Біз үшін ол жақсы мұғалім ғана емес, өмірімізде маңызды орны бар жан. Мектеп бітіріп, жан-жаққа қанат қағып ұшып кеткенімізде сынып жетекшімізді әрқашан есімізде сақтаймыз.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Үш мүшені көбейткішке жіктеу - 8 сынып»
Квадрат үшмүшені көбейткіштерге жіктеу
Пән: Алгебра, Класс: 8
Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгеру.
Сабақтың түрі: дәстүрлі емес
Оқыту әдіс-тәсілдері:сұрақ-жауап, практикалық, тест, көрнекілік,салыстыру
Оқыту технологиясы: компьютерлік технология,
В.Шаталовтың тірек сызбалары
Сабақ мақсаты:
Білімділік:оқушыларды квадрат үшмүше және оның түбірлері ұғымдарымен таныстыру, оқушылардың квадрат үшмүшені көбейткіштерге
жіктей алу дағдыларын қалыптастыру
Дамытушылық:оқушыларды алғырлыққа, тез ойлай білуге дағдыландыра отырып, олардың талдау, салыстыра білу, танымдық, өз бетімен еңбектену, ауызша және жазбаша есептеу қабілеттерін дамыту
Тәрбиелік:математика пәні талап ететін ұқыптылыққа, ізденімпаздыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу арқылы оқушылардың меңгерген білімдерін іс-жүзінде қолдана білуге үйрету, оқушылардың пәнге деген көзқарасын, білімге деген құштарлығын арттыру
Пәнаралық байланыс: информатика
Техникалық құралдар: компьютер, интерактивті тақта
Оқушылардың білім және білік дағдысын қойылатын талаптар:
Квадрат теңдеудің түбірлерін таба білу.
Сабақ жоспары
І.Ұйымдастыру бөлімі:
оқушылармен амандасу, оларды түгендеу
кластың, оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру
оқушылар назарын сабаққа аудару
ІІ. Оқушылардың білімін жан-жақты тексеру:
а) ауызша сұрақтар
1.екінші тарауда қандай жаңа ұғыммен таныстық?
2.Квадрат теңдеудің түбірін табуда қолданылатын теорема?
Тірек-сызба: «Квадрат теңдеу» арқылы білімдерін жинақтау
Квадрат сөзіне қатысты төмендегі берілген ұғымдарды сәйкестендіру арқылы бүгінгі өтетін жаңа сабақтың тақырыбын алу.
ІV. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау:
Сабақтың тақырыбын оқушылар дәптеріне жазады. Сабағымыздың мақсаты жаңа ұғымдарды қолданып есептер шығару дағдыларыңызды мұғалім, қонақтар және компьютер көмегімен тексеру және бағалау, жіберілген кемшіліктер болса, оны жою.
V. Жаңа сабақты түсіндіру
Тірек-сызба арқылы жаңа материал түсіндіріледі.
VІ.Жаңа сабақты түсінгенін алғашқы байқау
VІІ.Бекіту бөлімі
Оқушылар жабық тест тапсырмалары түрінде құрастырылған сұрақтарға компьютер арқылы жауап береді. Нәтижесін бірден алу мүмкіндігі қарастырылған.
VІІІ. Үй тапсырмасы
Алгебра оқулығы,
Алматы “Мектеп”-2008 ж.
75-79 беттер
есептер №230,232 /а тобы
№237 (4,5,6) / в тобы
ІХ. Қорытындылау бағалау
Бағалау екі тест және тақтадағы шығарылған есептерінің нәтижелері бойынша жүргізіледі.
Сабақ бойында жасалған жұмыстарға талдау жасау, жіберілген қателіктерге назар аудару.
М.Әуезов жалпы орта мектебі
Ашық сабақ
Тақырыбы: Квадрат үшмүшені көбейткіштерге жіктеу
8 сынып
Пән мұғалімі: Қалиева Ж
2015-2016 оқу жылы
2015-2016 оқу жылы
«САНДАР ӘЛЕМІНЕ САЯХАТ» СЫНЫПТАН ТЫС ЖҰмыс
Мектепте 5-6 сыныптар арасында «Сандар әлеміне саяхат» атты сайыстың жоспарын ұсынып отырмын.
Мақсаты: Математика сабақтарында дидиктикалық ойын есептерін қолдану арқылы оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру, ой өрісін дамыту, алған білімдерін пысықтау.
Титі: Білім дағдыларын жетілдіру сабағы;
Түрі: Сайыс сабақ;
Көрнекілігі: Қанатты сөздер , қабырға газеті ,кестелер ,сөз жұмбақтар.
Барысы:
«Сәлемдесу» сайысы
«Алғырлар - тобы.
Ұраны. Жарыс десе жанымыз
Бүгінгі күн жарыста
Алғырлықпен аламыз
Сәлемі: Кластас ерігіп жүрме бос
Қол ұстас , бірігіп тізе қос,
Жеңіспен мәреге барайық
Жеңістің ұранын салайық.
Төрешілер алқасына сәлем:
Қолына қалам алатын
Әділ баға беретін
Енбекті адал бағалар
Армысыздар ағалар.
«Тапқырлар» тобы.
Ұраны: Қандай сынақ болсадағы беріспе
Әрқашанда үміткерміз женіске.
Сәлемі: Біз дайынбыз бұл сайысқа достарым
Көрсетеміз бізде қандай күш барын
Алға қойған мақсатымыз бір екен,
Сәтті болсын сапарымыз әрдайым!
Төрешілер алқасына сәлем
Алдарыңда бұл тұрғандар ,
Білім жолын қуғандар
Қателессек көрменіздер
Әділ баға берініздер!
Викториналық сұрақтар (сандардан тұратын жұмбақтар):
Қабат-қабат қаптама
Ақылын болса аттама
(кітап)
Жоқ өзінде бас та, қас та, мойында
Ұзындығы жазулы тұр бойынды
(сызғыш)
Бір тонна мақта ауыр ма?
Бір тонна темір ауыр ма?
(бірдей)
Бес ін, бес іннің айызы бір ін
(қолғап)
Аяғы біреу, қолы жоқ, шиыр жолы көп
(қалам)
Елу тісті, екі қолды
(екі кісілік ара)
Мектепке келе жатқан бес балаға,
Қарсы жолда тағы төрт бала жолықты.
Мектепкем неше бала барды?
(5бала)
Жанұяда екі ұл және ір ұлдың екі әпкесі,
Бір әкесі бар. Әр қыздың бір анасы бар.
Жанұяда барлығы қанша адам бар?
(2 ұл, 2қыз, 1әке, 1анасы – 6адам)
Қажетті санды табу.
Кім жылдам?
Теңестіру сенімді болу үшін 2,3,7 және 8 сандарын былай жаз:
( __ +__) * ( __ - __) = 45
Теңестіру сенімді болу үшін 4,6,7 және 8 сандарын былай жаз:
( __ +__) * ( __ - __) = 30
Суретті аяқта:
Осы екі бетте аяқталмаған кескіндер салынған. Егер сіз оған сызықтар қоссаңыз, онда қызық заттар немесе суреттер пайда болады. Бұл тапсырманы орындауғы 10 минут беріледі. Басқа ешкім ойластыра алмайтын етіп, суретпен оқиға табуға тырысыңыз. Сурет үшін қызықты атты ойлап тауып, оны суреттің төменгі жағына жазып қой.
Математикалық мақал – мәтелдер.
Екі жақсы қас болмас, екі жаман дос болмас
Бес бармақ жиналса, жұдырық болады
Отыз тістен шыққан сөз, отыз рулы елге тарайды
Бір кіс қазған құдықтан, мың кісі су ішеді
Жеті жұрттын тілін біл, жеті түрлі білім біл
Досыңды үш кін сынама, үш жыл сына
Бір түйір дәнде, бір тамшы тері бар
Алтау ала болса, ауыздағы кетеді
Төртеу түгел болса, төбедегі келеді.
Алты аға бірігіп әкең болмас, жеті жеңге бірігіп шеше болмас
Ер бір рет өледі, қорқақ мың рет өледі
Жалқаудың екі досы бар:
Бірі – ұйқы, бірі – күлкі.
Қырық кісі бір жақ, қыңыр кісі бір жақ.
Қорытынды: озып шыққан топ марапатталады.
М.Әуезов жалпы орта мектебі
Тәрбие шара
Тақырыбы : Сандар әлеміне саяхат
5-6 сыныптар арасында сайыс жоспары
Математика пәні мұғалімі :
2016-2017 оқу жылы
Оқушылардың математикалық сауаттылығын дамыту - заман талабы.
Қоғамдағы әлеуметтік экономикалық өзгерістер жас ұрпақты оқыту мен тәрбиелеуде жаңа параметрлерді қойды, білімнің мақсаттарын, нәтижелерін, оқытудың дәстүрлі әдістерін, қол жеткізген жетістіктер бағалауының жүйелерін қайта қарастыруды талап етті.
Қазақстандық мектеп білімінің дамуы Қазастан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес жүзеге асырылады.
Мемлекеттік бағдарлама, отандық білім саласындағы мемлекеттік саясаттың ұйымдастыру негізі ретінде, білім және тәрбиенің мазмұны мен технологияларында, мектептің құрылымында, басқару жүйесінде, білім беру іс-әрекеті субъектілерінің құқықтық-ұйымдастыру түрлерінде, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің қаржылық механизмдерінің даму деңгейлеріндегі өзгерістерді нақтылайды.
Қазастан Республикасы Президенті Н.Назарбаев 2012 жылдың 27 қаңтарындағы Қазақстан халқына «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту - Қазақстан дамуының басты бағыты» жолдауында білім тек қана жастарға білім беру емес, сонымен бірге әлеуметтік бейімделу процесінде білімді пайдалана алу керектігін мәлімдеді. Осыған байланысты Елбасы болашақта оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту керектігін көрсетті.
Қазақстан Республикасындағы нормативтік, оқу-әдістемелік, ақпараттық салаларында, педагогикалық кадрларды дайындау және олардың біліктілігін арттыру жүйелеріндегі іс-шаралар кешенін мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012-2016 жылдарға арналған ұлттық іс-қимыл жоспары айқындайды.
Функционалдық сауаттылық – адамның сыртқы ортамен қарым-қатынасқа кіру қабілеттілігі және аса тез бейімделуі мен жұмыс істеуі. Тұлғаның оқу, ұғыну, қысқа мәтіндерді жасау және жеңіл арифметикалық амалдарды орындаудағы қарапайым сауаттылығынақарағанда тұлғалық сауаттылықтың айырмашылығы тұлғаның нақты мәдени ортада тіршілік ету үшін минималды қажетті болып саналатын әлеуметтік қарым-қатынас жүйесінде тұлғаның қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ететін біліктілік, икемділік пен дағдылар атомарлық деңгейі, яғни функционалдық сауаттылық болып табылады.
