kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Презентация " Олоҥхо"

Нажмите, чтобы узнать подробности

Олонхо нөҥүө оҕону сахалыы иитиигэ көмө материал

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Презентация " Олоҥхо"»

« Оҕо айар дьоҕурун олоҥхо, остуоруйа нөҥүө сахалыы тыыҥҥа иитии”     Дойдуунускай алын сүһүөх оскуола-саадын учуутала Дьяконова-Кычкина Туйара Михайловна

« Оҕо айар дьоҕурун олоҥхо, остуоруйа нөҥүө сахалыы тыыҥҥа иитии”

Дойдуунускай алын сүһүөх оскуола-саадын учуутала

Дьяконова-Кычкина Туйара Михайловна

Оҕо илиинэн оҥорор «Айар абылаҥ» уонна «Остуоруйа дойдута» куруһуок

Оҕо илиинэн оҥорор «Айар абылаҥ» уонна «Остуоруйа дойдута» куруһуок

Чинчийии сыала. Олоҥхо, остуоруйа нөҥүө норуот үтүө үгэстэрин туһанан, сиэрдээх майгыны олохсутан, олоххо көрүүлэрин билиҥҥи киэпкэ, ньымаҕа киллэрэн кэнчээри ыччакка тиэрдии. Быраҕыллар материалтан мындырдаан оҥоһуктары оҥорон төрөппүт, оҕо интэриэһин тардыы. Фантазияларын, билэ-көрө сатыыр дьоҕурдарын сайыннарыы, тыа ыалын оҕотугар экономика бастакы хардыыларын иҥэрии, тылы сайыннарыы.

Чинчийии сыала.

Олоҥхо, остуоруйа нөҥүө норуот үтүө үгэстэрин туһанан, сиэрдээх майгыны олохсутан, олоххо көрүүлэрин билиҥҥи киэпкэ, ньымаҕа киллэрэн кэнчээри ыччакка тиэрдии. Быраҕыллар материалтан мындырдаан оҥоһуктары оҥорон төрөппүт, оҕо интэриэһин тардыы. Фантазияларын, билэ-көрө сатыыр дьоҕурдарын сайыннарыы, тыа ыалын оҕотугар экономика бастакы хардыыларын иҥэрии, тылы сайыннарыы.

Кылаас таһынааҕы дьарык тиэмэтэ: “ Олоҥхо – уобарастара”

Кылаас таһынааҕы дьарык тиэмэтэ:

Олоҥхо – уобарастара”

Дьарык сыала: Үөрэтэр сыала: Илиинэн оҥоһук нөҥүө оҕоҕо олоҥхону тиэрдии, билиһиннэрии, сахалыы тыыҥҥа иитии-үөрэтии. Иитэр сыала : Олоҥхо баай талым тылыгар интэриэһи көбүтүү. Сайыннарар сыала: Үөрэнээччи толкуйдуур, тобулар, айар дьоҕурун сайыннарыы

Дьарык сыала:

Үөрэтэр сыала:

Илиинэн оҥоһук нөҥүө оҕоҕо олоҥхону тиэрдии, билиһиннэрии, сахалыы тыыҥҥа иитии-үөрэтии.

Иитэр сыала :

Олоҥхо баай талым тылыгар интэриэһи көбүтүү.

Сайыннарар сыала:

Үөрэнээччи толкуйдуур, тобулар, айар дьоҕурун сайыннарыы

Үөрэтии дэгиттэр дьайыылара Билэр-көрөр үөрүйэх: Иһитиннэриили өйдөөһүн, өйдөбүлгэ сөп түбэһиннэрэн түмүк таһаарыы, тэҥнээһин, майгыннатыы, бэйэ санаатын этии. Көннөрүнэр үөрүйэх : Бэйэ санаатын этэргэ боруобаланыы, ыарырҕатыыларын этинэр, быһаарар. Бодоруһар үөрүйэх: Учууталы уонна тэҥ саастаахтарын кытта алтыһан үлэлиири быһаарсыы, уопсай быһаарыныыны ылыныныыга сөпсөһүүгэ, сөбүлэниигэ тиийии.

