П?нні? аты: Ана тілі
Саба?ты? та?ырыбы
Абылай хан.
Ма?саты
а) Затты? санын білдіретін с?здер туралы білімдерін тияна?тау.Оларды? с?ра?тарын ме?герту ж?не с?йлем ішінен с?ра? ?ою ар?ылы таба білуді ?йрету. ?аза?ты? батыр ханы Абылай туралы м?лімет беру.
?) О?ушыларды сауатты,м?нерлі,?серлі о?у?а баулу. ?з ойларын еркін жеткізе білуге да?дыландыру. «Сатылай кешенді талдау» технологиясы бойынша тапсырмалар орындап, шы?армашылы?пен ж?мыс істеуге ы?пал ету, ойлау шеберлігі мен с?йлеу м?дениетін дамыту. Топпен ж?мыс істеу ар?ылы к?шбасшылы? ?абілеттерін аны?тау.
б) Ел бірлігін ту еткен Абылай ерлігін ?лгі ете отырып, ауыз біршілікке, елін с?юге, парасатты болу?а т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас саба?.
Саба?та пайдаланатын к?рнекті- ??ралдар: о?улы?, слайд, интерактивті та?та. Абылай ханны? суреті, орамал, с?ра?тар, стикерлер.
К?тілетін н?тиже
Ел бірлігін ту еткен Абылай хан ерлігі мен батыр бабаларды? ?а?арман ерлігі туралы ма?л?мат алып, ?зіндік ойын орта? пікірге то?ыстыра біледі, ?рекетті сыни ба?алауды ?йренеді: с?йлеу м?нері ?алыптасады: с?хбат ар?ылы кері байланысты ?йренеді.
М??алімні? іс-?рекеті
О?ушыны? іс-?рекеті
Психологиялы? дайынды?
Топ?а б?ліну:
Психологиялы? дайынды?
Біз ба?ытты баламыз,
??стай ?анат ?а?амыз.
Д?ниені аралап,
О?ып білім аламыз.
(С?з таптарыны? с?ра?тары ар?ылы топ?а б?лу)
І – топ: Зат есім
ІІ – топ : Етістік
ІІ І – топ: Сын есім
І? – топ: Сан есім
(Топты? атына байланысты ережені с?рау ар?ылы топ басшы сайлау, мысалдар келтіру.)
О?ушылар ше?берде жиналып,м??аліммен бірге б?гінгі саба??а с?ттілік тілейді.
Топ?а б?лінеді:
?ызы?ушылы?ты ояту
?йымдастыру кезе?і:
О?ушылармен с?лемдесу, т?гендеу, саба??а ?зірлігін тексеру,о?у ??ралдарын дайындау.
1-топ: Алфавитте неше ?ріп, неше дыбыс бар?
2- топ: Дыбыстар нешеге б?лінеді?
3-топ: Дауысты дыбыстар нешеге б?лінеді?
4-топ: Дауыссыз дыбыстар нешеге б?лінеді.
Жа?а саба??а деген ?ызы?ушылы?тары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.
-42 ?ріп, 37 дыбыс, 2 та?ба, 3 ?осарлы дыбыс
-Дауысты ж?не дауыссыз болып 2-ге б?лінеді.
-Жуан ж?не жі?ішке болып 2-ге б?лінеді.
-?я?, ?нді, ?ата? болып 3-ке б?лінеді.
Ма?ынаны тану
Жа?а саба?.
К?нні? жадын жазу. К?ркем жазу с?ті.К?ркем жазу?а Ж ?ріпін алып жатты?амыз.( д?рыс ?стау мен д?рыс отыру ескертіледі).
141-жатты?у.
1.Мереке к?ндерін есте са?та?дар.
2.?ызылмен жазыл?ан с?здерге с?ра? ?ойы?дар.
3.Нешінші? с?ра?ына жауап беретін с?здер мен ай аттарын білдіретін с?здерді жазы?дар.
Мереке к?ндері.
1-2 ?а?тар – Жа?а жыл
8-наурыз-Халы?аралы? ?йелдер к?ні
22-наурыз- Наурыз мейрамы.
1-мамыр-?аза?стан хал?ыны? бірлігі к?ні.
9-мамыр- Же?іс к?ні.
30-тамыз-?аза?сан Республикаыны? Конситутциясы к?ні.
16-желто?сан- Т?уелсіздік к?ні.
