Аксонометриялық проекциялар туралы мағлұматтар

Батыс Қазақстан облысы Қаратөбе ауданы Мұхит атындағы жалпы орта білім беретін мектебі Бейнелеу өнері және сызу пәні мұғалімі Рахметова Жазира Ниязқызы

Аксонометриялық проекциялар туралы жалпы мағлұматтар

• Сұрақтар
• 1. Нәрсенің сызбадағы бір проекциясы сызбада жеткілікті болама?

• 2. Проекциялар жазықтықтарына параллель орналасқан түзу кесінділері қалай проекцияланады?

• 3. Проекциялар жазықтықтарына перпендикуляр орналасқан түзу кесінділері қалай проекцияланады?

• 4. Проекциялар жазықтықтарына параллель орналасқан жазық фигуралар қалай проекцияланады, параллель ме әлде көлбеу ме?

Үй тапсырмасы

• 4 тапсырма. Нұсқа – 1.

D x-95 y-5 z-20

E x-60 y-5 z-0

F x-20 y-55 z- 45

z

F 2

D 2

E 2

x

o

E 1

D 1

F 1

y

• Проекциялау әдісі
• Проекциялар жазықтықтарын гректің п / пи / әрпімен белгілеп, бір бірінен ажырату үшін жоғарғы немесе төменгі индекстер пайдаланылады.
• П’ – аксонометриялық проекциялар жазықтығы ;
• П 1 – горизонталь проекциялар жазықтығы;
• П 2 – фронталь проекциялар жазықтығы;
• П 3 –профиль проекциялар жазықтығы;

• АКСОНОМЕТРИ Я
• Оxyz жүйесін натурал координаталар жүйесі дейді.
• I О А х I- абсциссиясы .
• I А х А 2 I- ординатасы.
• I А 2 А I- аппликатасы.
• ОА х А 2 А- сынық сызығы

А нүктесінің

координатасының

сынық сызығы дейд і .

z

А

А х

О

х

А 2

у

• Керек есепті шешуге мүмкіндік беретін кескіндерді қайтымды , мүмкіндік бермейтін кескінді қайтымсыз деп атайды.Сызуда қайтымды кескіннің екі түрі - АКСОНОМЕТРИЯ мен МОНЖ эпюрі қарастырылады.
• ЭПЮР – француз сөзі, қазақшаға аударғанда жазық сызба деген мағына береді. Француз ғалымы ГОСПАР МОНЖ

/ 1746 – 1818 / дың құрметіне қайтымды кескін Монж эпюрі деп аталған .

Аксонометрия (гректің “ axco ” - ось және “ metreo ” – өлшеу) осьтер бойынша өлшеу дегенді білдіреді. Аксонометриялық проекциялардың негізгі артықшылығы – көрнекілігінде және бейнеленген заттың көлемін жалпылама көрсетуінде, сондықтан оны заттың құрылымдық пішінін түсінуді жеңілдету үшін сызбаға иллюстрация ретінде қолданады.

• 1 Проекциялар бағыты жазықтығына перпендикуляр болса, аксонометрия тік бұрышты деп аталады.
• 2 Егер проекциялау бағыты проекциялар жазықтығына перпендикуляр болмаса аксонометрия қиғаш бұрышты деп аталады.
• 3 Аксонометрияның V=Н=W , болатын жеке түрін изометрия дейді. ИЗОМЕТРИЯ –грек сөзі / бірдей өлшем / деген мағына береді.
• 4 Бұрмалану көрсеткіштерінің екеуі өзара тең және олар үшіншісіне тең болмайтын түрін диметрия деп атайды. ДИМЕТРИЯ – грек сөзі / екі өлшем / дегенді білдіреді.
• АКСОНОМЕТРИЯ ның біз танысатын екі түрі бар олар.Тік бұрышты изометрия , қиғаш бұрышты фронталь диметрия .

Аксонометриялық проекциялау түрлері тік бұрышты изометрия, қиғаш бұрышты фронталь диметрия

Диметрия

Изометрия

z

АКСОНОМЕТРИЯ лық проекцияның жасалуы

Тік бұрышты изометрия

Қиғашбұрышты фронталь диметрия

О

х

y

z

Екі есе кішірейеді

О

х

y

Нақты шама

Мына текшелердің қайсысы изометрия, қайсысы диметрия?

Аксонометрия

Z

V-фронталь

W-профиль

У

Х

H-горизонталь

Z

O

У

Х

у 1

Тапсырма

Екі көрінісі суретте берілген детальды мысалға алып, аксонометриялық проекцияларды салудың жалпы тәсілін қарастырайық.

V - фронталь

Z

Басты көрініс.

Алдыңғы көрініс

20

W - профиль

30

х

О

30

үстіңгі көрініс.

50

H - горизонталь

У

Изометриясы Диметриясы

z

z

х

х

у

у

Сөзжұмбақ

П

р

о

е

к

ц

и

я

Жауабын жаз

1. Бұрмалану көрсеткіші Х,У,Z осьтерінде 1-ге тең болатын аксонометрилық проекция түрі ------------------------------------------

2. Бұрмалану көрсеткіші Х,Z- осьтерінде 1- ге , ал У осінде 0,5 –ке тең болатын аксонометриялық проекция түрі-----------------------

3. Аксонометриялық проекциялар саны--------------------------------------

4. Аксонометриялық немесе перспективалық проекциялар ережелері мен көз мөлшермен пропорциясын сақтай отырып , қолмен орындалған нәрсе кескіні.--------------------------------------------

5. Тік бұрышты изометриялық проекцияда осьтерінің бұрыштары мен бұрмалану көрсеткіші ----------------------------------------

Жауабын жаз

1. Бұрмалану көрсеткіші Х,У,Z осьтерінде 1-ге тең болатын аксонометриялық проекция түрі ----------------------------------------

изометрия

2. Бұрмалану көрсеткіші Х,Z- осьтерінде 1- ге , ал У осінде 0,5 –ке тең болатын аксонометриялық проекция түрі------------

диметрия

3. Аксонометриялық проекциялар саны-------------------------------

2

4. Аксонометриялық немесе перспективалық проекциялар ережелері мен көз мөлшермен пропорциясын сақтай отырып , қолмен орындалған нәрсе кескіні.---------------------------------------

техникалық сурет

5. Тік бұрышты изометриялық проекцияда осьтерінің бұрыштары мен бұрмалану көрсеткіші ----------------------------

K=xyz= 120

13

40

17

17

Үйге тапсырма

Детальдың диметриялық проекциясын салыңдар

z

60

х

o

15

15

y

Сау болыңыздар