Инновационные использования в обучении математике особенности использования
Инновационные использования в обучении математике особенности использования
MATEMATIKA FANINI UQITISHDA INNOVATSION USULLARDAN
FOYDALANISHNING BA’ZI XUSUSIYATLARI XAQIDA
Teshayeva Nigora Jo`raqulovna – G‘ijduvon tumani 17-maktabning “Matematika-informatika” fani о‘qituvchisi.
Respublikamiz ta’lim tizimida amalga oshirilayotgan isloxotlar, yangi pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalanishni takomillashtirishni talab etmokda.
YAngi pedagogik texnologiyalar, innovatsion usullarning asosiy xususiyatlaridan biri, ta’lim oluvchilarga bilimni tayyor xolda emas, balki kayta kashf etish orkali berishni talab etadi.
Xakikatdan inson uz faoliyatida tajriba, izlanish va urganish orkali olgan ma’lumotlarnigina bilim deb atash mumkin.
Ma’lum bir mavzuni, undagi konun va konuniyatlarni ta’lim oluvchilarning uzlari kayta kashf etishlarini tashkil etish ukituvchilardan jiddiy ilmiy – metodik va pedagogik tayyorgarliklarni talab etadi.
Ushbu maksadni amalga oshirishda fanlararo aloka katta axamiyatga egadir.
SHu maksadda biz matematika fanini ukitishda foydalanish mumkin bulgan oddiy bir misol keltirib utmokchimiz.
Maktab matematika kursida funksiya tushunchasi kiritilar ekan, funksiyaning aniklanish soxasi bulgan X tuplam va kiymatlar soxasi U tuplamlarning elementlariga xech bir cheklanishlar kuyilmasada, butun kurs davomida asosan sonli fnuksiyalar karaladi va urganiladi.
Ukuvchilar funksiya tushunchasini, uning ba’zi xossalarini urganishda ma’lum kiyinchiliklarga duch keladilar.
Ana shunday xossalardan biri funksiyalarning teskarilanuvchan-ligidir.
Endi biz shu xossani urganishda fazoviy jismlarni tekislikka proyeksiyalash funksiyasini misol sifatida keltirishimiz mumkin.
Funksiyaning aniklanish soxasi sifatida X fazoviy jismlar tuplamini, uning kiymatlar soxasi X tekislikdagi yassi geometrik shakllar tuplamini xamda f – 3 ulchamli fazoni 2 ulchamli fazoga akslantirishni olamiz.
Doira, konus, shar, silindr singari jismlar ma’lum shartlarni kanoatlantirganda ularning tekislikdagi proyeksiyasi doiradan iborat bulib kolishini kurishimiz kiyin emas.
Agar bu funksiyani teskarilashuvchanlikka tekshirmokchi bulsak, u xolda tekislikdagi doiradan, yukorida ta’kidlangan jismlarni tiklash mumkin emasligini kurish kiyin emas, bu esa keltirilgan funksiyaning teskarilanuvchi emasligini bildiradi.
Analitik jixatdan esa bu akslantirish uzaro bir kiymatli bulmaganligi sababli, funksiyaning teskarilanish sharti bajarilmaydi.
Xudi shunday ikki ulchovli tekislikdagi ixtiyoriy egri chizikning sonlar ukiga proyeksiyasi kesmadan iborat buladi.
Umuman olganda bilimlarni kayta kashf etilishi orkali egallanishini tashkil etish ushbu bilimlarning xakkoniy va chukur bulishini ta’minlaydi.
Ta’lim tizimiga yangi pedagogik, informatsion texnologiyalarni joriy etishni yanada shakllantirish maksadida Navoiy davlat pedagogika instituti «Umumiy matematika» kafedrasida «YAngi pedagogik texnologiyalar asosida matematika fanlarini ukitish muammolari» mavzuida chukur ilmiy tadkikot ishlari olib borilmokda.
Bu maksadda kafedra professor-ukituvchilari ta’lim jarayonida ukitishning turli innovatsion xamda interaktiv usullaridan keng foydalanib kelmokdalar.
Foydalanilgan adabiyotlar:
A.A.Abduqodirov, A.X.Pardayev. Masofali о‘qitish nazariyasi va amaliyoti. “Fan” nashriyoti., Toshkent., 2009.-148 b.
