Балабақшада Балалардың қол моторикасын дамытудағы ойындар
Мақсаты:
Балалардың ықылас зейінін, сөздік қорын, байқампаздығын, есте сақтау, қабылдауын дамытуғы, икемділікті арттыруға, өзінің жеке құрбыларының іс- әрекетін бағалай, құрметтей, өз ісінің дұрыстығын дәлелдей білуін анықтау, қалыптастыру.
Міндеті:
Балалармен ойын жаттығуларын жүргізе отырып, оларды айналасындағы заттармен таныстырып, атын атай білуге, қасиеті мен сапасын, түр- түсін және пішінін ажырата білуге, өмірдегі, қоршаған ортадағы түрлі құбылыстар жайындағы ұғым, түсініктерін дамыта отырып, белсенді түрде тілдік қарым- қатынас жасай білуге үйрету.
Қол мотроикасының маңызы
Ұсақ моториканы дамыту жұмыстарын ерте сәбилік шақтан бастаған дұрыс. Омыраудағы баланың өзіне саусақтағы бас миымен байланысқан
активті нүктелеріне әсер ете отырып массаж жасау керек. Ерте жаста және
мектепке дейінгі кіші жаста қарапайым жаттығуларды жасауда өлеңмен, тақпақпен ұйқастырылған жаттығуларды пайдалану ұсынылады. Сонымен қатар өзіне -өзі қызмет ету дағдысын қалыптастыру: тиегін өзі салып, өзі ағыту, бауын байлау, т.б. Ал ересек топтағы балалар үшін ұсақ моториканы дамыту және қолдың икемділігін арттыруға арналған жаттығулар мектепке дайындықтың яғни, жазу, сызуға үйренудің маңыздысы болып саналады.
Саусақ жаттығулары
Активті
Пассивті
Дауыстық сөйлемдеумен(түрлі тақпақпен,көрініспен т.б.сөйлем деу)
сипау
уқалау
Сөйлемдеусіз
діріл
Сауақ ойындарының нәтижесінде
Танымдық деңгейі артады
Баланың сөйлеу тілі етіледі
Икемділігі артады
Қимыл қозғалысы артады
Логикалық ойлау дамиды
«Қуырмаш» ойынынан:
Қуыр, қуыр, қуырмаш,
Тауықтарға тары шаш.
Балапанға бидай шаш,
Балаларға тәтті шаш .
- дей келіп, жұмылған әр саусақты жеке-жеке ашарда:
Сен жылқыға бар.
Сен сиырға бар,
Сен қойыңа бар,
Сен үйде отырып
Шешеңе көмектес.
Саусақ ойындары
Тук-ток, тук-ток жұдырық балға сияқты соғады,
Тук-ток, тук-ток екі қолмен ұрамыз,
Тук-ток, тук-ток тақамен де соғамыз,
Тук-ток, тук-ток тақалармен тарсылдатып,
Тук-ток, тук-ток екі қолмен, екі аяқ.
Өрмекші
Өрмекші бұтақта өрмеледі,
Балалар да артынан ерді,
Жаңбыр жауып,
Өрмекшіні бұтақтан шайып жіберді,
Күн жылына бастап,
Өрмекші талға міне бастады,
Балалар ерді өрмекшімен,
Бұтақта серуендеуге.
Аралар
Бір қолда ағаш, екінші қолда араның үйі,
Араның үйіне қараймыз:
- Көрінбейді.
Үйінің есігін қағамыз,
-1,2,3,4,5
-Ал, мен шыршаны қағамын
-Қайда, қайда аралар?
Кенеттен аралар ұша бастады,
-1,2,3,4,5
Торайлар
Біздің барлық саусақтар торайлар,
Олар билей біледі,
1 саусақ, 2 саусақ, 3 саусақ, 4 саусақ, 5саусақ
Барлығы бірге билейді.
Ұлу
Бір қолда гүл, екінші қолда ұлу
Ұлу мүйіздерін қозғайды,
Гүлге өрмелейді,
Жапырақтарды кеміріп,
Тығылады да ұйықтайды.
Балықтар
Кіп-кішкентай балықтар өзенде жүзеді,
Үп-үлкен ағаш жағада жатты,
Балық: «Мына жерде сүңгу оңай»- деп
Екіншісі «Жоқ, бұл жер терең»- деді,
Ал үшіншісі «Менің ұйқым келіп тұр»- деп,
Ал төртіншісі тоңа бастады,
Ал бесіншісі «Мында қолтырауын»- деп айғайлады,
-Жүзіндер мына жерден,
Әйтпесе жұтып қояды!
Маймыл
Жел қатты үрлейді пальманы,
Жан-жаққа шайқайды,
Пальманың астында маймыл отыр,
Саусақтарын санайды.
Қортынды:
Саусақ ойыны арқылы баланың сөйлеуге деген талпынысы, қабілеті дамып, ынтасы артады және шығармашылық әрекетіне жол ашады. Саусақ ойынын ойнай отырып, балалар қоршаған ортадағы заттар мен құбылыстарды, жан-жануарларды, құстарды және ағаштарды бейнелей алады .
Қолданылған әдебиеттер:
1. «Отбасы және балабақша» 2002 ж №5. (6-8 бет)
2. «Логопедия» Е.Н.Краузе (30-38 бет)
3. «Дошкольное воспитание» 2003 ж. №1 (50 бет)
4. «Дошкольное воспитание» 2000 ж. №11 (49 бет)
5. «Отбасы және балабақша» 2000 ж. №5 (15 бет)
6. «Отбасы және балабақша» 2010 ж. №5 (12 бет)
7. Калмыкова Е.В . Бастауыш мектептегі ойын технологиясы арқылы оқыту. Алматы, 2007.
8. Қарапаев С. Музыка сабағын шығармашылық тапсырмалар арқылы оқытуда ойын элементтерін пайдалану //Бастауыш мектеп. - №1. - 2010 – (9бет)
9. Қордабаева А. Ойындардың тиімділігі // Ұлағат. - №7. – 2005ж –(3 бет)