Мақсаты: 1.Табиғат адамзаттың асыраушысы,еңбек етіп өмір сүретін ортасы екенін түсіндіру:
2.Табиғат, Жер –Ана,Туған жер, Атамекенің сүйіп, аялай білу,перзенттік борышын орындауға үйрету.
Тәрбиелік мәні:Табиғат туралы материалдар,өлең –тақпақ жаттау арқылы,Жер –Ана мен табиғат арасындағы сабақтастықпен танысу арқылы білімдерін, сүйіспеншілігін арттыру.
Армысыздар,құрметті ұстаздар және оқушылар! Бүгінгі таңда әлемді дүр сілкіндіріп отырған «экология » мәселесіне үн қосу үшін «Табиғатқа саяхат» атты тәрбие сағатына қош келдіңіздер.Құрметті оқушылар! Табиғатты сүю-Отанды сүю.Біздің табиғатқа жасаған әрбір жақсы қадамымыз-біздің болашағымыз.Табиғат, Жер –Ана,Отан,Туған жер,Атамекен деген –құлаққа жылы естіліп жүрекке шаттық сезім ұялататын ұлы да қасиетті, бір –бірімен мағыналас, мазмұны бай сөздер.Адамның өзі –Табиғат пен Жер –Ананың перзенті.Жер –Ананы сүйе білу, оны аялау –адамның азамаьттық борышы.Табиғат.Табиғат.Бұл сөзде қаншама құдірет жатыр.Өмірдегі ең
сұлу, көркем де жомарт тіршілік иесі табиғат емес пе? Жер –Ананың мөлдір суын,жайқалған жасыл шөбін,асқар тауларын сүйеміз.өз байлығын адамзатқа сыйлаған табиғаттың жомарттығында шек жоқ.Аялайық та сүйе білейік табиғатты!
Жер –Анамен өз анаң егіз екен,
Мейірімдері мейлінше теңіз екен.
Анам туды,Жер –Ана жетілдірді,
Осыны өзім өмірге негіз етем.
Табиғат әсемдіктің төркінісің,
Ән саламын бір сенің көркің үшін.
Жан –жануар табынып бір өзіңе,
Сенен алып тұрғандай бар тынысын.
Табиғат –бәріміздің ортақ үйіміз,мекеніміз.Мұнда адамдар,өсімдіктер,жан –жауарлар бірге өмір сүреді.Табиғатта тіршілік иелері мен өлі дүние арасында үздіксіз қарым –қатынас жүріп жатады.Күн сәулесі,ғарыштық денелер және басқалар. Бұлар денсаулыққа белгілі бір әсерін тигізеді.
Қорық дегенді қалай түсінуге болады? Құрып жойылуға жақындаған құстар,жәндіктер,өсімдіктер,балықтар,қосмекенділер мемлекет қарауына алынып жатыр.Мұндай жерлерді қорық деп атайды.Қорық деген сөздің өзі «қорғау, сақтау» деген сөзден шыққан..Қазіргі кезде елімізде тоғыз қорық бар.Олар: Ақсу –Жабағылы,Наурызым,Алматы,Барсакелмес,Қорғалжың, Марқакөл,Үстірт,Батыс Алтай,Алакөл.
Мейірлім:
Орман іші тамаша:
Жұпар ауа, ақ бұлақ.
Ойнайды аңдар балаша
Көк шалғында шапқылап.
Аң мен құстар таласа
Мекендейді орманды,
Соларға арнап жасаған
Қорық дейді сол маңды.
Қазақстанның «Қызыл кітабы»табиғат қорғаудың негізі іргетасы,экологиялық білім мен тәрбие берудің қайнар көзі болып табылады.Қызыл кітапқа қандай жануарлар кіреді?
1.Жойылып бара жатқандар,
2.Саны азайып бара жатқандар
3.Сирек кездесетіндер
5-ші сынып оқушыларының «Табиғатым аманатым» атты монтажына кезек берейік.
Аяжан,Бақберген,Еркетай,Толғанай,Аружан,Диана,
Табиғат жайлы ой:Бекжан,Нұрлытаң
Дидактикалық материалдармен жұмыс.
Көрініс : Саңырауқұлақтың саясында
Бастаушы: Көктем келді,
Жер көгерді,
Табиғат әсем күйге енді.
Дала гүлге бөленді,
Шалғынына енді.
Құмырсқа келді.
Құмырсқа: Табиғат неткен керемет,
Шалғынға осы жатайыншы,
Рахатқа бір батайыншы.
Қыс бойы тоңазыдым,
Көктемді аңсап мен сағындым.
