Балықтар. Қосмекенділер мен жорғалаушылар

Бұл сабақта топтық, жұптық жұмыс түрлері, рөлдік ойын қолданылды.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Балықтар. Қосмекенділер мен жорғалаушылар»

Пәні: Дүниетану
Сыныбы: 3 сынып
Сабақтың тақырыбы: Балықтар. Қосмекенділер мен жорғалаушылар
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға жануарлардың топтары- балықтар, қосмекенділер мен жорғалаушылар туралы жалпы түсінік беру, тіршілік ету ортасы туралы мағлұмат беру. Атауларын ажырата білуге үйрету.
Дамытушылық: Тапсырмалар арқылы оқушылардың дүниетанымын, танымдық қабілеттерін арттыру. Салыстыру, талдау біліктерін арттыруға ықпал жасау.
Тәрбиелік: Жануарларға қамқорлық көрсетуге, оларды қорғауға тәрбиелеу. Экологиялық тәрбие беру.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, салыстыру, талдау.
Сабақтың көрнекілігі: моноблок, плакат, суреттер, үлестірмелі тапсырмалар, жануарлар макеті

Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.

Ынтымақтастық атмосферасы.
Амансың ба, Алтын күн!
Амансың ба көк аспан!
Амансың ба Достарым!
Сендерді көрсем қуанам!

Ауа райы туралы сұрау.

«Менің көңіл-күйім»

ІІ. Топқа бөліну.

Суреттерді құрастыру арқылы 3 топқа бөлінеді.

І топ – Балықтар

ІІ топ – Қосмекенділер

ІІІ топ - Жорғалаушылар

Үй жұмысын пысықтау.

1.Тірі табиғатқа нелер жатады?
2. Жер бетінде жануарлардың қанша түрі кездеседі? /2млн/

3. Ең ірі жануар? /кит пен піл/

4. Ең кіші жануар? /амеба/
5. Омыртқасыз жануарларға нелер жатады? /өрмекшілер/
6. Адам үшін пайдалы жәндіктер. /бал арасы мен жібек көбелегі/

7. Адамдардың күнделікті тұрмысында зиян келтіретін жәндіктер? /маса, шыбын, кандала, бүрге/

8. Жәндіктердің ішіндегі ең ірісі және жыртқышы қалай аталады? /инелік/

9. Жібек матасы неден алынады? Жібек матасының Отаны қай ел? /тұт жібек көбелегі, Қытай/

10. Жануарларды қандай топтарға бөлеміз? /сүтқоректілер, жәндіктер, балықтар, қосмекенділер, бауырмен жорғалаушылар, құстар/

ІІІ. Жаңа сабақ

-Бүгінгі сабағымызда да жануарлар туралы әңгімемізді жалғастырамыз. Жануарлардың қандай түрімен танысатынымыз туралы жұмбақтарды шешу арқылы табамыз

«Ойлан, тап»

Иір,иір ізі бар,

Құлағы жоқ көзі бар.

Түсі суық ызғарлы,

Ауызында айыр бізі бар. (жылан)

Таңдайлары тақылдап,

Шулайтын не шалшықта,

Бірін –бірі мақұлдап? (бақа)

Суда өседі, өнеді,

Сыртқа шықса, өледі. (балық)

Осы сөздердің орысша, ағылшынша баламаларын білесіңдер ме?
Балық – рыба – fish
Бақа – лягушка - frog
Жылан – змея - snake

Дәптермен жұмыс.

1-тапсырма

Өздерінің топтарының атауына сай жануар туралы не білетіндерін айтады.

Оқулықпен жұмыс.

Әр топ өздерінің тобына қатысты бөлікті оқиды.

