Просмотр содержимого документа
«Та?ырыбы: Квадрат ?шм?ше. Квадрат ?шм?шені к?бейткішке жіктеу»
Сабақтың тақырыбы: Ұқыпты бала- әдепті бала. Сабақтың мақсаты: балалардың әдептілік, сыпайылық адами қасиеттер туралы түсініктерін кеңейту. Сабақтың міндеттері: -Білімділік: Ұқыптылық, жинақылық, әдептіліққе туралы түсінік беру. -Тәрбиелік: Ұқыптылыққа, жинақылыққа, әдептіліқ тәрбиелеу. -Дамытушылық: Сыпайлық қарым- қатынастратын дамыту. Сабақтың көрнекілегі: Оқылық, дәптер, сабақтың дәйексөзі жазылған плакат. Сабақтың түрі: Шығармашылық сабақ. Пәнаралық байланыс: Әдебиеттік оқу Сабақтың жоспары:І. Ұйымдастыру кезеңі: - Сәлемдесу; - Қызығушылықты. ІІ. Негізгі бөлім: - Әңгімелесу; - Жағдаяттар кезінде ойлану; - Шығармашылық жұмыс; - Мәтінмен жұмыс; - Сергіту сәті; - Шығармашылық жұмыс. ІІІ. Қорытындылау: - Есінде сақта; - Рефлексия; - Қорытындылау.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезені: - Сәлеметсіздерме, оқушылар!Шаттық шеңберіне келіңдер. Ән:Мен өсемін өсемін.Балалар біз бір-бірімізбен дос болғымыз келе ме?Онда біз достар ойының ойнаймыз.Бұл ойынның шарты егер мен екеуіміз доспыз десем сіздер екі –екіден қол ұстасып бейлейсіңдер ,егер мен үшеуіміз доспыз десем сендер үшеуін қол ұстасып бейлейсіңдер.Келістік пе ?Ендеше бастаймыз.Балалар осы бес-бестен бөлінген қалыпта екі топқа бөлініп отыра қойындар. Қызығушылықты ояту: Бүгінгі сабағымызда «Ұқыпты бала- әдепті бала» тақырыбын жалғастрамыз. «Менің досым Гүлшат әдепті бала, өйткені...» ойын жалғастырып, ұйқастырып өз ойларын білдіру аркылы алғашкы баладан басталып соңғы оқушыға дейін жалғасады. Негізгі бөлім: Әңгімелесу Өткен сабақта жылы жүрек, жақсы тілектің адамы бақытты ететіні туралы айтқан болатынбыз. Бүгінгі сабақта ұқыптылық туралы әңгімелесеміз. • «Өзара сыйластық»дегенді қалай түсінесіздер? (адамдар бірін бірі сыйлап, құрметтеу). • Әдептілік деген ұғымды қалай түсінесіндер? (адам, бойындағы жақсы қасиет). • Сендер қандай жағдайда, кімдерге көмек көрсете аласындар? (ата-анамызға үлкен кісілерге, достармызға, жақындарымызға). • Адамның әдептілігін қалай білуге болады?(оның іс-әректетінен). - Қазақ халқында өзінен үлкенмен, сондай-ақ жасы кіші, сыйлы адамдармен «Сіз» деп сөйлесу игі әдетке айналған. Бұл сыпайлықты, адамға деген сыйластықты, құрметті білдіреді. «Жалғыз ағаш орман болмас» деген халық мақалы бар. Сол сияқты жалғыз адам бір өзі адами қасиеттерін көрсете алмайды, оның адамдағы адамдармен бірге көрінісі.
Дәйексөз.Ұқыптының уақыты мол. Әр тоқа жағдаяттарды талдату
Жағдаяттар кеінде ойлану: І-жағдаят: Ұланға әке-шешесі жұмысқа кетер кезінде: - Балам, біз жұмыстан келгенше сабағынды оқып болған соң, үйдің айналысын жинастыр, үйге су алып кел, -деп тапсырды. Ұлан сабағын оқып болған соң үйге онын достары Айдын мен Дидар келіп, Ұланды футбол ойнауға шақырды. Ұлан әке-шешісініңтапсырмасын орындарын немесе достарының көнілінен шығу керек екенінбілмей дал болды. - Ұланның орнында болсан не істер едің? - Ия, дұрыс айтасың, біз әрдайым үлкеннің айтқан тындап, оларды құрметтеуміз керек екен. ІІ-жағдаят: Жаңыл өзінің інісі Ернармен үйдің ауласында ойнап жүрді. Екеуінің тұсынан көрші үйдегі Гүлнардың анасы дүкенге келе жатыр еді, Ернар: - Гүлнар бізбен ойнасын шақырып жіберші, -деді. Жаңыл інісінің сөзіне ұялып, Ернарға әлде нені түсідіре бастады. - Жаңыл не туралы айтты деп ойлайсындар? - Ернардың орнында болсаң нем істер едің? - Иә, балалар, үлкен-кішіні сыйлау, үлкеннің ақылын тындау, сөзге тоқтау-инбаттылық, сыпайылықтың көрінісі. Шығармашылық жұмыс: - Қәзір сендер «Ұқыпты болу үшін» не істеу керек? Деген сұрақ төңірегінде ойланып отырып, кеңестер мен қағидалар жазасыздар. Мәтінмен жұмыс: Оқулықтан М. Гумеровтың «Дәме» әңгімесін оқу. Мәтін бойынша сұрақ: *Ал сендер қалай ойлайсындар? Мүмкін бе? Неліктен? Сергіту сәті: 1,2 басымыз тік 3,4 қол созамыз 5- дегенді қолды сермеп 6- деп партаға отырамыз . 1- топ «Ұқыпты бала мен ұқыпсыз бала салыстыру» плакатқа суреттер салу. 2- топ«Ұқыпты бала болу үшін қандай болу керек?» Екі топ «Мен әдепті баламын» берілген тақырыптар бойынша тірек-сызба құрастырады.
