Жастар арасында ЖҚТБ (СПИД) сынды ғасыр індетінің алдын алып, нашақорлықты болдырмау мақсатында сынып арасында «Өмір өзіңнен басталады» атты брифинг өтті.
Шараны ұйымдастырудағы мақсат – АҚТҚ-ның (ВИЧ) алдын алып, инфекцияның таралуына тосқауыл болу және осы мәселеге қоғамның назарын аудару болып табылады.
Ойқастаған от басар
– ЖҚТБ алғаш белгісіз ауру ретінде 1979 жылы Нью-Иоркте тіркелген. 1982 жылы ғана бұл аурудың адам ағзасына иммунитет тапшылығын туғызатын вирус түсуінен болатындығы анықталған. 1985 жылы атылмыш індет Кеңес одағына жеткен. Оны таратушы Кеңестің жоғары оқу орнында оқитын шетелдік студенттер еді. 1987 жылы Қазақстанды да шарпыды. 1988 жылдың аяғында елімізде ЖҚТБ-ға шалдығушылардың саны 7-ге жеткен. Ал осы кезде Ресейде 71 жағдай орын алған болатын. Бұл Қазақстанға қарағанда 10 есе көп.
ЖҚТБ-ның әлем елдеріне таралуы алаңдатарлық
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Өмір өзіңнен басталады»
«Өмір өзіңнен басталады»
Жастар арасында ЖҚТБ (СПИД) сынды ғасыр індетінің алдын алып, нашақорлықты болдырмау мақсатында сынып арасында «Өмір өзіңнен басталады» атты брифинг өтті.
Шараны ұйымдастырудағы мақсат – АҚТҚ-ның (ВИЧ) алдын алып, инфекцияның таралуына тосқауыл болу және осы мәселеге қоғамның назарын аудару болып табылады.
Ойқастаған от басар
– ЖҚТБ алғаш белгісіз ауру ретінде 1979 жылы Нью-Иоркте тіркелген. 1982 жылы ғана бұл аурудың адам ағзасына иммунитет тапшылығын туғызатын вирус түсуінен болатындығы анықталған. 1985 жылы атылмыш індет Кеңес одағына жеткен. Оны таратушы Кеңестің жоғары оқу орнында оқитын шетелдік студенттер еді. 1987 жылы Қазақстанды да шарпыды. 1988 жылдың аяғында елімізде ЖҚТБ-ға шалдығушылардың саны 7-ге жеткен. Ал осы кезде Ресейде 71 жағдай орын алған болатын. Бұл Қазақстанға қарағанда 10 есе көп.
ЖҚТБ-ның әлем елдеріне таралуы алаңдатарлық жағдай туғызып, 1 желтоқсан - Дүниежүзілік спидпен күрес күні деп белгіленді. 1992 жылы ТМД елдерінде ЖҚТБ-дан қайтыс болған алғашқы адам тіркелген. 1993 жылы Қазақстанда осындай жағдай орын алып, 1994 жылдан елімізде ЖҚТБ-ның алдын алу, онымен күресу жұмыстары қолға алынды. 1996 жылы Қазақстанда алғаш рет есірткі қолданатындар арасында АҚТҚ жұқтырғандар бар екендігі анықталған.
Өткен жылдың өзінде ғана Оңтүстік Қазақстан облысында дәрігерлер абайсыздығынан балалар ауруханасында АҚТҚ-ның таралуына жол берілген. Соның салдарынан 84 бала ЖҚТБ-ға тап болып, оның 8-і қайтыс болған. Мұнымен қоса 12 ана осы індетке шалдыққан. Осындай жағдайға орын берген 21 медицина қызметкерлеріне шара қолданылып, қылмыстық жауапқа тартылған. Бүгінде еліміз бойынша ЖҚТБ-ға шалдыққан балалар саны 174-ке жеткен. Оларға ауру анасы арқылы берілген. Мұндай жағдайға тап болып, өзіңнің өміріңді өртеп, отбасыңа да қайғы әкелмес үшін адам өз денсаулығын сақтау керек. Жастық шаққа албырттық тән. Жастардың ойқастап жүріп от басып кететін шақтары болады. Соған жол бермейік, қатерлі індеттен сақ болайық.
