Лексикадан ?ткенді ?айталау. Саба? жоспары

Сыныбы: 5

Та?ырыбы: Лексиканы ?айталау

Саба?ты? ма?саты:

а) білімділік : на?ты мысалдар келтіре отырып лексика тарауынан ?ткенді ?айталау ар?ылы о?ушы білімін сарап?а салу. Лексикалы? терминдерді д?рыс ажыратып, ?олдана білу;

?) дамытушылы?: о?ушыны? шы?армашылы? ойлау ?абілетін дамыту;

б)т?рбиелік: суреттермен ж?мыс ж?ргізе отырып, т?рбиелі та?ылымдарынан ?лгі алдыру.

Саба?ты? ?дісі: с?ра?-жауап, талдау, тіл дамыту, жина?тау.

Саба?ты? т?рі: сайыс саба?.

Саба?ты? к?рнекілігі: т?рлі кеспелер (карточкалар), ?алаларды? суреттері, слайд, ?Р картасы.

П?наралы? байланыс: ?дебиет, жаратылыстану, бейнелеу.

Саба?ты? барысы.

І.?йымдастыру

а) амандасу

-С?леметсіздер ме? К??іл-к?йлері?із ?алай? Саба??а дайынды?тары?ыз ?алай? Б?гін кезекші кім?

?) т?гендеу

ІІ.Жа?а саба?:

- О?ушылар, біз б?гін саба?ымызда лексика тарауын ?айталай отырып тіл ?старту ж?мысымен айналысамыз.

-Саба?ымыз сайыс т?рінде ?теді. Сыныпты екі топ?а б?лейік. Бірінші топ-"С?з", Екінші топ-"Ма?ына" деп аталады. Же?ген топ?а емес, саба??а белсене ?атысып отыр?ан о?ушыларды жекелей ба?алаймыз. Ол ба?алау пара?ы ар?ылы іске асатын болады.

Ба?алау пара?ы

О?ушыны? аты-ж?ні

"?ажайып ба?"

-О?ушылар, сіздер саяхаттауды ?натасыздар ма? ?ай жа??а саяхаттап баруды армандайсыздар? Б?гін біз де пойызбен ?аза?стан ?алаларына саяхаттау?а шы?амыз. Дайынсыздар ма?

-Дайын болса?ыздар, ойын ережелерімен таныстырып ?тейін.

1 аялдама "?ажайып ба??а саяхат".

2 аялдама- Астана

3 аялдама- Т?ркістан

4 аялдама- Алматы

5 аялдама-Атырау

-Бірінші саяхат?а шы?пас б?рын ?амданып алу керекпіз. Ол ?шін ?ажайып ба??а барамыз. ?ажайып ба?ты? екі жолы бар. Біріншісі-"С?з", екіншісі- "Ма?ына". ?р топ ?зіні? саласынан ?ажетті тапсырмаларды ала алады.

С?ра?тары:

"С?з" тобына:

1. ?демі, к?рікті, с?лу с?здері- синоним

2. Кереует, т?релке, ж?шік с?здері.(кірме с?здер)

3. С?укеле, саптыая?, барымта, би?асап с?здері. (к?нерген с?здер)

4.Б?дірен, сым, т??ым, мекиен с?здері..( диалект)

5. Квадрат, ше?бер, параллель с?здері.(термин)

6. Пыш?ы, шербек, атауыз с?здері.(к?сіби)

"Ма?ына" тобына:

1. "?уат" с?зіне ма?ынасы жуы? с?здер.

2. "Айы о?ынан туды" т?ра?ты тіркесіні? ма?ынасы. (Жолы болды)

3. "?алауын тапса?, ?ар жанар" м?теліні? ма?ынасын т?сі?дір.

4. Ерж?рек, шапша?, "?ой аузынан ш?п алмас" с?здеріні? ма?ынасы ?арама-?арсы с?здерді айты?ыз.