Келесі тапсырма
-Ал, енді балалар, өздерің білетін тыйым сөздерді айтып жарысайық! Қай тап көп біледі екен?
-Қандай тыйым сөздерді білесіңдер?
-Аталарың, әжелерің айта ма?
Әбес іс жасама.
Әкені ренжітпе.
Босағада отырма.
Босағаны керме.
Үйге қарай жүгірме.
Бүйіріңді таянба.
Бетіңді баспа.
Бас киіміңді аяғыңа киме.
Бос бесікті тербетпе.
Білмесең айтпа.
Бейуақытта жылама,ұйықтама.
Бөркіңді теріс киме.
Баланы басқа ұрма.
Баланы алдама.
Бетіңе сызба.
Баланы шошытпа.
Бөтен үйге рұқсатсыз кірме.
Бала бетіне үрлеме.
Басыңды шайқама.
Досыңды өкпелетпе.
Дөрекі сөйлеме.
Дастарханды аттама.
Үлкеннің алдын кесіп өтпе.
Үлкеннің сөзін бөлме.
-Дұрыс. Сендер тапсырманы да дұрыс орындадыңдар. Тыйым сөздерді жақсы біледі екенсіңдер.
Тапсырма
Абай атамыздың жақсы-жаман әдет туралы қандай өлеңін білесің?
-Абай кім?
-Абай Құнанбаев қазақтың ұлы ақыны.
-Назым өлеңді айта қойшы.
«Адам болам десеңіз»
-Ғылым таппай мақтанба,
Орын таппай баптанба
Құмарланып шаттанба,
Ойнап босқа күлуге,
Бес нәрседен қашық бол,
Бес нәрсеге асық бол
Адам болам десеңіз.
Өсек, өтірік, мақтаншақ
Еріншек, бекер мал шашпақ-
Бес дұшпаның білсеңіз.
Талап, еңбек, терең ой,
Қанағат, рахым ойлап қой-
Бес асыл іс көнсеңіз. Бұл ойынның түрі «Шаңғымен трамплиннен секіру»
Адам болам десеңіз.
Бес асыл іс бес дұшпан іс
Талап Өсек
Еңбек Өтірік
Терең ой Мақтаншақ
Қанағат Еріншек
Рахым Мал шашпақ
-Бұл тапсырма да дұрыс.
Есіңе сақта: - Сыныптастарыңмен санас, оларды құрметте. - Басқалардың өзіңмен қалай қарым-қатынас жасағанын қаласаң, өзіңді нақ солай ұста. - Сыпайы достык пейілмен сәлемдес. - Сыпайлық, әдептілік ережелерін сақта. Рефлексия: - Ал балалар осы сабақтан не үйрендік? - Өздеріңе қандай ой түйдіндер ? - Кімнен үлгі алар едіндер? Қорытындылау: Сонымен, әдептілік деген не? Қане, әдептілік сөзін топтасырайықшы:
Тәртіптілік Көмектесу
Сыйласу Ата-анаңды тыңдау
Шыншыл болу Кешірім сұрау
Тыныштық сәті Балалар көздерінді жұмып бүгінгі сабақтан алған әсерлерінді көз алдарына елестетіп көріндерші. Сендерге ұнады ма? Ендеше алдарындағы жүрекшелерге өз ойларынды жаза қойындар.
І-жағдаят: Ұланға әке-шешесі жұмысқа кетер кезінде: - Балам, біз жұмыстан келгенше сабағынды оқып болған соң, үйдің айналысын жинастыр, үйге су алып кел, -деп тапсырды. Ұлан сабағын оқып болған соң үйге онын достары Айдын мен Дидар келіп, Ұланды утбол ойнауға шақырды. Ұлан әке-шешісініңтапсырмасын орындарын немесе достарының көнілінен шығу керек екенінбілмей дал болды. - Ұланның орнында болсан не істер едің?
ІІ-жағдаят: Жаңыл өзінің інісі Ернармен үйдің ауласында ойнап жүрді. Екеуінің тұсынан көрші үйдегі Гүлнардың анасы дүкенге келе жатыр еді, Ернар: - Гүлнар бізбен ойнасын шақырып жіберші, -деді. Жаңыл інісінің сөзіне ұялып, Ернарға әлде нені түсідіре бастады. - Жаңыл не туралы айтты деп ойлайсындар? - Ернардың орнында болсаң нем істер едің?
Ұқыптының уақыты мол. М.Әлімбаев.
Ұқыптының -
Ұқыпсыздың-
тоны тозбас
ісі оңбас.
Ұқыптылық-
істің көркі.
.
Терең ой
Қанағат
Рахым
Өсек
Өтірік
Мақтаншақ
Еріншек
Мал шашпақ
ағашормаболмас
Есіңе сақта: - Сыныптастарыңмен санас, оларды құрметте. - Басқалардың өзіңмен қалай қарым-қатынас жасағанын қаласаң, өзіңді нақ солай ұста. - Сыпайы достык пейілмен сәлемдес. - Сыпайлық, әдептілік ережелерін сақта.