Үөрэтии дэгиттэр дьайыылара

Билэр-көрөр үөрүйэх: Иһитиннэриили өйдөөһүн, өйдөбүлгэ сөп түбэһиннэрэн түмүк таһаарыы, тэҥнээһин, майгыннатыы, бэйэ санаатын этии.

Көннөрүнэр үөрүйэх : Бэйэ санаатын этэргэ боруобаланыы, ыарырҕатыыларын этинэр, быһаарар.

Бодоруһар үөрүйэх: Учууталы уонна тэҥ саастаахтарын кытта алтыһан үлэлиири быһаарсыы, уопсай быһаарыныыны ылыныныыга сөпсөһүүгэ, сөбүлэниигэ тиийии.

Биридимиэттэри кытта сибээһэ Литература ааҕыыта Тулалыыр эйгэ    Технология Уруһуй Музыка

Биридимиэттэри кытта сибээһэ

Литература ааҕыыта

Тулалыыр эйгэ

Технология

Уруһуй

Музыка

Дьарык тиэмэтэ     , Д=Х , ,,,, +С Д =Т ар А    Ребуһу сөпкө таайдаххытына бүгүҥҥү дьарыкпыт тиэмэтэ тахсыаҕа

Дьарык тиэмэтэ

,

Д=Х

,

,,,,

Д =Т ар А

Ребуһу сөпкө таайдаххытына бүгүҥҥү дьарыкпыт тиэмэтэ тахсыаҕа

Олоҥхо хаамыытын этаптара. Аан ийэ дойду айыллыыта Олоҥхо сирэ-уота, айылҕата  Олоҥхо үс дойдута Орто дойду олохтоохторо  Абааһы урдустара аллараа дойдуттан тахсыылара  Орто дойду маанылаах кыыһын уорааһыннара  Бухатыыр дохсун атыгар олорон аллараа дойдуга айаннааһына  Абааһы бухатыырын кытта күөн көрсүһүүлэрэ, дуолан охсуһуулара  Айыы бухатыыра өрөгөйдөөх кыайыыта  Ыһыах ыһыыта. Уруу күнэ

Олоҥхо хаамыытын этаптара.

  • Аан ийэ дойду айыллыыта
  • Олоҥхо сирэ-уота, айылҕата
  • Олоҥхо үс дойдута
  • Орто дойду олохтоохторо
  • Абааһы урдустара аллараа дойдуттан тахсыылара
  • Орто дойду маанылаах кыыһын уорааһыннара
  • Бухатыыр дохсун атыгар олорон аллараа дойдуга айаннааһына
  • Абааһы бухатыырын кытта күөн көрсүһүүлэрэ, дуолан охсуһуулара
  • Айыы бухатыыра өрөгөйдөөх кыайыыта
  • Ыһыах ыһыыта. Уруу күнэ

Сыалга-сорукка тахсыы Ньургун ботур уонна Ыйыста Хара охсуһан бардылар. Маҥнай үҥүүнэн, батыйанан кииристилэр. Онтон сэптэрэ алдьаммытын кэннэ кыһыл илиинэн кырбастылар. Охсуһуу улахана манна буолла, холорук бөҕө таҥнары сатыылаата, таас бөҕөтө көттө. Аллараа дойду биистэрэ олохторо айманна, ытаһыылара-соҥоһуулара сүрдэннэ.   Бу кэрчик ханнык этапка көстөрүй? Бүгүн биһиги тугу оҥорор эбиппитий?

Сыалга-сорукка тахсыы

Ньургун ботур уонна Ыйыста Хара охсуһан бардылар. Маҥнай үҥүүнэн, батыйанан кииристилэр. Онтон сэптэрэ алдьаммытын кэннэ кыһыл илиинэн кырбастылар. Охсуһуу улахана манна буолла, холорук бөҕө таҥнары сатыылаата, таас бөҕөтө көттө. Аллараа дойду биистэрэ олохторо айманна, ытаһыылара-соҥоһуулара сүрдэннэ.

