?дістемелік баяндама

Ша?ын жина?ты мектептерді? бастауыш сыныптарында

а?паратты?-коммуникативтік технологияларды ?олдану тиімділігі.

Темиргалиева Мендигуль М?ханбетжановна

Сатыбалды ожббм, Казталов ауданы.

аннотация : б?л ма?алада ша?ын жина?ты мектептерді? бастауыш сыныптарында АКТ –ны пайдалану тиімділігі туралы баяндалады.

Т?йінс?з: аудио-видео ??ралдар, копьютер, интерактивті та?та, интернет,компьютер,электронды? о?улы?тар,инновациялы? кешен.

Б?гінгі та?да білім беруді? ?р т?рлі н?с?ада?ы мазм?ны, ??рылымы, ?ылым?а ж?не т?жірибеге негізделген жа?а идеялар, жа?а технологиялар бар. Сонды?тан ?р т?рлі о?ыту технологияларын о?у мазм?ны мен о?ушыларды? жас ж?не психологиялы? ерекшеліктеріне орай та?дап, т?жірибеде сынап ?арауды? ма?ызы зор.
Инновациялы? білім беру ??ралдарына:
*аудио-видео ??ралдар
*компьютер
*интерактивті та?та
*интернет
*компьютер – мультимедaялы? ??рал
*электронды? о?улы?тар мен о?у-?дістемелік кешен, инновациялы? сайт ж?не та?ы бас?алары жатады. Б?ны бір с?збен айт?анда- о?у ?рдісінде немесе саба?тарда а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды пайдалану деп атау?а болады.
А?паратты?-коммуникациялы? технологияны б?секеге ?абілетті ?лтты? білім беру ж?йесін дамыту?а ж?не оны? м?мкіндіктерін ?лемдік білімдік орта?а енудегі саба?тасты??а ?олдану- негізгі м?нге ие болып отыр. Сонды?тан о?ытуды? а?паратты?-коммуникациялы? технологиясы-білімді жа?аша беру м?мкіндіктерін жасау, білімді ?абылдау, білім сапасын ба?алауы, о?у т?рбиесі ?рдісінде о?ушыны? жеке т?л?асын жан-жа?ты ?алыптастыру ?шін бойында а?паратты? м?дениетті, сауатты адам-а?паратты? ?ажет кезін сезіну, оны табу, ба?алау ж?не тиімді ?олдану ?абілетін арттыру керек. Осы?ан орай а?паратты? заманда ?мір с?ретін адам ?зін-?зі шектей білетін негізгі нормалар мен ережелерді игеруі тиіс.[1]

«?анша білсе?, ізден та?ы, та?ы да, білікті адам жетер тілек, ба?ына» деген ??лама Баласа??нны? с?здерін ?р педагог басшылы??а алса,н?р ?стіне н?р.

?лы педагог К.Д. Ушинский: «М??алім- білімін ?здіксіз к?теріп отыр?анда ?ана м??алім, ал о?уды, іздеуді то?татса, м??алімділігі де жойылады» -деген болатын. Сонды?тан ?р бір м??алім к?нделікті саба?ына ?мір талабына сай дайындалып а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды ке?інен пайдалануы тиіс. Ол заман талабы.

?аза?стан Республикасыны? «Білім» туралы За?ыны? 8-бабында «Білім беру ж?йесіні? басты міндеттеріні? бірі – о?ытуды? жа?а технологияларын енгізу, білім беруді а?параттандыру, халы?аралы? ?аламды? коммуникациялы? желілерге шы?у» деп атап к?рсеткен. Сонды?тан, ?азіргі даму кезе?і білім беру ж?йесіні? алдында о?ыту ?рдісін технологияландыру м?селесін ?ойып отыр.[2]
О?у процесінде о?ытуды? а?паратты?-коммуникациялы? технологияларын тиімді пайдалану ж?не ?олдану айтарлы?тай о? т?жірибе беріп отыр. Атап айтса?, о?ушыларды? ?з бетімен ізденісі, п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, шы?армашылы?ын дамыту?а, о?у ?ызметіні? м?дениетін ?алыптастыру?а, дербес ж?мыстарын ?йымдастыру?а ерекше ?олайлы жа?дай ту?ызып отыр.
Білім – болаша? ба?дары, кез-келген о?у орынны? басты міндеттеріні? бірі – жеке т?л?аны? ??зіреттілігін дамыту. А?паратты? ??зыреттілік – б?л жеке т?л?аны? ?рт?рлі а?паратты ?абылдау, табу, са?тау, оны ж?зеге асыру ж?не а?паратты? – коммуникациялы? технологияны? м?мкіндіктерін жан-жа?ты ?олдану ?абілеті. Ол – о?у н?тижесінде ?згермелі жа?дайда ме?герген білім, білік, да?дыны т?жірибеде ?олдана алу ?абілеті болып табылатын жа?а сапа.
Білім беру ж?йесін а?параттандыру мен а?паратты?- коммуникациялы? технологияны о?у-т?рбие ?рдісінде пайдалану- о?ушыны? ?ызы?ушылы?ын арттырып, шы?армашылы? шабытын шы?дап, ?ылыми к?з?арасын ?алыптастырады [3].

А?паратты? технологияларды педогогикалы? т?р?ыдан д?рыс пайдалана білу о?ушыны? саба??а деген ?ызы?ушылы?ы артып, саба??а деген ынтасы оянады, ?з бетімен ж?мыс істеуге, дебат ?йымдатыру?а, проблемалы? с?ра?тар?а жауап беруге, ?мірмен байланыстыру?а еркін де ке? м?мкіндік береді.
Ал, м??алім ?шін ма?ызы тіптен зор, а?паратты?-коммуникативтік технологияларды ?олдану ар?ылы м??алім ?здіксіз ізденіс ?стінде ж?реді, жеке т?л?аны ?алыптастыруда?ы жауапкершілігі артады, инновациялы? технологияларды ?олдану іскерлігі, ?діс- т?сілі артады, жас мамандарды? ?ызы?ушылы?ын туындатады, интернетке кіру ж?йесі ар?ылы ?лемдік де?гейде іс - т?жірибе алмасуды ?алыптастырады ж?не о?ытуды? т?рлі ?діс т?сілдерін игеруге ?олы жетеді, саба?ты ?ызы?ты, ж?йелі т?рлендіріп ?ткізуге машы?танады.
А?паратты?- коммуникациялы? технологияларды пайдалану ар?ылы білім беру-жа?а заман?ы білім сапасыныа ?ол жеткізуге о? ы?палын берері с?зсіз.
«?азіргі заманда жастар?а а?паратты? технологиямен байланысты ?лемдік стандарт?а сай м?дделі жа?а білім беру ?те ?ажет» деп, Елбасы атап к?рсеткендей, жас ?рпа??а білім беру жолында а?паратты? технологияны о?у ?рдісінде о?тайландыру мен тиімділігін арттыруды? ма?ызы зор деп білемін.

?азіргі заман талабы- о?ушыларды бастауыш сыныптан бастап, а?паратты коммуникативті технологиясын пайдалануды? тиімділігімен таныстыру.

Бастауыш сыныпта а?партты- коммуникативті технологиясын пайдалануды? тиімділігі- ?дебиеттік о?у,?аза? тілі,д?ниетану п?ндері ?шін тест ж?мыстарын орындау барысында о?ушылар уа?ытын ?немдеуге ?те тиімді. АКТ бастауыш сыныптарда- ?айталау саба?ында, ?зін-?зі тексеру барысында, тест ж?мыстарын ж?ргізуде ?йден о?улы?та берілген тапсырмалар?а байланысты рефераттар орындауда,шы?армашылы? ж?мыстар жазуда ке?інен ?олдану?а м?мкіндік береді.

АКТ бастауыш сыныптарда ?немі пайдалануда бала ?шін зиянды жа?тарында м??алімні? ескергені ж?н.

Заман талабына сай ашы? саба?тар беру барысында к?рнекіліктерді интерактивті та?тамен к?рсету тиімді. М??аліммен о?ушыны? арасында?ы ж?мысын же?ілдетіп,баланы? ойлануына,к?збен к?ріп,?олмен ?стап н?тижеге жетеді.Баланы? сауатты жазуына к?мегін береді.Жіберген ?атесін к?збен к?ріп,?олмен жазып т?зете білуге ?йретеді.

Жа?а технологияны саба? ?рдісінде ?олдану ?шін ?р м??алім ?зіні? алдында отыр?ан о?ушыларды? жас ерекшелігін ескере отырып, ?зіні? шеберлігіне байланысты та?дап алады. Ойындарды ойнат?анда о?ушыларда ?рекет пайда болады, ?рі п?нге деген ?ызы?ушылы?ы артады, д?ние танымы ке?ейеді, с?здік ?оры дамиды, білімі, сауаттылы?ы к?шейеді. О?ушыларды? ой-?рісін ойын ар?ылы дамытамыз.

