"Жеті ата" сайысы

Тақырыбы: « Жеті атаңды білу-парыз»
Мақсаты: Оқушылардың ата тектері туралы мағлұматтарды бойына сіңіруіне, жеті атасы туралы ойларын ортаға салуға, олардың өз ата тектерін білуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: слайд,безендірулер,қанатты сөздер
Түрі: сайыс сабақ
Кіріспе сөз: Бүгінгі«жеті атаны білу-парыз»деп аталатын сайысымызға қош келдіңіздер.
Жүргізушілер: « Жеті атасын білмейтін ер жетесіз,
Жеті ғасыр тарихын білмейтін ел-тексіз» демекші, . Жеті ата — қазақ халқының дәстүрлі салт-санасындағы адамның ата жағынан тегі таратылуының нақтылы жүйесі. Бала өзінен бастап әкесі, атасы, бабасы, т.б., жеті атасының нақтылы есімдерін кішкентайынан жаттап өседі. Бұлардан тараған ұрпақтар бір атаның балалары саналады. Ал екінші жағынан баладан тарайтын ұрпақ әкеден төмен қарай жалғаса береді. Жеті атасын тарата білу арқылы әркім көрші рулармен байланысын білген, сөйтіп бүкіл қазақтың біте қайнасқан туыстығына көзі жеткен. Сөйтіп Жеті аталық ұстаным қазақ халқының этнобиологиялық, этномәдени, жалпы рухани тұтастығын табиғи түрде қамтамасыз еткен. Жеті аталық ұстаным әрбір қазақтың, бүкіл халықтың құлағына күн сайын бабалары туралы тек жақсылықты құйып, рухани тектілікті дәріптеп, ұлттық сенімін орнықтырған.

Бүгін сайысуға 2,3,4 сынып оқушылары келіп отыр.

Көрсетеді өнерін өрендерім,
Қарсы алайық қошеметпен көрерменім

1-ши сайыскеріміз.2«а»сыныбының оқушысы Оңайхан Әбілмансұр

2-ши.2«б»сыныбының оқушысы Қибатқали Рахымжан

3 .2«в»сыныбының оқушысы Оразай Жігер

4. 3«а» сыныбының оқушысы Түйеші Төребол

5. 3 «ә» сыныбының оқушысы Матай Еламан

6. 3 б» сыныбының оқушысы Манарбек Нұрғиса

7. 4«а» сыныбының оқушысы Исатай Райымбек

8. 4«ә» сыныбының оқушысы Бегеш Бекзат

9. 4«б»сыныбының оқушысы Қаратұран Дастан

Құрметті сайысқа қатысушылар, сіздерді сайыс басталмас бұрын сайыстың әділ бағасын беретін қазылар алқасымен таныстыра өтейін.
(таныстырылды)

Олай болса,сайыстың шарттарын айтып өтейін.
Жоспары:

1.«Жеті атаңды білесің бе?»

2.Өз аталарының бірін толығырақ таныстыру(слайд,түрлі көрнекіліктермен)

3. Өз өнерлерін көрсету.

4. .«Кім білгір»сұрақ-жауап кезеңі

Соңында сайыскерлерімізді қазылар алқасы марапаттайтын болады.

1.«Жеті атасын білген ер, жеті жұрттың қамын жер»демекші сайысымыздың «Жеті атаңды білесің бе?»бөлімінде сайыскерлерін жеті аталарын таныстырады.

2.Енді сайыскерлеріміздің бойында қандай өнерлері бар екен.Олай болса«Өнерлі өрге жүзер»кезеңі.

3. .«Кім білгір»сұрақ-жауап кезеңі

Қатысушыларға сұрақтар қойылады.
1-сұрақ. Жеті қазынаға нелер жатады?(жүйрік ат,қыран бүркіт,құмай тазы,берен мылтық,қанды ауыз қақпан,майланғыш ау,өткір кездік)

2-сұрақ. Төрт түлік. 1. Түйе пірі - Ойсыл қара. 2. Жылқы пірі - Қамбар ата. 3. Сиыр пірі - Зеңгі баба. 4. Қой, ешкі пірі - Шопан ата, Шекшек ата.

3-сұрақ.Күні,түні демалмайтын екеу(ай мен күн)

4-сұрақ.Үш жүз.Үш би.

5-сұрақ. Жеті күнді атаңыздар? (бүгін, ертең,бірсігүні, арғы күні, ауыр күн, соңғы күн, азына)

6-сұрақ.Жігіттің үш жұрты(өз жұрты,нағашы жұрты,қайын жұрты)
7-сұрақ .Жеті жұтқа нелер жатады?(құрғақшылық,өрт,оба,соғыс,топан су,зілзала)
8-сұрақ. Жеті жоққа нелер жатады?(жерде өлшем жоқ,аспанда тіреуіш жоқ,таста тамыр жоқ,тасбақада талақ жоқ,Аллахта бауыр жоқ,жылқыда өт жоқ)

9-сұрақ.. Бес қару. 1. Садақ. 2. Мылтық. 3. Найза. 4. Қылыш. 5. Айбалта.

10-сұрақ. Үш қат. 1. Жоғары қат (аспан) 2. Орта қат (жер үсті) 3. Төменгі қат

11-сұрақ.Төрт асыл(Иман,намаз,ілім,мейірім-шапағат)

12-сұрақ.Әлемнің жеті кереметі(1.Хеопс пирамидасы.2.Семирамида аспалы бағы 3.Артемиданың ғибадатханасы 4.Зевс мүсіні 5.Галикариас мовзолейі 6.Родос алыбы 7.Александрия шамшырағы)

13-сұрақ.Қазақстанның жеті кереметі:

1. Қожа Ахмет Иассауи кесенесі

2. Тайқазан

3. Айша бибі мазары

4. Тамғалы жартас суреттері

5. Алтын адам

6. Домбыра

7. Күлтегін ескерткіші

14-сұрақ. Жеті жетім: 1. Тыңдамаса сөз жетім. 2. Киюсіз тозған бөз жетім. 3. Иесіз қалған жер жетім. 4. Басшысы жоқ ел жетім. 5. Аққу-қазсыз көл жетім. 6. Жерінен айырылған ер жетім. 7. Замандасың қалмаса, бәрінен де сол жетім.

15-сұрақ. Үш дауасыз. 1. Мінез. 2. Кәрілік. 3. Ажал

16-сұрақ.Үш арсыз,үш ғайып,үш жетім

17-сұрақ.Үш қуат(ақыл,жүрек,тіл)

18-сұрақ. Алты игілік. 1. Денсаулық. 2. Қазына. 3. Дос. 4. Әйел (жар) 5. Білім. 6. Бала (ұрпақ)

4.Марапаттау кезеңі.Әділқазылар алқасы сайыскерлерді марапаттайды.

Қорытынды.«Жеті атасын білу парыз »сайысымыз өз мақсатына жетті деп ойлаймын.Балалар жеті аталарын біледі екен,өнерлі,ақылды екен.Келесі сайыстарда кездескенше

Е.Айшуақұлы атындағы орта мектеп

(сайыс)

Өткізген:Кубаева Б.

Жыңғылды- 2018ж.