2.Сабақ барысы Симфония (гр. Συμφωνία – үндестік) – симфоникалық оркестрде орындауға арналған күрделі циклді музыкалық шығарма. Симфониялық оркестр - ішекті ысқылы, үрмелі және соқпалы музыка аспаптары тобынан құралған оркестр. Алғаш рет симфониялық оркестрдің осылай құрылу тәртібі 18 ғасырда Еуропада бой көрсетті. Симфониялық оркестрдің құрамын дыбыс бояуы әр алуан жиырмадан астам музыка аспаптары (гобой, флейта, кларнет, фагот, валторна, литавра, тромбон, барабан, т.б.) құрайды. Сондай-ақ Симфониялық оркестр құрамына арфа, ксилофон мен фортепьяно да қосылады. Композитор осы аспаптардың дауыс-үнін еркін, кеңінен пайдалана отырып, симфониялық оркестр құрамының орындауына лайықты музыкалық шығармасын жазады. Симфониялық оркестрлердің дамуына Ғ.Жұбанова, Н.Тілендиев, Б.Жұманиязов, т.б. композиторлар елеулі еңбек сіңірді. Қазақстанда 1958 жылы ұйымдастырылған ҚР-ның мемлекеттік симфониялық оркестр жұмыс істейді. Тапсырма 1. Тыңдалым (сыныппен). Оқытушы оқушыларға симфониялық оркестрдегі музыкалық аспаптардың дыбысталуын тыңдатады. 1.барабан; 2.скрипка; 3.флейта; 4.труба; 5.симфониялық музыканы сыныпта тыңдау. Тапсырма 2. Сәйкестендіру (жекешеленген жұмыс). Тыңдалған музыкалық аспаптарының дыбысталуын сипаттамаға сүйене отырып, топтар бойынша жіктелуін анықтаңыз. Аспап | Сипаттама | Топтама | барабан | симфониялық оркестрде, джаз, әскери үрлемелі оркестрде де қолданылады | үрмелі | скрипка | ертеде дабылшы ретінде аңшылықта, жаугершілікте, салтанатты жиын-тойларда пайдаланған музыкалық аспап | ұрмалы | флейта | цилиндр немесе түбі бар көп қырлы дене тәріздес тетік | ішекті | труба | 4 ішекті квинталық бұрауға келтіріледі | жез үрмелі | Тапсырма 3. Шығармашылық жұмыс (топтық жұмыс). Оқушылар сабақ алдында бөлінген топтар бойынша оркестр құрастырады. Әр топтан бір дирижершы тағайындалады. Дирижерларға 4 түрлі музыкалық шығарма ұсынылады: «Лунная соната» Бетховен «Кармен сюита №2» Бизе «Венгерский танец №5» Брамс «Щелкунчик» (Марш) Чайковский Шығармаларды топтарда тыңдату. Тыңдалған әуенді әр топ өз дыбыс буынын таңдап, орындауға дайындалады. Әр топ мүшесі музыкалық аспаптар топтамасы бойынша өз дауыстарымен музыкалық аспаптың дыбысталуын жеткізеді.Нәтижесінде 4 түрлі музыка шығады. Бағалау критерийлері: - Оқушылар оркестрді құрастыра алады; - Музыкалық шығарманы және дыбыс буынын таңдай алады; - Музыкалық шығарманың нақты әуенін сынып алдында дұрыс орындай алады; - Өз дауыстарымен музыкалық аспаптың дыбысталуын жеткізе алады. Дескриптор: - Оқушылар оркестрді құрастырды; - Музыкалық шығарманы және дыбыс буынын таңдады; - Музыкалық шығарманың нақты әуенін сынып алдында дұрыс орындады; - Өз дауыстарымен музыкалық аспаптың дыбысталуын жеткізді. Тапсырма 4. Таныстырылым Шығармашылық жұмыс дайын болғаннан кейін, әр топтың дирижерлары ортаға шығып, таңдалған музыкалық шығарма арқылы оркестрді басқарады. 3. Бағалау. Оқушылар концерттік бағдарлама әдісі арқылы бағаланады. |