Күйдің атасы Құрманғазы

Мамандық таңдау-болашаққа бастар жол

Әр мамандықтың қыры мен сыры, қиындығы, қызығы, бейнеті мен табысы болады. Сондықтан мамандық таңдауда қателеспеген абзал. Рас бір кездері мұғалім беделі биік, тау тұлға болғаны рас. Айтқаны-айқын, дегені-деген, даналардың қатарында тұрған. Сауатты адаммен жұрт санасқан. Бүкіл ел ауызына қарап, алдынан кесе-көлдеңен өтпеген. Мұғалім болуға екінің бірінің қолы жетпеген. Нағыз білімді, мінезді, еңбекқор, оң саусағынан өнер тамған майталман мұғалімдерді ел сыйлаған.

Қай заманның болсын мұғалімі Ұлы Абайдың «Ұстаздық еткен жалықпас, үйретуден балаға» дегеніндей ұстаз деген киелі мамандық. Адам өміріндегі ең қымбат жанның бірі – ұстаз. Ұстаз осы бір сөздің өзінде көп мағына жатыр. Өмірдегі қоғам қайраткерлері кейбір данышпан адамдар, бәрі-бәрі бір адамға қарыздар, ол – ұстаз.

Ы.Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты мұғалімдер дайындайтын бірден-бір жетекші оқу орны. Институтта бірнеше мамандықтар бойынша мұғалім кадрлар дайындайды. Оқу базасы мен жатаханалары талапқа сай жабдықталған. Осының ішінде химия, биология және география кафедрасы өзінің ерекше инновациялық көрінісімен қызықтырады. Кафедрада химиядан үш зертханалық кабинет, биологиядан екі зертханалық кабинет, географиядан бір зертханалық кабинет және методикалық кабинет керекті құрал-жабдықтарымен толық жабдықталған. Кафедрада өлкетану музейі жұмыс істейді. Кафедрада екі ғылым докторы, екі доцент, бірнеше магистр және тәжірибелі аға оқытушылар жұмыс атқарады.

Оқу барысында студенттер бірнеше сатылы кезеңдер бойынша оқу бағдарламасын меңгереді. Әр мамандықтың негізін оқып үйреніп, тарихынан теориялық білім алады, алуан түрлі жобалаудың, өндірісін зерттеудің менеджмент пен маркетингтік тәсілдерді меңгереді. Студенттердің оқып меңгерген, жинақтаған білімін өнеркәсіптік салада компьютерлік технологияларды қолдана отырып пайдалану мамандандыру кезеңі деп аталады. Жоғарыда аталған кезеңдердің әрқайсын меңгеру шығармашылық қабілетінің артуына мүмкіндік береді.

Мамандарды дайындаудың оқу бағдарламасы Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі бекіткен мемлекеттік жоғарғы кәсіби білім беру үлгісі негізінде құрылған. Оқу бағдарламасын меңгеру нәтижесінде негізгі теориялық білімін іс-жүзінде еркін қолдана және еркін меңгеруіне көмектеседі.

Кафедрада студенттердің өзіндік шығармашылық жұмыстарына баса назар аударылады. Оған студенттер белсене қатынасатын мынадай ірі байқаулар дәлел бола алады. «Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті Ұлт көшбасшысы Қоры» шәкіртақысын алғашқы рет АрқМПИ 5В011600 «География» мамандығының студенті Сомтемір Айдана Берікқызы жеңіп алды. 2014 жылы 5В011200 «Химия» мамандығының студенттері Ахатова Сымбат, Нүркенова Әйгерім, Жұмабеков Жәнібек Қазақ қыздар мемлекеттік педагогикалық университетінде өткен VI Республикалық химия пәнінен олимпиадасында 3-орынды жеңіп алды. 5В011200 «Химия» мамандығының студенті Жаппар Мәншүк АрқМПИ ректоры атындағы ғылыми жобалар сайысында 1 орын, биология, география мамандығының студенттері Искак Гүлбану, Алтынбек Ұлбала 2-орын, Сомтемір Айдана 3-орын иеленді. Біздің мамандықтардың студенттері Халықаралық, республикалық конференцияларға қатысып, жүлделі орындар мен сертификаттар иеленді. Олар: Жаппар Мәншүк, Мұхамедияр Зина, Тойшыбекова Арайлым, Нұрмағанбетова Жанна, Милақатов Нұрымжан,Балғабаева Ақнұр. Биылғы жылы 5В011600 «География» мамандығының студенті Қабдығали Жұлдыз «Торғай өңірінің топонимдерінің қалыптасу ерекшеліктері» тақырыбында ғылыми жобаға қатынасып Республикада 3-орын алды.

Ұлы ағылшын ағартушысы Уильям Уорд «Жай мұғалім хабарлайды, жақсы мұғалім түсіндіреді, керемет мұғалім көрсетеді, ұлы мұғалім шабыттандырады», деген болатын. Бүгінгі таңда білім беру жүйесінің алдына қойған мақсаттарының бірі – оқушының тек қабілеттері мен мүмкіндіктерін ашу ғана емес, оның оқу үрдісінің басты тұлғасы ету. Жаңартылған оқу бағдарламасы аясында тек өз пәнін, өз мамандығын шексіз сүйетін, бала үшін ұстаз ғұмырын құдіретті деп санайтын білімді мұғалімдер ғана жұмыс істей алады.

Білім – қоғамды әлеуметтік – мәдени, ғылыми үрдіспен қамтамасыз ететін, жоғарғы құндылық. Қоғамымызды алға апаратын білім. Білім берудің мақсаты-өз бағытын еркін анықтайтын өзін-өзі дамыта алатын жеке тұлға қалыптастыру.

Халқымыздың ардақты ұлдарының бірі Міржақып Дулатұлы «Жалғыз сүйеніш, жалғыз үміт-оқуда, теңдікке жетпесекте, жұрттығымызды сақтасақта, дүниедегі сыбағалы орынымызды алсақта, бір ғана оқудың арқасында аламыз. Жақсылыққа бастайтын жарық жұлдыз – оқу. Надан жұрттың күні-қараң, келешегі-тұман» деп, сапалы білімді игерсең, алар асуың көп деген.

Сондықтан химия, биология және география кафедрасы ұжымының дарынды жастарымызға біліммен тәрбие беруде биік шындардан көрініп, жетістіктерін еселей береріне сенім зор.

Бөлтірік М.Ы

Арқалық мемлекеттік педагогикалық институтының аға оқытушысы,

Батырхан КАРАШИНОВ

№10 ЖББОМ география пәнінің бірінші санатты мұғалімі,

Арқалық қаласы.