Просмотр содержимого документа
«Қаламның шығу тарихы мен қолданылуы»
Мазмұны:
1.Абстракт.
2.Кіріспе.
3.Зерттеу бөлімі.
Теориялық бөлім
3.1.Қаламның шығу тарихы3.2.Ласло Биро мәңгілік қауырсын3.3.Қаламның түрлері3.4.Қаламның пайдасы мен зияны
3.1.Қаламның шығу тарихы
3.2.Ласло Биро мәңгілік қауырсын
3.3.Қаламның түрлері
3.4.Қаламның пайдасы мен зияны
Практикалық бөлім.3.5. Қалам қалай жасалады?
Практикалық бөлім.3.5. Қалам қалай жасалады?
3.6.Қаламнан жасалатын заттар
3.6.Қаламнан жасалатын заттар
3.7.Қалам туралы әзілдер, ертегілер, өтірік өлеңдер, жұмбақтар, суреттер, өлеңдер (оқушы шығармашылығынан)
4. Қорытынды
5. Пайдаланған әдебиеттер тізімі
6. Аннотация
7. Жетекшінің пікірі
Зерттеу жұмысының мақсаты:Қаламдардың қалай, қашан пайда болғанын және тұрмыстағы қажеттілігін білу. Қалам түрлерін зерттеу арқылы, көпшілікке насихаттау, материалдар
(коллекциялар) жинақтау.
Зерттеудің міндеттері: 1 . Қаламның шығу тарихын зерттеу2. Қалам түрлерін анықтау3. Қаламды қолға дұрыс ұстаудың маңыздылығын білу4. Қаламдардың адамға пайдасы мен зиянын ажыратып анықтау.
Қойылған міндеттерді шешудің әдістері:
Теориялық зерттеу
Тәжірибе жасау
Бақылау әдісі
Салыстыру
Сызба
Зерттеудің нәтижесі мен қорытындысы:Жұмысты жазу барысында ең алғаш пайда болған қаламдар мен қазіргі кездегі қаламдардың артықшылығын, пайдасымен зиянын зерттеп, сияны киімге төгіп алған жағдайда не істеу керектігі жайлы ақыл - кеңестер берілді.Зерттеуге қажетті құрал - жабдықтар:Ғаламтор желісі, өмірлік тәжірибе , ақпарат құралдары.
Зерттеу жұмысының нысаны:Қазіргі кездегі қолданыста жүрген қаламдар түрлерін анықтау, салыстыра отырып зерттеу.
Зерттеу жаңалығы:
Қалам туралы аңыздармен, әзіл әңгімелермен, бейне жаңалықтармен таныстым.
Қалам түрлерінен коллекциялар жинақтадым.
Қаламнан әр түрлі заттар жасауға болатындығын білдім
Қаламды түрлі бағалы заттардан қалай жасауға болатындығын үйрендім
Қалам туралы мен білмейтін көптеген жаңа ақпараттармен таныстым
Қалам туралы өз шығармашылығымды жинақтадым. (эссе, өлеңдер, суреттер, мақал-мәтелдер, аңыз әңгімелер, жұмбақтар)
Кіріспе
Б.з.д. шамамен 1300 жылы римдіктер балауыз қолданды. Балауыз арқылы жазатын құрал «стилус» деп аталады. Ал қытайлықтар бұл кезде қола стилустарды қолданды. Б.з.д. 600-1800 жылдары қаздың қауырсыны қолданылды. Қауырсын рекордты түрде XVIIІ ғасырға дейін өмір сүрді.
Қазіргі кезде Қаламсапты таңдар кезде оның тек әдемілігіне ғана қарамай қолға ұстағанға ыңғайлысын, сиясының түсіне, қою немесе сұйықтығына да қарап алу керек.Шарикті қаламсаптар оның жуандау немесе жіңішке жазатынына қарай ерекшеленеді.