Орта білімнің бір тұтас жүйесіндегі бастапқы кезеңінің ерекшелігі дәл осы сатыда оқу іс-әрекетінің негізгі икемділіктерін игеру, оқудың қажеттілігі мен ықыласына тиісті жағдай жасау болып табылады. Баланың психикалық дамуында бала орындайтын нақты осы іс-әрекет басқа жұмыстардың түрлері кешенінде (ойын, спорттық, мәдениеттік, еңбектік) жетекші рөл атқарады.
Функционалды сауатты оқушы – бұл пәндік, пәнаралық, интегративтік білімдер, ептіліктер, дағдылар және функционалдық мәселелерді шешу әдістері жиынтығы ретінде алынатын іс процесінде пайдаланылатын, қабылдау, ақпаратты өзгерту, типтік оқулық және қоғаммен қарым-қатынас есептерін шығару процесімен байланысты қажетті және жоғары деңгейдегі білімге ие болатын тұлға.
Әлемдік білім кеңестігіне кіру жағдайында қазақстандық білім беру жүйесінің алдында келесі міндеттер тұрады:
− орта білім деңгейінде барлық оқу пәндерінің мазмұнына сәйкес компонетті жүйелі түрде енгізу арқылы функционалдық сауаттылықтың негізін қалау;
− функционалдық сауаттылықты қалыптастыру және жетілдіру аспектінде бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру деңгейлерінде білім мазмұнының бірізділігін қамтамасыз ету;
− орта, техникалық және кәсіптік, жоғары білім беру деңгейлерінде функционалдық сауаттылықты қалыптастырудың бірізділігін қамтамасыз ету.
Оқушылардың функционалдық сауаттылығы оқу-танымдық құзыреттілігінің базалық құрылымы болып табылады. Тұжырымдамалық тұрғы шеңберінде функционалдық сауаттылықтың қалыптасуы оқу пәнінің негізгі мазмұндық компоненті ретінде алынатын оқулық міндеті арқылы пайда болады.
Бүгінде оқушылардың, қызметтік сауаттылықтың жоғары деңгейіне жету мүмкіндіктері бола тұрып, сондай-ақ социумда органикалық түрде қызмет ету қабілеттілігін, өзін-өзі тану қабілеттілігін, өз тұлғасының дамуына, адамның бойындағы әлеуеттілігін іске асыруға қабілеттілігін де алады. Қазіргі қоғамға қызметтік түрдегі сауатты, анық нәтиже алу үшін жұмыс істей алатын, мәнді жетістіктер мен табыстарға қабілетті тұлғалар қажет.
Қызметтік сауаттылық концепциясында негізделген танымал халықаралық бағалау зерттеулердің бірі – Экономикалық серіктестік пен дамуының ұйымының жетекшілігімен өткізілетін 15 жастағы оқушылардың білім жетістіктерін бағалауының Халықаралық бағдарламасы (Programme for International Student Assessment - PISA) болып табылады. 2009 жылы Қазақстан алғашқы рет PISA зерттеуіне қатысты.
Функционалдық сауаттылықты дамыту аясында математика пәні бойынша төмендегідей біліктілікті қамтамасыз етуі тиіс:
– математиканың мазмұнын басқа ғылымдармен интеграциялау негізінде біртұтастық және қоршаған орта құбылыстарының өзара байланысы туралы дүниетанымын қалыптастыру;
– оқушылардың математиканың әлемдегі орнын анықтау мен түсіну қабілетін қалыптастыру, қоршаған ортадағы мәселелерді аталған ғылым әдістері арқылы шешу;
– статистикалық мәліметтер, шамаларды өлшеу, логикалық құрылған дәлелдерді көрсету негізінде ұсынысын негіздеу үшін физика-математикалық білімді қолдану қабілетін дамыту;
– түрлі бағыттағы ғылыми жобаларды орындау барысында және заттың сандық параметрін анықтауда түрлі математикалық әдістерге сүйене білудің жүйелі білігін қалыптастыру.
Мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамытудың типтік мазмұны
Қазіргі таңда білім беру саласында басты бағыт болып саналатын оқушылардың функционалды сауаттылығын қалыптастыру бастапқы деңгейде болып отыр. Бұған дәлел болған PISA-2009 нәтижелері және қазір қолданылып жүрген қазақстандық оқулықтардың талдау нәтижелері.
ҚР БжҒМ бекіткен 1-11 сыныптарға арналған оқулықтарының таңдап талдауы жаттығулар мен тапсырмалар жүйесі пәндік білім мен білікке бағытталығанын көрсетті. Білімге құзыреттілік тұрғыдан қарауға негізделген оқушылардың функционалдық сауаттылығын жеткілікті деңгейге көтеру үшін, әр пәннің мазмұнына түрлі өмірлік жағдайда әмбебап біліктер мен дағдыларға бағытталған кілтті құзыреттерді қалыптастыру компонентін енгізу қажеттілігі туындады.
Функционалды сауаттылық бойынша дидактикалық материалдармен қамтамасыз ету, қазіргі заманға сай оқушылар өздеріне өмірлік маңызы бар пәндік білімдерге және типтік өмірлік жағдайда дұрыс әрекет алгоритміне негізделген біліктер мен дағдылар қалыптастыруға мүмкіндік туғызатын оқулықтарда қажетті деңгейде көрініс алуы қажет.
Негізгі орта білім беру оқулықтарының талдау қорытындылары функционалды сауаттылықты қалыптастыруға көзделген керекті жаттығулар мен тапсырмалар жүйесінін жоқтығын дәлелдейді. «Математика» оқу пәні бойынша параграфтардың соңында орындалатын барлық жаттығулардың шарттары есептеу-санау біліктерін дамытуға бағытталған. Математика сабақтарында 5-9 сыныптарда пәнге тән материал негізінде жүргізіледі, ал жалпы оқу біліктерінің қалыптасуына, оқу әрекетінің меңгерілуіне қажетті тапсырмалар репродуктивтік деңгейде жүргізіледі.
Түйін: жалпы оқу біліктерін қалыптастыру үшін қосымша дидактикалық материалдарды әзірлеу қажет, ол материалдарды оқушылар күнделікті өмірде де пәнаралық сипаттағы міндеттерді шешу кезінде пайдалана алар еді. Мектепте оқытылатын пәндер бойынша білім беру стандарттарының қазіргі талаптарына сәйкес оқушылардың функционалды сауаттылығының мазмұнына базалық білімдері, репродуктивтік және репродуктивті-шығармашылық сипаттағы пәндік біліктері, пәндік және басқа да объектілерге оқушылардың құндылықты қатынастары енгізілуі тиіс.
Функционалды сауаттылықты қалыптастыруда оқу пәнінің мазмұнын байытудағы ұсыныстар:
Функционалдық сауаттылық компоненті есебінен тапсырмалар (жаттығулар) жүйесін кеңейту. Ол үшін PISA Бағдарламасындағы тапсырмалардың үлгілеріне сүйену.
Оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру үдеріс нәтижесіне қойылатын талаптар.
Қазақстан Республикасының 12 жылдық орта білім беру концепциясында жалпы білімді модернизациялау бағытымен қатар «білім беру жүйе ретінде жалпы адамзаттық және ұлттық этникалық құндылығымен адамның қарым-қатынасқа түсу жүйесі ретінде:өз-өзімен,басқа адамдармен (отбасы, ұжыммен) қоғаммен, табиғатпен, дінмен, мәдениетпен (материалдық және рухани) қаралады.
Сонымен қатар «орта білім берудегі мақсат түлектің базалық білімі, өмірлік рөлі ретінде берілуі:мейірімді адам; отбасының қамқор мүшесі;шығармашыл жеке тұлға; жауапты азамат;дені сау және жетілген тұлға ретінде қалыптастыру.
Осыған сай оқытудың басты мақсаты жастарға алған білімін тәжірибеде қолдана алып, қоршаған ортаға жақсы қалыптаса алуға мүмкіндік жасайтын негізгі компетенция жүйесін қалыптастыру болып табылады
Компетентті жол таба білу заманауи кезеңде әдістемелік негіз ретінде біз математика саласы бойынша жеке тұлғаны қалыптастыру жүйесінде тапсырмалар мазмұнында логикалық ойлау қабілетін дамытуды өз білімін және оның нәтижелерін, бағалай білуге негізделуі қажет.
Оқушылардың математикалық сауаттылығын арттыруда PISA есептерін қолданудың тиімділігі:
PISA зерттеуіндегі математикалық тапсырмалар нақты өмірлік мәселелерге жақын, қоршаған өмірдің түрлі аспектілерімен байланысты және өз шешімдері үшін математикалық талдауды талап ететін, мектептің өмірі, қоғам, оқушының жеке өмірі, кәсіби қызметі, спорт және тағы басқалар туралы мәлімет ұсынады.
Қорытынды
Функционалды сауаттылықты қалыптастырудың методологиялық негіздері келесі ережелермен белгіленеді:
Түсінік: функционалды сауаттылық әлеуметтік қатынас жүйесінде тұлғаның дұрыс қалыптасуын қамтамасыз ететін, білімдердің, икем мен дағдылардың атомарлы деңгейі ретінде түсініледі, ол нақты мәдени ортада тұлғаның тіршілік әрекетін жүзеге асыру үшін минималды қажеттілік деп есептелінеді.
Мектеп оқушысының моделі: Функционалды сауатты мектеп оқушысы – пәндік, пәнаралық, интегралды білімдердің, икемдердің, дағдылардың және функционалды мәселелерді шешу тәсілдерінің ретінде білімділіктің жеткілікті жиынтығы мен жоғары деңгейіне ие, ол онымен ақпараттарды қабылдау, қайта жаңғырту үдерісімен, типтік оқу міндеттерін, сондай-ақ қоғаммен өзара әрекеттесу міндеттерін шешумен байланысты қызмет үдерісінде пайдаланады.
Оқу пәндерінің мазмұнындағы функционалды сауаттылыққа компонентті белгілеу. Оқу пәндерінің мазмұнын функционалды аспектіде нығайту, осы оқу құралындағы тұлғалық, азаматтық, әлеуметтік, басқарушылық, коммуникативтік, ақпараттық, технологиялық ағарту деңгейлері бойынша жеті түйінді құзыреттерді қалыптастыру нәтижелеріне әзірленген талаптардың есебінен жүзеге асырылады.
