Просмотр содержимого документа
«Балы?тар, ?осмекенділер ж?не жор?алаушылар к?ктемгі тіршілігі »
Сабақтың тақырыбы :Балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылар көктемгі тіршілігі.
Мақсаты:Білімділік.
Оқушыларды мәтінді дұрыс әрі түсініп оқуға үйрете отырып,оларды балықтар,қосмекенділер және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігімен таныстыру.
Дамытушылық.
Білімді жаңа жағдайда қолдана білуге дағдыландыру арқылы танымдық ізденістерін,шығармашылық қабілеттерін кеңейту, ауызекі сөйлеу тілін,ойын дамыту.
Тәрбиелік.
Айналадағы дүниені қорғауға үйрете отырып, табиғаттың әсемдігін, сұлулығын түсіне білуге, жануарлар түрлерін қорғай білуге тәрбиелеу.
І. ҰЙЫМДАСТЫРУ.
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДАЙЫНДЫҚ
Қатар-қатар тізіліп
Оқушыға лайық
Орнымыздан тұрайық,
І қатар жәй отыр,
ІІ қатар сен де отыр,
ІІІ қатар тез отыр.
Үй тапсырмасын тексеру
“Үй құстарын көктемде күтіп-бағу”
Топтастыру
Үй құстары Жабайы құстар
Жұмбақтар
Терісі бар, жүні жоқ Таңдайлары тақылдап,
Жүрісі бар,ізі жоқ. Шулайтын не шалшықта
Қанаты бар,ұшпайды. Бірін-бірі мақұлдап
Су астында қыстайды.
Иір-иір ізі бар,
Құлағы жоқ,көзі бар.
Түсі суық ызғарлы,
Аузында айыр бізі бар.
Жануарлар мынадай топқа бөлінеді:
Жәндіктер
Құстар
Жануарлар
Жорғалаушылар
Балықтар
Қосмекенділер
Сүтқоректілер
Балық пен бақаның сыртқы құрлысы
Тұлға
Басы
басы
Арқа жүзбеқанаты
Көзі
тұлға
көзі
құйрығы
аузы
Алдыңғы аяғы 4 саусақ
Көкірек жүзбеқанаты
Аналь жүзбе қанаты
Артқы аяғы 5 саусақ
желбезек
Құрсақ жүзбеқанаты
ІІІ. Жаңа сабақ
Баласы суда,өзім құрлықта тұрады.
Итшабақтары суда немен,
қалай қоректенуді
балықтан үйренеді.
Бақа өсімдікке зиян
келтіретін
бунақденелермен қоректену
арқылы пайда
келтіреді.
Сондықтан оларды
қорғау керек
Олардың 4000 түрі бар.
Айырмашылығы құрлықта да, суда да тіршілік етіп,жаңбыр жауғанда ғана шығады. Бақашабақтар ересектерінен 3 есе үлкен болады.Олар есейген сайын, кішірейеді.
Бақа суды
аузымен ішпейді.
Терісі арқылы сіңіреді.
Терісі үнемі ылғалды
болып тұрады.
Казіргі кезде жер бетіндегі
омыртқалы жануарлар
саны 8 мыңға
жуық түрі бар
Жұмыртқаларын
күн көзі жақсы
қыздыратын
жерге салады.
Атмосфера ауамен өкпесі арқылы тыныс алады
Тұрқы 15-20см
Денесі бас, мойын, тұлға,
құйрық және
бес саусақты аяқтардан тұрады
Бас пен денесін мойын
жалғастырып тұрады, сол арқылы
басын жан-жаққа еркін
бұрып қарайды.
Түсі сұр немесе жасыл
Саусағында тырнақтары бар
Көпшілігі құрлықта,
суда, ағаш басында,
топырақ астында
тіршілік етеді
Балықтардың 20 000 түрі бар.
Олардың атаулары: бекіре,шортан,сазан,алабұға,
жайын,қарабалық т.б.
Олардың айырмашылығы жүзеді.Ең үлкен балық кит акуласы. Оның ұзындығы 18 м.
Қосмекенділер
Қосмекенділердің-4000 түрі бар. Жорғалаушыларға кесіртке мен жылан жатады.
Одан басқа оларға қолтырауын ,тасбақа,шаяндар да кіреді. Жыланның ашық түстілері
улы келеді. Жыланның уы тілінде емес,тісінде болады. Жыланның бауырында кішкене аяқтары болады, аяқтары қысқа болғандықтан жорғалау арқылы жүреді.Жыланның уынан ғажайып дәрілер жасалады.
Ең үлкен қолтырауынның салмағы 450кг,100 жылдан астам өмір сүреді. Ең кішкентай қолтырауынның ұзындығы1,5 метр болса,ал ең үлкендерінің ұзындығы 6 метрден асып кетеді. Қолтырауын өте жыртқыш.
Тасбақалар өте ұзақ өмір сүреді. Олардың өмірінің ұзақтығы 200-300 жылға дейін жетеді екен Тасбақаның сауытындағы сызықтар арқылы,оның неше жыл өмір сүргенін анықтауға болады.Олар өмір сүруге икемді әрі өте шыдамды болады. Олар 5 жыл бойы тамақсыз өмір сүріп, ондаған сағаттар бойы ауа жұтпай су астында жүре береді.Олардың айырмашылығы құрлықта да, суда да тіршілік етеді.