Аты-жөні:
Атқарған қызметі:
Ласло Биро
Туған күні, айы, жылы:
Журналист, ғалым
Туған жері:
29 қыркүйек 1899 жыл
Елі:
Будапешт, Венгрия
Қайтқан күні:
Венгрия
24 қараша 1985 ж (86ж)
Қаламның шығу тарихы
Бұрынғы кезде жазу құралдары қауырсыннан басталмаған еді. Ең
бірінші 4000 жыл бұрын дымқыл саздан жасалған тақтайшаға ағаш
таяқшамен қырып жазған. Одан кейін Римде балауызға жазуды ойлап
тапқан. Бұл әдіс 18 ғасырға дейін қолданылған. 19 ғасыр соңында темір
қауырсындар пайда болды. 1884 жылы Левис Эдсон Ватерман сия
арқылы жазылатын қаламсап ойлап тапты. Ideal ре n компаниясын
ашып қалам сатуды бастаған. 1943 жылы Ласло Биро шарикті қаламсап
ойлап тапқан яғни қауырсынды бос айналатын шармен алмастырған.
Қаламның құрлымын жақсартып сатылымға шығарған. Бұл
қаламсапты естіген АҚШ –тың қорғаныс министрі қаладағы американдық
ұшқыштарға шығаруға бұйрық берген. Өйткені ұшқыштар үшін бұндай
қаламсаптар ыңғайлы болған. Және ең бірінші сатып алушы ұшқыштар
болған екен. 1953 жылы француздық ғалым Марсель Бич шарлы өзегі бар,
Бір қолданбалы қаламсап шығаруға қаражат енгізген. Қалам бағасының
соншалықты түскені барлығына қол жетімді болды. Сосын үстелімізге де
түсіп, таптырмайтын затқа айналды.
Қаламның шығу жылдары
№
Жылдары
1
Түрі
4000 жыл бұрын
2
Дымқыл саздан жасалған тақтайшаға ағаш таяқшамен қырып жазу
Б.з.д. шамамен 1300 жыл
3
4
Б.з.д. 600-1800 жылдар
Стилус
Қаздың қауырсыны
1790 жыл
5
Қаламға арналған гриель
1803 жыл
6
Қаламсапқа арналған қауырсын
1884 жыл
7
8
1888 жыл
Левис Эдсон Ватермен сия құюға болатын қаламсап
Джон Лоуд АҚШ-та шарикті қаламсап
1943жыл
9
Ласло Биро шарикті қалам
2013 жыл
10
11
Recorder
2012 жыл
2011 жыл
Lernstift
12
3D-принтері қаламсап
2010 жыл
13
Құран оқитын қаламсап
2009 жыл
14
Сенсорлы қаламсап
2012 жыл
Зерек қалам
Тестке арналған қалам
Қаламсап дегеніміз- біздің күнделікті өмірімізде қолданып жүрген жазу құралы. Ойлап қарасаңыз қаламсапсыз өмір өте қиын болар еді. Мысалы біз құстың қауырсынымен әлі күнге дейін жазатын болсақ маңызды құжат жазу кезінде сияны төгіп алуымыз мүмкін. Сондықтан қаламсапты ойлап тапқан адамдарға үлкен алғыс айтуымыз қажет.
Қаламсап екіге бөлінеді.
Сиясын толтыруға болатын қаламсап.
Жай қаламсап
Аудармалары : Қазақша-қалам
Аудармалары : Қазақша-қалам
Ағылшынша: penОрысша: ручка
Ағылшынша: penОрысша: ручка
Ағылшынша: pen
Орысша: ручка
1
Асыл тастардан
жасалған
бағалы
қаламдар
Шарикті
қаламсап
2
4
Қауырсынды
қалам
Тестке арналған
қаламсап
3
Жадында сақтайтын
флешкалы қалам
(Қолжазбаны
электронды
түрге айналдыратын
қаламсап)
13
Зерек қалам
Қаламсаптың
түрлері
5
Recorder
"Lernstift" ағылшын
фирмасы қағаздағы
қателікті табуға
арналған қаламсап
12
Сенсорлы
қаламсап
6
Құран оқитын
қаламсап
3D-принтері
қаламсап
Сия толтырып
отыратын
қаламсап
8
Жуан
Жіңішке
10
9
7
11
Тестке арналған қаламсап
Тестке арналған қаламсап. 11 сынып оқушыларына арналған қаламсап деп атауға да болады. Өйткені жауап парағындағы дөңгелектерге тигізсең сыртына шығармай, толық бояп береді. Тест тапсыру барысында уақытты үнемдейтін өте ыңғайлы және тиімді қаламсап.
