Үйшік (орыс ертегісі)

үйшік 

Сабақтың тақырыбы: «Үйшік»  орыс ертегісі.                                       Сабақтың мақсаты: 1. Балаларды «Үйшік»  ертегісімен таныстыру.           

       2. Ертегінің мазмұнын түсіндіру арқылы, сөздік  

          қорын, сөйлеу мәдениетін, ойлау қабілетін дамыту.        

       3.Балаларды достыққа, татулыққа тәрбиелеу.

Көрнекіліктер:  үйшік, аңдар суреті, кесте, сөзжұмбақ

Сабақтың түрі: ойын сабақ

Әдіс-тәсілдері: түсіндіру, сұрақ-жауап, көрсеті, кесте толтыру

Сабақта қолданылатын технология: ойын технологиясы

Сабақтың барысы

І. Ұйымдастыру бөлімі

- Сәлеметсіңдер ме, оқушылар?

- Сәлеметсіз бе!

- Көніл-күйлерің жақсы ма?

- Ия!

- Өте жақсы, онда сабағымызды бастаймыз.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

-Оқушылар үйге қандай тапсырма берілді?

-«Наурыз – жыл басы» жаттап келу

- Жаксы, ендеше бағасы аз оқушылардан сұраймын.

ІІІ. Үй тапсырмасын бекіту

-Өлеңде қандай мереке туралы жырланған?

- Өлеңді кім жазған?

- Наурызда не болады?

- Наурыз мерекесін сен қалай қарсы аласың ?

- Жарайсыңдар!

VІ.Жаңа сабақ.

-Оқушылар, енді бәріміз  сөзжұмбақ шешеміз

Е

Р

Т

Е

Г

І

1. Кезекті бір жануар,

Үстінде екі тауы бар.

1. Бейбітшілік құсы, -деп

Қайсы құсты мақтаймыз?

1. Күзетке берік.
2. Тор тоқуға шебер-ақ,

Бірақ кейім текпейді.

1. Қалдырмай баласын бір елі,

Қалтаға салып-ап жүреді

1.  Өзі айлакер, өзі қу,

          Жүрген жері айқай-шу.

 -Жарайсыңдар, қандай сөз шықты?

-Ертегі деген  сөз шықты.

- Ия, «ерте, ерте ертеде» деп басталатын халық шығармасын  ертегі деп атаймыз. Сендер ертегі тыңдайсыңдар ма?

-Ия,

- Ендеше ертегілер нешеге бөлінеді?

V. Кестемен жұмыс

Ертегілер

Жануарлар туралы

Қиял-ғажайып ертегі

Шыншыл ертегі

VІ. Дәптермен жұмыс.

-Оқушылар, ертегілер үш түрге бөлінеді екен.  Олар:
1. Хайуанаттар туралы ертегілер
2. Қиял – ғажайып ертегілер
3. Шыншыл ертегілер

Түсіндіру.

Ертегілер ауыз әдебиетінің ең көне жанрына жатады. Бұларда көбінесе өмірде сирек кездесетін немесе мүлде кездеспейтін, ойдан шығарылған оқиғалар баяндалады. Ол ауызша айтылып, ел есінде ғасырлар бойы сақталып, ұрпақтан – ұрпаққа ауысып біздің дәуірімізге жеткен. Әр кезеңде ертегі айтушылар өз жандарынан ертегі мазмұнына жаңа оқиғалар қосқан. Сөйтіп ол үнемі жаңарып, толықтырылып, жетілдіріліп отырған. Халық ерте кезде - ақ әрқашан зұлымдықты әділеттік жеңеді, адам табиғаттың асау сырларын біліп, қолдана алатын болады деп сенген. Жақсы өмірді аңсаған қашықтарға тез жетуді, ғажап күшті болуды, көкке ұшуды, жер асатына түсіп, асыл қазынасын алып, пайдалануды армандаған. Соның бәрі ертегілерге арқау болған. Сондықтан да ертегілерде халық қиялы, арманы, даналығы ғасырлар бойы жинақталған өмір тәжірибесі бар

Сергіту сәті.

Ал, балалар тұрайық

Алақанды ұрайық.

Оңға қарай иіліп

Солға қарай иіліп.

Бір отырып, бір тұрып

Бір тұнығып алайық.

VІІ. Мәтінмен жұмыс

                                     Үйшік

                                  (орыс ертегісі)

Жүргізуші:   Ерте, ерте, ертеде орманда кіп- кішкентай ескі үйшік тұрған.

Бірде оны қасынан өтіп бара жатқан тышқан көреді. Тышқан тоқтап:

 Сүп- сүйкімді, кіп- кішкентай бұл үйшікте кім бар?

Жүргізуші:  -  деп сұрайды.   Ешкім жауап бермейді. Тышқан бос үйшікке кіріп,  осында тұрып жатады. Біраз уақыттан кейін үйшіктің маңына секіріп бақа келеді.

Бақа:   -  Сүп- сүйкімді, кіп- кішкентай бұл үйшікте кім бар?

Тышқан: - Мен тықырлауық тышқанмын! Ал сен кімсің?

Бақа:  -  Мен бақылдауық бақамын.

             -Кел, бірге тұрайық.

Жүргізуші:  - Бақа бақылдап үйшікке секіріп кіреді. Тышқан екеуі тіл табысып, бірге тұрады.   Енді үйшік қасына ытқып- ытқып қоян келеді.

Қоян: - Сүп- сүйкімді, кіп- кішкентай бұл үйшікте кім бар?

Жүргізуші: -деп сұрайды.

Тышқан: - Мен тықырлауық тышқанмын!

Бақа:  -  Мен бақылдауық бақамын. Ал сен кімсің?

Қоян:  - Мен қорқақ қоянмын!

Екеуі: - Кел, бірге тұрайық.

Жүргізуші:  -  Қоянда үйшікке кіреді. Осылай үшеуі бірге  өмір сүріпті. Алыстан бұл үйшікті түлкі көреді. Ақырын басып жақын келіп, терезені  қағады.

Түлкі:  - Сүп-сүйкімді, кіп- кішкентай бұл үйшікте кім бар ?

Жүргізуші: - деп сұрайды.

Тышқан: - Мен тықырлауық тышқанмын!

Бақа: -  Мен бақылдауық бақамын!

Қоян: - Мен қорқақ қоянмын!  Ал сен кімсің?

Түлкі:  - Мен қу  түлкімін.

Үшеуі:  -  Кел, бірге  тұрайық.

Жүргізуші: -  Үйшіктен түлкіге де орын табылады. Достар енді төртеу болады. Үйшікке тілі салақтап, айналасына алақ- жұлақ қарап қасқыр жетеді. Ол есікті қағып, қырылдаған даусымен:

 Бұл үйшікте кім бар?

Тышқан:  -Мен тықырлауық тышқанмын!

Бақа: - Мен бақылдауық бақамын!

Қоян:  - Мен қорқақ қоянмын!

Түлкі: -  Мен қу тү  лкімін!Ал  сен кімсің?

Қасқыр:  -Мен сұр қасқырмын!

Бәрі:  -  Кел, бірге тұрайық.

Жүргізуші:  -Қасқыр қысыла- қымтырыла ішке кіреді.  Әйтседе кіп – кішкентай үйшікке бесеуіде  сыйып кетеді. Барлығы қосылып ән айтады. Тату –тәтті өмір сүреді. Бір күні жидек теріп жүрген  аю үйшік тұрғындарының салған әнін естиді. Ол  үйшікке жақын келіп, бар даусымен:

 Сүйкімді, кіп- кішкентай бұл үйшікте кім бар?!

Жүргізуші:  - деп ақырады.

Тышқан:   -Мен тықырлауық  тышқанмын!

Бақа :  - Мен бақылдауық бақамын!

Қоян :  - Мен қорқақ қоянмын!

Түлкі : - Мен қу түлкімін!

 Қасқыр : - Мен сұр қасқырмын!Ал сен кімсің?

Аю:  - Мен қорбаңбай аюмын!  

Бәрі:  - Кел, бірге тұрайық.

Жүргізуші: - Аю ары- бер тырбаңдап үйшікке кірмекші болады. Бірақ оның басы енгенімен денесі сыймайды. Амалы таусылған аю:

-Ендеше, мен үйшіктің шатырына шығып тұрайын.

Жүргізуші: - дейді.

Бәрі: - Жоқ қара қандай дәусің! Сені кішкентай үйшігіміз көтере алмайды. Қиратасың ғой.

Жүргізуші:  - деп шырылдайды іштегілер.

Аю:  - Қорықпаңдар түкте болмайды, -  деп аю олардың сөздеріне құлақ аспайды.

Үйшіктің тұрғындары амалсыздан келіседі. Аю қорбаңдап үйшіктің төбесіне шығады. Сол- ақ екен, ескі үйшік сықырлап шашылып қалады. Тықырлауық тышқан, бақылдауық бақа, қорқақ қоян, қу түлкі, сұр қасқыр барлығы аман – есен үйшіктен шығып үлгереді. Аюға олар ренжімейді. Қайта, барлығы бірігіп, бөренелерді тасып, тақтайларды сүргілеп, жаңа үйшік тұрғызуға кірісіп кетеді. Осылайша, достар өздеріне әп – әдемі, жаңа үйшік тұрғызып алады.

VIIІ.  Топтық жұмыс  Әр топқа кейіпкерлер беріледі. Соған сәйкес сахналап көрсету.

1-топ :  Тышқан мен  бақа

2-топ  Қоян мен басқалар

3-топ : Түлкі мен басқалар

IX. «Адасқан сөздер» ойыны жүргізіледі.

 Секіріп                                           Түлкі

Алақ-жұлақ етіп                                      Аю

Қорбаңдап                                               Қасқыр

Жүгіріп                                           Бақа

Ытқып-ытқып                                 Тышқан

Қуанып                                           Қоян

Әр оқушы жеке-жеке орындайды.

Х. Шығармашылық тапсырма Мақал –мәтелдер беріледі. Оқып,мағынасын түсіндіру.

1. Бірлік болмай, тірлік болмас.

2.  Ырыс алды – ынтымақ

3. Саусақ бірікпей, ине ілікпейді.

XІ.  Сабақты бекіту

-Оқушылар, бүгін біз немен таныстық?

- Ертегі дегеніміз не екен?

-Ертегіні кім шығарады?

- Біздің ертегіміздегі басты кейіпкерлерді ата

- Олар  дос болып, тату – тәтті өмір сүрді

ХІІ. Үйге тапсырма беру. «Үйшік» ертегісін әңгімелеу

XIIІ. Оқушыларды бағалау

Маңғыстау гуманитарлық колледжі

    Сабақтың тақырыбы: «Үйшік» орыс ертегісі»

                                                                              Практикант:Мухамбетова Г

                                                                         Әдіскер: Жанұзақова А.

        Мұғалім: Жарылғас Ф

        Сынып: 2 «и»

        Күні: 09. 02. 2016ж

        Бағасы:

        Қолы:

Ақтау 2017ж