К?й атасы ??рман?азы

А??айы? орта мектебі

Та?ырыбы:

«К?й атасы ??рман?азы»

3-класс

Орында?ан:Байденов А.Б

2015-2016 о?у жылы

Саба?ты? та?ырыбы: К?й атасы ??рман?азы.

Саба?ты? ма?саты:
.
Білімділік м?ні : К?йшіні? ?мірімен, шы?армаларымен таныстыру

Дамытушылы?ы: Музыканы ты?дай білуге, ?нерлі болу?а, жан- жа?ты болу?а ?йрету.
.
Т?рбиелік м?ні :Рухани-танымды? т?рбие беру,?лтты? ?нерді ??рметтеу.

Саба?ты? т?рі: Д?ст?рлі

Саба?ты? типі:Жа?а саба?ты ме?герту

Саба?ты? ?дісі: Жа?а саба?ты т?сіндіру, ??гімелеу, шы?армашылы??а баулу.
П?наралы? байланысы: Музыка ?дебиеті, тарих.

Саба? жоспары:
?йымдастыру кезе?і.
?й тапсырмасын с?рау.
Жа?а саба?ты т?сіндіру.
Музыка ты?дау.
?орытындылау.
?йге тапсырма.
Саба?ты? барысы:
??РМАН?АЗЫ СА?ЫРБАЙ?ЛЫ (1818-1889)
К?й атасы ??рман?азы Са?ырбай?лы XIX ?асырды? басында Батыс ?аза?стан облысы, Жа?а?ала ауданыны? Жиделі елді мекенінде д?ниеге келген.??рман?азыны к?й ?неріне баулы?ан ж?не оны? ?стазы бол?ан ?за? к?йші еді. ??рман?азы жастайынан домбыра шертіп, к?пшілікті? ілтапатына б?ленді. К?йшіні? шы?армашылы? табыстар?а ?ол жеткізіп, ?рлеуіне Б?кей ордасыны? Байж?ма, Баламайсан, Байба?ты, Со?ыр Есжан сынды ата?ты к?йшілері ?лкен ы?пал еткен. Олардан т?лім алып ?скен ??рман?азы ?аза? хал?ыны? ?лы сазгері атанды.
??рман?азыны? к?йлері ?аза? елі ?міріні? ?леуметтік жыр-сыры, азаткерлік рух ?раншысы іспетті, ?лтты? тарихымызды? ?уен тілінде жазыл?ан ?лы эпопеясы деуге болатындай. К?йші шы?армашылы?ында?ы ?зекті м?селелер — халы?ты? азатгы?ы мен жеке т?л?а бостанды?ы. ?з туындыларында XIX ?асырды? 30-жылдары Исатай Тайман?лы баста?ан ?лт-азатты? к?теріліске ерекше назар аудар?ан. ??рман?азы б?л к?теріліске ?зіні? ал?аш?ы туындыларыны? бірі "Кішкентай"
к?йін арна?ан. Одан кейінгі "А?бай", "А?са? киік", "Т?рмеден кдшкдн", "Адай" к?йлерінде ол халы?ты? азатты?ты к?ксеген арманын, ?ділетсіздікке ?арсылы?ты, ?о?амды? м?дделерді? ?зара ?а?ты?ысын білдіреді. ??рман?азы туындыларында ?о?ам мен адамны? ара?атынасында?ы айры?ша ?леуметтік-психологиялы? жа?дайлар бейнеленеді.Оны? "Аман бол, шешем, аман бол", "?айран шешем", "Ерте? кетем", "Б??тым-б??тым" деген к?йлерінде адам даусыны? ыр?а?ы ай?ын берілген.??рман?азыны? ойна?ы, мерекелік к??іл к?йді білдіретін би ыр?а?ымен жазыл?ан к?йлері ("Балбырауын", "?сем") де бар.??рман?азы Са?ырбай?лы бірнеше м?рте т?рмеге де ?амал?ан, алайда халы?ты? азатты?ы жолында?ы к?рескер сазгерді? рухы еш?ашан т?спеген. Ол Орал, Орынборда, ?ркіт т?рмелерінде де отыр?ан. Ку?ын-с?ргін мен сергелде?ге т?скен к?йші халы?ты? т?уелсіздік пен бостанды? туралы тере? ой-тол?амын бейнелеген. "Алатау" ж?не " Сарыар?а" к?йлерін д?ниеге келтірген.
1880 жылы Астрахан т?біндегі Са?мар елді мекеніне ?оныс аударады. ?ауым арасында ерекше ??рметке б?ленген ??рман?азы Дина Н?рпейісова, Е.Есжанов, М.С?лейменов сынды мирас?орларын жинайды. Сол д?уірде ?йгілі бол?ан К?кбала, Менегай, Менкдра, С?г?р?лі, Тор?айбай, Шора сынды домбыра тарту шеберлері де ??рман?азыны ?стаз т?т?ан.
"Байж?ма", "Боз?а??ыр" туындылары да Са?ырбай?лыны? ас?ан ?нерпаз к?йші екенін білдіреді. ??рман?азы ?з к?йлері ар?ылы орындаушылы? ?нерді? ерекше дарыны мен бірегей ?уен тілін паш етті. "Итог" атты к?йінде к?йші ауыр да азапты ?мір жолыны? ?орытындысын ай?ын бейнелейді. Сазгер шы?армашылы?ында ?уендік жанрды? лирика, халы? тарихын баяндау, адамны? таби?аттан, ?орша?ан ортадан ал?ан ?сері сия?ты арналары да айры?шіа орын алады.
??рман?азыны? к?йлері ?аза? хатады шы?армашылы?ында аса ма?ызды тарихи орын алады. Ол ?з туындылары ар?ылы хал?ымызды? м?дени дамуына ?ома?ты ?лес ?осты.
Музыка ты?дау: «Адай»к?йі
?орытындылау:
1.??рман?азы не ?шін к?рескен?
2.??рман?азыны? анасына арнап шы?ар?ан к?йі?

