Балалар мен корреспендентпін, сендер с?хбат беруші бола-сы?дар. Ойынды бастайы?.
- С?леметсі?дер ме балалар, б?гінгі с?хбатымыз к??іл к?й, шар-шау, к?йзеліс, стресс та?ырыбына арналады. Сонымен к??іл
к?й дегеніміз не?
Жауап: Сырт?ы д?ние заттары мен ??былыстарыны? адамны? ?а – жеттеріне с?йкес келу – келмеуіні? н?тижесінде пайда болып оты – ратын психикалы? процесті? т?рін сезім, к??іл к?й деп атаймыз.
- Стресс, шаршау дегенді ?алай т?сінесі?дер?
Жауап: Адамны? ?дайы ?иналып, ді?кесі ??рып, берекесі кету.
- ?здері?ні? ?мірлері?де к?йзелу, шаршау жа?дайына алып келген себептерді айтса?дар?
Жауап: Ата – анамен, а?а – ?арындаспен, достармен тіл табыса ал-мау, нашар ба?а алу т.б.
- Шаршауды? физиологиялы? белгілерін ата?ыздар?
Жауап: Нашар ?йы?тау, ж?ректі? ?атты со?уы, басты?, ар?аны? ауыруы, ас?азанны? асты ?орытпауы.
- Ал стрессті? психологиялы? белгілері ?андай?
Жауап: ?мытша?ты?, мазасыздану, себепсізден ?ор?у, жылай беру, ашулану.
Психолог ?орытындысы: Рахмет балалар, с?хбатымызды ?орытын-дыласа?, к?йзеліс жа?дайы адамды ?мытша?ты??а, глаукома?а, ж?рек ауруына алып келеді. Адам ?з ?зіне деген сенімнен айыры – лып, ?немі ?зіне к??ілі толмай ренжіп ж?реді,тыныштандыратын д?ріні? к?мегіне с?йеніп алады. Ал аутогенді жатты?у дегеніміз б?л адамны? психологиялы? ж?не физиологиялы? жа?дайын бас?ару?а арнал?ан арнайы кешенді жатты?у.
Ендеше осы жа?дайлардан шы?атын бірнеше жатты?у жасап к? - рейік. ??ла??а жа?ымды, баяу музыка ?ойылады.
- Балалар ?здері?е ы??айлы ?алыппен, денені бос ?стап, ?олды партаны? ?стіне ?ойып отыры?дар. Аутогенді жатты?уды? алдында асы?пай жаймен тере? дем алып, дем шы?ару керек (3 рет)
Енді к?зді ж?мып, мені м??ият ты?да?дар, мені? айт?андарымды орындап, к?з алдары?а елестетсе?дер шынайы дем алып ра?аттану сезімін бастан кешіресі?дер.
1. Ы??айлы отырып, к?зді ж?мып, тере? жаймен дем алу.
2. Е?бегі?ізді, т?бе?ізді алтын н?р?а б?леніп т?р?анын елестеті?із. Тере?, баяу дем алып, демі?ізді сырт?а шы?ары?ыз. Бар зейіні?ізді жар?ырап т?р?ан т?бе?ізге аудары?ыз.
3. Мойны?ыз?а зейін ?ойы?ыз, ол да алтын н?р?а б?леніп т?р деп ойлап, солалтын н?р?а зейін салып 5 рет баяу тыныс алып, демі?із- ді сырт?а шы?ары?ыз.
4. Кеуде?ізді? ортан?ы б?лігінен шуа? шашып т?р деп ойлап, сол алтын н?р?а зейін салып 5 рет баяу тыныс алып, демі?ізді сырт?а шы?ары?ыз. К?ш – ?уаты?ызды? артып келе жат?анын сезінесіз.
5.Бар зейіні?ізді ас?азаны?ызды? т?сында?ы жары??а аудары?ыз. 5 рет тере? тыныс алы?ыз.
6. Енді белі?із, жамбасы?ыз н?р?а б?ленді деп есепте?із де 5 рет дем алып, демі?ізді сырт?а шы?ары?ыз. Жылу, жары? ?зі?ізден б?- лініп жат?анын сезінесіз.
7. Жары? н?ры ая?ы?ызды? айналасында деп сезініп, 5 рет дем алып, дем шы?ары?ыз.
8. Ал енді бір мезгілде жары? н?р?а б?ленген алты н?ктеге зейіні-?ізді аудары?ыз, сізді? дене?із жар?ырап т?р?ан ?ымбат тасты ел-естетеді.
9. Тере? тыныс алып, демі?ізді сырт?а шы?арарда дене?ізді? сол жа?ынан к?ш т?бе?ізден т?мен ?арай а?ып бара жат?анын елестеті?із, ?айта тыныс ал?анда жа?а?ы процес сізді? дене?ізді? о? жа?ында ?айталанады. Осы к?ш – ?уатты? айналасын ?ш рет ?айталайсыз.
10. баяу тыныс ал?анда бойы?ызда?ы к?ш – ?уатты? т?бе?ізден бастап дене?ізді? алдын?ы жа?ынан т?мен ?арай ??йыл?анын елес-теті?із, ал тынысты сырт?а шы?ар?анда т?меннен жо?ары т?бе?ізге т?меннен жо?ары т?бе?ізге ?арай к?терілгенін сезіні?із. Осы айналымды ?ш рет ?айтала?ыз.
11.Енді бойы?ызда?ы к?ш – ?уаты?ыз ая?ы?ыз?а жиналды деп ел- естетіп, сезіні?із, ол дене?ізді? ортасына ?арай жылжып одан жо?а-рылап басы?ыз?а келеді, содан кейін ?айта жо?арыдан т?менге ?а-рай ба?ытталады. ?зі?ізді жа?ымды сезінгенше осы процесті бірне-ше рет ?айталай бері?із.
12. іші?ізден 20 – ?а дейін сана?ыз, ?зі?ізге ?зі?із “ ?азір мен к?зім ді аш?анда ?зімді сергек сезінемін” деп айты?ыз.
Жатты?у орындалып бол?ан со? о?ушыларды сергіту ?шін шама-лы дене жатты?уын жасау ?ажет.