Просмотр содержимого документа
«Қол жұмыстарының құрал - саймандары»
Қол жұмыстарының құрал – саймандары
Бұйымдардың сапасы, жұмысшының еңбек өнімділігі дұрыс тңдап алынған құрал -жабдықтарға байланысты болады. Қол инелер өткiр, серпінді, сынғыш емес, жылтыр, кедір-бұдырсыз, қажалмаған, жіп сабақтайтын көзі әжептәуірр мөлшерде болу керек.
1. Қол жұмысының құрал-жабдықтары. Қол ине, оймақ, қайшы, өлшеуіп - қол жұмысының құрал-саймандарына, ал манекен, лекала, жiп кесетiн сақина, жiпті немесе белiктердің бұрышын шығаратын біз, шаблон және түйреуіш, тағы басқалар - қол жұмысының көмекші құрал-жабдақтарына жатады.
Құрал –саймандар
Оймақ . Иненi пайдаланған уақытта саусақтың басына ине шаншылмас үшін оймақ киiледі. Оймақ оң колдың ортаңғы саусағына дәл келу керек.
Оймақтың түбi ашық немесе жабық болады. Түбi жабық оймақты көйлек, блузканы тiккенде, ал қалың матадан жакет, пальто бұйымдарын тіккенде түбi ашық оймақты қолданады.
Қайшы . Жаппай өндiрісте, мата пiшу процесі механикаландыру болғандықтан, қайшы тек матаның бөліктерiн тегістеп қию үшін және жіптiң артығын кесу үшін қажет болады. Бұйымдарды жеке заказ бойынша дайындаған кезде, қайшылар матаны пiшуде бұйымдарды, бөлiктердi де қиып-кесу үшін қажет. Тігін өндірiсінде қайшылардың 8 түрін пайдаланады. Матаның өңдеу ерекшелігі, және орындалатын жұмыс түріне сәйкес қайшы таңдап алынады.
Өлшеуіш. Бұл сантиметрге, милиметрге бөлiнген, созылғыш және резеңкеленген матадан жасалған лента, ол адам тұлғасын өлшеу және бұйымдар бөліктерiнің көлемiн мөлшерлеп өлшеу үшін қолданылады. Жиі пайдаланған кезде өлшеуiш созылатын болғандықтан, әр уақытта ұзындығын тексеріп отыру керек, егер өлшеуiш ауысыл кетсе, өлшем мөлшері қате болып шығады .
Жіп кесетін сақина. (пышағы бар сақина) Жіптің артығын қию үшін қолданады, оны сол қолдың екiнші саусағына киеді, пышағы бар сақинаны қайшының орнына пайдаланған кезде еңбек өнiмділігін арттыру және жұмыс уақытын үнемдеуге мүмкіндік туғызады.
Біз. Жағаның, кақпақтың, түймеліктің бұрышын шығару, iлгекті , өрнекті тігiстi түзету үшін және жіп қалдығын суырып тастауға арналған.
Лекала. Даяр үлгі - бұл картоннан немесе басқа материалдан қиылған бұйымдар бөлiктерi. Лекала-эталон, комекші, негізгi немесе жұмысшы лекала болып бөлінеді. Лекала-эталон тек керектi басқа лекалаларды дайындау ретінде қажет және комплектi лекаларды тексеру үшін қолданылады. Негізгi лекала бұйым бөліктерінің мөлшерiн матаға сызу және пішу бөлiктерiн дүрыс бiрiктіру үшiн, бақылау белгi қиықтарын белгiле үшiн қажет. Көмекшi лекалдарды тігiн цехында бүкпенің, ілгектің, түйменің орның және түймелiк, жаға бұрышын белгілеу үшiн қолданады.
Із салғыш . Із салғыш — доғал, тiссіз және тiсті болып бөлiнедi. Із салғыш, бөлiктер мөлшерін қағаздан басқа қағазға немесе картонға көшiруден және қатпарларын, бүкпе сызығын, қалта орнын, рельефті тігістер сызығын көшiру үшiн қолданылады. Қолдану кезінде жүргізiлген сызықтардың орнына қағаздың бетiнде бөлiктiң мөлшерiне сәйкес нүкте түрінде iз қалады
Бор . Бұйымдарды пішкенде белiктерінiң конструкциялық сызықтарымен белгi қиықтарының орның бормен сызады. Бор сызықтары жiңiшке болуы керек, сызығының жалпақтығы 0,5-1,5мм-ден аспау керек. Бөліктердi жүгізілген сызықтың iшкi жағынан қияды. Бордың орнына карандаш немесе қурғақ сабын қолдануға да болады
Түиреуштер. Сызыктарды бiр бөліктен екіншi бөлiкке ауыстыру үшін, көйлек тобының бөліктерiн құрастыру және кигiзiп өлшеу кезінде конструкциялық сызықтарын тексеру үшiн түйреуiштерді қолдануға болады. Түйреуiштiң ұзындығы 3-4см, ұшы өткір, жiңiшке, қажалмаған жаңылған, ал екiншi жағықайырылған болуы керек.
Манекен . Бұйымдарды өңдеу кезінде сондай-ақ бұйым бiр жолата дайын болғандағы дұрыстығын тексеру үшін манекен қолданылады. Манекен арқылы, мысалы, бұйымның бүйр, иық тiгiстерінің дұрыс орналасуын ,қалта орындарының, жағаның және жеңнің қондыру дұрыстығын тексередi. Манекендi папье-машеден дайындайды, сонан-соң матамен қаптайды. Әйел мен еркектің манекенiн 88, 92, 100, 104, 108, 112, 116, 120 өлшемi бойынша шығарады.