Дуйсенбекова Нургуль Кадырбековна
?ызылорда облысы Шиелі ауданы №252
Г.Н.Ковтунов атында?ы орта мектепті?
?аза? тілі мен ?дебиеті п?ніні? м??алімі.
?ыс?а мерзімді жоспар
Саба?ты? та?ырыбы: Астана ?аласы. К?мекші есімдер.
Сілтеме: ?аза? тілі о?улы?ы.
Саба?ты? ма?саты: а ) Та?ырып бойынша жан-жа?ты м?лімет бере отырып, сауатты жазу?а ж?не с?йлеуге ?йрету; д?ние ж?зіне ?йгілі елордамыз Астана ?аласы жайлы т?сінік беру. ?) ауызша ж?не жазбаша тілді дамыту, ?ызы?ушылы?ын арттыра отырып, танымды? к?з?арастарын ?алыптастыру; б) ?з елін, жерін, Отанын с?юге, мемлекеттік тілді ??рметтеуге, топты? ж?мыс ар?ылы досты? ?арым- ?атынас?а, сыпайы болу?а т?рбиелеу.
К?тілетін н?тижелер : Топты?, диалогтік ж?мыс ар?ылы білім алмасып, о?ушылар бір-бірінен ?лгі алады, нені ?алай о?у керектігіне ?зіндік тиімділігі артады, диалогтік ?арым-?атынаста ты?дау ж?не с?йлеу ?дебіне к??іл аударады, сыни к?з?арасын білдіру ар?ылы с?з байлы?ы молаяды.:
Саба?ты? т?рі: Жа?а саба? П?наралы? байланыс: орыс тілі ?олданылатын ?дістер: т?сіндіру, с?ра?-жауап, топпен ж?мыс К?рнекілігі: слайд, суреттер, тірексызбалар, таратпа ?а?аздар.
Саба?ты? барысы:
- ?йымдастыру кезе?і.
- Модульді? ??рамын т?сіндіру.
- Саба?ты? ма?сатын, барысын айту.
- Грамматикалы? та?ырып. М??алім та?тада берілген сызбалар бойынша грамматикалы? та?ырыпты т?сіндіреді. О?ушылар осы сызбаларды д?птерлеріне к?шіріп жазады. М??алім грамматикалы? та?ырып бойынша с?ра?тар ?ояды,о?ушылар с?ра?тар?а жауап береді.
Затты?, н?рсені? атын білдіріп, толы? ма?ыналы с?збен тіркесе ж?мсалатын есімдерді к?мекші есімдер дейді.
К?мекші есім тіркескен с?з ілік септігі жал?ауын ашы? жал?ауы да м?мкін, жасырын т?рде де к?рінуі м?мкін. Мысалы: ?йді? ма?ы, ?й ма?ы, ?зенні? жа?асы, ?зен жа?асы, т.б.
К?мекші есімдер
аст(ы)
?ст(і)
арт(ы)
алд(ы)
жан(ы)
?ас(ы)
сырт(ы)
іш(і)
О?ушылар о?улы?та берілген сызбаларды ?арап, ережелерді о?ып шы?ады.
- С?здік ж?мыс.
- С?здер мен с?з тіркестеріні? ма?ыналарын т?сіндіру, с?здік д?птерлерге жазу.
- Д?рыс айту?а да?дыландыру:
- м??алім с?здерді м?нерлеп о?иды;
- о?ушылар м??алімнен кейін с?здерді дауыстап о?иды;
- тізбекпен о?иды.
- С?здермен с?з тіркестерін ??рау.
- Оларды? синоним, антоним, омоним ?атарын табу.
- С?йлемді ??рау.
т?р?ын- житель танымастай- неузнаваемо
?асиетті- священный бой к?терді- выстроились
оталы? – центр болаша? – будущее ?лт ?кілдері – представители наций ?имарат – здание
- Лексикалы? та?ырып.
Сызба бойынша м??алім лексикалы? та?ырыпты т?сіндіреді.
орнала?ан?ан жері АСТАНА
Т?уелсіз ?аза?стан ?лкен ?ала ескерткіштер ?ала т?р?ындары Резиденция Парламент ?й Алатау ?лт ?кілдері
1-тапсырма. М?тінді т?сініп о?ып, к?мекші есімдерді ?зі байланыстырып т?р?ан зат есімдермен бірге теріп жазы?дар.