Балықтар – суда тіршілік етуге бейімделген жануарлар түрі. Олар өкпе арқылы емес, желбезегі арқылы тыныс алады. Балықтардың 22000-нан астам түрі бар деп есептеледі. Балықтардың денесін қабыршақ жапқан. Олар суда жүзбе қанаттары арқылы қозғалады.
Балықтар судағы шөптермен, майда жәндіктермен қоректенеді. Олар уылдырық шашу арқылы көбейеді. Үйде балықтарды арнайы ыдыс-аквариумда өсіруге болады. Біздің елімізде кездесетін балықтар – шабақ, сазан, шортан, жыланбалық, бекіре, т.б.

Қосмекенділер суда да, құрлықта да тіршілік етуге бейімделген жануарлар түрі. Қосмекенділерге құйрықсыз құбақа мен көлбақа, тритон мен саламдра жатады. Қосмекенділердің көбісінің екі жұп аяғы бар. Олар көбінесе құрғақта, шөп арасында тіршілік етеді. Қосмекенділер көбінесе зиянкес жәндіктермен қоректенеді. Кейбір шетелдерде (Францияда) қосмекенділерді деликатес (сапалы тағам) ретінде пайдаланады. Бақаның баласы есейгенше балық сияқты суда жүреді. Қосмекенділердің екінші атауы -АМФИБИЯ

Жорғалаушылар – бауырымен жорғалап қозғалады. Жорғалаушыларға кесірткелер, жыландар, тасбақалар, құбылғылар, қолтырауындар жатады. Барлық жорғалаушылардың терісі мүйіз қабыршықтан тұрады, ал тасбақаның арқасында қосымша сауыты (панцирь) бар. Ең көп таралған кесірткелер. Кесірткелер жақсы көрумен бірге жақсы естиді. Әр аяғында 5 тырнақты саусақ бар. Көбінің ұзындығы 20см аспайды. Жыландардың аяғы жоқ. Денесін ирелеңдетіп қозғалады. Денесі ұзын көбінесе 1-2 метрдей болады. Тек Оңтүстік Америкада мекендейтін АНАКОНДА жыланының ұзындығы 10-11 метрге жетеді. Жыландар өсімдіктерге зиянды жануарларды (саршұнақ, қосаяқ, тышқан)аулап жейді. Жорғалаушылардың екінші атауы -РЕПТИЛИЯ

Бейнеролик көрсетіледі. /3+4+5-12мин/

Топтық жұмыс.

І топ – Балықтар туралы

ІІ топ – Қосмекенділер туралы

ІІІ топ – Жорғалаушылар туралы

«Жаңа термин» айдары.

Рептилия – жорғалаушылардың екінші атауы.

Амфибия – қосмекенділердің екінші атауы

3 - тапсырма

І топ – Балықтарды қорғау не үшін қажет

ІІ топ – 5 жолдық өлең (қосмекенділерге)

ІІІ топ – Арнау хат (жыландардың пайдасы)

Бекіту. Рөлдік ойын

Бұл айдарда әр топ өз атауымыз бойынша кейіпке еніп, қарсы тобымызға сұрақ қойып, ұтымды жауап аламыз.

1.Балықтар тобы қосмекенділер тобына сұрақ қояды:

- Біздің қанаттарымыз қандай қызмет атқарады? /тепе-теңдікті сақтап, бағытын анықтайды/.

2. Қосмекенділер тобы жорғалаушылар тобына сұрақ қояды:

- Біздің тіршілік ортамыз қандай? /Сіздер суда да, құрлықта да мекн ете аласыздар/

3. Жорғалаушылар балықтарға сұрақ қояды:

- Біздің топқа жататын жылан, кесіртке, тасбақалардың қайсысы ұзақ тіршілік етеді? /тасбақа/

Баалау.

Үйге тапсырма: 107-110-беттер оқу, ең...ең айдарымен қызықты мәліметтер іздеу.