Бұлттар бері жылжыпты,
Жаңбыр сірә төгеді.
Мына саңырауқұлақ пана болса,
Бізге тиер көмегі.
Бастаушы:Осы кезде жаңбыр жауады.
Көбелек: Күшім кетіп әлсіреп,
Қанатым су боп жабысып,
Ұша алмадым,құмырсқа.
Алшы мені қасыңа
Пана берші басыма!
Құмырсқа: Кел,кел, сен кішкентайсың ғой, екуміз сиярмыз.
Көбелек: рахмет саған, құмырсқа!
Торғай: Жаңбыр қандай күшті еді,
Ұша алмадым, мені көр!
Бас сауғалап келіп ем,
Жандарыңнан орын бер.
Құмырсқа мен көбелек : Кел, кел
Торғай : рахмет сендерге
Қоян: Түлкі қуып есім кетті!
Маған пана болыңдар,
Жасырыңдар қорыңдар
Үшеуі қомсылып: Тұра ғой қосыл да,
Жасырамыз осында.
Түлкі: Ор қоянды орғыған көрдіңдер ме, балақайлар -ау?
Бәрі: жоқ –жоқ көрген жоқпыз.
Түлкі : әлі –ақ қолға түсерсің
Құмырсқа: мен жалғыз өзім сыйған қаңырауқұлақ сиқыр ма?
Көбелек: Біз бәріміз сонша кішіміз ғой.
Торғай :көңіл сыйса, бәрі сияды.
Қоян: екі адам ығысса,бір кісіге орын табылады.
Бақа: саңырауқұлақ өсіп кетті,
Соны да білмегендерің бе?
Бәрі:Достарды біз қолдаймыз,
Ал енді жұмбақтарға кезек берейік:
1.Әуеден күбі түсті,
Күбінің түбі түсті.(найзағай )
2.Аспай піскен,
Қайнамай түскен.(жеміс)
3.Өзі –көзі,
Көзі –өзі.(күн)
4.Күндіз тығылады,түнде қыдырады.(жұлдыз)
5.Жылт –жылт еткен, жырадан өткен.(су)
6.Үкі қашан ұйықтайды?Күндіз бе әлде түнде ме?(күндіз)
7.Айдың көлдің патшасы,ол қай құс?Ол құсты атуға болмайды.(аққу)
8. Табанында жатады.
Бәрінен зор атағы. (жер)
Табиғатқа байланысты тиым сөздер білесіңдер ме?
-Суға түкірме,орманды өртеме, шөпті таптама,құстың ұясын бұзба :Суды лайлама,ауаны ластама,су ішкен құдыққа түкірме,ағашты кеспе,аққуды атпа,,құмырсқаның илеуін бұзба.Тиым сөздерді жақсы біледі екенсіңдер,енді мақал –мәтелдерге кезек берейік
Туған жердің ауасы шипа,Су анасы- бұлақ.Су жүрген жер –береке,Ел жүрген жер –мереке,
Жерді теппе,топырақ шашып ойнама.
Ай жарығы әлемге.
Бұлақ көрсең көзін аш
Бір тал кессең он тал ек.Көлдің көркі-құрақ,таудың көркі бұлақ.Сулы жер –нулы жер.Бағбан болсаң бақ өсір, «Балама» деп тағы өсір.
Ал,балалар табиғатқа саяхат жасап өттік,саяхатымыздан қандай әсер алдыңдар.өз ойларыңмен бөлісіңдер.
Қорытынды? Табиғаттан бабамыз ала берген секілді.
Дархандықты қазаққа дала берген секілді.
Еркелікті, ерікті желден алған секілді.
Табиғат –күллі тіршілік атаулының құтты қонысы, мекені,алтын ұя бесігі, құт –берекесі.
Текке қарап отырмай,
Бір –бір ағаш егейік.
Өлкенің гүлденіп, ауаның тазаруы үшін
Терімізді төгейік!
Табиғат пен адамзат баласы –дүниенің бір –бірінсіз тұл болатын ажырамас бөліктері.Адам табиғатқа мейірімділікпен,сүйіспеншілікпен,қамқорлықпен қарау керек.Табиғат –кең сарай,мәңгі тозбас құтты қоныс болатынын ешқашан ұмытпайық.
Осымен табиғат құбылысына арналған тәрбие сағатымыз аяқталды.Сау болыңыздар.
М.Әбеулов атындағы жалпы білім беретін орта мектеп»КММ
Тәрбие сағаты
Кітапханашы: Н.Н.Бейсембаева
2019-2020 оқу жылы