Біздің заманымыз ғылым мен техниканың ғарыштап дамыған кезеңі, біз ұстаздар сол заманмен бірдей қадам басуға міндеттіміз, себебі біз адам тағдырына, бала тағдырына жауаптымыз. Сондықтан оқушылардың функционалдық математикалық сауаттылығын арттыру үшін мынадай жұмысын жүргізуіміз керек:
Сабақ берудің жаңа технологиясы негізінде құрастырылған сабақтың әр тарауы, әр тақырыбы бойынша “білу – түсіну – қолдану – тұжырымдау” деңгейлік тапсырмаларымен жүйелі жұмыс жасауды күшейту;
Сабақта практикалық мазмұнды есептерді, әртүрлі форматтағы тест тапсырмаларын, стандартты емес жағдайларда білімді қолдануға арналған қызықты есептер шығарту;
Математика пәні сабақтарында, таңдау курстарында алған білімдерін өмірмен ұштастыруға, оны практикада қолдануға, логикалық есептер шығаруға үйрету;
Халықаралық зерттеулер мен Ұлттық бірыңғай тестілеу нәтижелері бойынша мектепте оқушылармен мақсатты түрде жұмыс істеу;
PISA, TIMSS, PIRLS халықаралық зерттеулерді жүргізудің маңыздылығы мен ерекшелігі туралы ата – аналарды, оқушыларды, қоғамды кеңінен таныстыру;
Мектеп оқушыларының математикалық сауаттылығын дамытуға бағытталған белсенді оқыту стратегияларын пайдалануды үйрену.
Пайдаланылған әдебиеттер:
Н.Ә. Назарбаев «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту– Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы, 27 қаңтар 2012 жыл
Мектеп оқушыларының функционалық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012-2016 жылдарға арналған ұлттық іс-қимыл жоспары.
3.PISA халықаралық зерттеуі. Әдістемелік құрал - Астана ,ҰББСБО, 2013
4.А.Қ.Әлімов. Оқытуда интербелсенді әдістерді қолдану. Алматы, 2012ж
М.Әуезов атындағы жалпы орта мектебі
Педагогикалық оқу
Тақырыбы: Математика сабақтарында оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту
Математика пәні мұғалімі Қалиева Ж
2015 оқу жылы
Сабақ
Мектеп: М.Әуезов атындағы жалпы орта мектебі
Пәні :
Алгебра
Күні:
Сабақ тақырыбы
Қысқаша көбейту формулалары
Жалпы мақсаты:
Оқушыларға қысқаша көбейту формулаларын тұжырымдап есептер шығарту
Сілтеме:
7 сынып. Алгебра. Ә.Н Шыныбеков
Алматы «Атамұра» 2012 ж Мұғалімге арналған нұсқаулық
Сабақ кезеңдері:
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Оқытудағы әдіс-тәсілдер
Ұйымдастыру
Сәлемдесу
Тренинг «ха-ха»
1... бастап санау арқылы ха-ха айту
Сәлемдеседі
Оқушылар мұғалімнің айтқанын орындайды.
Топқа бөлу
1.(а+в)2
2.(а-в)2
3.а2 –в2
стикерге жазылған, оқушылардың арқасына жапсыру арқылы топқа бөлу.
1.(а+в)2
2.(а-в)2
3.а2 –в2
жазылған стикер бойынша топқа бөлінеді.
1топ: (а+в)2
2топ: (а-в)2
3топ: а2 –в2
стикер
Білу
«Миға шабуыл»
Қызығушылығын ояту үшін «Миға шабуыл» стратегиясын қолданамын. Өткен тақырыпты еске түсіру мақсатында сұрақтар беріп білімдерін тексеріп аламын.
-Екі өрнектің қосындысының квадратының ережесі мен формуласы.
-Екі өрнектің айырмасының квадратының ережесі мен формуласы.
-Екі өрнектің квадратының айырмасының ережесі мен формуласы.
Топ жетекшілері бағалау критерийлері арқылы өздерінің топтарындағы оқушыларды бағалайды.
1.Бірін-бірі тыңдауын;
2.Өз ойын білдіруін;
3.Топпен ынтымақтасып жұмыс істеуін;
4.Өз-бетімен есептер шығаруын;
5.Бірін -бірі бағалауын;
6.Тақырыпты түсінуін.
Топ басшылары топ мүшелерін бағалайды.
Бағалау парағы
Үйге тапсырма
№462 есеп. 105-бет.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазу.
Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазады.
Стикер
Қоғамдағы әлеуметтік экономикалық өзгерістер жас ұрпақты оқыту мен тәрбиелеуде жаңа параметрлерді қойды, білімнің мақсаттарын, нәтижелерін, оқытудың дәстүрлі әдістерін, қол жеткізген жетістіктер бағалауының жүйелерін қайта қарастыруды талап етті.
Қазақстандық мектеп білімінің дамуы Қазастан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес жүзеге асырылады.
Мемлекеттік бағдарлама, отандық білім саласындағы мемлекеттік саясаттың ұйымдастыру негізі ретінде, білім және тәрбиенің мазмұны мен технологияларында, мектептің құрылымында, басқару жүйесінде, білім беру іс-әрекеті субъектілерінің құқықтық-ұйымдастыру түрлерінде, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің қаржылық механизмдерінің даму деңгейлеріндегі өзгерістерді нақтылайды.
Қазастан Республикасы Президенті Н.Назарбаев 2012 жылдың 27 қаңтарындағы Қазақстан халқына «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту - Қазақстан дамуының басты бағыты» жолдауында білім тек қана жастарға білім беру емес, сонымен бірге әлеуметтік бейімделу процесінде білімді пайдалана алу керектігін мәлімдеді. Осыған байланысты Елбасы болашақта оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту керектігін көрсетті.
Қазақстан Республикасындағы нормативтік, оқу-әдістемелік, ақпараттық салаларында, педагогикалық кадрларды дайындау және олардың біліктілігін арттыру жүйелеріндегі іс-шаралар кешенін мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012-2016 жылдарға арналған ұлттық іс-қимыл жоспары айқындайды.
Функционалдық сауаттылық – адамның сыртқы ортамен қарым-қатынасқа кіру қабілеттілігі және аса тез бейімделуі мен жұмыс істеуі. Тұлғаның оқу, ұғыну, қысқа мәтіндерді жасау және жеңіл арифметикалық амалдарды орындаудағы қарапайым сауаттылығынақарағанда тұлғалық сауаттылықтың айырмашылығы тұлғаның нақты мәдени ортада тіршілік ету үшін минималды қажетті болып саналатын әлеуметтік қарым-қатынас жүйесінде тұлғаның қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ететін біліктілік, икемділік пен дағдылар атомарлық деңгейі, яғни функционалдық сауаттылық болып табылады.
Орта білімнің бір тұтас жүйесіндегі бастапқы кезеңінің ерекшелігі дәл осы сатыда оқу іс-әрекетінің негізгі икемділіктерін игеру, оқудың қажеттілігі мен ықыласына тиісті жағдай жасау болып табылады. Баланың психикалық дамуында бала орындайтын нақты осы іс-әрекет басқа жұмыстардың түрлері кешенінде (ойын, спорттық, мәдениеттік, еңбектік) жетекші рөл атқарады.
Функционалды сауатты оқушы – бұл пәндік, пәнаралық, интегративтік білімдер, ептіліктер, дағдылар және функционалдық мәселелерді шешу әдістері жиынтығы ретінде алынатын іс процесінде пайдаланылатын, қабылдау, ақпаратты өзгерту, типтік оқулық және қоғаммен қарым-қатынас есептерін шығару процесімен байланысты қажетті және жоғары деңгейдегі білімге ие болатын тұлға.
Әлемдік білім кеңестігіне кіру жағдайында қазақстандық білім беру жүйесінің алдында келесі міндеттер тұрады:
− орта білім деңгейінде барлық оқу пәндерінің мазмұнына сәйкес компонетті жүйелі түрде енгізу арқылы функционалдық сауаттылықтың негізін қалау;
− функционалдық сауаттылықты қалыптастыру және жетілдіру аспектінде бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру деңгейлерінде білім мазмұнының бірізділігін қамтамасыз ету;
− орта, техникалық және кәсіптік, жоғары білім беру деңгейлерінде функционалдық сауаттылықты қалыптастырудың бірізділігін қамтамасыз ету.
Оқушылардың функционалдық сауаттылығы оқу-танымдық құзыреттілігінің базалық құрылымы болып табылады. Тұжырымдамалық тұрғы шеңберінде функционалдық сауаттылықтың қалыптасуы оқу пәнінің негізгі мазмұндық компоненті ретінде алынатын оқулық міндеті арқылы пайда болады.
Бүгінде оқушылардың, қызметтік сауаттылықтың жоғары деңгейіне жету мүмкіндіктері бола тұрып, сондай-ақ социумда органикалық түрде қызмет ету қабілеттілігін, өзін-өзі тану қабілеттілігін, өз тұлғасының дамуына, адамның бойындағы әлеуеттілігін іске асыруға қабілеттілігін де алады. Қазіргі қоғамға қызметтік түрдегі сауатты, анық нәтиже алу үшін жұмыс істей алатын, мәнді жетістіктер мен табыстарға қабілетті тұлғалар қажет.
Қызметтік сауаттылық концепциясында негізделген танымал халықаралық бағалау зерттеулердің бірі – Экономикалық серіктестік пен дамуының ұйымының жетекшілігімен өткізілетін 15 жастағы оқушылардың білім жетістіктерін бағалауының Халықаралық бағдарламасы (Programme for International Student Assessment - PISA) болып табылады. 2009 жылы Қазақстан алғашқы рет PISA зерттеуіне қатысты.
Функционалдық сауаттылықты дамыту аясында математика пәні бойынша төмендегідей біліктілікті қамтамасыз етуі тиіс:
– математиканың мазмұнын басқа ғылымдармен интеграциялау негізінде біртұтастық және қоршаған орта құбылыстарының өзара байланысы туралы дүниетанымын қалыптастыру;
– оқушылардың математиканың әлемдегі орнын анықтау мен түсіну қабілетін қалыптастыру, қоршаған ортадағы мәселелерді аталған ғылым әдістері арқылы шешу;
– статистикалық мәліметтер, шамаларды өлшеу, логикалық құрылған дәлелдерді көрсету негізінде ұсынысын негіздеу үшін физика-математикалық білімді қолдану қабілетін дамыту;
– түрлі бағыттағы ғылыми жобаларды орындау барысында және заттың сандық параметрін анықтауда түрлі математикалық әдістерге сүйене білудің жүйелі білігін қалыптастыру.
Мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамытудың типтік мазмұны
Қазіргі таңда білім беру саласында басты бағыт болып саналатын оқушылардың функционалды сауаттылығын қалыптастыру бастапқы деңгейде болып отыр. Бұған дәлел болған PISA-2009 нәтижелері және қазір қолданылып жүрген қазақстандық оқулықтардың талдау нәтижелері.
ҚР БжҒМ бекіткен 1-11 сыныптарға арналған оқулықтарының таңдап талдауы жаттығулар мен тапсырмалар жүйесі пәндік білім мен білікке бағытталығанын көрсетті. Білімге құзыреттілік тұрғыдан қарауға негізделген оқушылардың функционалдық сауаттылығын жеткілікті деңгейге көтеру үшін, әр пәннің мазмұнына түрлі өмірлік жағдайда әмбебап біліктер мен дағдыларға бағытталған кілтті құзыреттерді қалыптастыру компонентін енгізу қажеттілігі туындады.
Функционалды сауаттылық бойынша дидактикалық материалдармен қамтамасыз ету, қазіргі заманға сай оқушылар өздеріне өмірлік маңызы бар пәндік білімдерге және типтік өмірлік жағдайда дұрыс әрекет алгоритміне негізделген біліктер мен дағдылар қалыптастыруға мүмкіндік туғызатын оқулықтарда қажетті деңгейде көрініс алуы қажет.
Негізгі орта білім беру оқулықтарының талдау қорытындылары функционалды сауаттылықты қалыптастыруға көзделген керекті жаттығулар мен тапсырмалар жүйесінін жоқтығын дәлелдейді. «Математика» оқу пәні бойынша параграфтардың соңында орындалатын барлық жаттығулардың шарттары есептеу-санау біліктерін дамытуға бағытталған. Математика сабақтарында 5-9 сыныптарда пәнге тән материал негізінде жүргізіледі, ал жалпы оқу біліктерінің қалыптасуына, оқу әрекетінің меңгерілуіне қажетті тапсырмалар репродуктивтік деңгейде жүргізіледі.
Түйін: жалпы оқу біліктерін қалыптастыру үшін қосымша дидактикалық материалдарды әзірлеу қажет, ол материалдарды оқушылар күнделікті өмірде де пәнаралық сипаттағы міндеттерді шешу кезінде пайдалана алар еді. Мектепте оқытылатын пәндер бойынша білім беру стандарттарының қазіргі талаптарына сәйкес оқушылардың функционалды сауаттылығының мазмұнына базалық білімдері, репродуктивтік және репродуктивті-шығармашылық сипаттағы пәндік біліктері, пәндік және басқа да объектілерге оқушылардың құндылықты қатынастары енгізілуі тиіс.
Функционалды сауаттылықты қалыптастыруда оқу пәнінің мазмұнын байытудағы ұсыныстар:
Функционалдық сауаттылық компоненті есебінен тапсырмалар (жаттығулар) жүйесін кеңейту. Ол үшін PISA Бағдарламасындағы тапсырмалардың үлгілеріне сүйену.
Оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру үдеріс нәтижесіне қойылатын талаптар.
Қазақстан Республикасының 12 жылдық орта білім беру концепциясында жалпы білімді модернизациялау бағытымен қатар «білім беру жүйе ретінде жалпы адамзаттық және ұлттық этникалық құндылығымен адамның қарым-қатынасқа түсу жүйесі ретінде:өз-өзімен,басқа адамдармен (отбасы, ұжыммен) қоғаммен, табиғатпен, дінмен, мәдениетпен (материалдық және рухани) қаралады.
Сонымен қатар «орта білім берудегі мақсат түлектің базалық білімі, өмірлік рөлі ретінде берілуі:мейірімді адам; отбасының қамқор мүшесі;шығармашыл жеке тұлға; жауапты азамат;дені сау және жетілген тұлға ретінде қалыптастыру.
Осыған сай оқытудың басты мақсаты жастарға алған білімін тәжірибеде қолдана алып, қоршаған ортаға жақсы қалыптаса алуға мүмкіндік жасайтын негізгі компетенция жүйесін қалыптастыру болып табылады
Компетентті жол таба білу заманауи кезеңде әдістемелік негіз ретінде біз математика саласы бойынша жеке тұлғаны қалыптастыру жүйесінде тапсырмалар мазмұнында логикалық ойлау қабілетін дамытуды өз білімін және оның нәтижелерін, бағалай білуге негізделуі қажет.
Оқушылардың математикалық сауаттылығын арттыруда PISA есептерін қолданудың тиімділігі:
PISA зерттеуіндегі математикалық тапсырмалар нақты өмірлік мәселелерге жақын, қоршаған өмірдің түрлі аспектілерімен байланысты және өз шешімдері үшін математикалық талдауды талап ететін, мектептің өмірі, қоғам, оқушының жеке өмірі, кәсіби қызметі, спорт және тағы басқалар туралы мәлімет ұсынады.
Қорытынды
Функционалды сауаттылықты қалыптастырудың методологиялық негіздері келесі ережелермен белгіленеді:
Түсінік: функционалды сауаттылық әлеуметтік қатынас жүйесінде тұлғаның дұрыс қалыптасуын қамтамасыз ететін, білімдердің, икем мен дағдылардың атомарлы деңгейі ретінде түсініледі, ол нақты мәдени ортада тұлғаның тіршілік әрекетін жүзеге асыру үшін минималды қажеттілік деп есептелінеді.
Мектеп оқушысының моделі: Функционалды сауатты мектеп оқушысы – пәндік, пәнаралық, интегралды білімдердің, икемдердің, дағдылардың және функционалды мәселелерді шешу тәсілдерінің ретінде білімділіктің жеткілікті жиынтығы мен жоғары деңгейіне ие, ол онымен ақпараттарды қабылдау, қайта жаңғырту үдерісімен, типтік оқу міндеттерін, сондай-ақ қоғаммен өзара әрекеттесу міндеттерін шешумен байланысты қызмет үдерісінде пайдаланады.
Оқу пәндерінің мазмұнындағы функционалды сауаттылыққа компонентті белгілеу. Оқу пәндерінің мазмұнын функционалды аспектіде нығайту, осы оқу құралындағы тұлғалық, азаматтық, әлеуметтік, басқарушылық, коммуникативтік, ақпараттық, технологиялық ағарту деңгейлері бойынша жеті түйінді құзыреттерді қалыптастыру нәтижелеріне әзірленген талаптардың есебінен жүзеге асырылады.
Біздің заманымыз ғылым мен техниканың ғарыштап дамыған кезеңі, біз ұстаздар сол заманмен бірдей қадам басуға міндеттіміз, себебі біз адам тағдырына, бала тағдырына жауаптымыз. Сондықтан оқушылардың функционалдық математикалық сауаттылығын арттыру үшін мынадай жұмысын жүргізуіміз керек:
Сабақ берудің жаңа технологиясы негізінде құрастырылған сабақтың әр тарауы, әр тақырыбы бойынша “білу – түсіну – қолдану – тұжырымдау” деңгейлік тапсырмаларымен жүйелі жұмыс жасауды күшейту;
Сабақта практикалық мазмұнды есептерді, әртүрлі форматтағы тест тапсырмаларын, стандартты емес жағдайларда білімді қолдануға арналған қызықты есептер шығарту;
Математика пәні сабақтарында, таңдау курстарында алған білімдерін өмірмен ұштастыруға, оны практикада қолдануға, логикалық есептер шығаруға үйрету;
Халықаралық зерттеулер мен Ұлттық бірыңғай тестілеу нәтижелері бойынша мектепте оқушылармен мақсатты түрде жұмыс істеу;
PISA, TIMSS, PIRLS халықаралық зерттеулерді жүргізудің маңыздылығы мен ерекшелігі туралы ата – аналарды, оқушыларды, қоғамды кеңінен таныстыру;
Мектеп оқушыларының математикалық сауаттылығын дамытуға бағытталған белсенді оқыту стратегияларын пайдалануды үйрену.
Пайдаланылған әдебиеттер:
Н.Ә. Назарбаев «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту– Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы, 27 қаңтар 2012 жыл
Мектеп оқушыларының функционалық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012-2016 жылдарға арналған ұлттық іс-қимыл жоспары.
3.PISA халықаралық зерттеуі. Әдістемелік құрал - Астана ,ҰББСБО, 2013
4.А.Қ.Әлімов. Оқытуда интербелсенді әдістерді қолдану. Алматы, 2013
М.Әуезов атындағы жалпы орта мектебі
Ашық сабақ
Тақырыбы: Қысқаша көбейту формулалары
(Аудандық математика пәні мұғалімдерінің семинарында өткізген ашық сабақ )
Математика пәні мұғалімі Қалиева Ж
2013-2014 оқу жылы
Тақырыбы: Алғырлар, тапқырлар, білгірлер.
Мақсаты : 1.Оқушылардың әр салада білімдерін кеңейту,
білім деңгейін, шығармашылық ізденісін
байқау. Оқушыларды алған білімдерін өмірде
пайдалануға үйрету.
2.Сұрақтарға толық жауап беру дағдысын
қалыптастыру. Сөйлеу шеберлігін жетілдіру, белсенділігін
береді. Егер де жауап бере алмаса, келесі таяқшаны
көтерген топ жауап бере алады.
2 кезең - «Жорғада» ережесі бойынша оқушылар
жеке-жеке сұрақтарға жауап беруге тиіс.
3 кезең - «Ғажайып алаңда» оқушылар әр
торкөзді таңдап, сұрақтарға жауап береді ,
де ұпайға ие болады.
4 кезең - «Қиял әлемінде» Ойыншыларға
тақырып беріледі. Тақырыпқа сәйкес
қызықты әңгіме құрастыру керек.
-Әділқазы алқасымен таныс болыңыздар.
Әділқазы алқасымен таныстыру.
1-кезең
«Бәйге» турын бастаймыз.
Қарап тұрмай бәйгеге еріңіз, Шәкірттерге әділ шешім беріңіз Жүзден жүйрік мыңнан тұлпар шығарар, Бәйге, бәйге, бәйгелерді көріңіз.