ІV. Жаңа сабақты бекіту.
2-тапсырма
Балықтар, қосмекенділер мен жорғалаушылар тобына (топпен) – тірек сызба құрастыру.
Бағалау: «Үлкен саусақ», «Шапалақ».
Дәптермен жұмыс: Біздің елімізде кездесетін балықтар – шабақ, сазан, шортан, жыланбалық, бекіре, т.б. Қосмекенділер (Амфибиялар)- құйрықсыз құрбақа мен көлбақа, тритон мен саламдра.
Жорғалаушылар (Рептилия) - кесірткелер, жыландар, тасбақалар, құбылғылар, қолтырауындар.
3-тапсырма
Сәйкестендір:
Жанурлар қорының маңызы (сәйкестендір)
Балықтар Дәрілер

Тыңайтқыштар

Қосмекенділер Деликатес (сапалы тағам)

Майлар

Жорғалаушылар Консервілер

4-тапсырма
Топпен жұмыс: «Балықтарды, қосмекенділерді, жорғалаушыларды» тауып белгіле.
V. Бағалау Бағалау кестесі бойынша:

VІ. Үйге тапсырма. 107-111 бет. Мәтінді оқып, мазмұндау.
Рефлексия: «Білім сатысы»- оқушылар сабақтан алған өз пікірлерін тиісті сатыға орналастырады Тәрбие.оргсайтынан Балықтар. Қосмекенділер мен жорғалаушылар Бастауыш сыныпқа арналған ашық сабақтар материалды тегін жүктеп сабақ барысында қолдануға рұқсат етіледі. Жарияланған материалға tarbie.org сайтының әкімшілігі жауапты емес

Балықтар

Балықтарға нелер жатады? Қайда тіршілік етеді? Денесі неден тұрады? Қандай дене мүшесі арқылы тыныс алады? Суда қалай қозғалады? Немен қоректенеді? Қалай көбейеді?

Қосмекенділер

Қосмекенділерге нелер жатады? Қайда тіршілік етеді? Қандай дене мүшесі жақсы дамыған? Екінші атауы? Қай мезгілде қоргегін іздейді? Немен қоректенеді? Қалай көбейеді?

Жорғалаушылар

Жорғалаушыларға нелер жатады? Қайда тіршілік етеді? Терісі неден тұрады? Қандай дене мүшесі арқылы қозғалады? Қалай көбейеді? Немен қоректенеді? Екінші атауы?

Сабақ тақырыбы: Жорғалаушылар мен қосмекенділер

Сабақ мақсаты:
 Оқушылардың білімін арттыра отырып, жануарлардың тағы бір түрімен таныстыру
 Қосмекенділер мен жорғалаушылар туралы білімдерін дамыту
 Табиғатты, жан-жануарларды қорғауға, сүюге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Суреттер, интербелсенді тақта

Сабақ барысы
І.Психологиялық дайындық
Жақсы оқып сабақты,
Әдеп сақтау сәніміз.
Сәлем бердік сіздерге,
Басымызды иіп бәріміз.

ІІ.Топтастыру (слайд 1)

ара көбелек
шыбын маса
құмырсқа бунақденелілер шегіртке
қоңыз дәуіт
инелік

ІІІ.Топ аралық жұмыс. Слайд 2
Өткен сабақты пысықтау
Пайдалы бунақденелілер
Зиянды бунақденелілер

ІV.«Ой қозғау». Слайд 3
Иір,иір ізі бар,
Құлағы жоқ көзі бар.
Түсі суық ызғарлы,
Ауызында айыр бізі бар. (жылан)

Таңдайлары тақылдап,
Шулайтын не шалшықта,
Бірін –бірі мақұлдап? (бақа)

Ши түбінде шұбар кездік (кесіртке)

Сергіту сәті «Бақа»

Бақа, бақа, балпақ,
Басың неге жалпақ
Темір телпек көп киіп,
Басым содан жалпақ.
Бақа, бақа, балпақ,
Көзің неге тостақ
Көрінгенге көп қарап,
Көзім содан тостақ.
Бақа, бақа, балпақ,
Аяғың неге талтақ
Су ішінде көп жүзіп
Аяғым содан талтақ