5. Ер, к?л, без с?здеріні? ма?ыналары.

6. Мына суреттердегі ??састы?ты тап (ыдысты?, адамны?, домбыраны? ??ла?ы берілген, к?п ма?ыналы с?здер).

-Жа?сы.

-Пойызбен Астана ?аласына жету керек. Астана с?улетті, ?сем ?ала. Астана ?аласында жа?алы?тар ?те к?п екен.

Интелектуалды? тапсырма.

Тапсырма: Сізді? алды?ызда?ы ма?сат-т?мендегі кірме с?здерді? баламасын тауып, т?л тілімізге аудару. Егер осы тапсырманы орындаса?ыздар, ?аза? тіліні? с?здік ?орына ?лкен ?лес ?осар еді?іздер.

Капуста- Планшет-

Баклажан- Автобус-

Троллейбус- Апельсин-

Ноутбук- Газет-

М?нда о?ушылар?а таныс кірме с?здер берілген. О?ушылар м?лде д?рыс емес аударма беруі м?мкін. Дегенмен б?л- оны? жеке ойы, ?сынысы.

/?тымды жауап берген топ ал?аш?ы болып ?ала?а жетеді/.

-Балалар, Т?ркістан жайлы не білесіздер? Киелі де к?не ?алаларды? бірі Т?ркістан?а барып к?рді?іздер ме? Бармаса?ыздар, б?гін соны? с?ті т?сіп т?р. Т?ркістан?а жету ?шін мені? тапсырмамды орында?ыздар.

Танымды? тапсырма.

Тапсырма: Сен ?алай елестетесі?? /Суретін сал/. О?ушылар?а к?нерген с?здер о?ылады.

Айбалта

Кебеже

С?укеле

-Жарайсыздар! Б?л ?андай с?здер?

-Ал?аш?ы болып..тобы Т?ркістан ?аласына жетті.

-Келесі аялдамамыз Алматы ?аласы. Алматы ?аласына жету ?шін о?улы?та?ы 220-жатты?уды орындайы?.

220-жатты?у.

?арамен жазыл?ан с?здерді? синонимдерін, антонимдерін, егер бар болса, омонимдерін тауып жазы?дар.

?жет, ?атыгез, айлакер, д?л, жа?сы.

-Толы? жауап берген. тобы бірінші болып Алматы ?аласына жетті.

-Келесі аялдама-Атырау ?аласы. Атырау ?аласына жету ?шін таратпа ?а?азда?ы тапсырмаларды орындайы?.

1-тапсырма.

Т?ра?ты тіркестер

Ма?ынасы

Ж?рек жал?ау

Кірпік ?а?пау

Тас ж?рек

?ыр?и ?аба? болу

Барма?ын тістеу

Аузына ??м ??йылу

Ит ?лген жер

Тай?а та?ба бас?андай

Ат ізін салмау

Тама?тану

?йы?тамау

?атыгез

Ренжісу

?кіну

?ндемеді

Алыс

Аны?

Келмеу

2-тапсырма.

Бір дыбыстан басталатын антоним с?здерді жазу.

?лгі: Ж-жа?сы, жаман. А -; Б -; С -; Ш -;

3-тапсырма. Берілген с?йлемдерден синонимдерді, антонимдерді тауып, астын сызы?дар.

1. Бір суып, бір ысып,

Барады іш пысып.

Бір ?міт, бір ?ауіп

К??ілге жол тауып.

2. ?ылым о?ып білгенше,

Тыным, тынышты? таппа?ан.

3. М?ны тапсам ойланып, а?ыл де?із,

Таба алмасам, а?ылды болар неміз.

?ыс пен жаз, к?н мен т?н, та? пен ж?п,

Жа?сылы? пен жаманды? болды сегіз.

-Жа?сы. Таратпа ?а?азда?ы барлы? тапсырманы д?рыс орында?ан.тобы

Атырау?а бірінші болып жетті.

ІІІ. Бекіту.

-Балалар, біз ?аза?станны? к?рікті деген ?алаларыны? бірнешеуін аралап шы?ты?. Семей ?аласына ?айтадан ?айтайы?. Семейге жетпес б?рын мына тапсырманы орындайы?.

Тіл дамыту

Мына та?ырыптар?а

1.Мені? досым

2.Мені? мектебім

3.Мені? ауылым

-К?п ма?ыналы с?здер;

-Тура ж?не ауыспалы ма?ыналы с?здер;

-Омонимдер;

-Синонимдер;

-Антонимдер;

-Ма?ал-м?телдер;

-Т?ра?ты тіркестер; т.б. сия?ты с?здерді ?атыстырып м?тін не т?рт шума? ?ле? ??ра?дар.

-Тамаша! Екі топ та бір уа?ытта Семей ?аласына жетті. Сіздерді ??тты?таймын!

ІV. ?орытынды

Балалар, біз б?гінгі саба?ымызда жалпы лексика тарауы бойынша ?ткен материалдарды ме?гердік деп есептеймін. Лексика — с?з байлы?ын зерттейтін ?ылым. Тіліміз с?зге не??рлым бай болса, со??рлым жаты? та ?демі с?йлей аламыз. Ол ?шін к?ркем шы?армаларды к?п о?ып, ма?ал-м?телдерді, т?ра?ты с?з тіркестерін, синонимдерді орынды жерде пайдалана білуіміз керек.

V. ?йге тапсырма

-Сіздер Маугли мультфильмін к?рді?іздер ме?

230-жатты?у. *Суреттер топтамасында?ы 15-суретке с?йеніп, Мауглиді? бастан кешкен бір с?ті туралы м?тін ??рап жазы?ыздар. Онда т?ра?ты с?з тіркестері,ма?ал-м?телдер, синонимдер мен антонимдер ?атыстырылатын болсын.

VІ. Ба?алау

Сіздерді? алдары?ызда ба?алау пара?ы берілген. Б?л пара?та ?р о?ушыны? аты-ж?ні ж?не саба?ты? кезе?дері жазыл?ан. ?р кезе?де кім ?андай де?гейде жауап бергенін ба?аласын. Барлы?ын ?орытындылап мен ба?алайтын боламын.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Лексикадан ?ткенді ?айталау. Саба? жоспары»

Сыныбы: 5

Тақырыбы: Лексиканы қайталау

Сабақтың мақсаты:

а) білімділік : нақты мысалдар келтіре отырып лексика тарауынан өткенді қайталау арқылы оқушы білімін сарапқа салу. Лексикалық терминдерді дұрыс ажыратып, қолдана білу;

ә) дамытушылық: оқушының шығармашылық ойлау қабілетін дамыту;

б)тәрбиелік: суреттермен жұмыс жүргізе отырып, тәрбиелі тағылымдарынан үлгі алдыру.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, талдау, тіл дамыту, жинақтау.

Сабақтың түрі: сайыс сабақ.

Сабақтың көрнекілігі: түрлі кеспелер (карточкалар), қалалардың суреттері, слайд, ҚР картасы.

Пәнаралық байланыс: әдебиет, жаратылыстану, бейнелеу.

Сабақтың барысы.

І.Ұйымдастыру

а) амандасу

-Сәлеметсіздер ме? Көңіл-күйлеріңіз қалай? Сабаққа дайындықтарыңыз қалай? Бүгін кезекші кім?

ә) түгендеу

ІІ.Жаңа сабақ:

- Оқушылар, біз бүгін сабағымызда лексика тарауын қайталай отырып тіл ұстарту жұмысымен айналысамыз.

-Сабағымыз сайыс түрінде өтеді. Сыныпты екі топқа бөлейік. Бірінші топ-"Сөз", Екінші топ-"Мағына" деп аталады. Жеңген топқа емес, сабаққа белсене қатысып отырған оқушыларды жекелей бағалаймыз. Ол бағалау парағы арқылы іске асатын болады.

Бағалау парағы

№	Оқушының аты-жөні	"Ғажайып бақ"	Астана	Түркістан	Алматы	Атырау	Семей
1
2

-Оқушылар, сіздер саяхаттауды ұнатасыздар ма? Қай жаққа саяхаттап баруды армандайсыздар? Бүгін біз де пойызбен Қазақстан қалаларына саяхаттауға шығамыз. Дайынсыздар ма?

-Дайын болсаңыздар, ойын ережелерімен таныстырып өтейін.

1 аялдама "Ғажайып баққа саяхат".

2 аялдама- Астана

3 аялдама- Түркістан

4 аялдама- Алматы

5 аялдама-Атырау

-Бірінші саяхатқа шықпас бұрын қамданып алу керекпіз. Ол үшін ғажайып баққа барамыз. Ғажайып бақтың екі жолы бар. Біріншісі-"Сөз", екіншісі- "Мағына". Әр топ өзінің саласынан қажетті тапсырмаларды ала алады.

Сұрақтары:

"Сөз" тобына:

1. Әдемі, көрікті, сұлу сөздері- синоним

2. Кереует, тәрелке, жәшік сөздері....(кірме сөздер)

3. Сәукеле, саптыаяқ, барымта, биқасап сөздері.... (көнерген сөздер)

4.Бәдірен, сым, тұқым, мекиен сөздері.....( диалект)

5. Квадрат, шеңбер, параллель сөздері......(термин)

6. Пышқы, шербек, атауыз сөздері......(кәсіби)

"Мағына" тобына:

1. "Қуат" сөзіне мағынасы жуық сөздер.

2. "Айы оңынан туды" тұрақты тіркесінің мағынасы. (Жолы болды)

3. "Қалауын тапсаң, қар жанар" мәтелінің мағынасын түсіңдір.

4. Ержүрек, шапшаң, "қой аузынан шөп алмас" сөздерінің мағынасы қарама-қарсы сөздерді айтыңыз.

5. Ер, күл, без сөздерінің мағыналары....

6. Мына суреттердегі ұқсастықты тап (ыдыстың, адамның, домбыраның құлағы берілген, көп мағыналы сөздер).

-Жақсы.

-Пойызбен Астана қаласына жету керек. Астана сәулетті, әсем қала. Астана қаласында жаңалықтар өте көп екен.

Интелектуалдық тапсырма.

Тапсырма: Сіздің алдыңыздағы мақсат-төмендегі кірме сөздердің баламасын тауып, төл тілімізге аудару. Егер осы тапсырманы орындасаңыздар, қазақ тілінің сөздік қорына үлкен үлес қосар едіңіздер.

Капуста- Планшет-

Баклажан- Автобус-

Троллейбус- Апельсин-

Ноутбук- Газет-

Мұнда оқушыларға таныс кірме сөздер берілген. Оқушылар мүлде дұрыс емес аударма беруі мүмкін. Дегенмен бұл- оның жеке ойы, ұсынысы.

/Ұтымды жауап берген топ алғашқы болып қалаға жетеді/.

-Балалар, Түркістан жайлы не білесіздер? Киелі де көне қалалардың бірі Түркістанға барып көрдіңіздер ме? Бармасаңыздар, бүгін соның сәті түсіп тұр. Түркістанға жету үшін менің тапсырмамды орындаңыздар.

Танымдық тапсырма.

Тапсырма: Сен қалай елестетесің? /Суретін сал/ . Оқушыларға көнерген сөздер оқылады.

Айбалта

Кебеже

Сәукеле

-Жарайсыздар! Бұл қандай сөздер?

-Алғашқы болып........тобы Түркістан қаласына жетті.