Тапсырма :
«Ұрылар мен кемпір»
Ертеде байлардың есігінде жүріп күн кешкен, панасы жоқ жалғыз кемпір болыпты. Жаз шығып ел жайлауға көшкенде, сүйенері жоқ кемпір жалғыз сиырын ұрламақ болып ұрылар келеді. Кемпір:-«Бұлар менің жалғыз сиырымды нысанаға алмақ болған екен, мен де бұларды алдайын», - деп ойлайды. Сөйтіп жалман -жан бір шелек суды сапырып отырып, мынадай өлең айтыпты: 5. Сапырып-сапырып Арманға бер, Құйып-құйып Алмасқа бер, Есіктегі екеуге бер, Төрдегі төртеуге бер, Өзің іште маған бер», - деген екен. Мұны естіген ұрылар:-«Қой мұнымыз болмас үй» толы кісі, әрі бізден екі есе көп, кетейік», - деп кетіп қалыпты. Кемпір тапқырлығымен ұрыларды осылай қорқытыпты. Сонда үйде адам нешеу? Жауабы:10 адам.
2.Тапсырма:
«Торғай нешеу?» Талдан ұшты көп торғай, Емес бірақ көп торғай. Алдында оның бастаушы, Артында оның қостаушы. Және тағы қарасақ, Қайта оны санасақ, Соңында біреу қап келді, Алдында төртеу, топ келді, Үшеуі қатар жарысқан, Түзіліп үшеу қалыспан. Ойың жүйрік болса егер, Торғай нешеу, есепкер.
3.Тапсырма:
Шибұт, Қылмойын, Қарынбас. Қарынбас, Қылмойын, Шибұт үшеуі жолдас екен. Бір күні бұлар бір тоқты ұрлап сойыпты. Тоқтыны бұзып,етін қазанға салайын деп жатады.Қарынбасқа жынын төгіп кел деп қарынды беріпті. Қарынбас қарынды тысқа алып шығады. Сол кезде қара шыбындар қарынға да, Қарынбастың басына да үймелепті. Басындағы шыбынды қағамын деп, Қарынбас басын ұрып алыпты. Жұмыртқадай жұқа бас жарылып, жан тапсырыпты. Қарынбас қалайша кешікті деп, Шибұт далаға шығады. Өліп жатқан Қарынбасты көре салып; Әй, Әттеген-ай!- деп екі қолымен санын салып қалады. Сол кезде ши бұты шырт етіп, ол да мүрдем кетіпті.Шибұттың даусын естіп,Қылмойын жүгіріп шығады. Өліп жатқан екі жолдасын көреді де; - Ойбай! Бауырым-ай!- деп дауыстай бергенде қыл кеңірдегі үзіліп кетіпті (Ұрлық-түбі қорлық) 2-кезең«Жорға»
Ойын толық, айналған қатты ағысқа Табылғандай танымда, жат дауыс та. Біреу озып келеді қатарынан, Біреу қалып жатады асығыста.
Жоғары, жоғары, жорғала Шапшаңдыққа таң қал ма. Ойын деген нарталас, Жеңілемін деп ойлама!
Тапсырмалар:
1.12 айды бір сөзбен қалай атайды?
2.Қою сөзіндегі дыбыстар саны нешеу?
3.Үш орындықтың аяғы нешеу?
4.Қатықтан жасалатын тағам-
5.Өлең жазатын адам-
6.Діңі ақ ағаш.
7.Суретшінің өзін бейнелеуі.
1.Сусын құюға арналған сапты ыдыс?
2.Жиырма төрт сағат немесе -?
3.Сөзге шебер,тілге жүйрік адам?
4.Табиғатты суреттейтін жанр-
5.Байқоңырдан ғарышқа ұшқан тұңғыш қазақ ғарышкері-
6.Жүзімнің ортасында не бар ? .
7. Адам бейнеленген сурет-
3-кезең
"Ғажайып алаң»
Мәңгі бақи есте қалар,
Ғажайып бір кеш болсын.
Білімдірек шәкірт озар,
Қиынырақ сұрақ болсын!
4-кезең
«Қиял әлемінде»
Білімнің ұшқырлығын танып сен, Асып- тасып, асықпа,қалыспа сен. Уақыт деген зымырап, зулап жатыр, Шапшаңдық бұл сайыста керек екен.
«Мен өскенде кім болам?»
-Ендігі сөз кезегін әділқазы алқасына берейік.
Жеңімпаздарды марапаттау.
Тақырыбы: Көңілді тапқырлар. Мақсаты: Білімділігі: Оқушылардың математикалық білім қабілеттерін тексеру, алған білімдерін пысықтау. Дамытушылығы: Мұндағы өлең-есептер, қызықты есептер арқылы логикалық ойлау қабілетін дамыту. Тәрбиелілігі: Пәнге қызығушылығын арттыру. Оқушылардың өз ойын еркін айта білуге қалыптастыру. Оқушыларды ауызбіршілікке , ұйымшылдыққа тәрбиелеу. Туған жерінің табиғатын сүюге, қорғауға тәрбиелеу. әдісі: Сұрақ-жауап, көрнекілік. ізденушілік, ойын, құрастыру
Жүру барысы: Ұйымдастыру бөлімі: - Құрметті ұстаздар, оқушылар сіздер 1а, сыныптар арасында өтетін «Көңілді тапқырлар» атты сайыс сағатына қош келдіңіздер! Сайысымыздың негізгі мақсаты әртүрлі математикалық ойын тапсырмаларды орындау арқылы білімдерін, одан әрі тереңдету. Алған білімдерін пысықтау. Сайыс сағатымызда өлең есептер, ертегі есептер, сөзжұмбақтар , бейнелі сөздер беріледі. Солардың жауаптарын дұрыс айтуларыңыз керек. Әр дұрыс айтылған жауаптарға , бір ұпайдан қосылып отырады Уа, халайық, халайық Бәріне жар салайық Бүгінгі кеш төрінде Математика елінде Есеп шешіп жарысып Жұмбақ шешіп аңдысып, Шабыт тасып, шалқысып Көңілді кеш жасайық Жұмбақ шеру шашайық Мұнда қызық табылар Жұмбақ, есеп бәрі бар Ал, сайыскер балалар Білімдеріңді сынайық. - деп Бүгінгі сайыс сағатында сынға түсетін екі топпен таныстырып өтейін. 1-топ: «Алғырлар» 2-топ «Білгірлер» Енді сөз кезегін топтарға берейін, өз топтарын өлең жолдары арқылы таныстырып өтсін. «Алғырлар» Озып шығып бәйге аламыз Аты аңызға айналған «Алғыр» бала атанып Бізде ғалым боламыз. «Білгірлер» Мақтанбаймыз «білгірміз» деп Таудай бірақ талабымыз «Білгір» бала атанып, Келешекте өскенде Үлкен ғалым боламыз.
Ей, балалар, балалар, Қане бері қараңдар Сайысымызды бастайық. 1-тапсырма «Алғырлар» 1. Ең кіші сан. 2.Бір жылда қанша ай бар? 3. Жеті атаны ата? (Әке, бала, немере, шөбере, шөпшек, немене, туажат, жұрағат)
4 Мал сүтінен жасалған қандай тағамдарды білесің? (Құрт, май, ірімшік, сүзбе)
«Баспалдақ» ойыны «Алғырлар» 1+9 = 2+5 = 2-0 = 9-7 = «Білгірлер» 0+5 = 7+2 = 9-5 = 8-3 = 3-тапсырма «Математикалық бейнелі сөз» шешу Үйрек Ай Ту (Азайту) Мысық, Етік, Р (Метр) 4-тапсырма . «Сан ретін тап» «Алғырлар» 2 10 9 3 8 1 6 5 «Білгірлер» 5 9 7 4 0 1 10 8 Оқушы сандарды ретімен орнына қояды. 5-тапсырма Ертегі есеп «Алғырлар»
«Ұрылар мен кемпір» ертегі есеп. Ертеде байлардың есігінде жүріп күн кешкен, панасы жоқ жалғыз кемпір болыпты. Жаз шығып ел жайлауға көшкенде, сүйенері жоқ кемпір жалғыз сиырын ұрламақ болып ұрылар келеді. Кемпір:-«Бұлар менің жалғыз сиырымды нысанаға алмақ болған екен, мен де бұларды алдайын», - деп ойлайды. Сөйтіп жалман -жан бір шелек суды сапырып отырып, мынадай өлең айтыпты: 5. Сапырып-сапырып Арманға бер, Құйып-құйып Алмасқа бер, Есіктегі екеуге бер, Төрдегі төртеуге бер, Өзің іште маған бер», - деген екен. Мұны естіген ұрылар:-«Қой мұнымыз болмас үй» толы кісі, әрі бізден екі есе көп, кетейік», - деп кетіп қалыпты. Кемпір тапқырлығымен ұрыларды осылай қорқытыпты. Сонда үйде адам нешеу? Жауабы:10 адам.
«Білгірлер» Тапсырма: Шөптің арасында қояндар тығылып отыр. Олардың 8 құлағы көрінеді. Қояндар саны нешеу? 6-тапсырма Математикалық санамақ айтып жарысу. 7-тапсырма Математикалық өлең есеп «Алғырлар» тапсырмасы Математикалық өлең есеп «Торғай нешеу?» Талдан ұшты көп торғай, Емес бірақ көп торғай. Алдында оның бастаушы, Артында оның қостаушы. Және тағы қарасақ, Қайта оны санасақ, Соңында біреу қап келді, Алдында төртеу, топ келді, Үшеуі қатар жарысқан, Түзіліп үшеу қалыспан. Ойың жүйрік болса егер, Торғай нешеу, есепкер (Бес торғай) «Тапқырлар» 6 аламаның 2-ін Досың сұрап алады. Айтшы сонда нешеуі Өз қолыңда қалады. (4)
7-тапсырма Қызықты тапсырмалар. «Алғырлар» 1. Аулада жүрген бұзаулар мен тауықтардың аяқтарының саны - он. Аулада неше тауық, неше бұзау болуы мүмкін? «Білгірлер» 2. Ағаш басында 2 балық отыр еді. Оларға тағы 2 балық ұшып келді. Барлығы неше балық болды? 8-тапсырма «Кім көп біледі? » Үш санның қосындысы 3 ке тең. Қосылғыштар қандай сандар? Үш топтан 3 оқушы шығып , тапсырсаны орындайды. 6 балл Бұл тапсырманың 3 түрлі жолы бар. 1. 1+1+1=3 2. 1+2+0=3 3.3+0+0=3 Сандар орнын ауыстырып тағы да бірнеше жолын шығаруға болады. 9-тапсырма 1.«Мен қандай сан ойладым?» 1-топ «Алғырлар» ?+2-5=10 2-топ «Білгірлер» ?-2+1=7 - Осымен, балалар «Көңілді тапқырлар» атты сайыс сағаты аяқтаймыз. Жеңімпаз топты анықтап марапаттау.