(Балалар та?тада орындайды)
Бірінші, екінші ?а?тар, сегізінші наурыз,жиырма екінші наурыз, бірінші мамар, то?ызыншы мамар, отызыншы тамыз, он алтыншы желто?сан.
Топты? ж?мыс.
- «Орамал тастама?» ойыны. ?лтты? ??ндылы?тарды дамытуды? тиімді жолы.
( Орамалды? бір ?шында?ы ?ала?ан с?зді шешіп алып, келесі топ?а тастайды)
О?ушылар с?здерге фонологиялы? талдау жасайды.
1-топ 2-топ 3-топ 4-топ.
Алма алды ?ызыл т?рт
1-топ: -Б?л с?з айтылу, жасалу, жазылу жолдарына ?арай жуан буынды с?з. Себебі, с?зді? ??рамында?ы дауысты дыбыстар жуан дауыстылар.
-Ал-ма болып екі буын?а б?лінеді. Себебі, с?з ??рамында екі дауысты дыбыс бар. -ал буыны т?йы? буын.
-Себебі, буын дауытсы дыбыстан басталып, дауыссыз дыбыс?а ая?талып т?р.
Ал, -ма буыны ашы? буын.Себебі, буын дауыссыз дыбыстан басталып, дауысты дыбыс?а ая?талып т?р.
-Б?л с?з ал- ма болып бір жа?дайда тасмалданады.Себебі, с?з екі буыннан т?р.
2-топ: -Б?л с?з айтылу, жасалу, жазылу жолдарына ?арай жуан буынды с?з. Себебі, с?зді? ??рамында?ы дауысты дыбыстар жуан дауыстылар.
-Ал-ды болып екі буын?а б?лінеді. Себебі, с?з ??рамында екі дауысты дыбыс бар. -ал буыны т?йы? буын.
-Себебі, буын дауытсы дыбыстан басталып, дауыссыз дыбыс?а ая?талып т?р.
Ал, -ды буыны ашы? буын.Себебі, буын дауыссыз дыбыстан басталып, дауысты дыбыс?а ая?талып т?р.
-Б?л с?з ал- ды болып бір жа?дайда тасмалданады.Себебі, с?з екі буыннан т?р.
3-топ: -Б?л с?з айтылу, жасалу, жазылу жолдарына ?арай жуан буынды с?з. Себебі, с?зді? ??рамында?ы дауысты дыбыстар жуан дауыстылар.
-?ы-зыл болып екі буын?а б?лінеді. Себебі, с?з ??рамында екі дауысты дыбыс бар. -?ы буыны ашы? буын.
-Себебі, буын дауыссыз дыбыстан басталып, дауысты дыбыс?а ая?талып т?р.
Ал, -зыл буыны бітеу буын.Себебі, буын дауыссыз дыбыстан басталып, дауыссыз дыбыс?а ая?талып т?р.
-Б?л с?з ?ы-зыл болып бір жа?дайда тасмалданады.Себебі, с?з екі буыннан т?р.
4-топ: -Б?л с?з айтылу, жасалу, жазылу жолдарына ?арай жуан буынды с?з. Себебі, с?зді? ??рамында?ы дауысты дыбыс жуан дауысты. - Буын?а б?лінбейді. Себебі, с?з ??рамында бір дауысты дыбыс бар. - Б?л с?з тасмалданбайды.
2. Адас?ан с?здерден д?рыс с?йлем ??рап жазу.
Т?рт ?ызыл алма алды.
М?тінмен ж?мыс:
Б?гін біз сендермен балалар Абылай хан туралы о?ып танысамыз. Ол кісіні? ерліктері мен елді бас?ару ж?мысында жеткен жетістіктерімен танысып, білетін боламыз.
Абылай хан (1711-1781) ?аза? Ордасыны? ханы, ?аза? мемлекетіні? тарихында?ы аса к?рнекті мемлекет ?айраткері, ар?ы тегі Жошы хан. Абылай- Ж??гір ханны? бесінші ?рпа?ы.
Азан ша?ырып ?ой?ан аты - ?білм?нс?р. Т?ркістан ?аласында д?ниеге келген. «А?табан ш?бырынды» жылдарынды жетім ?алып,?йсін Т?ле биді? ?олына келеді. Аш-жала?ашты?тан ж?деген ??іне,?сіп кеткен шашына ?арап Т?ле би о?ан «Сабала?» ат ?ойып,т?йесін ба?тырады. Б?л, Ш.У?лихановты? айтуына с?йенсек, Абылайды? 13 жасар кезі болса керек.