Шарикті қаламсап.
Бүгінде жазудың кең таралған құралы шарикті қаламсап. Ол өте қолайлы және жеңіл. Шарикті қаламсаптыСабақ барысында қаламсапты ашып, шашпау керек.
Қауырсынды
қаламсап.
Б.з.д 600-1800 жылдары адамзат сияға батырылатын кұc қауырсынымен жазуды ойлап тапты. Ағылшынның "pen" сөзі латынша "penna" құс қауырсыны деген сөзден шыққан. Құс қауырсындары 18-ғасырға дейін рекордтық қолданыста болған.
Асыл тастардан жасалған бағалы қаламдар
Асыл тастардан жасалған қалам өте бағалы қаламға жатады
Дизайнерлер жазған-сызғаныңызды жадында сақтайтын қасиетке ие қаламсап ойлап тапты.Recorderдеп аталатын қаламды 7 ғалым бірігіп, жоғары технологияның мүмкіндіктерін пайдаланып жасап шықты.
Recorder-дің ерекшелігі, қағазға жазған жазбаңызды арнайы орнатылған лазерлі жадқа сақтап отырады. Ал сақталған жазбаны Bluetooth-дің көмегімен компьютеріңізге жібере аласыз. Жазу құралының ерекше жүйесі тіпті қателерді де тексереді.
Әзірге эксперимент ретінде шығарылған қаламның ағылшын тіліне арналған нұсқасы ғана бар.
"Lernstift"ағылшын фирмасы қағаздағы қателікті табуға арналған қаламсап
"Lernstift"қателікті табуға арналған қалам жастарға арналып шығарылған. Әсіресе жазуды енді үйреніп келе жатқан мектеп оқушыларына ыңғайлы қалам болып есептеледі. Қазіргі таңда қалам әліде жаңартылуда.
Қаламның зияны мен пайдасы(түріне қарай)
Жуан қалам
Жіңішке қалам
Сия толтырып отыратын қаламсап
Бұл қаламсапты ең алғаш рет 1884 жылы Левис Эдсон Ватерман ойлап тауып, "Ideal Pen" компаниясын ашады. Осылай ол сияға толтырылатын қауырсынды қаламсаптарды сатуды бастады.
3D-принтері қаламсап түрінде көлемді нысандарды суретке салуға мүмкіндік береді
3 Doodler — бұл қаламсап түрінде орындалған, ең нағыз 3D-принтері.
Хат жазу үшін стандартты 3-миллиметрлік пластикалық шыбықтар пайдаланылады.
Қаламсаптың салмағы 200 граммнан кем, Кикстартерге алдын ала тапсырыс беру 75 долларға жетеді (жеткізілім жинақтамасына пластикалық шыбықтың екі жиынтығы енеді).
- 3D- принтерлі қаламсап түрінде көлемді нысандарды
суретке салуға мүмкіндік береді. Бұл қаламсап тек қолмен жазу ғана емес сайттарда пайдалануға болады.
Құран оқитын қаламсап
Қазіргі заман техниканың дамыған заманы. Оған мысал, Құран Кәрім кітабын оқитын қалам. Бұл құралды Құран сүрелеріне тигізсеңіз болды арабша мәнерлеп айтып береді.Тағы тамсандырғаны,аударма қызметінде атқара алады екен. Қазақша,ағылшынша,ұйғырша,орысша,өзбекше т.б тілдерді қамтиды. Бұл дегеніміз Құран үйренушілерге таптырмайтын құрал екені даусыз. Осындай пайдалы дүние жасайтын адамдарға Аллаһ разы болсын дегім келеді.
Сенсорлы қалам
Жаңа технологияның бірісенсорлы қалам.Бұл қалам ұялы телефон мен планшеттерге арналған. Сенсорлы қаламмен жұмыс істеу өте оңай. Күнделікті қолданып жүрген қаламсаптан айырмашылығы жазуларды электронды түрде телефонға енгізіп, жазғандарды сақтап қоюға да болады.
«Зерек» сөйлейтін қалам
«Зерек» атты сөйлейтін қаламның ерекшелігі неде? Бұл қаламның ерекшелігі заманауи технология болып табылады. 2-3, 4-5 және 6-7 жастағы балаларға арналған жеке-жеке суретті кітапшаларды пайдалана отырып, қаламды оған тигізу арқылы баланың айналамен таныстығы, ортаны танып білуі басталады. баланың қызығушылығын арттырып, ойлау, көру, түсіну, сөйлеу, сурет салу қабілеттерін дамытады.
Бүгінде көптеген адамдар қалам алып қағаз бетіне жазудан бас тартып жатады. Себебі, ара-тұра кездесіп тұратын қателіктер қаламсап иесін бей-жай қалдырмасы сөзсіз. Оның үстіне үстел үстіндегі заманауи технология өзіне еріксіз тартып, бүкіл қателіктеріңіздің ізін суытып, бар жағдайды жасауға тырысқан.
Егер сіздің қаламыңыздың сиясы
таусылып қалатын болса, оны лақтырмай
Көрмелік заттар және әртүрлі макеттер
Жасап жаратыңыз.Мен осы жаба барысында түрлі заттардың
макетін жасауды үйрендім.Келесі көріністе қаламнан жасалған
макет туындылары.
Практикалық бөлім.Қалам қалай жасалады?
Күнделікті өмірде, мектепте жиі қолданылатын қаламның қалай жасалатынын білгіңіз келеме?
1) Қалам жасау үшін қажет болған ағаш.
2) Ағаштың бетіне жолдар ашылып, арнайы желім жағылады.
3) Әр бір жолдарға қаламның ұштары орналастырылады.
4) Жолдар жабылатындай етіліп үстіңгі жағы да ағашпен жабылады.
5) Екі ағаш бір-біріне тығыздалып жабыстырылады.
6) Ыстық жерде құрғатылады.
7-8) Қаламдарды арнайы түрде кесіп алу процедурасы жасалады.
Міне қаламыңыз дайын!
Қалам туралы әзілдер:
Қаламсап
Сыныпта диктант жазып жатқан оқушылардың бірінің қаламсабының сиясы таусылып қалса керек, қасындағы досынан ақырын ғана:-Қаламсабым жазбай қалды, ұштағышыңды бере тұршы,-депті.
Қаламсап
Сабаққа Айбек келді. Диктант жазып жатқан кезде қаламының сиясы бітіп қалды.Апайы неге жазбай отырсың дегенде, қаламсабымның бинзині бітіп қалды депті
Қалам туралы жұмбақтар:
Қаралаяқ ат міндім қаздаңдатып,
Су ішпесе жүрмейді қырсау тартып,
Бір аяғын шалшыққа малып алып,
Тар көшеге салдым табандатып.
Қалам
Жаны жоқ қаршыға қолға қонар,
Жем алып қиын жерден аузы толар,
Мен өзім қаршығамнан баһра алдым,
Шешуі осы сөздің қиын болар.
Қалам
Ат міндім қарала аяқ қаздақтатып,
Жүргенде жол салады табандатып.
Қалам
Астында төсегі бар салған тағы,
Адамша сөз сөйлейді тілі жоқ,жағы,
Теңізден салған жолы сайрап жатыр,
Мүдірмей ойлап тапшы мұны-дағы.
Қалам
Бір басты,екі тілді бір мақұлық,
Жүреді айдалада ырғатылып,
Менсініп ешбір жанмен тілдеспейді,
Өзінің сөйлеспесе досты барып.
Жиһанда қанша ділмар болсаң-дағы
Тұрасың сөйлесе алмай болып ғарып,
Онымен тілдесе алсаң сөз шығарып,
Кісіге пайдасы көп,залалы жоқ,
Дос болсаң бар мұқтажың бітер анық.
Қалам
Ойларынды аңсаған,Асыл сөздi ақ алаңға,Түсiруден шаршаған,Мен емеспiн әмәнда.(Қалам)
Тiл жоқ өзiнде,Сөзi бар iзiнде.(Қаламсап)Денесi бар шыбықтан,Темiр тұмсық құдықтан,Сусын алып iшедi,Ойы iз боп түседi.(Қаламсап)
ҚАУЫРСЫН ҚАЛАМ,АҒАШ ҚАЛАМСАП ЖӘНЕ БОЛАТ ҚАЛАМҰШ ТУРАЛЫ ЕРТЕГІ
Ақ қаз су жағасында мамырлай жайылып жүр ед i, құлағына шаң - шұң кер i скен дауыс ест i лд i. Дауыс шыққан жаққа мойын созып қараса , о , ғаламат , кәд i мг i ағаш қаламсап пен болат қаламұш ! Екеу i терезен i ң алдына шығып алып , б i р i не - б i р i к i ж i н i п , салғыласып тұр .
– Мен i ң пайдам адамға сенен гөр i он есе артық тиед i. Мен оның көң i лдег i с i н қағазға айнытпай жазып берет i н қолғанатымын . Менс i з сен түкке де аспайсың , – дейд i Қаламұш ш i ңк i лдек ж i ң i шке үнмен .
– Мен болмасам , сия сауыттың i ш i не күмп ет i п , батып кетер ед i ң , болмаса иеңн i ң қолын былғап , сөг i с ест i п жатар ед i ң , – дейд i Қаламсап оған дау айтып .
Ақ қаз бұл сөздерд i ест i п , өз - өз i нен мырс ет i п күл i п ж i берд i. Содан соң мойнын одан бетер созыңқырап:
– Неге? – деп үрпиiстi Қаламсап пен Қаламұш. Ақ қаздың бұған ашуы келiп кеттi де:
– Мен болмасам, сендер дүниеге келмес едiңдер. Бүйтiп таласып тұрмас едiңдер. Мен сендердiң аталарың болам! Сендер, екеуiң де менiң қауырсынымнан жаралғансыңдар! – дедi Ақ қаз.
– Қайтiп?
– Бiлмесеңдер, тыңдаңдар әулекiленбей, – деп, Ақ қаз әңгiмесiн шұбырта жөнелдi. – Адам бiр кезде менiң қауырсынымды ұштап, ұшын екi айырық қып үшкiрлеп, жазуды сонымен жазатын едi. Оны қауырсын қалам деп атайтын. Арада талай заман өттi. Жер бетiнде жазу бiлетiн адамның саны көбейдi де, қаздың қауырсыны оларға жетпейтiн болды. Содан соң адам ағаштан қаламсап жасап, оған қаз қауырсынынан қаламұш тiлiп орнататын амал тапты. Бұлай еткенде бiр қауырсын талай адамның пайдалануына жарайтын едi.
Арада тағы да көп-көп жылдар өттi. Жазу бiлетiндер бұрынғыдан да молайды. Қаздың қауырсынына мұқтаждық арта түстi. Сонан соң адам әрi толғанып, берi тол-ғанып мына сенi, болат Қаламұшты ойлап тапты. Екеуiңнiң дүниеге келу тарихтарың, қысқартып айт-қанда, мiне, осындай, – деп, Ақ қаз сөзiн түйдi.
Ағаш Қаламсап пен болат Қаламұш бұл жайды бұрын-соңды естiмегендiктен, екеуi бiр-бiрiне таңырқаса қарасып тұрып қалды.
Қорытынды:
Қазіргі заманда ақпараттық дамыған заман болғандықтан да, көпшілік адамдар компьютер, ноутбук сияқты электронды құралдарға сүйеніп алып, сауатсыздыққа жол беруде. Оның зияны: біріншіден – жазудың бұзылуына зиянын тигізсе, екіншіден – адамды жалқаулыққа, еріншектікке, шынайы архивті материалдардың жинақталмауына тәрбиелейді. Адам өзінің ішкі жан дүниесінен шыққан, ойында сауатты, әдемі әріптермен қағаз бетіне шынайы жазып түсіруден артық ештеңе жоқ.
Сондықтанда жұмысымды қорытындылай келе, ішкі ойымыз бен сырымызды жеткізетін, хат танытып, оқыта білген бұл қаламның адамзат үшін маңызы зор екендігіне жобам барысында көз жеткіздім.