Мақалаға белгі:,
Пікірлер: 0
БІЗДІҢ САЙТ ҰСЫНАДЫ:
Құрметті
Жаңалық жайлы ақпарат
Алтын сақа (интеллектуалды ойын - сайысы)
Категориясы:
Мақсаты: 1. Оқушылардың бойында салт-дәстүрге деген сүйіспеншілікті одан әрі дамыту, оны әрқашан құрметтеуге баулу.Оқушылардың білім деңгейін байқау Өз отбасын, Отанын сүйіп, әдепті болуына бағыт-бағдар беру
Оқушыларды топқа бөлу І топ: Тапқыр тобы ІІ топ: Намыс тобы ІІІ топ: Жігер тобы Сайыс бағдарламасымен таныстыру
Топты таныстыру Топ басшыларының құттықтауы Жалғасын тап Кім шапшаң ? Мәтін - мазмұнына байланысты мақал - мәтел айту Кейіпкерге хат Киелі сандарға байланысты сұрақ - жауап Құпия хаттарға жауап бер Сиқырлы ұяшықтар Поэзия минуты
Кіріспе бөлім:
Құрметті ұстаздар, сайысқа қатысатын ұландар! Бүгін 2-4 - сынып оқушылары аралығында өткізгелі отырған «Алтын сақа» ойын - сайысын көріп тамашалайсыздар. Бұл сайысқа әрбір сыныптан өздерінің ұлттық намысын топпен бірге көрсете алатын оқушылар қатысып отыр.
Қазақ халқы ежелден салт-дәстүрін қастерлеген. Міне, осы уақытқа дейін, салт-дәстүріміз ұмытылмай, сақталып келді. Ендігі жалғастырушы келешек - жас ұрпақтар. Сол салт-дәстүрді жалғастырушы ұландарға сәттілік тілейік «Алтын сақа» сайысы 10 бөлімнен тұрады. Олай болса, өзіміз білетін ұлттық ойын түрлерін ортаға салып көрейік. Ой қозғау. Ұландар өнеріне әділ қазы беретін әділ қазыларымызды таныстырып өтейік. 1.Оқу ісінің меңгерушісі - Алып Баспаев 2. Бағдарлы оқыту ісінің меңгерушісі - Сарқыт Ержанова 3. Бастауыш класс мұғалімі - Жаңагүл Ағыбаева
І кезең: Топты таныстыру ІІ кезең: Топ басшыларының құттықтауы ІІІ кезең: Жалғасын тап
Ойынның шарты: Мен мақалдың бастапқы қатарын айтамын, келесі жолы топ жалғастырады.
1 - топ: Тапқыр тобы. 1. Өз үйім ... (өлең төсегім) 2. Батыр туса ел ырысы, ... (Жаңбыр жауса жер ырысы) 3. Асыл тастан шығады, ... Өнер жастан шығады.
2 - топ: Намыс тобы. 1. Отан ... (оттан да ыстық) 2. Ғылым теңіз, .... (білім кеме) 3. Оқу инемен .... (құдық қазғандай)
3-топ: Жігер тобы 1. Өзге елде сұлтан болғанша, Өз еліңде........................ ІҮ. «Кім шапшаң?» ойыны Ойынның шарты, мен жаңылтпаш айтамын, сол жаңылтпашты қай топ жаңылмай, мүдірмей қайталайды және тез айтады сол топ жеңіске жетеді.
1 - топ: Тапқыр тобы. Екеуінің жасы шамалас, Бірінің шашы қара шаш Екіншісінің шашы ақ шаш аралас.
3-топ: Жігер тобы Шеше, шеше, неше кесе, Сынды кеше.
Ү. Мәтін мазмұнына сай мақал - мәтел айту. Мәтіннің мазмұнын мұқият тыңдап алып, мазмұнына сай мақал айту. Яғни, тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін жасау керек.
І топ. Алты түлкі Ертеде алты түлкі дос болыпты. Біреуінің құйрығы шолақ екен. Құйрығы ұзын бес түлкі: -«Сенің құйрығың жоқ» - деп келеке қылып, күле беріпті. Сол уақытта шолақ түлкі «осы бес түлкінің де құйрығын шолақ қылып қояйын» деп ойлап, бес түлкіге айтыпты. - «Біз бір жақсы ойын ойнайық» - деп түлкілерді алып келіп, қарағайға байлап қойып, өзі бір талдың басына шығып түлкілерге: - «Мына жақта бүркіттер келе жатыр» дейді де, өзі қаша жөнеледі. Сонда бес түлкі қашамын деп құйрықтарын үзіп, бәрі де шолақ болып қалады. Бесеуі бірдей шолақ болғаннан кейін мазақ етіп, күлмейтін болыпты.
ІІ топ. Атасы мен немересі Ата қартайып, күші кеміді, нашар көретін, нашар еститін болды, ішкен тамағын алдына төгетін болды. Не үшін десеңіз, оның аяқ қолы кәріліктен қалтыраушы еді. Шалдың бұл ісі баласы мен келініне ұнамады. Олар шалға алдына жаман дастарқан жайып, тамақты жаман ыдысқа құйып, бөлек беретін болды. Немересі өзінің әкесіне атамды бөлек отырғызба деуге бата алмайды. Бір күні ол ағаш жонып отырады. Әкесі көріп; «Шырағым не істеп жатырсың?» - дейді. Сонда баласы; «Аяқ істеп жатырмын, шешем мен екеуің атам кұсап қартайғанда, сендерге тамақты осы аяққа құйып беремін»- дейді. Бұл сөзді естіп, шалдың баласы ұялып, әкесін бөлек отырғызып тамақ беруді қояды (Әкеңе не қылсаң. Алдыңа сол келер)
ІІІ топ. Шибұт, Қылмойын, Қарынбас. Қарынбас, Қылмойын, Шибұт үшеуі жолдас екен. Бір күні бұлар бір тоқты ұрлап сойыпты. Тоқтыны бұзып,етін қазанға салайын деп жатады.Қарынбасқа жынын төгіп кел деп қарынды беріпті. Қарынбас қарынды тысқа алып шығады. Сол кезде қара шыбындар қарынға да, Қарынбастың басына да үймелепті. Басындағы шыбынды қағамын деп, Қарынбас басын ұрып алыпты. Жұмыртқадай жұқа бас жарылып, жан тапсырыпты. Қарынбас қалайша кешікті деп, Шибұт далаға шығады. Өліп жатқан Қарынбасты көре салып; Әй, Әттеген-ай!- деп екі қолымен санын салып қалады. Сол кезде ши бұты шырт етіп, ол да мүрдем кетіпті.Шибұттың даусын естіп,Қылмойын жүгіріп шығады. Өліп жатқан екі жолдасын көреді де; - Ойбай! Бауырым-ай!- деп дауыстай бергенде қыл кеңірдегі үзіліп кетіпті (Ұрлық-түбі қорлық)
ҮІ. Кейіпкерге хат. Мұхтар Әуезовтың «Жетім» әңгімесі. Әңгімедегі басты кейіпкер Қасымға хат жазу Шерхан Мұртаза «Интернат қоймасы».Атамырзаның айтағына ерген Серікке хат жазу. ҮІІ. Сұрақ - жауап.
1 - топ: Тапқыр тобы. 1. Жеті атаны ата? (Әке, бала, немере, шөбере, шөпшек, немене, туажат, жұрағат) 2. Қазақша ай аттарын ата? (Наурыз, сәуір, мамыр, маусым, шілде, тамыз, қыркүйек, қазан, қараша, желтоқсан, қаңтар, ақпан) 3. Қазақстан Республикасының Ата заңы қай жылы қабылданды? (30 тамыз, 1995 ж.) 4. Әнұранның авторлары ? (Ш. Қалдаяқов, Ж. Нәжімеденов, Н. Назарбаев) 5. Қазақтың ұлттық аспабында орындалатын әуен ? (күй)
2 - топ: Намыс тобы. 1. Үш жұртты ата? (өз жұртың, қайын жұртың, нағашы жұртың.) 2. Қазақша апта аттарын ата? (Дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі) 3. Қазақстан халқы өзінің тұңғыш Президентін қашан сайлады? (1991 ж. 1 желтоқсан) 4. Қазақстан Туының авторы ? (Ш. Ниязбеков) 5. Әнді орындайтын адамды кім дейміз? (әнші)
3-топ: Жігер тобы. 1. Үш арсызды ата?( ұйқы, күлкі, тамақ) 2. Елтаңбамыздың авторын ата? (Ш. Уалиханов, Ж. Мәлібеков) 3. Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін қашан алды? (1991 жылы 16-ХІІ) 4. Қазақ үйдің бөліктерін ата? (Кереге, уық, есік, шаңырақ) 5. Мал сүтінен жасалған қандай тағамдарды білесің? (Құрт, май, ірімшік, сүзбе)
ҮІІІ. Құпия хаттарға жауап беру. 1 - топ: Тапқыр тобы. Құрметті достар! Менің көршімнің бір баласы бар. Өзі өтірікші, көзбе - көз өтірік айта қояды. Маған күнде келіп ойнағысы келеді. Мен өтірік айтқанды жаным сүймейді. Менің онымен ойнағаным дұрыс па?
2 - топ: Намыс тобы. Құрметті оқырмандар! Менің бір досым бар. Өзі мақтаншақ. Ойнап жүргенде үй - ішін айтып, алған ойыншықтарын көрсетіп мақтанады. Және өзінен кіші балаларды үнемі ренжітеді. Мен онысын ұнатпаймын. Бірақ ойынды жақсы ойнайды. Мен осы баламен дос болайын ба, айтыңдаршы?
3-топ: Жігер тобы. Құрметті достар. Менің бір кластасым бар. Ол үнемі класқа сотка алып келеді де, біздерге көрсетіп мақтанады. Мен оның соткасын көріп, өзім де сондайын алғым келеді. Ал менде оны алатын ақша жоқ. Сендер айтыңдаршы менің не істегенім дұрыс?
ІХ. Сиқырлы ұяшықтар. Математика пәні бойынша 1. 1 жұмыртқа пісіру үшін 5 минут қажет, 4 жұмыртқа пісіру үшін қанша минут қажет? 2. Ұзындығы 4 м, ені2 м, биіктігі 3 м. Бөлменің көлемін тап? 3. 1 сыйлықты орауға 70см жылтыр қағаз керек, 9 сыйлыққа неше метр керек? 4. Әлібек 1 айда 7 қызықты ертегі оқыды, ол бір жылда қанша кітап оқыды? 5. Ең үлкен 4 таңбалы санға 1 қосқанда неше шығады?