Берілген фонети?алы? талдауды негізге ала отырып, о?ушылар берілген с?здерге фонетикалы? талдау жасайды. ?р топ?а ?р т?рлі с?здер беріледі. Дайынды??а 4 минут уа?ыт. Содан кейін о?ушылар жауап ?лгісі бойынша бір-біріні? тапсырмаларын тексереді.
1-топ: ?зен; 2-топ: саяба?; 3-топ: ?асыр.
Жауап ?лгісі
- – екі буынды, 1-ашы?, 2-бітеу буындар.
? – дауысты, жі?ішке, еріндік, ашы?;
з – дауыссыз, ?я?;
е – дауысты, езулік, ашы?, жі?ішке;
н – дауыссых, ?нді.
Жауап ?лгісі
- – ?ш буынды, 1-ашы?, 2-ашы?, 3-бітеу буындар.
с – дауыссыз, ?ата?;
а – дауысты, жуан, езулік, ашы?;
я – дауысты, жуан, езулік, ашы?;
б – дауыссыз, ?я?;
? – дауыссыз, ?ата?.
Жауап ?лгісі
- – екі буынды, 1-ашы?, 2- бітеу буындар.
? – дауыссыз, ?я?;
а – дауысты,жуан, езулік, ашы?;
с - дауыссыз, ?ата?;
ы – дауысты, жуан, езулік, ?ыса?;
р – дауыссыз, ?нді.
- Грамматикалы? жатты?у. Ж?пты? ж?мыс. О?ушылар ?з бетімен орындап бол?ан со?, жауап ?лгісі бойынша бірін-бірі тексеріп, ба?алайды.
- 2-тапсырманы орындау.
Жауап ?лгісі
Парламент ?йі ?аланы? ортасында т?р. К?шені? бойында а?аштар отыр?ызыл?ан. ?уежай ?аланы? сыртында орналас?ан. Мектепті? ?асында ?лкен саяба? бар. Саяба?ты? ішінде ?ызыл, жасыл, к?к г?лдер ?сіп т?р. Саяба?ты? ?асында жа?а т?р?ын ?йлер салын?ан. Ескерткішті? артында ?лкен ?имарат т?р. ?имаратты? алдында ?демі г?лдер егілген.
- 4-тапсырманы орындау.
Жауап ?лгісі
?аланы? ортасында ?демі ала?дар, биік ?имараттар бар. Д?ріхананы? ?асында орталы? аурухана орналас?ан. Академиялы? ?аза? драма театрыны? алдында М.?уезовке арнал?ан ексерткіш орнатыл?ан. Саяба?ты? ішінде ?р т?рлі г?лдер ?сіп т?р. К?ше бойында Жас?спірімдер театры, «Балалар ?лемі» киім д?кені орналас?ан. Ауылды? ма?ында ?зен айдыны бар. ?стел ?стінде о?у ??ралдары жатыр. Пойыз темір жолды? ?стімен ж?ріп келеді.
- «Астана» ?ле?імен ж?мыс.
- Жа?а с?здермен ж?мыс:
- о?у, аудару, с?здік д?птерге жазу;
- д?рыс айту?а да?дылану.
- Бекіту.Сыныпта?ы о?ушылар екі-екіден отырады. ?р о?ушы ?з тапсырмасын алады. Дайынды??а 5-7 минут уа?ыт беріледі. Содан со? о?ушылар бір-біріні? тапсырмасын жауап улгісі бойынша тексереді.
№ 1 кеспе
- К?мекші есім ережелеріне мысал келтіре д?лелдеу.
- Т?уелсіз ?аза?станны? астанасы ?ай ?ала?
- Есіл ?зеніні? бойында нелер бой к?терді?
- Астана ?аласында ?анша ?лт ?кілдері т?рады?
№ 2 кеспе
- Мысалдар ар?ылы к?мекші есімні? аны?тамасын шы?ару.
- Сарыар?ада?ы Есіл ?зеніні? о? жа?алауында орналас?ан ?аланы ата?
- Кімдерге парламент ?йіні? алдында ескерткіш ?ойыл?ан?
- Астана нешінші ?асыр ?аласы?
- ?й тапсырмасы.С?здерді жаттау. Сызба бойынша м?тінді ??гімелеу.
- Ба?алау. М??алім ?орытынды ба?асын ?зі ?ояды.
Б?гінгі саба? несімен ерекшеленді? Стикерге ?з ойларын жазып, смайликтерге іледі.