A.Abduqodirov, S.Yakubov, M.Mamajanov, G‘.Mamajonov. Matematika (qisqacha kurs)., Toshkent., 200-324 b.
http://www.ziyonet.uz
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Инновационные использования в обучении математике особенности использования»
MATEMATIKA FANINI UQITISHDA INNOVATSION USULLARDAN
FOYDALANISHNING BA’ZI XUSUSIYATLARI XAQIDA
Teshayeva Nigora Jo`raqulovna – G‘ijduvon tumani 17-maktabning “Matematika-informatika” fani о‘qituvchisi.
Respublikamiz ta’lim tizimida amalga oshirilayotgan isloxotlar, yangi pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalanishni takomillashtirishni talab etmokda.
YAngi pedagogik texnologiyalar, innovatsion usullarning asosiy xususiyatlaridan biri, ta’lim oluvchilarga bilimni tayyor xolda emas, balki kayta kashf etish orkali berishni talab etadi.
Xakikatdan inson uz faoliyatida tajriba, izlanish va urganish orkali olgan ma’lumotlarnigina bilim deb atash mumkin.
Ma’lum bir mavzuni, undagi konun va konuniyatlarni ta’lim oluvchilarning uzlari kayta kashf etishlarini tashkil etish ukituvchilardan jiddiy ilmiy – metodik va pedagogik tayyorgarliklarni talab etadi.
Ushbu maksadni amalga oshirishda fanlararo aloka katta axamiyatga egadir.
SHu maksadda biz matematika fanini ukitishda foydalanish mumkin bulgan oddiy bir misol keltirib utmokchimiz.
Maktab matematika kursida funksiya tushunchasi kiritilar ekan, funksiyaning aniklanish soxasi bulgan X tuplam va kiymatlar soxasi U tuplamlarning elementlariga xech bir cheklanishlar kuyilmasada, butun kurs davomida asosan sonli fnuksiyalar karaladi va urganiladi.
Ukuvchilar funksiya tushunchasini, uning ba’zi xossalarini urganishda ma’lum kiyinchiliklarga duch keladilar.
Ana shunday xossalardan biri funksiyalarning teskarilanuvchan-ligidir.
Endi biz shu xossani urganishda fazoviy jismlarni tekislikka proyeksiyalash funksiyasini misol sifatida keltirishimiz mumkin.
Funksiyaning aniklanish soxasi sifatida X fazoviy jismlar tuplamini, uning kiymatlar soxasi X tekislikdagi yassi geometrik shakllar tuplamini xamda f – 3 ulchamli fazoni 2 ulchamli fazoga akslantirishni olamiz.
Doira, konus, shar, silindr singari jismlar ma’lum shartlarni kanoatlantirganda ularning tekislikdagi proyeksiyasi doiradan iborat bulib kolishini kurishimiz kiyin emas.
Agar bu funksiyani teskarilashuvchanlikka tekshirmokchi bulsak, u xolda tekislikdagi doiradan, yukorida ta’kidlangan jismlarni tiklash mumkin emasligini kurish kiyin emas, bu esa keltirilgan funksiyaning teskarilanuvchi emasligini bildiradi.
Analitik jixatdan esa bu akslantirish uzaro bir kiymatli bulmaganligi sababli, funksiyaning teskarilanish sharti bajarilmaydi.
Xudi shunday ikki ulchovli tekislikdagi ixtiyoriy egri chizikning sonlar ukiga proyeksiyasi kesmadan iborat buladi.
Umuman olganda bilimlarni kayta kashf etilishi orkali egallanishini tashkil etish ushbu bilimlarning xakkoniy va chukur bulishini ta’minlaydi.
Ta’lim tizimiga yangi pedagogik, informatsion texnologiyalarni joriy etishni yanada shakllantirish maksadida Navoiy davlat pedagogika instituti «Umumiy matematika» kafedrasida «YAngi pedagogik texnologiyalar asosida matematika fanlarini ukitish muammolari» mavzuida chukur ilmiy tadkikot ishlari olib borilmokda.
Bu maksadda kafedra professor-ukituvchilari ta’lim jarayonida ukitishning turli innovatsion xamda interaktiv usullaridan keng foydalanib kelmokdalar.
Foydalanilgan adabiyotlar:
A.A.Abduqodirov, A.X.Pardayev. Masofali о‘qitish nazariyasi va amaliyoti. “Fan” nashriyoti., Toshkent., 2009.-148 b.
A.Abduqodirov, S.Yakubov, M.Mamajanov, G‘.Mamajonov. Matematika (qisqacha kurs)., Toshkent., 2002.-324 b.