Қазақ тілі пәні бойынша : 1. Заттың ісін , қимылын білдіретін сөздерді не дейміз? 2. Қазақ тілінде неше септік бар? 3. Түбір дегеніміз не? 4. Мал - сөзінің алғашқы дыбысын өзгерт. 5. Жалғауы жоқ септікті ата?
Ана тілі бойынша : 1. Қала аттарын алфавит ретімен ата (Қарағанды, Көкшетау, Алматы, Шымкент) 2. Ақжолтай атанған батыр кім? 3. Жасында Төле бидің түйесін баққан хан кім? 4. Мәншүктің соғыстағы қаруы? 5. Құрманғазының анасы?
Х. Поэзия минуты. Бүгінгі сайысқа байланысты бір шумақ өлең шығару. ХІ. Қорытынды. Қазылар алқасы әр сыныптың ұпайларын айтты. Сөз кезегін тәрбие ісінің меңгерушісі А.Баспаев алды.- Құрметті балалар, міне бүгін сендердің мынадай талапты, салт-дәстүрімізді жалғастырушысы екендеріңді көріп, сүйсініп отырмыз. Талаптарыңа нұр жаусын!- деп қорытындыланады...
Мақалаға белгі:, ,
Пікірлер: 0
БІЗДІҢ САЙТ ҰСЫНАДЫ:
Құрметті оқырман, сіз бұл сайтта тіркелген жоқсыз! Біз сізге немесе өз есіміңізбен кіруді сұраймыз.
Жаңалық жайлы ақпарат
Біз білімді ұрпақпыз
Категориясы:
«Сыныптан тыс шара» Тақырып: «Біз білімді ұрпақпыз» Мақсаты: оқушылардың әрбір пән бойынша алған білімдерін тиянақтау, топтар бойынша сайыс өткізу, шапшаңдыққа, жинақылыққа тәрбиелеу. Көрнекілігі: ойын бөлімдері жазылған плакаттар, Жүру барысы: Ал, келіңдер, келіңдер! Біріңе бірің еріңдер Біліміңді тексеріп Жарысқа қатысып көріңдер - деп балалар ортаға шақырылады. Мұғалім: 1. - Бәйгеге түсіп жарыспай Жүйріктің бағы жанар ма? Білім мен өнер жарысып Тәрбие, тәлім табар ма? Бұл бәйге ойдың бәйгесі Кім ұшқыр ойға - сол алда - дегендей, бүгінгі сабағымызды бастайтын уақыт та келіп жетті. - Балалар бүгін бізде кімдер отыр? /Қонақтар/ - Дұрыс айтасыңдар. - Біздің халқымыз қонақжай екенін білесіңдер, келген қонақтарды қалай күтеміз? - Иә, балалар, біз қонақтарды сабаққа жақсы дайындығымызбен, қарсы алайық. 2.«Қазылар алқасын» сайлау Құрметті қонақтар, бүгінгі болатын сайысты «Білімді ұрпақ - еліміздің болашағы» деген атпен 4 А сыныбының оқушылары ұйымдастырып отыр. Сонымен ортада « Тамаша жетілік» тобы. Екі топқа бөлу: «Құлагер» «Тайбурыл» 1. Сәлемдесу: «Құлагер» Құлагердей халық сүйген Шаршамастан шабамыз Қиналмай - ақ, сұрақтардың Жауаптарын табамыз «Тайбурыл» Тайбурылды серік етсе Қобыланды сынды бабамыз Қиын сұрақты шешкен сайын Арта түспек бағымыз Сұрақ деген не тәйірі? Шемішкеше шағамыз 2. Ой ұшқырлығын байқаймыз. «Бәйге» /әр дұрыс жауапқа 10 ұпай қойылады 1. Абай Құнанбаев кім? 2. Қабанбай батырдың шын аты? / Ерасыл/ 3. Қазақтың ең алғаш ұшқыш - ғарышкері кім? /Тоқтар Әубәкіров/ 4. Исатайдың жан серігі кім? / Махамбет/ 5. Тірі табиғатқа не жатады? / өсімдік, адам, жануарлар/ 6. Жүрек қандай қызмет атқарады? /қан айналу/ 7. - Түйеқұс 2 аяғымен тұрғанда 15 кг тартса, бір аяғымен тұрғанда қанша тартады? /15кг/ 8. - Ұшақ Алматыдан Семейге дейін 1сағ 40мин ұшады, ал кері қайтқанда 100 мин ұшады. Айырмашылығы бар ма? /100 мин/ 9. - Екі қарға бірі оңтүстікке қарап, бірі солтүстікке қарап отыр. Олар бір - біріне « досым мен сені көріп отырмын дейді» сонда олар бір бірін қалай көрген. /екеуі бір - біріне қарама қарсы отыр/ 10. Ілік септіктің сұрақтарын ата / кімнің?, ненің?/ 4. « Жеті жұрттың тілін біл» немесе полиглот / дұрыс жауапқа 20 ұпай, егер біреуі дұрыс болса 10 ұпай/ Мұнда сендер қазақша, орысша, ағылшынша тілді дұрыс сөйлеумен қатар, қатесіз жазуларыңыз тексеріледі. 1. Күн мен түн теңелетін жыл мезгілі / көктем - весна - spring/ 2. Мұрты бар, иегінде сақалы жоқ, Тоны бар, киеріне шапаны жоқ. Пайдасы үй ішінен табылған соң, Далаға кіріп - шығар сапары жоқ / мысық - кот - cat/ 3. Жүз теңгең болғанша, Жүз........... болсын. /дос - друг - friend/ 4. Тықырлатып тақтайды, Түні бойы жатпайды /тышқан - мышь -/ 5. Футболшының алаңдағы ойын заты /доп - мяч - ball/ 6. Қабат - қабат қаттама Ақылың болса аттама / кітап - книга - Book/ 7. Жеті қазынаның бірі - Адамды қорғап жүретін досы /ит - собака - dog/ 8. Қыста ұйықтап жатады, Жазда қызыққа батады / аю - медведь/ 9. Бір үйге Көзсіз боп басты сұғасың Бұл үйден Көреген боп шығасың / мектеп - школа/ 10. Әр адамның шағын Отаны /отбасы - семья - family/ 5. « Қызықты жетілік» 20 20 20 30 30 30 40 40 40
Бұл кезеңде сендер өздерің таңдап алған сұраққа жауап бересіңдер. Жеңіл сұрақ 20, ең күрделі сұрақ 40 ұпай қазақ тілі /20 ұпай/ - сөз таптарын ата ана тілі - 30 /ұпай/ Балалар, бұл - жол басы даналыққа Келіңдер түсіп келіп, байқайық та Бұл жолмен бара жатқан өзіңдей көп Соларды көре тұра қалайық па? - авторы / А Байтұрсынов/ /20 ұпай/ - Елтаңбаның авторлары кім? / Шот Аман Уалиханов, Жандарбек Мәлібеков/ 20 ұпай - математика - Геометриялық фигуралардың периметрін қалай табамыз 30 ұпай - Неше материк бар, соны картадан көрсетіп бер 30 ұпай - неше мұхит бар, соны картадан көрсетіп бер 40 ұпай - Қашықтықты қалай табамыз 40 пай - 8 - дің көбейту кестесін айтып шық 40 ұпай - Отан деген не? / менің жерім, елім/ 6.« Кім жылдам? 1 - топ 1. Ертегі оқисың ба? 2. Тәтті берсе жейсің бе? 3. Анаңа еркелейсің бе? 4. Сөмкеңде не бар? 5. Досың кім? 6. Аспанда не бар? 7. Қандай сыйлық алғанды ұнатасың? 8. Қандай тілек айтасың? 2 - топ 1. Жасың нешеде? 2. Қалтаңда не бар? 3. Қандай кітап оқисың? 4. Алма берсе жейсің бе? 5. Нені жақсы көресің? 6. Ініңнің аты кім? 7. Кеше не істедің? 8. Кімге сәлем жолдайсың? 7.«Біліміңді мықта» деп аталады. Шабыт тасып шалқысын Көңілді кеш жасайық Мұнда қызық табылар Жұмбақ есеп бәрі бар Білімдеріңді сынайық Қателеспей мұқият ойланып айтуларыңыз қажет. 1. Бір қазақ қалаға бара жатыр еді, жолда үш танысы қарсы шықты. Қанша адам қалаға барды? /1 адам/ 2. Төрт жұмыртқа төрт минутта піседі, ал екі жұмыртқа неше минутта піседі? / 4/ 3. Үйдің төрт бұрышында төрт мысық отыр. Әр мысықтың алдында үш мысық отыр. Үйде неше мысық отыр? /4/ 4. Тауық бір аяқпен тұрғанда 5 кг, ал екі аяқпен тұрғанда неше кг болады?/ 5/ 8.« Сен білесің бе?» / екі капитан жарысы/ 1. Кел, балалар, оқылық өлеңінің авторы кім? / Ыбырай/ 2. Қазақстан тұңғыш президенті кім? 3. Дыбыстар нешеге бөлінеді? 4. Қос бүйірін таянып тұрған қай әріп? 5. Аптаның бесінші күні қалай аталады? 6. Адам немен тыныс алады? 7. Жылджан құр қалған жануар? 8. Ұя салмайтын құс? 9. Көру мүшесі 10. 9 - мамыр қай күн? 9. « Ойлан да, аяқта» Ойланбастан басқасын Жазып қойма бұл жерге Керек сөзді таңдап жаз Уақыт берем сендерге 1. Отан оттан да........ /ыстық/ 2. Айтылған сөз - атылған.........../оқ/ 3. Көз қорқақ, қол.............../ батыр/ 4. Ашу - дұшпан Ақыл --....... /дос/ 5. Денсаулық - зор................/байлық/ 6. Күш - білімде Білім -..................../кітапта/ 11. Қорытынды: Қазылар орнықтырар әділдікті Кімдердің жауаптары кәміл шықты Білім мен тапқырлықтың жарысында Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты, - дей келе сөз кезегін әділқазыларға береміз Қорытындылау, бағалау
Мақалаға белгі:, ,
Пікірлер: 0
Пәні: Дүние тану Сабақтың тақырыбы: Көктемдегі табиғат. Сабақтың мақсаты: Оқушылардың көктемгі табиғат туралы білімдерін кеңейту. Міндеттері: 1. Әр жыл мезгілдеріндегі табиғат, өсімдіктер, жануарлар мен адамдар тіршілігіндегі өзгерістер жайлы пысықтау жұмыстарын жүргізеді.. 2. Көктем табиғаты арқылы тірі және өлі табиғат байланысы туралы білімдерін дамытады.. 3. Экологиялық тәрбие алады. Табиғатты қорғауғ, сүюге тәрбиеленеді.. Көрнекі құралдары: - Әр жыл мезгілдерінің суреттері - Ақ, сары, жасыл, қоңыр түсті кеудешелер - Шуағын шашқан күн - Кеспе әріптер - Аңдардың, үй жануарларының, әр түрлі өсімдіктердің суреттері Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, әңгімелесу, түсіндіру, ойын элементтері, проблемалық тапсырмалар, топтық жарыс.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі:
Балалар тақтада шеңбер жасап тұрып,
Үлекенге де сіз, Бір, екі, үш, Кішіге де сіз. Сынып іші тып-тыныш. Құрмтпенен сіздерге Жалқаулықты тастаймыз, Бас иеміз біз Сабақты біз бастаймыз.