Бу кэрчик ханнык этапка көстөрүй?

Бүгүн биһиги тугу оҥорор эбиппитий?

Дьарык сүрүн чааһа. Хатылааһын. Билиини бөҕөргөтүү.
  • Дьарык сүрүн чааһа. Хатылааһын. Билиини бөҕөргөтүү.

“ Олоҥхо үс додута”

Үөһээ дойду – Сырдык ,ыраас, киэҥ куйаар. Үрдүкү айыылар , таҥаралар дойдулара.

Орто дойду – Улаҕата көстүбэт,

Уҥуоргута биллибэт,

Аҕыс иилээх-саҕалаах.

Алта киспэлээх,

Атааннаах-мөҥүөннээх,

Айгыр- силик бэйэлээх

Аан ийэ дайды.

Аллараа дойду – Абааһылар орто дойду олоҕун аймыыр, алдьатар, былдьыыр, урусхаллыыр аналлаахтар

Олоҥхо үс дойдутун олохтоохторо

Олоҥхо үс дойдутун олохтоохторо

Олоҥхо үс дойдутун олохтоохторо оҕо оҥоһугунан

Олоҥхо үс дойдутун олохтоохторо оҕо оҥоһугунан

Кластер толоруута Айыылар Орто дойду А Айыы Аллараа дойду 14

Кластер толоруута

Айыылар

Орто дойду

А

Айыы

Аллараа дойду

14

Олоҥхо үс дойдутун ситимниир Аал Луук мас  “ Үс үүт маҥан булгунньах үрүт өттүгэр үүнэн турар илибирэс сэбирдэхтээх, нуоҕай маҥан хатыҥ”

Олоҥхо үс дойдутун ситимниир

Аал Луук мас

Үс үүт маҥан булгунньах үрүт өттүгэр үүнэн турар илибирэс сэбирдэхтээх, нуоҕай маҥан хатыҥ”

Хатыҥ мас туһата -Тулалыыр эйгэни киэргэтэр, салгынын ыраастыыр -Туос, мас, киэргэл -Уксус, фурфурол диэн химическэй веество ылаллар -Хатыҥ уутугар элбэх глюкоза, фруктоза, битэмииннэр бааллар -Сэбирдэхтэрэ, үнүгэстэрэ ыарыыга туһалыыр -Дьиэ-уот, миэбэл оҥороллор

Хатыҥ мас туһата

-Тулалыыр эйгэни киэргэтэр, салгынын ыраастыыр

-Туос, мас, киэргэл

-Уксус, фурфурол диэн химическэй веество ылаллар

-Хатыҥ уутугар элбэх глюкоза, фруктоза, битэмииннэр бааллар

-Сэбирдэхтэрэ, үнүгэстэрэ ыарыыга туһалыыр

-Дьиэ-уот, миэбэл оҥороллор

IV. Үлэбит ис хоһоонун ырытыһыы , тэҥнээн көрүү. Айыы бухатыыра Үс былас үөрбэйэр өттүктээх, Алта былас аманаат дараҕар сарыннаах, Баай тиитим бастыҥ дүлүҥүн Балтаччы ууран барылаабыт курдук Барылы ньыгыл быччыҥнаах эбит Абааһы бухатыыра Атара кутуруктаах, арбыйа тиистээх, Уорааннаах тыыннаах, уораҕайдаах санаалаах.

IV. Үлэбит ис хоһоонун ырытыһыы , тэҥнээн көрүү.

Айыы бухатыыра

Үс былас үөрбэйэр өттүктээх,

Алта былас аманаат дараҕар сарыннаах,

Баай тиитим бастыҥ дүлүҥүн

Балтаччы ууран барылаабыт курдук

Барылы ньыгыл быччыҥнаах эбит

Абааһы бухатыыра

Атара кутуруктаах, арбыйа тиистээх,

Уорааннаах тыыннаах, уораҕайдаах санаалаах.