Жа?а саба?ты т?сіндіру барысында о?ытуды? интерактивті формаларын саба?та ?олданамын. Олар:

Тірек – схема, к?рнекіліктер ж?не аны?тама ??ралдары.
Ойын ар?ылы о?ыту.
С?зж?мба?, ребустар.
Логикалы? есептер.
Тестілеу ж?не ба?ылау.

Саба?тарда АКТ ??ралдарын тиімді пайдалану-

Берілген материалды ?серлі жеткізуге ж?не оны сынып о?ушылары арасында тал?ылау?а ?лкен м?мкіндіктер ту?ызады;
Интерактивті та?та сыныпта?ы барлы? о?ушыларды? басты назарына айналуына байланысты орталы?тан демонстрациялау?а ?олайлы жа?дай ту?ыза алады;
М??алімні? де, о?ушыны? да шабытын, ?ызы?ушылы?ын арттырып, саба?ты тартымды ?ткізуге ынталандырады;
О?ушы алдына жа?а материалды жанды т?рде к?рсете отырып, танымды? ?абілетін арттыру?а м?мкіндік алады.

Алдын ала дайында?ан о?у материалдары - презентациялар, м?тіндік, графикалы? а?паратты? объектілер - саба?ты? жа?сы ?туін ж?не барлы? а?парат т?рлерін ?олдануды ?амтамасыз етеді. Б?л о?ушыны? саба??а деген ?ызы?ушылы?ын, ?рі ?з бетінше іздену ?абілетін арттырады. Б?л сапалы білім беруді? е? басты факторы болып табылады. Осындай ?дістермен жасал?ан теориялы? талдаулар ?здіксіз жыл бойында ж?зеге асырылып отырса, бала жатты?ып, ?з бетінше ізденіп, жа?алы? ашу?а, зерттеу ж?мыстарын жасау?а дайындалады. Осы ар?ылы ?о?амда?ы т?рлі ?айшылы?тар мен жа?дайларды, хал?ымызды? м?дени ??ндылы?тарын ?здігінен пайымдау?а ?адам бастайтын, рухы мы?ты азамат т?рбиелейміз.

?з т?жірибемде ?дебиеттік о?у, ?аза? тілі, д?ниетану п?ндерінде «Венн диаграммасы», «топтастыру», «ББ? стратегиясы», «семантикалы? карта», «Бес жолды ?ле?» стратегияларын жиі ?олданамын, жа?а технологияларын ?олдану барысында о?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру ?шін жарыс, сайыс саба?тарын, ?р т?рлі ойын т?рлерін ?олданып, о?ушыларды ізденімпазды??а баулимын.Осы ма?сатта ?олдан?ан саба? берудегі тиімді ?дістер н?тижелі болуда к?біне о?ушыларды? білімге деген ?ызы?ушылы?ын арттыратын тапсырмалар орындатамын. Мысалы, ?ызы?ты жа?дайлар, о?ушыларды? ?з ойларынан, ?иялынан туында?ан д?ниелер, шы?армашылы? ж?мыс істеуге ба?ыттал?ан тапсырмалар, жарыстар, сайыстар ж?не ?р т?рлі танымды? ойындар о?ушыларды? ойлау ?абілетін, шапша?ды?ын, есте са?тауын арттырады. Сонымен ?атар АКТ-ны тиімді пайдалануды? бір жолы-электронды? о?улы?тарды ?олдану.

Электронды? о?улы?ты? ерекшілігі мынада :

о?ушыны? ой-?рісін, д?ниетанымын ке?ейтуге, білімін ба?алау?а м?мкіндік береді,

?ажетті а?паратты жедел т?рде алу?а жа?дай жасайды;

?здігінен ж?мыс жасау?а жетелейді;

к?ру ар?ылы есте са?тау ?абілеттері дамиды;

О?ушыны? п?нге деген ?ызы?уын ж?не саба?ты? сапасын арттыруда мені? ал?а ?ой?ан ма?сатым мынадай:

о?ушыны? ?з бетінше ж?мыс істей алу м?мкіндігін дамыту;
о?ушыны? жеке басыны? дара ж?не дербес ерекшелігін ескеріп, оларды? ?з бетінше ізденуін арттырып, шы?армашылы?тарын ?алыптастыру.