Енді балалар, топқа бөлінейік. Ақ түстілер - қыс болады, ақ жаймасы бар үстелге. Жасыл түстер жаз болады, ажасыл жаймасы бар үстелге,қоңыр түстілер - көктем болады, қоңыр жаймасы бар сары түстілер -күз болады, сары жаймасы бар үстелге, жайғасыңдар.
II. Өткен сабақты пысықтау: Балалар мен сендерге жұмбақ жасырайын, сендер шешуін айтыңдар:
Жиын-терін болатын, Шанамен зырлап желетін, Қамбаға астық толатын, Шаңғы, коньки тебетін. Өызыл қырман ойнайтын, Аққала жасап ойнайтын, Бұл қай кез деп ойлайсың? (Күз) Бұл қай кез деп ойлайсың? (Қыс)
Бұлтты айдай желдеткен, Қойның толы жеміске, Нөсерлеткен, селдеткен, Көк майсалы еңісте, Шалшық кешіп ойнайтын Көбелек қуып ойнайтын Бұл қай кез деп ойлайсың? (Көктем) Бұл қай кез деп ойлайсың? (Жаз)
Әрбір топ мұшелері өз мезгілдеріне сипаттама береді. Ондағы адам, қсңмдіктер мен жануарлардың тіршіліктеріне тоқталады. Табиғат құбылыстарын ойын арқылы көрсетеміз
1.Ойын:
Бұл ойында әр топ өз мезгіліндегі күн райы қандай болатынын айтып мазмұндап айтып береді, сәйкес сөздерді тауып жаздырады.
2.Тактамен жұмыс:
Адамның суреті с м ө д е т р і к Жануарлардың суреті Қыс ??? Күз ??? Жаз ???
3.Таратпа материалмен жұмыс.
Аю қорек таңдайма? Егер таңдамаса немен қоректенеді? Жүзім, құлпынай, таңқурай - Бір сөзбен қалай атаймыз? Күзде аңдардың ескі жүні түседі, оны қалай атайды? Жылы жүн оларға неге керек? Көкөністерге нелер жатады? Қыстап қалатын құстарды атап бер? Құстар табиғатқа қандай пайда әкеледі? Алма, алмұрт, өрік - Бір сөзбен қалай аталады?
Сергіту сәті. Қоянмен тиынның суретін таратамын. Ортаға сәбіз бен жаңғақты тастаймыз. Әр қайсысы өзіне тиістісін тауып алу керек.
III. Суретпен жұмыс. 1.Суретке ат қою «Көктем», «Қардың еруі», «Көктем келді», «Сең жүру» тақырыптарының бірін суретке сәйкес таңдайды. 2. Көктем келісімен күн көзі жоғары көтеріле береді. Қар ериді. Күн өткен сайын ауа райы жылына түседі. Аспан тап-таза көгілдір, оның бетінде ақша бұлттар қалқиды. Қүн ұзарып, түн қысқарады. Жыл құстары келе бастайды. Ағаштар бүршік атып, жапырақ жаяды. Ең алғашқы гүлдер шығып бунақ денелілер пайда болады. 3.Осы мәтінді оқып сұраққа жауп беру. 1. Көктемгі ауа райының қысқы ауа райынан қандай айырмашылыға бар? 2. Көктемде табиғатта қандай өзгерістер болады? 4.«Кім есте жақсы сақтайды» ойынын ұйымдастыру. Ойынның ережесі: Топтағы бір оқушы көтемге байланысты бір сөз айтады, оны келесі оқушы қайталайды да, әрі қарай бір сөз айтады, оны келесі оқушы қайталайды да әрі қарай өзі бір сөз айтады. Олардың айтқанын келесі оқушы қайталайды да, өзі тағы бір сөз қосады. Осылайша ойын жалғаса береді.
5.Дәптермен жұмыс.
IV. Бекіту. Экологиялық минут
Болады Болмайды Қарды күреуге Құстарды атуға Құстарға ұя жасауға Көлдерді ластауға Саябақта серуендеуге Орманда от жағуға
Өтініш: сертификатты Карибекова Гульнара Советаевнаға жіберуіңізді сұраймыз. Мүмкіндік болса тезірек жіберулеріңізді өтініп сұраймыз.
Сабақтыңмақсаты: Білімділігі:Жыл мезгілдері туралы жалпы түсінік беріп,оларды бір бірінен ажырата білу және екітілділік принциптерді қолдана отырып,жаңа тақырыпты кеңінен таныту; Тәрбиелігі:Тілді құрметтеуге , сауатты әрі көркем жазуға тәрбиелеу; Дамытушылығы: Оқушылардың сөздік қорын дамытып, жүйрік ойлау қабілеттерін дамыту; Сабақтың көрнекілігі: суреттер, тірек-сызба,географиялық карта,интерактивті тақта т.б Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, тірек-сызба ,суретпен жумыс. Сабақтың түрі: Дәстүрлі жаңа сабақ Пәнаралық байланыс:ағылшын, дүниетану, музыка Сабақтың барысы: Ұйымдастыру А. Амандасу, сынып тазалығы; Ә. Оқушыларды түгендеу;
Психологиялық дайындық Қазақ тілім, өз тілім, ана тілім Абай, Мұхтар сөйлеген дана тілім Қастерлейді ұл қызың мәнгі сені Болашағым, бақытым дара тілім. - Балалар бүгінгі сабағымыз басқа сабақтарға қарағанда ерекше деп айтуымызға болады. Себебі бүгін бізде кіріктірілген ашық сабақ. Яғни біз сендерді қазақ тілі пәні бойынша ғана емес, ағылышын пәнінен не білетінідеріңді тексереміз. - Балалар бүгінгі сабағымызға қонақтар келіп отыр. «Қонақ аз отырып көп сынайды» - деген қазақтың мақалы бар. Бүгінгі сабақта білімімізді көрсетеміз.
- Бүгінгі сабағымыздың мақсаты мен жоспары тақтада жазылып тұр. Олай болса танысайық.
- Мына жоспармен жұмыс істейміз. «Қына тасқа бітеді, білім басқа бітеді» «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» «Еңбек түбі береке» «Бойы сергектің ойы да сергек» «Кімнің ойы жүйрік?» «Білгенге маржан, білмегенге арзан»
- Бірінші жоспар «Қына тасқа бітеді, білім басқа бітеді» дегендей тірек- сызба арқылы өткен тақырыпты яғни үй тапсырмасын тексереміз.
- Өткен сабақтарда қандай тақырыптармен танысып едік? 1. Тақтадан кандай жануарларды коріп турмыз? 2. Түйе сөзінің аудармасы 3. Піл сөзінің аудармасы - Кане оқушылар үй тапсырмасын әрі қарай «Сандарды сөйлет» ойынымен жалғастырайық
Жалғасы келесі бетте
- Жақсы өткен тақырыптарды қайталадық. Келесі жоспар: Екінші жоспар:«Жұмыла көтерген жүк жеңіл» Жаңа сабақ. - Оқушылар бүгінгі тақырыбымыз Жыл мезгілдері деп аталады. Канеки Жыл мезгілдері сөзін қалай түсінеміз? - Қандай жыл мезгілдерін білесіңдер? (на фоне звуки природы) - Осы дыбыстар арқылы жылдың қай мезгілі екенін табыңдар - Жаңа сабағымызға қажетті сөздікпен танысайық. Күн- солнце Жаңбыр -дождь Қар жауады- снег пойдет Жел- ветер Бұлт- облако тучи Күн бұлт- пасмурно Слайд шоу. - Балалар суретке қарап әңгіме құрындар. Дәптермен жұмыс - Бүгінгі күннің ретін дәптерге жазыңдар. Үшінші жоспар: «Еңбек түбі береке». Өз беттеріңмен еңбектеніп жаттығу орындайсыңдар. Үйлестірме қағазы (көп нүктенің орнына керектісөздерді койып жазыңдар) Көктем .......... . Көктемде ............ . Қыста ............... . ........... жаңбыр жауады. ................. жапырақтар сарғаяды. ............. құстар ұшып келеді. ........... аяз, боран болады. Маған ....... мезгілі ұнайды. Әлия.......................... Төртінші жоспар: « Бойы сергектің ойы да сергек» Сергіту сәті Жаңбыр жауды - тырс², Боран соқты - гу², Жел тұрды - ыли², Найзағай ойнайды - тарс-тұрс Бесінші жоспар: «Кімнің ойы жүйрік?» Алдар көсенің қоржыны Қүзде, жазта, қос, күктем, қар үриді, жазз, наурыс,сәуыр, мезгүл, қолақшын. ( Осы сөздердің қатесін табу) 4 тапсырма Сызба бойынша сөйлем кұрастыру Бір жылда күн бар. Бір жылда он екі ай бар. Бір айда төрт апта бар. Бір аптада жеті күн бар. Көктем айлары: наурыз, сәуір, мамыр. Қыс айлары:Желтоқсан, қаңтар , ақпан.Жаз айлары: маусым, шілде, тамыз. Күз айлары: қыркүйек, қазан, қараша. - Ойларыңның жүйрік екенін көрдік. Алтыншы жоспар: «Білгенге маржан , білмегенге арзан» Қорыту - Оқушылар бүгінгі сабақтан не біліп не үйрендіңдер? Жыл мезгілдерін атаңдар Қандай жаңа сөздермен танысып үйрендіңдер? Үй тапсырмасы: «Менің сүйікті жыл мезгілім» суретін салу Бағалау: Оқушыларды сабаққа қатысқандарына байланысты бағалау. -«Қонағыңнан алтын алма, алғыс ал» дегендей бүгінгі сабағымыз аяқталды. уу.