– Ауруды емдегеннен гөрі, қашанда оның алдын алу тиімді. Сондықтан да бүгінгі өткізіліп отырған брифингтің маңызы зор. Бұдан жастарымыз ЖҚТБ сынды тажалдың қаншалықты қатерлі екендігін, сақтану шараларын ұстанбаған жағдайда кез-келген адамның тап болу қаупі бар екендігін көкейіне түйді деп ойлаймыз. ХХІ ғасырдың обасы атанған қатерлі індетпен күресуді әркім жанындағы адамдарынан, отбасынан, туыстарынан, дос-жарандарынан бастау керек, сөйте-сөйте ел болып күресуіміз қажет. өйткені, кейбір Африка елдерінде осы ЖҚТБ-ның салдарынан жойылып кету алдында тұрған мемлекеттер бар. Ондай жағдай біздің елімізге келмесін дейік. Қатер қашанда бар. Оған ЖҚТБ-ға шалдығушылардың күн санап көбеюі дәлел.
ЖҚТБ (СПИД) туралы не білеміз?
– АҚТҚ/ЖҚТБ дегеніміз не?
– ЖҚТБ (СПИД) дегеніміз – жұқтырған қорғаныш тапшылығы белгісі. АҚТҚ (ВИЧ) дегеніміз – адамның қорғаныш тапшылығының қоздырғышы. Ол денеге түссе иммундық жүйенің клеткаларын зақымдап, ЖҚТБ ауруына ұшыратады. Вирус жұқтарған адамдарды АҚТҚ инфекциясын жұқтырғандар дейді. АҚТҚ инфекциясына тап болған адам ЖҚТБ ауруына шалдыққанға дейін бірнеше жыл өтуі мүмкін.
Адам ағзасына түскен вирус оның ауруларға қарсы күресетін табиғи қабілетін зақымдап, қасиетін төмендетеді. ЖҚТБ-ға денсаулығы нашар адам жылдам шалдығады. Аурудың қозуына темекі тарту, арақ ішу, нашақорлық, дұрыс тамақтанбау да әсерін тигізеді. Иммунитеті төмен адам кез-келген ауруды тез қабылдауға бейім болады. Бұл жағдай ЖҚТБ-ның одан әрі өрістеуіне әсер етеді.
– АҚТҚ-ға шалдыққан адамды қалай білуге болады? Оның қандай белгілері бар?
– АҚТҚ-ны алғаш жұқтырғанда адам ешқандай қолайсыздық сезінбейді. Уақыт өте келе оның белгілері біліне бастайды. Ең басты белгісі – ешбір дәрінің күшіне бой бермейтін жоғары дене қызуы, тамақтың ауыруы, әлсіреу, салмақтың азаюы, терінің іріңді аурулары пайда болуы, бездердің ісініп үлкеюі, ұзақ уақыттық іш өту. Сондықтан оны анықтаудың бір ғана жолы – қан тексерту.
– АҚТҚ қандай жағдайда адамға жұғады?
– Инфекция адамға қан құю, қайнатылмаған шприцтер мен инелерді қолдану, сақтандырылмаған жыныстық қатынас кезінде жұғуы мүмкін. Тұрмыстық жағдайда инфекцияның жұғу қаупі жоқ. Демек, АҚТҚ жұқтырған адаммен ыдыстарды ортақ қолданғанда, амандасқанда, құшақтасып, сөйлескенде инфекция таралмайды.
– Қазақстанда бойынша АҚТҚ жұқтырған қанша адам бар. Және олардың саны қай аймақта басым?
– Еліміз бойынша 11 мың адам бар. Бүгінгі таңда Қарағанды, Павлодар, Оңтүстік Қазақстан облыстары мен Алматы қаласында індетке тап болушылардың қатары көп.
«ҰЗАРТҚЫҢ КЕЛСЕ ҒҰМЫРДЫ, ТАСТА АРАҚ ПЕН ШЫЛЫМДЫ». Сө «Құрметті жас достар, : АРАҚ, ШАРАП, ШЫЛЫМНЫҢ ОРНЫНА АЙРАН, ШҰБАТ, ҚЫМЫЗ ІШІҢІЗДЕР»
