Ащық сабақ 5- сынып Қадыр Мырза Әлі "Ана"

Мұғалімнің жазбалары

І. Ұйымдастыру: 1) сәлемдесу

2) оқушыларды түгендеу

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

І топ: Ат туралы мақал-мәтелдер

ІІ топ: Құлагердің трагедиялық күйі

ІІІ топ: Аттың түсі, жасы

Зымыран сұрақтар

1) «Ақан сері» романынан берілген үзіндінің «Ақырғы бәйге» аталу себебі?

2) Күреңбай сыншы «Мынау жай мал емес, пырақ екен » дегенде, ол Құлагердің қандай сипаттарына сүйеніп айтты?

3) Ат үстінде неше түрлі өнер көрсетіп, сырнай тартып жүрген бала кім?

4) Мөңкеге Ақанның «Байқа, Құлагерді тым қыспа, шаң қаптырып топ ортасына, ыққа түсе көрме, жел жағына отыр» деген сөзінің мағынасы қандай?

5) « Саған жамандық тілеп қайтем, сен қаласың, мен озамын. Қазір сонау бір кезеңде шаңымды да көрмей қаласың» . Кімнің сөзі?

6) Ақан серінің Құлагерді қимай, жоқтау айтуының себебі?

7) Осы романнан берілген үзіндіге қандай өзгеріс енгізер едің?

ІІІ Жаңа тақырып

Қ.Мырза Әлінің «Қазақ осы» әні қосылып, тақтадан ақын портреті көрсетіледі.

-Балалар, сендерге  ән таныс па? 
-Бұл кімнің өлеңі? Ақын туралы не білеміз? 
-Қандай өлеңдерін білесіздер?

-Ендеше, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы да ақын, халық жазушысы Қадыр Мырза Әлінің шығармашылығы мен өлеңдеріне арналмақ.

Ақын өмірі туралы бейнероликке назар аударайық. Оқушылар ақын өмірі жайлы өздеріне таныс емес мәліметтерді жазып алады.

Өз ойларын, пікірлерін еркін жеткізеді.

-Суреттен не көріп тұрмыз?

Маймыл,құс, бүркіт, адам...

- Осы тіршілік иелеріне ортақ... 

АНА

1. Ана десе ойымызға ең бірінші не келеді?  Әрқайсымыз ана туралы не білеміз, ойымызға ана туралы не келеді, соны айтып шығайық.
Ана бойындағы қасиеттерді топтастырып, сызба түрінде көрсетеді.

1) Оқулықпен жұмыс  а) Ақынның «Ана» өлеңін мәнерлеп оқыту. (Мұғалім, оқушы). Өлең мазмұнына әр топ жеке тоқталады.

ә) Ана есімі неліктен «Отан - Ана», «Жер- Ана» терминдерімен қоса айтылады деп ойлайсыңдар?

2) «Бес жолды өлең» әдісі

1 Зат есім. Кім? АНА 
2 Сын есім.Қандай? мейірімді, жанашыр 
3 Етістік. Не істейді? Аялайды, сүйеді, армандайды. 
4. 4 сөзден құралған сөйлем. Бізге алаңдап жүретін жан. 
5. Синоним. Анашым

3) Шығармашылық жұмыс

І топ: Өлең құрылысына талдау

ІІ топ: «Ананың қоғамдағы рөлі» тақырыбында эссе

ІІІ топ: Ана туралы рөлдік ойындар көрсетеді.

Өлеңді құрылысына талдау
Бәрі де, Ана, / бір өзіңнен / басталды. (а)
Сен деп жаздым / алғаш өлең / дастанды. (а)
Қуандым ба, / өзің бар деп / қуандым. (б)
Жыладым ба, / өзің жоқ деп / жастамды. (а)
(3 шумақты, 12 тармақты, 3 бунақты, 11-12 буынды, қара өлең ұйқасы)

4) Сергіту сәті «Ана» туралы өлең айту

5) «Кім жылдам?» ойыны . Енді балалар, ана туралы мақал-мәтелдер айтып жарысайық.

Ананың сүті — бал,
Баланың тілі — бал.

Анасын көріп қызын ал,
Аяғын көріп асын іш.

Ананың ойы – балада,
Баланың ойы – далада.

Әкеге қарап, ұл өсер,
Шешеге қарап қыз өсер.

Анаңа ауыр сөз айтпа,
Атыңа ауыр жүк артпа.

Анаңды Меккеге үш арқалап апарсаң да
қарызынан құтыла алмайсың.

6) «Әдеби диктант» әдісі

І топ: Бәрі де, Ана,

.... .......... басталды.

Сен деп жаздым ...... ....... ........ .

Қуандым ба,

Өзің бар деп қуандым.

Жыладым ба,

..... ..... деп жас тамды.

ІІ топ:

Бәрі де, Ана,

Бір өзіңнен басталды.

Жанарыңнан көрдім ....... .........

..................., бір өзіңе еркелеп,

................... ба,

Тек өзіңнен жасқандым.

ІІІ топ:

Алғашқы дәм, ол да ....... ....... еді,

Ақ сүт берген қашанда ....... ............,

Отанымның өзі сенен басталып.

.............. .................. жерден бітеді.

ІV. Сабақты қорытындылау
- Бүгінгі сабақта нені үйрендік?
- Сабақ ұнады ма?

V. Үйге тапсырма

а) «Ана» өлеңін жаттау

ә) «Ана – барлық көркемдіктің үлгісі» эссе жазу

VI. Бағалау. Топ басшылары топ мүшелерін сабаққа қатысына қарай бағалайды

Бағалау парақшасы