?абит М?сірепов «Ананы? анасы» ??гімесі

Сыныбы

7

Күні

10.02.2015

Тақырыбы

Ғабит Мүсірепов «Ананың анасы» әңгімесі

Мақсаты

Әңгіме мазмұнын меңгерту арқылы тақырыбын, идеясын ашу, ана бейнесін аша отырып, әдебиет теориясына сай көркем шығарманы талдай білуге үйрену.

Күтілетін нәтиже

А – әңгіме мазмұнын түсіндіре алады;

В – кейіпкерлерге мінездеме бере алады, теориялық талдау жасай алады;

С – сыни ойлауы қалыптасып, өзіндік қорытынды жасай алады.

Сабақтың барысы

Уақыты

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

5 мин

Сыныпта психологиялық ахуал орнату арқылы оқушыларды топқа бөлу мақсатында ақындардың «Ана» тақырыбында жазған өлеңдерінің әр тармағын оқушыларға тарату арқылы топқа бөлу. Бағалау парақшаларын тарату

Оқушылар өлең тармақтарын ретімен мәнерлеп оқиды да, 5 оқушыдан 4 топқа бөлінеді.

Тұсаукесер

3 мин

Ой қозғау.

• «Ана» деген сөзді естігенде, әрине, ең алдымен өздеріңнің аналарың естеріңе түседі, ендеше өз аналарыңның бойында қандай қасиет сендерге дарыған деп ойлайсыңдар соны тақтаға жазып көрейікші.

Оқушылар өз аналары туралы стикерге жазып тақтаға іледі.

Негізгі бөлім

5 мин

10 мин

15 мин

1. Зымыран сұрақтар

1.Аппақ, ақ қарбас, етектей сақалын балуан бармақтарымен сипалап отырған кім?

2. Оның әңгімесін тыңдаушылар кімдер?

3. Бала бидің батыры кім?

4. Жалпақ балуан қай елге шабуыл жасамақшы болады?

5. Ергенекті елінде Жалпақ балуанның қандай есесі кетеді?

6. Жалпақ балуанның қасында қанша жігіті болады?

7. Батырдың тілегі не? Байдың тілегі не?

8. Әңгімеде батылдығымен, ақылымен көзге түскен кім?

9. Шығармада оқиға кімнің атынан әңгімеленеді?

10. Қырық жігіт пен Жалпақты тізе бүктірген қандай күш, нендей құдірет?

1. Топтық жұмыс.

1-топ: Шығарманы композициялық құрылымына талдау.

Басталуы: соқыр қарт Әйтілестің әңгімесі.

Байланысы: Жалпақ балуанның Ергенектің еліне аттануы.

Дамуы: қалың жалқыны барымталап айдап келе жатуы, тезек арқалап келе жатқан қызды олжалап аттарына мінгестіріп алуы.

Шиеленісуі: қыздың әкесінің мерт болуы, анасының барымташылардың алдынан шығуы.

Шарықтау шегі: Кейкі үкімімен қызды шешесімен бірге күндікке алып кетуі.

Шешімі: Жалпақ балуанның ана мен қызына бостандық беруі.

Қорытынды: Әйелді аттандырған Жалпақ балуанның құлауы, оны елге алып кетуі.

2-топ: Әңгімедегі ананың қандай ерекше қасиеттерін бөле-жара айтар едіңдер?

3-топ: Әңгіменің тақырыбы, идеясы, жанрына талдау.

4-топ: Шығармадан теңеу сөздерді, афоризмдерді табу.

Теңеу- құбылысты басқа нәрсемен салыстыру арқылы сипаттау тәсілі.

Етектей сақал, іркіт сабасындай, жауырына қақпақтай, жұдырығы тоқпақтай, құйған пештей, оқтаудай ойнап, киіктей орғып, ұршықтай ойнап, жұлдыздай ағып.

Афоризм-мағынасы терең, ойды қысқаша білдіретін, мақал-мәтелге ұқсас айтуға оңай сөз тіркесі.

1.Соның суық ызғары табанымнан, қара таңбасы маңдайымнан әлі кеткен жоқ.

2.Сай сағалап, өзен жағалапжүретін төрт үйлі бір ауыл болыпты.

3.білектің күшін, найзаның ұшын не күшті теңдеске, не иығы теңдеске жұмсаған жоқсыңдар.

1. Шығармашылық жұмыс.

1-топ: «Автор орындығы» әдісі бойынша тапсырма. «Егер сен шығарма авторы болсаң, әңгімені қалай өрбітер едің?»

2-топ: Постер қорғау. Шығарма желісі бойынша сурет салу.

3-топ: Рөлдік ойын. Әңгімеден өздеріне ұнаған эпизоды бойынша рөлдік ойын.

4-топ: «Т» кестесі

Үйге берілеген тапсырма бойынша Ғабит Мүсіреповтың өмірі мен шығармашылы туралы оқушылар бір-бір сөйлеммен айтып шығады. «Ананың анасы» әңгімесі туралы мұғалім сұрақтарына тез-тез жауап береді.

1. Әйтілес

2. Балалар, саудагер Рамазан, молда

3. Жалпақ балуан

4. Ергенекті

5. Қалыңдығы

6. Қырық жігіт

7. Жаумен кездесу

8. Әйел, ана

9. Әйтілес қарт

10. Ананың сөздері

Бәйгеге басы ерекше тігілген жан.

Өмір тауқыметін көп көрген.

Қызы үшін ешнәрседен тайсалмайтын батыр.

Ақылды сөзге шешен.

Қызына бостандық әперуші.

Жүргегі мейірімді, «ананың анасы» атанған жан.

Тақырыбы: бүкіл әлем, тіршілік иесі ананың алдындабас ию.

Идеясы: Ананы қадірлеу, құрметтеу.

Жанры: прозалық шығарма

1-топ: әңгімені өз қалаулары бойынша аяқтайды.

2-топ: шығарманың жоспары бойынша сурет салады.

3-топ: әңгімеден өздеріне ұнаған эпизодты рөлге бөліп ойнап шығады.

4-топ: бұрынғы аналар бейнесі мен қазіргі кездегі аналар бейнесін салыстыра суреттейді.

Қорытынды

7 мин

Бекіту: «Екі жақты күнделік» әдісі.

Ой толғаныс «Болашақта аналарыңа қандай өмір сыйлар едіңдер?»

Кері байланыс. «blob tree» кері байланыс парақшасы арқылы кері байланыс орнату.

Бағалау.

«Екі жақты күнделік» әдісі бойынша өз ойларын айтады.

Топтағы оқушылар бірін-бірі келесі критерийлер бойынша бағалайды:

Білімділігі:

Ойлау жылдамдығы:

Көркем шығарманы талдай білуі:

Топпен жұмыс жасауы:

Жекелей жұмыс жасауы:

Үй тапсырмасы

«Әлемнің жарығын сыйладың сен маған» эссе жазу.