V. Қосымша деректер

қосмекенділер жорғалаушылар

VII. Оқулықпен жұмыс.
Мәтінді оқушылар тізбектеп оқиды.

VII. Дәптермен жұмыс.
1. Ауа-райын белгілеу
2. Қосмекенділердің жанындағы дөңгелекті боя

VIII. Ой толғаныс:
Деңгейлік тапсырмалар орындау.
Тест тапсырмалары

1. Уылдырық – нелердің жұмыртқасы?
а) Кесіртке мен жыланның;
ә) Балық пен бақаның.
2. Жұмбақты оқып, шешуін тап.
Асты тас, үсті тас,
Ортасында шақар бас.
а) Тасбақа;
ә) Қолтырауын.
3. Тасбақа мен қолтырауын қай жануарлар тобына жатады?
а) Жорғалаушылар;
ә) Қосмекенділер.
4. Қайсысы дұрыс?
а) Есіңде болсын! Бақа, кесіртке, жылан өсімдікке зиян келтіретін бунақденелілерді құртып, пайда келтіреді. Оларды қорғау керек;
ә) Көктемде уылдырық шашқанда балықтарды көптеп аулау керек.

Ойын «Ойланып жауап берейік»

Қосмекенділер Жорғалаушылар

Шаян жылан кесіртке бақа
қолтырауын тасбақа құрбақа

IX. Қорытынды: Жылдың қай мезгілінде болсын
жануарлар мен жәндіктерге көмек беру керек. Табиғатты қорғай білейік.

X. Мадақтау, бағалау.

Балықтар судағы шөптермен, майда жәндіктермен қоректенеді. Олар уылдырық шашу арқылы көбейеді. Үйде балықтарды арнайы ыдыс-аквариумда өсіруге болады. Біздің елімізде кездесетін балықтар – шабақ, сазан, шортан, жыланбалық, бекіре /қызылбалық/, т.б. Қызыл кітапқа енген балық түрі – бекіре /қызыл балық/. Балықтарды уылдырық шашатын кезде аулауға тыйым салады.

Қосмекенділер суда да, құрлықта да тіршілік етуге бейімделген жануарлар түрі. Қосмекенділерге құйрықсыз құрбақа мен көлбақа, тритон мен саламандра жатады. Қосмекенділердің көбісінің екі жұп аяғы бар. Олар көбінесе құрғақта, шөп арасында тіршілік етеді. Қосмекенділер көбінесе зиянкес жәндіктермен қоректенеді. Кейбір шетелдерде (Францияда) қосмекенділерді деликатес (сапалы тағам) ретінде пайдаланады. Бақаның баласы есейгенше балық сияқты суда жүреді. Қосмекенділердің екінші атауы -АМФИБИЯ

Жорғалаушылар – бауырымен жорғалап қозғалады. Жорғалаушыларға кесірткелер, жыландар, тасбақалар, қолтырауындар жатады. Барлық жорғалаушылардың терісі мүйіз қабыршықтан тұрады, ал тасбақаның арқасында қосымша сауыты (панцирь) бар. Ең көп таралғаны- кесірткелер. Кесірткелер жақсы көрумен бірге жақсы естиді. Әр аяғында 5 тырнақты саусақ бар. Көбінің ұзындығы 20см аспайды. Жыландардың аяғы жоқ. Денесін ирелеңдетіп қозғалады. Денесі ұзын көбінесе 1-2 метрдей болады. Тек Оңтүстік Америкада мекендейтін АНАКОНДА жыланының ұзындығы 10-11 метрге жетеді. Жыландар өсімдіктерге зиянды жануарларды (саршұнақ, қосаяқ, тышқан) аулап жейді. Жорғалаушылардың екінші атауы -РЕПТИЛИЯ