Хамсаныылаах сынньалаҥ

Хамсаныылаах сынньалаҥ

V. Дьарык практическай чааьа

V. Дьарык практическай чааьа

VI. Бэйэни сыаналаныы, санааларын этинии  Биһиги билигин ийэ айылҕабытын харыстаан, тулалыыр эйгэни кытта кэлим буолан, үтүөнү үксэтэн, кэрэни кэрэхсээн олоруохтаахпыт. Оччоҕуна эрэ бу орто туруу дойдубут маһа охтон бараныа, уута уолан бүтүө, уйгута уостан сүтүө суоҕа.  Мин санаабар, олоҥхо үс дойдутун туһунан ырыта санаан көрөр буоллахха, билиҥҥи олохпутугар хайдах дьүөрэлиэххэ сөп буолуой:  Үөһээ дойду диэн дьон-сэргэ тардыстар сырдык ырата, баҕа санаата. Инники олох сайдыытын үүнэр саҕахтара.  Орто дойду диэн дьон-сэргэ билиҥҥи олоҕо-дьаһаҕа.  Аллараа дойду диэн ыарыы-сүтүү, дьаҥ-дьаһах, араас куһаҕан дьайыылар.

VI. Бэйэни сыаналаныы, санааларын этинии

Биһиги билигин ийэ айылҕабытын харыстаан, тулалыыр эйгэни кытта кэлим буолан, үтүөнү үксэтэн, кэрэни кэрэхсээн олоруохтаахпыт. Оччоҕуна эрэ бу орто туруу дойдубут маһа охтон бараныа, уута уолан бүтүө, уйгута уостан сүтүө суоҕа.

Мин санаабар, олоҥхо үс дойдутун туһунан ырыта санаан көрөр буоллахха, билиҥҥи олохпутугар хайдах дьүөрэлиэххэ сөп буолуой:

Үөһээ дойду диэн дьон-сэргэ тардыстар сырдык ырата, баҕа санаата. Инники олох сайдыытын үүнэр саҕахтара.

Орто дойду диэн дьон-сэргэ билиҥҥи олоҕо-дьаһаҕа.

Аллараа дойду диэн ыарыы-сүтүү, дьаҥ-дьаһах, араас куһаҕан дьайыылар.

Рефлексия.

Рефлексия.


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Начальные классы

Категория: Презентации

Целевая аудитория: 1 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Презентация " Олоҥхо"

Автор: Туйара Михайловна Дьяконова-Кычкина

Дата: 20.05.2023

Номер свидетельства: 631924

Похожие файлы

object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(51) "Этии чилиэннэрин хатылааhын"
    ["seo_title"] => string(27) "etiichiliennerinkhatylaahyn"
    ["file_id"] => string(6) "283631"
    ["category_seo"] => string(12) "russkiyYazik"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1453865013"
  }
}
object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(77) "С.С. Васильев "Эрчимэн Бэргэн" презентация "
    ["seo_title"] => string(46) "s-s-vasil-iev-erchimen-berghen-priezientatsiia"
    ["file_id"] => string(6) "133551"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1416541989"
  }
}
object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(62) "Презентация Саба? "Тігін Машинасы""
    ["seo_title"] => string(38) "priezientatsiia-sabak-tighin-mashinasy"
    ["file_id"] => string(6) "292817"
    ["category_seo"] => string(12) "tehnologiyad"
    ["subcategory_seo"] => string(11) "presentacii"
    ["date"] => string(10) "1455356453"
  }
}
object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(73) "Население и хозяйство Восточной Сибири."
    ["seo_title"] => string(41) "naselenie_i_khoziaistvo_vostochnoi_sibiri"
    ["file_id"] => string(6) "583979"
    ["category_seo"] => string(10) "geografiya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1624431648"
  }
}
object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(155) "Методическая разработка урока русского языка в 5 классе "Согласные звонкие и глухие" "
    ["seo_title"] => string(95) "mietodichieskaia-razrabotka-uroka-russkogho-iazyka-v-5-klassie-soghlasnyie-zvonkiie-i-ghlukhiie"
    ["file_id"] => string(6) "175299"
    ["category_seo"] => string(12) "russkiyYazik"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1424259573"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства