“Праздники и традиции многонационального народа Татарстана”

Профессиональный конкурс работников образования всероссийский Интернет конкурс педагогического творчества

МБОУ «Средняя общеобразовательная школа №70 с углубленным изучением отдельных предметов» Кировского района г. Казани

Учитель татарского языка и литературы

Гарифуллина Голнара

Номинация конкурса: педагогические идеи и технологии: среднее образование

“Праздники и традиции многонационального народа Татарстана”

2012-2013 уч.год.

Праздники и традиции многонационального народа Татарстана.(классный час)

Күпмилләтле –Татарстан халкының бәйрәмнәре һәм йолалары.(сыйныф сәгате)

Максат: Татарстанда яшәүче милләтләрнең дуслыгын, милли йолаларын һәм бәйрәмнәрен хөрмәт итү һәм аларны дәвам итү.

Җиһазлар: Милли йолаларга һәм бәйрәмнәргә багышланган презентация.Салават Фәтхетдинов башкаруында “Мин яратам сине Татарстан җыры.(Роберт Андреев көе,Роберт Рәкыйпов сүзләре.)

Тәрбия сәгате барышы:

1. Кереш өлеш.

Укытучы. Дуслык – дөньяда иң кирәкле мөнәсәбәтләрнең берсе.Дуслык булса гына җир шарында тынычлык хөкем сөрер.

Татарстан- күпмилләтле республика.Күпмилләтле булганга күрә дә, ул бәйрәмнәргә һәм йолаларга бай. Татарстанда 115 милләт вәкиле яши. Шушы милләтләр арасыннан күпчелекләре буенча: 1нче урынны татарлар-2млн., 2 нче урынны руслар-1,5 млн., 3нче урынны чувашлар -126,5мең, алып тора. (Экранда дәлилләр күрсәтелә)

Безнең сыйныфны да күп милләтле дип әйтергә була. Сыйныфыбызда рус,татар,таджик,рутул,үзбәк, чувашлар укый.

Һәр милләтнең үз гореф гадәте,бәйрәме бар.(Экранда милли бәйрәмнәрнең исемнәре укып үтелә)

Сабантуй, Акатуй, Сөмбелә,Нәүрүз, Йомырка бәйрәме, Карга боткасы,Яңа ел бәйрәме,Каравон.

Төп өлеш:

Укучылар! Без кунакка чакырулы. Хәзер без төрле милли бәйрәмнәрдә булачакбыз. Ләкин, сезгә шундый шартым бар. Сез ул бәйрәмнең кайсы милләтнеке,кайчан үткәрелгәнен әйтеп үтәчәксез.

а) Сабантуй. Экранда Сабантуй бәйрәме рәсеме күрсәтелә. Укучылар бу бәйрәмнең нинди милләткә кагылышлы икәнен, аның басуда чәчү эшләре беткәч үткәрелгәнен , нинди милли уеннар уйналганын сөйләп үтәләр.

б)Акатуй . Экранда Акатуй бәйрәме рәсеме күрсәтелә.Укучылар бу бәйрәмнең чуваш милләтенә кагылышлы икәнен, аның чәчү беткәч бәйрәм ителгәнен һәм сабантуй бәйрәменә охшаш бәйрәм икәнен әйтеп китәләр.Бу бәйрәмдә ат чабышы, көч сынаш һәм башка спорт уеннары кертелгәне турында да әйтеп китәләр.

в) Нәүрүз. Сыйныфыбыз укучысы Мофталиев Малик (милләте буенча рутул) бу бәйрәмне ничек бәйрәм итүләре турында укучыларга сөйләп китә.

Нәүрүз бәйрәмен барлык мөселман халкы бәйрәм итә. Ул гарәп Ай календаре буенча яңа ел башлануын бәйрәм итү. Бу бәйрәмне без гаилә белән көтеп алабыз. Өстәлдә, һәр халыкның үз милли ризыгы урын алырга тиеш. Минем әнием зур ак күмәч пешерә һәм бодай утырта.Бодай орлыклары яшел уҗым булып, Нәүрүз бәйрәменә шытып чыга.Әнием бу яшел уҗымнардан сүмәләк ясый. Сүмәләкне һәм калачны әнием өстәл уртасына куя. Бу көнне мөселман халык җырлый, бии, уйный. Йорттан-йортка кереп, бәйрәм белән котлый.Бу бәйрәм дини йолаларга нигезләнеп үткәрелә.

Маликка кушылып Морадова Зәринә дә (милләте буенча таджик) таджик халкының бу бәйрәмне зурлап бәйрәм итүе турында әйтеп китә.Нәүрүз бәйрәмен милли киемнәр киеп каршы алулары турында,бер-берсенә бүләк бирү турында да әйтеп китә.

г) Укытучы. Укучылар, Яңа ел бәйрәме һәрбер кешегә таныш бәйрәм.Бу бәйрәмне барлык халык бәйрәм итә. Ул нинди милләттән генә булмасын, Яңа ел аның өчен зур бәйрәм.Гаиләдәге һәрбер бала бу көнне кыш бабай белән, кар кызын, бүләк көтә. Яңа ел - уртак бәйрәм.

Ягез әле, кем кыш бабай һәм кар кызы турында шигырьләр белә?

1,2 укучы кыш бабайга һәм кар кызына багышланган шигырь сөйләп китә.

Д)Каравон. Сыйныф сәгатенә Уточкин Диманың әнисе чакырыла. Ул тумышы белән Лаеш районы Никольск авылыннан. Чөнки Каравон бәйрәме, Татарсанның Лаеш районы Никольск авылында, ел саен тантаналы рәвештә үткәрелә. Бу бәйрәмгә, Россиянең төрле почмакларыннан, кунаклар килә. Диманың әнисе бәйрәмнең килеп чыгышы,ничек үткәрелүе турында сөйли.

Йомгаклау:

Укучылар сезгә кунакта булу ошадымы?

Сез нинди милли бәйрәмнәрдә булдыгыз?

Сез бу бәйрәмнәрне хөрмәт итәсезме?

Анда ниләр күрдегез?

Милли бәйрәмнәр бер-берсенә охшаганмы?

Татарстанда халык дус яшиме?

Аларның дус яшәгәннәрен каян беләсез?

Дуслык тагында ныгысын өчен нишләргә кирәк?

Экрандагы шигырь юллары укыла.

Күпмилләтле Татарстаным,
Яшә шулай гомер – гомергә.
Шунда халкың синең тыныч яшәр
Кошлар сайрар туган җиремдә.

Многонациональный мой Татарстан,
Живи счастливо на века,
И пение птиц под голубыми небесами
Народ свободный слушает всегда.

Салава Фәтхетдинов башкаруында “Мин яратам сине,Татарстан” җыры яңгырый.