1- сыныптарында ж?ргізілетін саба?тарды? ерекшелігі: о?ушылар жылдам о?и ж?не жаза алмайтын бол?анды?тан, олар суреттеме бейнелер ар?ылы к?рсетіліп, т?сіндіріледі. Саба?ты ?ызы?ты ж?ргізуге ж?не оларды саба?тан жалы?тырып алмау?а к?п к??іл б?лінеді. Осы ма?сатта саба? ортасында сергіту с?ттері ?оса ?арастырылады.(Сергіту с?ттері де техникалы? ??ралдар ар?ылы ж?зеге асырылады) Математика саба?ында ?арапайым арифметикалы? амалдарды орындау?а, сандарды салыстыру?а, ?зынды?ты ?лшеу т.б. тапсырмаларды ?ызы?ушылы?пен орындайды. Ана тілі п?ндерінде а?паратты? технологияларды пайдалану ?лкен же?ілдіктер ту?ызады, мультимедиялы? программалар ар?ылы ?ріп, буын, с?здерді, ша?ын ??гімелерді баспалап, ?р т?рлі ертегілерді ты?дау?а, ?рі эпизодты? бейнелерді к?рсетуге болады. М?ндай саба?тар балаларды? есінде ?за? са?талады, тіпті балаларды? п?нге деген, білімге деген ??штарлы?ын арттыра т?седі. Кейбір ж?мыстарды электронды о?улы?пен орындау?а болады ж?не тест тапсырмаларын орындау?а мол м?мкіндік бар. Музыка саба?тарында да электронды о?улы?тарды тиімді пайдалану?а м?мкіндік бар, ?рі м??алімні? уа?ытын ?немдейді. О?ушылар?а ?р т?рлі ?ле?дерді? ?нін ты?дау?а, о?ан ?згертулер енгізуге, ?здері орында?ан ?ле?дерді компьютер ар?ылы ты?дау?а м?мкіндік береді. Электронды? о?улы? ар?ылы т?рлі суреттер, видеок?ріністер, дыбыс ж?не музыка ты?датып к?рсетуге болады. Б?л, ?рине м??алімні? та?та?а жазып т?сіндіргенінен ?лде?айда тиімді, ?рі ?серлі. Ме?герілуі ?иын саба?тарды компьютерді? к?мегімен о?ушылар?а ??ындырса, жа?а та?ырып?а деген баланы? ??штарлы?ы оянады деп ойлаймын.Со?ында, ?орыта айтатын болса?, АКТ - ны? ?ылыми т?р?ыда арты?шылы?ы жеке т?л?аны? шы?армашылы? ?абілеті, танымды? белсенділігі, ?зіне сенімі артады, ?осымша материалдарды молынан алады.

«Айтушы а?ылды болса, ты?даушысы дана болады» дегендей, с?зімді ?орыта келе, саба?тарымда жа?а технология ?діс – т?сілдерін ?олдануды? мынадай тиімді жа?тары бар екеніне к?з жеткіздім:О?ушыны? о?у?а деген ынтасы артады;

?р о?ушыны? жеке ?абілеті ай?ындалады;
?лгерімі нашар о?ушы?а к??іл б?ліп, олар?а к?мектесу м?мкіндігі туады;
Жа?сы о?итын о?ушыны? тере?ірек білім алуына жа?дай туады;
?р о?ушы ?здігінен ж?мыс істеуге да?дыланады;
О?ушы ?з білімін ба?алай білуіне ба?ыттау?а м?мкіндік береді.

?орыта айт?анда, о?ушыларды шы?армашылы??а, ?з бетімен іс-?рекет етуге ба?ыттал?ан тапсырмалар саны к?бейгенде ?ана, ?з пікірін айта алатын, оны д?лелдей білетін, ?мірге деген ?зіндік к?з?арасы ?алыптас?ан, ?немі ізденіс ?стінде болатын, ?о?ам дамуына ?лес ?оса алатын, жан-жа?ты жетілген жас ?рпа? ?кілдерін дайындай аламыз.