Абылай жиырма жасында ?ан майданында ерлігімен таныл?ан. ?лкен ?кесіні? аруа?ын ша?ырып, жау?а Абылайлап ат ?ой?ан ?білманс?р же?істі ?рыстан со?, Орта ж?зді? с?лтаны деп танылып,?аза? даласында?ы е? беделді ?міршілерді? біріне айналады.Б?дан со??ы жерде ?білм?нс?р есімі ?мытылып, Абылай атанады.
Сергіту с?ті
«Мен ?аза?пын»
Ой сергітеді, шарша?андары басылады.
Ой то?аныс
О?улы?пен ж?мыс.
-М?нерлеп о?ып беру.
Абылай хан ?аза? хандарыны? арасында Абылайды? орны ерекше. Абылай хан ?аза? еліні? т?уелсіз мемлекет болуы жолында к?п е?бек сі?ірген. Ол Т?ле, ?азыбек.?йтеке сынды билерді? а?ылына ж?гінген. ?абанбай,Б?генбай,Ж?нібек,Наурызбай сынды батыр бабаларды? ?а?арман ерлігіне с?йенген. Болаша? ісіне солардан ба?ыт алып отыр?ын.
-Мазм?нын т?сіндіру.
-М?тінді о?ушылыр?а тізбектей о?ыту.
Ма?алдарды талдау.
Ма?алдар.
1.Жер таусыз болмайды,
Халы? хансыз болмайды.
2.Ханда ?ыры? кісіні? а?ылы бар.
Жа?а саба?ты пысы?тау
«Ерді? сыншысы елі» с?йлеміндегі дыбыстар?а математикалы? т?сілмен мінездеме беру.
(?ш о?ушы та?тада орындайды)
1-о?ушы:
Шешуі: Ерді? сыншысы елі =15О=
7 (2е, 2і, 3ы) дауысты О
8 (р, д, ?, 2с, н, ш, л) дауыссыз О :
Себебі, б?л дыбыстарды айт?анда, ?кпеден шы??ан ауа ауыз ?уысында ешбір кедергіге ?шырамай, ауа еркін шы?алы.
Себебі, б?л дыбыстарды айт?анда, ?кпеден шы??ан ауа ауыз ?уысында т?рлі кедергілерге ?шырып, ауа ?ысылып шы?ады.
2-о?ушы:
Тілді? ?атысына ?арай:
7? = 3 (3ы) жуан ? ;
4 (2е, 2і) жі?ішке?
Себебі, б?л дыбыстарды айт?анда, тілді? ?шы с?л арт?а ?арай тартылып, ?сті с?л д??естенеді.
Себебі, б?л дыбыстарды айт?анда, тілді? ?шы с?л ілгері ?арай созылып, ?сті с?л т?мендейді.
3-о?ушы:
? ?н мен салдырды? ?атысына ?арай:
3 (2 с, ш) ?ата? ? + 1 (д) ?я?
8 ? =
4 (р, л, н, ?) ?нді ?
Себебі, ?ата? дауыссыздар тек ?ана салдырдан т?рады;
Себебі, ?я? дауыссыздарда ?ннен г?рі салдыр басым;
Себебі, ?нді дауыссыздарда салдырдан г?рі ?н басым.
О?ушылар та?тада орындайды
Бекіту кезе?і
Семантикалы? карта
Аттары
Би
Хан
Батыр
1
Т?ле би
+
2
?абанбай
+
3
Ж?нібек
+
4
Абылай
+
5
?азыбек
+
6
Б?генбай
+
7
?йтеке
+
8
Наурызбай
+
Жеке ж?мыс
Саба?ты ?орыту.
- Балалар, ?ткен жылы ?аза? ханды?ыны? 550 жылды?ы Республика к?лемінде тойланды. Б?л 550 жылды? мерей той ?аза? жерінде елімізді? кешегісін еске алу ма?сатында тойлап отыр. Сонды?тан, хандар туралы біліп ж?ргендері? д?рыс.
Ба?алау
О?ушы білімі мен белсенділігін ба?алау.
?йге тапсырма беру
??гімені м?нерлеп о?у. Т?сінік айту?а дайындалу. Ма?алды жаттау.
К?нделіктеріне жазу
Кері байланыс
Стикерлерді ?зі ?ала?ан н?с?а?а жабыстырады