?йге тапсырма. ?мірі мен шы?армалары о?у, т?сінігін айту.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«К?й атасы ??рман?азы»

Аққайың орта мектебі

Тақырыбы:

«Күй атасы Құрманғазы»

3-класс

Орындаған:Байденов А.Б

2015-2016 оқу жылы

Сабақтың тақырыбы: Күй атасы Құрманғазы.

Сабақтың мақсаты:
.
Білімділік мәні : Күйшінің өмірімен, шығармаларымен таныстыру

Дамытушылығы: Музыканы тыңдай білуге, өнерлі болуға, жан- жақты болуға үйрету.
.
Тәрбиелік мәні :Рухани-танымдық тәрбие беру,үлттық өнерді құрметтеу.

Сабақтың түрі: Дәстүрлі

Сабақтың типі:Жаңа сабақты меңгерту

Сабақтың әдісі: Жаңа сабақты түсіндіру , әңгімелеу, шығармашылыққа баулу .
Пәнаралық байланысы: Музыка әдебиеті , тарих.

Сабақ жоспары:
Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын сұрау.
Жаңа сабақты түсіндіру.
Музыка тыңдау.
Қорытындылау.
Үйге тапсырма.
Сабақтың барысы:
ҚҰРМАНҒАЗЫ САҒЫРБАЙҰЛЫ (1818-1889)
Күй атасы Құрманғазы Сағырбайұлы XIX ғасырдың басында Батыс Қазақстан облысы, Жаңақала ауданының Жиделі елді мекенінде дүниеге келген.Құрманғазыны күй өнеріне баулыған және оның ұстазы болған Ұзақ күйші еді. Құрманғазы жастайынан домбыра шертіп, көпшіліктің ілтапатына бөленді. Күйшінің шығармашылық табыстарға қол жеткізіп, өрлеуіне Бөкей ордасының Байжұма, Баламайсан, Байбақты, Соқыр Есжан сынды атақты күйшілері үлкен ықпал еткен. Олардан тәлім алып өскен Құрманғазы қазақ халқының ұлы сазгері атанды.
Құрманғазының күйлері қазақ елі өмірінің әлеуметтік жыр-сыры, азаткерлік рух ұраншысы іспетті, Ұлттық тарихымыздың әуен тілінде жазылған ұлы эпопеясы деуге болатындай. Күйші шығармашылығындағы өзекті мәселелер — халықтың азатгығы мен жеке тұлға бостандығы. Өз туындыларында XIX ғасырдың 30-жылдары Исатай Тайманұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліске ерекше назар аударған. Құрманғазы бұл көтеріліске өзінің алғашқы туындыларының бірі "Кішкентай"
күйін арнаған. Одан кейінгі "Ақбай", "Ақсақ киік", "Түрмеден кдшкдн", "Адай" күйлерінде ол халықтың азаттықты көксеген арманын, әділетсіздікке қарсылықты, қоғамдық мүдделердің өзара қақтығысын білдіреді. Құрманғазы туындыларында қоғам мен адамның арақатынасындағы айрықша әлеуметтік-психологиялық жағдайлар бейнеленеді.Оның "Аман бол, шешем, аман бол", "Қайран шешем", "Ертең кетем", "Бұқтым-бұқтым" деген күйлерінде адам даусының ырғағы айқын берілген.Құрманғазының ойнақы, мерекелік көңіл күйді білдіретін би ырғағымен жазылған күйлері ("Балбырауын", "Әсем") де бар.Құрманғазы Сағырбайұлы бірнеше мәрте түрмеге де қамалған, алайда халықтың азаттығы жолындағы күрескер сазгердің рухы ешқашан түспеген. Ол Орал, Орынборда, Үркіт түрмелерінде де отырған. Куғын-сүргін мен сергелдеңге түскен күйші халықтың тәуелсіздік пен бостандық туралы терең ой-толғамын бейнелеген. "Алатау" және " Сарыарқа" күйлерін дүниеге келтірген.
1880 жылы Астрахан түбіндегі Сақмар елді мекеніне қоныс аударады. Қауым арасында ерекше құрметке бөленген Құрманғазы Дина Нүрпейісова, Е.Есжанов, М.Сүлейменов сынды мирасқорларын жинайды. Сол дәуірде әйгілі болған Көкбала, Менегай, Менкдра, Сүгүрәлі, Торғайбай, Шора сынды домбыра тарту шеберлері де Құрманғазыны ұстаз тұтқан.
"Байжұма", "Бозқаңғыр" туындылары да Сағырбайұлының асқан өнерпаз күйші екенін білдіреді. Құрманғазы өз күйлері арқылы орындаушылық өнердің ерекше дарыны мен бірегей әуен тілін паш етті. "Итог" атты күйінде күйші ауыр да азапты өмір жолының қорытындысын айқын бейнелейді. Сазгер шығармашылығында әуендік жанрдың лирика, халық тарихын баяндау, адамның табиғаттан, қоршаған ортадан алған әсері сияқты арналары да айрықшіа орын алады.
Құрманғазының күйлері қазақ хатады шығармашылығында аса маңызды тарихи орын алады. Ол өз туындылары арқылы халқымыздың мәдени дамуына қомақты үлес қосты.
Музыка тыңдау: «Адай»күйі
Қорытындылау:
1.Құрманғазы не үшін күрескен?
2.Құрманғазының анасына арнап шығарған күйі??

Үйге тапсырма. Өмірі мен шығармалары оқу, түсінігін айту.