?азіргі заман м??алімінен тек ?з п?ніні? тере? білгірі болуы емес, тарихи танымды?, педагогикалы?-психологиялы?, салауаттылы?, саяси экономикалы? білімділік ж?не а?паратты? сауаттылы? талап етілуде.Ол заман талабына сай білім беруде жа?алы??а жаны ??мар, шы?армашылы?пен ж?мыс істеп, о?ытуды? жа?а технологиясын тере? ме?герген жан бол?анда ?ана білім мен білімі жо?ары жетекші т?л?а ретінде саналады. Б?гінгі талап-а?паратты? коммуникациялы? технологияларды пайдалану, о?ушыларды? білімін дамыту, сапалы білім беру.

Пайдаланыл?ан ?дебиеттер:

1.Иманбекова Б, ?бдіреймова К, Мазаржанова ?. «Саба? – о?ытуды? негізгі формасы». Алматы, 2003 жыл.

2. Садыбекова Ж. «О?у –т?рби ?рдісінде а?паратты? коммуникациялы

технологияны ?олдану ?ажеттілігі» №4-2008 жыл (4-5 бет) «Информатика негіздері» журналы.

3. Б. А. ?лм?хамбетова, М. А. ?алымжанова.

«Білім беру ж?йесі ?ызметкерлеріні? біліктілігін арттыруда а?паратты? –коммуникациялы? технологияларды? ?олданылуы» -17 бет№4-2008 жыл «Информатика негіздері» журналы.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?дістемелік баяндама»

Шағын жинақты мектептердің бастауыш сыныптарында

ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдану тиімділігі.

Темірғалиева Меңдігүл Мұханбетжановна

Сатыбалды ожббм, Казталов ауданы.

e-mail Satybaldy.sosh inbox.ru

аннотация : бұл мақалада шағын жинақты мектептердің бастауыш сыныптарында АКТ –ны пайдалану тиімділігі туралы баяндалады.

Түйінсөз: аудио-видео құралдар, копьютер, интерактивті тақта, интернет,компьютер,электрондық оқулықтар,инновациялық кешен.

Бүгінгі таңда білім берудің әр түрлі нұсқадағы мазмұны, құрылымы, ғылымға және тәжірибеге негізделген жаңа идеялар, жаңа технологиялар бар. Сондықтан әр түрлі оқыту технологияларын оқу мазмұны мен оқушылардың жас және психологиялық ерекшеліктеріне орай таңдап, тәжірибеде сынап қараудың маңызы зор.
Инновациялық білім беру құралдарына:
*аудио-видео құралдар
*компьютер
*интерактивті тақта
*интернет
*компьютер – мультимедaялық құрал
*электрондық оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешен, инновациялық сайт және тағы басқалары жатады. Бұны бір сөзбен айтқанда- оқу үрдісінде немесе сабақтарда ақпараттық – коммуникациялық технологияларды пайдалану деп атауға болады.
Ақпараттық-коммуникациялық технологияны бәсекеге қабілетті ұлттық білім беру жүйесін дамытуға және оның мүмкіндіктерін әлемдік білімдік ортаға енудегі сабақтастыққа қолдану- негізгі мәнге ие болып отыр. Сондықтан оқытудың ақпараттық-коммуникациялық технологиясы-білімді жаңаша беру мүмкіндіктерін жасау, білімді қабылдау, білім сапасын бағалауы, оқу тәрбиесі үрдісінде оқушының жеке тұлғасын жан-жақты қалыптастыру үшін бойында ақпараттық мәдениетті, сауатты адам-ақпараттың қажет кезін сезіну, оны табу, бағалау және тиімді қолдану қабілетін арттыру керек. Осыған орай ақпараттық заманда өмір сүретін адам өзін-өзі шектей білетін негізгі нормалар мен ережелерді игеруі тиіс.[1]

«Қанша білсең, ізден тағы, тағы да, білікті адам жетер тілек, бағына» деген ғұлама Баласағұнның сөздерін әр педагог басшылыққа алса ,нұр үстіне нұр.

Ұлы педагог К.Д. Ушинский: «Мұғалім- білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім, ал оқуды, іздеуді тоқтатса, мұғалімділігі де жойылады» -деген болатын. Сондықтан әр бір мұғалім күнделікті сабағына өмір талабына сай дайындалып ақпараттық – коммуникациялық технологияларды кеңінен пайдалануы тиіс. Ол заман талабы.

Қазақстан Республикасының «Білім» туралы Заңының 8-бабында «Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі – оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» деп атап көрсеткен. Сондықтан, қазіргі даму кезеңі білім беру жүйесінің алдында оқыту үрдісін технологияландыру мәселесін қойып отыр.[2]
Оқу процесінде оқытудың ақпараттық-коммуникациялық технологияларын тиімді пайдалану және қолдану айтарлықтай оң тәжірибе беріп отыр. Атап айтсақ, оқушылардың өз бетімен ізденісі, пәнге деген қызығушылығын арттырып, шығармашылығын дамытуға, оқу қызметінің мәдениетін қалыптастыруға, дербес жұмыстарын ұйымдастыруға ерекше қолайлы жағдай туғызып отыр.
Білім – болашақ бағдары, кез-келген оқу орынның басты міндеттерінің бірі – жеке тұлғаның құзіреттілігін дамыту. Ақпараттық құзыреттілік – бұл жеке тұлғаның әртүрлі ақпаратты қабылдау, табу, сақтау, оны жүзеге асыру және ақпараттық – коммуникациялық технологияның мүмкіндіктерін жан-жақты қолдану қабілеті. Ол – оқу нәтижесінде өзгермелі жағдайда меңгерген білім, білік, дағдыны тәжірибеде қолдана алу қабілеті болып табылатын жаңа сапа.
Білім беру жүйесін ақпараттандыру мен ақпараттық- коммуникациялық технологияны оқу-тәрбие үрдісінде пайдалану- оқушының қызығушылығын арттырып, шығармашылық шабытын шыңдап, ғылыми көзқарасын қалыптастырады [3].

Ақпараттық технологияларды педогогикалық тұрғыдан дұрыс пайдалана білу оқушының сабаққа деген қызығушылығы артып, сабаққа деген ынтасы оянады, өз бетімен жұмыс істеуге, дебат ұйымдатыруға, проблемалық сұрақтарға жауап беруге, өмірмен байланыстыруға еркін де кең мүмкіндік береді.
Ал, мұғалім үшін маңызы тіптен зор, ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдану арқылы мұғалім үздіксіз ізденіс үстінде жүреді, жеке тұлғаны қалыптастырудағы жауапкершілігі артады, инновациялық технологияларды қолдану іскерлігі, әдіс- тәсілі артады, жас мамандардың қызығушылығын туындатады, интернетке кіру жүйесі арқылы әлемдік деңгейде іс - тәжірибе алмасуды қалыптастырады және оқытудың түрлі әдіс тәсілдерін игеруге қолы жетеді, сабақты қызықты, жүйелі түрлендіріп өткізуге машықтанады.
Ақпараттық- коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы білім беру-жаңа заманғы білім сапасыныа қол жеткізуге оң ықпалын берері сөзсіз.
«Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет» деп, Елбасы атап көрсеткендей, жас ұрпаққа білім беру жолында ақпараттық технологияны оқу үрдісінде оңтайландыру мен тиімділігін арттырудың маңызы зор деп білемін.

Қазіргі заман талабы- оқушыларды бастауыш сыныптан бастап, ақпаратты коммуникативті технологиясын пайдаланудың тиімділігімен таныстыру.

Бастауыш сыныпта ақпартты- коммуникативті технологиясын пайдаланудың тиімділігі- әдебиеттік оқу,қазақ тілі,дүниетану пәндері үшін тест жұмыстарын орындау барысында оқушылар уақытын үнемдеуге өте тиімді. АКТ бастауыш сыныптарда- қайталау сабағында, өзін-өзі тексеру барысында, тест жұмыстарын жүргізуде үйден оқулықта берілген тапсырмаларға байланысты рефераттар орындауда,шығармашылық жұмыстар жазуда кеңінен қолдануға мүмкіндік береді.

АКТ бастауыш сыныптарда үнемі пайдалануда бала үшін зиянды жақтарында мұғалімнің ескергені жөн.

Заман талабына сай ашық сабақтар беру барысында көрнекіліктерді интерактивті тақтамен көрсету тиімді. Мұғаліммен оқушының арасындағы жұмысын жеңілдетіп,баланың ойлануына,көзбен көріп,қолмен ұстап нәтижеге жетеді.Баланың сауатты жазуына көмегін береді.Жіберген қатесін көзбен көріп,қолмен жазып түзете білуге үйретеді.

Жаңа технологияны сабақ үрдісінде қолдану үшін әр мұғалім өзінің алдында отырған оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып, өзінің шеберлігіне байланысты таңдап алады. Ойындарды ойнатқанда оқушыларда әрекет пайда болады, әрі пәнге деген қызығушылығы артады, дүние танымы кеңейеді, сөздік қоры дамиды, білімі, сауаттылығы күшейеді. Оқушылардың ой-өрісін ойын арқылы дамытамыз.

Жаңа сабақты түсіндіру барысында оқытудың интерактивті формаларын сабақта қолданамын. Олар:

Тірек – схема, көрнекіліктер және анықтама құралдары.
Ойын арқылы оқыту.
Сөзжұмбақ, ребустар.
Логикалық есептер.
Тестілеу және бақылау.

Сабақтарда АКТ құралдарын тиімді пайдалану-

Берілген материалды әсерлі жеткізуге және оны сынып оқушылары арасында талқылауға үлкен мүмкіндіктер туғызады;
Интерактивті тақта сыныптағы барлық оқушылардың басты назарына айналуына байланысты орталықтан демонстрациялауға қолайлы жағдай туғыза алады;
Мұғалімнің де, оқушының да шабытын, қызығушылығын арттырып, сабақты тартымды өткізуге ынталандырады;
Оқушы алдына жаңа материалды жанды түрде көрсете отырып, танымдық қабілетін арттыруға мүмкіндік алады.

Алдын ала дайындаған оқу материалдары - презентациялар, мәтіндік, графикалық ақпараттық объектілер - сабақтың жақсы өтуін және барлық ақпарат түрлерін қолдануды қамтамасыз етеді. Бұл оқушының сабаққа деген қызығушылығын, әрі өз бетінше іздену қабілетін арттырады. Бұл сапалы білім берудің ең басты факторы болып табылады. Осындай әдістермен жасалған теориялық талдаулар үздіксіз жыл бойында жүзеге асырылып отырса, бала жаттығып, өз бетінше ізденіп, жаңалық ашуға, зерттеу жұмыстарын жасауға дайындалады. Осы арқылы қоғамдағы түрлі қайшылықтар мен жағдайларды, халқымыздың мәдени құндылықтарын өздігінен пайымдауға қадам бастайтын, рухы мықты азамат тәрбиелейміз.

Өз тәжірибемде әдебиеттік оқу, қазақ тілі, дүниетану пәндерінде «Венн диаграммасы», «топтастыру», «ББҮ стратегиясы», «семантикалық карта», «Бес жолды өлең» стратегияларын жиі қолданамын, жаңа технологияларын қолдану барысында оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру үшін жарыс, сайыс сабақтарын, әр түрлі ойын түрлерін қолданып, оқушыларды ізденімпаздыққа баулимын.Осы мақсатта қолданған сабақ берудегі тиімді әдістер нәтижелі болуда көбіне оқушылардың білімге деген қызығушылығын арттыратын тапсырмалар орындатамын. Мысалы, қызықты жағдайлар, оқушылардың өз ойларынан, қиялынан туындаған дүниелер, шығармашылық жұмыс істеуге бағытталған тапсырмалар, жарыстар, сайыстар және әр түрлі танымдық ойындар оқушылардың ойлау қабілетін, шапшаңдығын, есте сақтауын арттырады. Сонымен қатар АКТ-ны тиімді пайдаланудың бір жолы-электрондық оқулықтарды қолдану.

Электрондық оқулықтың ерекшілігі мынада :

оқушының ой-өрісін, дүниетанымын кеңейтуге, білімін бағалауға мүмкіндік береді,

қажетті ақпаратты жедел түрде алуға жағдай жасайды;

өздігінен жұмыс жасауға жетелейді;

көру арқылы есте сақтау қабілеттері дамиды;

Оқушының пәнге деген қызығуын және сабақтың сапасын арттыруда менің алға қойған мақсатым мынадай:

оқушының өз бетінше жұмыс істей алу мүмкіндігін дамыту;
оқушының жеке басының дара және дербес ерекшелігін ескеріп, олардың өз бетінше ізденуін арттырып, шығармашылықтарын қалыптастыру.

1- сыныптарында жүргізілетін сабақтардың ерекшелігі: оқушылар жылдам оқи және жаза алмайтын болғандықтан, олар суреттеме бейнелер арқылы көрсетіліп, түсіндіріледі. Сабақты қызықты жүргізуге және оларды сабақтан жалықтырып алмауға көп көңіл бөлінеді. Осы мақсатта сабақ ортасында сергіту сәттері қоса қарастырылады.(Сергіту сәттері де техникалық құралдар арқылы жүзеге асырылады) Математика сабағында қарапайым арифметикалық амалдарды орындауға, сандарды салыстыруға, ұзындықты өлшеу т.б. тапсырмаларды қызығушылықпен орындайды. Ана тілі пәндерінде ақпараттық технологияларды пайдалану үлкен жеңілдіктер туғызады, мультимедиялық программалар арқылы әріп, буын, сөздерді, шағын әңгімелерді баспалап, әр түрлі ертегілерді тыңдауға, әрі эпизодтық бейнелерді көрсетуге болады. Мұндай сабақтар балалардың есінде ұзақ сақталады, тіпті балалардың пәнге деген, білімге деген құштарлығын арттыра түседі. Кейбір жұмыстарды электронды оқулықпен орындауға болады және тест тапсырмаларын орындауға мол мүмкіндік бар. Музыка сабақтарында да электронды оқулықтарды тиімді пайдалануға мүмкіндік бар, әрі мұғалімнің уақытын үнемдейді. Оқушыларға әр түрлі өлеңдердің әнін тыңдауға, оған өзгертулер енгізуге, өздері орындаған өлеңдерді компьютер арқылы тыңдауға мүмкіндік береді. Электрондық оқулық арқылы түрлі суреттер, видеокөріністер, дыбыс және музыка тыңдатып көрсетуге болады. Бұл , әрине мұғалімнің тақтаға жазып түсіндіргенінен әлдеқайда тиімді, әрі әсерлі. Меңгерілуі қиын сабақтарды компьютердің көмегімен оқушыларға ұғындырса, жаңа тақырыпқа деген баланың құштарлығы оянады деп ойлаймын.Соңында, қорыта айтатын болсақ, АКТ - ның ғылыми тұрғыда артықшылығы жеке тұлғаның шығармашылық қабілеті, танымдық белсенділігі, өзіне сенімі артады, қосымша материалдарды молынан алады.

«Айтушы ақылды болса, тыңдаушысы дана болады» дегендей, сөзімді қорыта келе, сабақтарымда жаңа технология әдіс – тәсілдерін қолданудың мынадай тиімді жақтары бар екеніне көз жеткіздім:Оқушының оқуға деген ынтасы артады;

Әр оқушының жеке қабілеті айқындалады;
Үлгерімі нашар оқушыға көңіл бөліп, оларға көмектесу мүмкіндігі туады;
Жақсы оқитын оқушының тереңірек білім алуына жағдай туады;
Әр оқушы өздігінен жұмыс істеуге дағдыланады;
Оқушы өз білімін бағалай білуіне бағыттауға мүмкіндік береді.

Қорыта айтқанда, оқушыларды шығармашылыққа, өз бетімен іс-әрекет етуге бағытталған тапсырмалар саны көбейгенде ғана, өз пікірін айта алатын, оны дәлелдей білетін, өмірге деген өзіндік көзқарасы қалыптасқан, үнемі ізденіс үстінде болатын, қоғам дамуына үлес қоса алатын, жан-жақты жетілген жас ұрпақ өкілдерін дайындай аламыз.

Қазіргі заман мұғалімінен тек өз пәнінің терең білгірі болуы емес, тарихи танымдық, педагогикалық-психологиялық, салауаттылық, саяси экономикалық білімділік және ақпараттық сауаттылық талап етілуде.Ол заман талабына сай білім беруде жаңалыққа жаны құмар, шығармашылықпен жұмыс істеп, оқытудың жаңа технологиясын терең меңгерген жан болғанда ғана білім мен білімі жоғары жетекші тұлға ретінде саналады. Бүгінгі талап-ақпараттық коммуникациялық технологияларды пайдалану, оқушылардың білімін дамыту, сапалы білім беру.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1.Иманбекова Б, Әбдіреймова К, Мазаржанова Қ. «Сабақ – оқытудың негізгі формасы». Алматы, 2003 жыл.

2. Садыбекова Ж. «Оқу –тәрби үрдісінде ақпараттық коммуникациялы

технологияны қолдану қажеттілігі» №4-2008 жыл (4-5 бет) «Информатика негіздері» журналы.

3. Б. А. Әлмұхамбетова, М. А. Ғалымжанова.

«Білім беру жүйесі қызметкерлерінің біліктілігін арттыруда ақпараттық –коммуникациялық технологиялардың қолданылуы» -17 бет№4-2008 жыл «Информатика негіздері» журналы.