-Келесі аялдамамыз Алматы қаласы. Алматы қаласына жету үшін оқулықтағы 220-жаттығуды орындайық.

220-жаттығу.

Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін, антонимдерін, егер бар болса, омонимдерін тауып жазыңдар.

Өжет, қатыгез, айлакер, дәл, жақсы.

-Толық жауап берген .... тобы бірінші болып Алматы қаласына жетті.

-Келесі аялдама-Атырау қаласы. Атырау қаласына жету үшін таратпа қағаздағы тапсырмаларды орындайық.

1-тапсырма.

Тұрақты тіркестер

Мағынасы

Жүрек жалғау

Кірпік қақпау

Тас жүрек

Қырғи қабақ болу

Бармағын тістеу

Аузына құм құйылу

Ит өлген жер

Тайға таңба басқандай

Ат ізін салмау

Тамақтану

Ұйықтамау

Қатыгез

Ренжісу

Өкіну

Үндемеді

Алыс

Анық

Келмеу

2-тапсырма.

Бір дыбыстан басталатын антоним сөздерді жазу.

Үлгі: Ж-жақсы, жаман. А -; Б -; С -; Ш -;

3-тапсырма. Берілген сөйлемдерден синонимдерді, антонимдерді тауып, астын сызыңдар.

1. Бір суып, бір ысып,

Барады іш пысып.

Бір үміт, бір қауіп

Көңілге жол тауып.

2. Ғылым оқып білгенше,

Тыным, тыныштық таппаған.

3. Мұны тапсам ойланып, ақыл деңіз,

Таба алмасам, ақылды болар неміз.

Қыс пен жаз, күн мен түн, тақ пен жұп,

Жақсылық пен жамандық болды сегіз.

-Жақсы. Таратпа қағаздағы барлық тапсырманы дұрыс орындаған ......тобы

Атырауға бірінші болып жетті.

ІІІ. Бекіту.

-Балалар, біз Қазақстанның көрікті деген қалаларының бірнешеуін аралап шықтық. Семей қаласына қайтадан қайтайық. Семейге жетпес бұрын мына тапсырманы орындайық.

Тіл дамыту

Мына тақырыптарға

1.Менің досым

2.Менің мектебім

3.Менің ауылым

-Көп мағыналы сөздер;

-Тура және ауыспалы мағыналы сөздер;

-Омонимдер;

-Синонимдер;

-Антонимдер;

-Мақал-мәтелдер;

-Тұрақты тіркестер; т.б. сияқты сөздерді қатыстырып мәтін не төрт шумақ өлең құраңдар.

-Тамаша! Екі топ та бір уақытта Семей қаласына жетті. Сіздерді құттықтаймын!

ІV. Қорытынды

Балалар, біз бүгінгі сабағымызда жалпы лексика тарауы бойынша өткен материалдарды меңгердік деп есептеймін. Лексика — сөз байлығын зерттейтін ғылым. Тіліміз сөзге неғұрлым бай болса, соғұрлым жатық та әдемі сөйлей аламыз. Ол үшін көркем шығармаларды көп оқып, мақал-мәтелдерді, тұрақты сөз тіркестерін, синонимдерді орынды жерде пайдалана білуіміз керек.

V. Үйге тапсырма

-Сіздер Маугли мультфильмін көрдіңіздер ме?

230-жаттығу. *Суреттер топтамасындағы 15-суретке сүйеніп, Мауглидің бастан кешкен бір сәті туралы мәтін құрап жазыңыздар. Онда тұрақты сөз тіркестері,мақал-мәтелдер, синонимдер мен антонимдер қатыстырылатын болсын.

VІ. Бағалау

Сіздердің алдарыңызда бағалау парағы берілген. Бұл парақта әр оқушының аты-жөні және сабақтың кезеңдері жазылған. Әр кезеңде кім қандай деңгейде жауап бергенін бағаласын. Барлығын қорытындылап мен бағалайтын боламын.